Hiện nay cả nước đang thực hiện đẩy mạnh cài đặt tài khoản định danh điện tử (VNeID) cho toàn thể công dân Việt Nam. Theo đó, trong tài khoản định danh cập nhật các thông tin tương tự như thẻ CCCD. Vậy trường hợp công dân chưa được cấp thẻ CCCD thì có được đăng ký tài khoản định danh?
1. Tài khoản định định danh điện tử là gì?
Cụ thể tại khoản 6 Điều 3 Nghị định 59/2022/NĐ-CP có giải thích tài khoản định danh điện tử” là tập hợp gồm tên đăng nhập, mật khẩu hoặc hình thức xác thực khác được tạo lập bởi cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử.
Theo đó, công dân có thể đăng ký tài khoản định danh trên ứng dụng “VNelD” là ứng dụng trên thiết bị số; “dinhdanhdientu.gov.vn”, “vneid.gov.vn” là trang thông tin định danh điện tử do Bộ Công an tạo lập, phát triển.
Qua đó, nhằm phục vụ hoạt động định danh điện tử và xác thực điện tử trong giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công và các giao dịch khác trên môi trường điện tử; phát triển các tiện ích để phục vụ cơ quan, tổ chức, cá nhân.
2. Có mấy loại mức độ tài khoản định danh điện tử?
Căn cứ Điều 12 Nghị định 59/2022/NĐ-CP quy định việc phân loại mức độ tài khoản định danh điện tử bao gồm các mức độ sau:
(1) Tài khoản định danh điện tử mức độ 1 của cá nhân
* Công dân Việt Nam gồm những thông tin quy định tại khoản 1 và điểm a khoản 2 Điều 7 Nghị định 59/2022/NĐ-CP bao gồm các nội dung:
- Thông tin cá nhân:
+ Số định danh cá nhân;
+ Họ, chữ đệm và tên;
+ Ngày, tháng, năm sinh;
+ Giới tính.
- Thông tin sinh trắc học: Ảnh chân dung
* Công dân là người nước ngoài gồm những thông tin quy định tại khoản 1 và điểm a khoản 2 Điều 8 Nghị định 59/2022/NĐ-CP bao gồm các nội dung:
- Thông tin cá nhân:
+ Số định danh của người nước ngoài;
+ Họ, chữ đệm và tên;
+ Ngày, tháng, năm sinh;
+ Giới tính;
+ Quốc tịch;
+ Số, ký hiệu, ngày, tháng, năm, loại giấy tờ và nơi cấp hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế.
- Thông tin sinh trắc học: Ảnh chân dung.
(2) Tài khoản định danh điện tử mức độ 2 của cá nhân
Tài khoản định danh điện tử mức độ 2 của cá nhân gồm những thông được liệt kê tại mục (1) nhưng bổ sung thêm thông tin sinh trắc học về vân tay của người tạo.
Ở mức độ 2 này, công dân có thể sử dụng tất cả tiện ích được cung cấp như tích hợp các loại giấy tờ (giấy phép lái xe (GPLX), đăng ký xe, bảo hiểm y tế (BHYT), thanh toán nhiều loại hóa đơn điện tử (điện, nước, đóng BHXH, BHYT, chuyển tiền).
Việc sử dụng tài khoản mức độ 2 có giá trị tương đương như việc sử dụng thẻ CCCD trong thực hiện các giao dịch có yêu cầu xuất trình thẻ CCCD. Vì thế được xem như CCCD online.
3. Không có thẻ CCCD có được đăng ký tài khoản định danh điện tử?
Căn cứ Điều 14 Nghị định 59/2022/NĐ-CP quy định trình tự, thủ tục đăng ký tài khoản định danh điện tử đối với công dân Việt Nam như sau:
- Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 1 qua ứng dụng VNelD đối với công dân đã có thẻ Căn cước công dân gắn chíp điện tử
+ Công dân sử dụng thiết bị di động tải và cài đặt ứng dụng VNelD.
+ Công dân sử dụng ứng dụng VNelD để nhập thông tin về số định danh cá nhân và số điện thoại hoặc địa chỉ thư điện tử; cung cấp các thông tin theo hướng dẫn trên ứng dụng VNelD; thu nhận ảnh chân dung bằng thiết bị di động và gửi yêu cầu đề nghị cấp tài khoản định danh điện tử tới cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử qua ứng dụng VNelD.
+ Cơ quan quản lý định danh điện tử thông báo kết quả đăng ký tài khoản qua ứng dụng VNelD hoặc tin nhắn SMS hoặc địa chỉ thư điện tử.
- Đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 2
+ Đối với công dân đã được cấp thẻ CCCD gắn chíp điện tử:
Công dân đến Công an xã, phường, thị trấn hoặc nơi làm thủ tục cấp thẻ CCCD để làm thủ tục cấp tài khoản định danh điện tử. Công dân xuất trình thẻ CCCD gắn chíp điện tử, cung cấp thông tin về số điện thoại hoặc địa chỉ thư điện tử và đề nghị bổ sung thông tin được tích hợp vào tài khoản định danh điện tử.
Cán bộ tiếp nhận nhập thông tin công dân cung cấp vào hệ thống định danh và xác thực điện tử; chụp ảnh chân dung, thu nhận vân tay của công dân đến làm thủ tục để xác thực với Cơ sở dữ liệu CCCD và khẳng định sự đồng ý đăng ký tạo lập tài khoản định danh điện tử.
Cơ quan quản lý định danh điện tử thông báo kết quả đăng ký tài khoản qua ứng dụng VNelD hoặc tin nhắn SMS hoặc địa chỉ thư điện tử.
+ Cơ quan Công an tiến hành cấp tài khoản định danh điện tử mức độ 2 cùng với cấp thẻ CCCD với trường hợp công dân chưa được cấp CCCD gắn chíp điện tử.
Như vậy, để đăng ký tài khoản định danh điện tử cấp độ 2 thì bắt buộc công dân đó đã được cấp thẻ CCCD và đã bổ sung đầy đủ các thông tin cá nhân mới nhất tại cơ quan công an. Trường hợp người chưa được cấp thẻ CCCD thì cơ quan công an sẽ cấp thẻ cùng với việc tạo tài khoản định danh cấp độ 2 cho công dân.
