Có bắt buộc phải trưng cầu giám định tâm thần đối với người làm chứng không? Thời hạn giám định trong trường hợp này là bao lâu?
Có bắt buộc phải trưng cầu giám định tâm thần đối với người làm chứng không?
Căn cứ tại Điều 206 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định về các trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định trong tố tụng hình sự như sau:
Các trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định
Bắt buộc phải trưng cầu giám định khi cần xác định:
1. Tình trạng tâm thần của người bị buộc tội khi có sự nghi ngờ về năng lực trách nhiệm hình sự của họ; tình trạng tâm thần của người làm chứng hoặc bị hại khi có sự nghi ngờ về khả năng nhận thức, khả năng khai báo đúng đắn về những tình tiết của vụ án;
2. Tuổi của bị can, bị cáo, bị hại nếu việc đó có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án và không có tài liệu để xác định chính xác tuổi của họ hoặc có nghi ngờ về tính xác thực của những tài liệu đó;
3. Nguyên nhân chết người;
4. Tính chất thương tích, mức độ tổn hại sức khoẻ hoặc khả năng lao động;
5. Chất ma tuý, vũ khí quân dụng, vật liệu nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, tiền giả, vàng, bạc, kim khí quý, đá quý, đồ cổ;
6. Mức độ ô nhiễm môi trường.
Như vậy, chỉ khi có sự nghi ngờ về khả năng nhận thức, khả năng khai báo đúng đắn về những tình tiết của vụ án của người làm chứng thì bắt buộc phải tiến hành trưng cầu giám định tâm thần đối với người làm chứng.
Có bắt buộc phải trưng cầu giám định tâm thần đối với người làm chứng không? (Hình từ Internet)
Thời hạn giám định tâm thần đối với người làm chứng là bao lâu?
Căn cứ tại khoản 1 Điều 208 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định về thời hạn giám định trong tố tụng hình sự như sau:
Thời hạn giám định
1. Thời hạn giám định đối với trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định:
a) Không quá 03 tháng đối với trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 206 của Bộ luật này;
b) Không quá 01 tháng đối với trường hợp quy định tại khoản 3 và khoản 6 Điều 206 của Bộ luật này;
c) Không quá 09 ngày đối với trường hợp quy định tại các khoản 2, 4 và 5 Điều 206 của Bộ luật này.
[...]
Như vậy, theo quy định trên, thời hạn giám định tâm thần đối với người làm chứng là không quá 03 tháng.
Người làm chứng không đồng ý với kết luận giám định thì có được đề nghị trưng cầu giám định lại không?
Căn cứ tại Điều 211 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định về giám định lại như sau:
Giám định lại
1. Việc giám định lại được thực hiện khi có nghi ngờ kết luận giám định lần đầu không chính xác. Việc giám định lại phải do người giám định khác thực hiện.
2. Cơ quan trưng cầu giám định tự mình hoặc theo đề nghị của người tham gia tố tụng quyết định việc trưng cầu giám định lại. Trường hợp người trưng cầu giám định không chấp nhận yêu cầu giám định lại thì phải thông báo cho người đề nghị giám định bằng văn bản và nêu rõ lý do.
3. Trường hợp có sự khác nhau giữa kết luận giám định lần đầu và kết luận giám định lại về cùng một nội dung giám định thì việc giám định lại lần thứ hai do người trưng cầu giám định quyết định. Việc giám định lại lần thứ hai phải do Hội đồng giám định thực hiện theo quy định của Luật giám định tư pháp.
Bên cạnh đó, tại khoản 3 Điều 214 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 có quy định như sau:
Quyền của bị can, bị cáo, bị hại, người tham gia tố tụng khác đối với kết luận giám định
[...]
3. Bị can, bị cáo, bị hại, người tham gia tố tụng khác có quyền trình bày ý kiến của mình về kết luận giám định; đề nghị giám định bổ sung hoặc giám định lại. Trường hợp họ trình bày trực tiếp thì Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án phải lập biên bản.
[...]
Như vậy, theo quy định trên, khi có nghi ngờ kết luận giám định lần đầu không chính xác thì người tham làm chứng trong tố tụng hình sự có quyền trình bày ý kiến của mình về kết luận giám định và đề nghị giám định lại.
Trân trọng!
Lê Gia Điền