Hướng dẫn về giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc là cháu nội, cháu ngoại

Chào bạn, Ban biên tập xin giải đáp như sau:

1. Hướng dẫn về giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc là cháu nội, cháu ngoại

Tổng cục Thuế ban hành Công văn 4758/TCT-DNNCN năm 2023 hướng dẫn về giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc là cháu nội, cháu ngoại khi nộp thuế TNCN như sau:

Về đối tượng là người phụ thuộc được giảm trừ gia cảnh

Theo điểm d khoản 1 Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC thì những người phụ thuộc sau đây là đối tượng thuộc trường hợp được giảm trừ gia cảnh:

- Con: con đẻ, con nuôi hợp pháp, con ngoài giá thú, con riêng của vợ, con riêng của chồng, cụ thể gồm:

+ Con dưới 18 tuổi (tính đủ theo tháng).

Ví dụ: Con ông A sinh ngày 15 tháng 8 năm 2020 thì được tính là người phụ thuộc từ tháng 8 năm 2020.

+ Con từ 18 tuổi trở lên bị khuyết tật, không có khả năng lao động.

+ Con đang theo học tại Việt Nam hoặc nước ngoài tại bậc học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề, kể cả con từ 18 tuổi trở lên đang học bậc học phổ thông (tính cả trong thời gian chờ kết quả thi đại học từ tháng 6 đến tháng 9 năm lớp 12) không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng.

- Vợ hoặc chồng của người nộp thuế trong điều kiện có hoàn cảnh bị khuyết tật, không có khả năng lao động và không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng.

- Cha đẻ, mẹ đẻ; cha vợ, mẹ vợ (hoặc cha chồng, mẹ chồng); cha dượng, mẹ kế; cha nuôi, mẹ nuôi hợp pháp của người nộp thuế trong điều kiện có hoàn cảnh bị khuyết tật, không có khả năng lao động và không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng.

- Các cá nhân khác không nơi nương tựa mà người nộp thuế đang phải trực tiếp nuôi dưỡng trong điều kiện có hoàn cảnh bị khuyết tật, không có khả năng lao động và không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng, bao gồm:

+ Anh ruột, chị ruột, em ruột của người nộp thuế.

+ Ông nội, bà nội; ông ngoại, bà ngoại; cô ruột, dì ruột, cậu ruột, chú ruột, bác ruột của người nộp thuế.

+ Cháu ruột của người nộp thuế bao gồm: con của anh ruột, chị ruột, em ruột.

+ Người phải trực tiếp nuôi dưỡng khác theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, đối với người ngoài độ tuổi lao động thuộc trường hợp được giảm trừ gia cảnh thì cần phải có điều kiện không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng.

Về quyền, nghĩa vụ của ông bà nội, ông bà ngoại và cháu

Theo Điều 104 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì ông bà nội, ông bà ngoại và cháu phải có những quyền và nghĩa vụ sau:

- Ông bà nội, ông bà ngoại có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, giáo dục cháu, sống mẫu mực và nêu gương tốt cho con cháu; trường hợp cháu chưa thành niên, cháu đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình mà không có người nuôi dưỡng thì ông bà nội, ông bà ngoại có nghĩa vụ nuôi dưỡng cháu.

- Cháu có nghĩa vụ kính trọng, chăm sóc, phụng dưỡng ông bà nội, ông bà ngoại; trường hợp ông bà nội, ông bà ngoại không có con để nuôi dưỡng mình thì cháu đã thành niên có nghĩa vụ nuôi dưỡng.

Vậy căn cứ các quy định nêu trên, trường hợp người đăng ký giảm trừ gia cảnh đối với người phụ thuộc là cháu nội, cháu ngoại có nghĩa vụ phải nộp thuế TNCN, mà người phụ thuộc đó còn có bố mẹ vẫn có khả năng lao động và nuôi dưỡng con cái thì sẽ không thuộc đối tượng được giảm trừ gia cảnh.

2. Hồ sơ chứng minh người phụ thuộc được giảm trừ gia cảnh

Theo điểm g khoản 1 Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC (sửa đổi bởi Điều 1 Thông tư 79/2022/TT-BTC) thì để được giảm trừ gia cảnh đối với con, người nộp thuế TNCN cần chuẩn bị hồ sơ chứng minh người phụ thuộc như sau:

- Con dưới 18 tuổi: Hồ sơ chứng minh là bản chụp Giấy khai sinh và bản chụp CCCD/CMND (nếu có).

- Con từ 18 tuổi trở lên bị khuyết tật, không có khả năng lao động, hồ sơ chứng minh gồm:

+ Bản chụp Giấy khai sinh và bản chụp CCCD/CMND (nếu có).

+ Bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật.

- Con đang theo học tại tại Việt Nam hoặc nước ngoài tại bậc học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề, kể cả con từ 18 tuổi trở lên đang học bậc học phổ thông (tính cả trong thời gian chờ kết quả thi đại học từ tháng 6 đến tháng 9 năm lớp 12) thì hồ sơ chứng minh gồm:

+ Bản chụp Giấy khai sinh.

+ Bản chụp Thẻ sinh viên hoặc bản khai có xác nhận của nhà trường hoặc giấy tờ khác chứng minh đang theo học tại các trường học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, trung học phổ thông hoặc học nghề.

Ngoài ra, trường hợp người phụ thuộc là con nuôi, con ngoài giá thú, con riêng thì ngoài các giấy tờ nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ khác để chứng minh mối quan hệ như: bản chụp quyết định công nhận việc nuôi con nuôi, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con của cơ quan nhà nước có thẩm quyền...

Trân trọng!