Ly thân có thể hiểu là mối quan hệ phức tạp trong thời gian vợ chồng có khoản thời gian không mấy êm đẹp trong thời kỳ hôn nhân dẫn đến tình trạng ly thân, cho nhau thời gian để tìm tiếng nói chung. Vậy trong thời gian ly thân vợ chồng có được yêu hay cưới người khác không?
1. Ly thân được hiểu là gì? Ly thân có làm chấm dứt quan hệ vợ chồng?
Hiện hành không có văn bản nào quy định về khái niệm ly thân, nhưng vợ chồng có thể ngầm hiểu tự thỏa thuận với nhau ly thân về việc không sống chung với nhau khi quan hệ tình cảm có rạn nứt nhưng chưa thực hiện các thủ tục ly hôn.
Để làm chấm dứt mối quan hệ vợ chồng căn cứ theo khoản 14 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì quan hệ vợ chồng chỉ chấm dứt bằng bản án hoặc quyết định của Toà án khi thực hiện thủ tục ly hôn.
Do đó, ly thân không phải sự kiện pháp lý làm chấm dứt quan hệ hôn nhân hợp pháp và không được pháp luật công nhận. Đây chỉ là sự thỏa thuận của vợ chồng mà không làm mất đi tính pháp lý của vợ chồng.
2. Yêu người khác trong thời gian ly thân có bị cấm?
Căn cứ Điều 19 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định tình nghĩa vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân như sau:
- Vợ chồng có nghĩa vụ thương yêu, chung thủy, tôn trọng, quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau; cùng nhau chia sẻ, thực hiện các công việc trong gia đình.
- Vợ chồng có nghĩa vụ sống chung với nhau, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác hoặc do yêu cầu của nghề nghiệp, công tác, học tập, tham gia các hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và lý do chính đáng khác.
Bên cạnh đó, nghiêm cấm vợ chồng có hành vi vi phạm khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 bao gồm:
- Kết hôn giả tạo, ly hôn giả tạo;
- Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn;
- Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ;
- Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;
- Yêu sách của cải trong kết hôn;
- Cưỡng ép ly hôn, lừa dối ly hôn, cản trở ly hôn;
- Thực hiện sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản vì mục đích thương mại, mang thai hộ vì mục đích thương mại, lựa chọn giới tính thai nhi, sinh sản vô tính;
- Bạo lực gia đình;
- Lợi dụng việc thực hiện quyền về hôn nhân và gia đình để mua bán người, bóc lột sức lao động, xâm phạm tình dục hoặc có hành vi khác nhằm mục đích trục lợi.
Từ các quy định trên pháp luật về hôn nghiêm cấm người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ
3. Yêu người khác trong thời gian ly thân có bị xử lý gì không?
Từ hành vi nghiêm cấm hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng trong thời kỳ hôn nhân thì người này có thể bị xử lý như sau:
- Phạt hành chính
Căn cứ khoản 1 Điều 59 Nghị định 82/2020/NĐ-CP Hành vi vi phạm quy định về kết hôn, ly hôn và vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
+ Đang có vợ hoặc đang có chồng mà kết hôn với người khác, chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà kết hôn với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ;
+ Đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác;
+ Chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ;
+ Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;
+ Cản trở kết hôn, yêu sách của cải trong kết hôn hoặc cản trở ly hôn.
- Xử lý hình sự
Căn cứ khoản 1 Điều 182 Bộ luật Hình sự 2015 tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng sẽ bị xử lý hình sự khi:
Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:
+ Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;
+ Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
Như vậy, ly thân không được pháp luật công nhận mà chỉ là việc vợ chồng không còn chung sống với nhau theo thỏa thuận nhưng vẫn phải tuân thủ nghĩa vụ với nhau không được yêu hay cưới người khác trong thời kỳ hôn nhân.
