Quảng cáo "lừa" người tiêu dùng, ai chịu trách nhiệm?
Trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan báo chí
Theo quy định tại Khoản 8 Điều 2 Nghị định số 132/2013/NĐ-CP ngày 16/10/2013 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Thông tin và Truyền thông thì Bộ Thông tin và Truyền thông “thực hiện các nhiệm vụ về quản lý quảng cáo trên báo chí, trên môi trường mạng, trên xuất bản phẩm và quảng cáo tích hợp trên các sản phẩm, dịch vụ bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin”.
Tuy nhiên, hiện nay Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch chịu trách nhiệm quản lý chung về nội dung quảng cáo và việc xét duyệt đối với từng nội dung quảng cáo cụ thể về một số sản phẩm hàng hoá thuộc trách nhiệm của các cơ quan quản lý chuyên ngành (ví dụ: thuốc chữa bệnh, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm … do Bộ Y tế quản lý; chất lượng sản phẩm hàng hoá do Bộ Khoa học và Công nghệ quản lý; lực lượng quản lý thị trường thuộc Bộ Công Thương chịu trách nhiệm về vấn đề hàng giả, hàng nhái, …).
Theo quy định của Luật Báo chí, Luật Quảng cáo thì người đứng đầu cơ quan báo chí chịu trách nhiệm về nội dung, hình thức, vị trí, thời lượng, diện tích quảng cáo trên phương tiện của mình; sản phẩm trước khi quảng cáo trên báo chí phải có đầy đủ giấy chứng nhận tiêu chuẩn của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền; doanh nghiệp cung cấp sản phẩm quảng cáo phải chịu trách nhiệm đối với chất lượng sản phẩm của mình; cơ quan báo chí trước khi cho đăng, phát sản phẩm quảng cáo phải kiểm tra, xác minh các giấy chứng nhận, nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm quảng cáo, bảo đảm sản phẩm quảng cáo tuân thủ đúng các quy định của pháp luật.
Như vậy, Bộ Thông tin và Truyền thông không chịu trách nhiệm xét duyệt, cho phép đối với từng sản phẩm và nội dung quảng cáo cụ thể trên hệ thống các Đài Phát thanh và Truyền hình. Hoạt động quảng cáo trên phát thanh, truyền hình do các Đài tự chịu trách nhiệm và việc quảng cáo đối với từng sản phẩm (mặt hàng) cụ thể sẽ do cơ quan quản lý chuyên ngành xem xét, phê duyệt.
Có thể gửi đơn khiếu nại đến Đài phát sóng chương trình quảng cáo
Đối với vụ việc mà ông Nguyễn Hoàng Em ở huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp phản ánh, ông có thể gửi đơn khiếu nại đến Đài Phát thanh, Truyền hình nơi phát sóng chương trình quảng cáo nêu trên và yêu cầu giải quyết. Trường hợp ông gửi đơn khiếu nại trực tiếp về Bộ Thông tin và Truyền thông, ông cần nêu cụ thể tên Đài Phát thanh, Truyền hình đã phát sóng chương trình quảng cáo nêu trên để Bộ có căn cứ xem xét, yêu cầu Đài Phát thanh, Truyền hình đó báo cáo giải trình về nội dung quảng cáo. Nếu trong trường hợp quảng cáo không đúng sự thật, tùy từng trường hợp cụ thể, tính chất sai phạm, Bộ sẽ chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan xử lý theo quy định của pháp luật về báo chí và quảng cáo.
Để giải quyết một cách căn bản các sai phạm trong hoạt động quảng cáo, bảo đảm quyền lợi cho người tiêu dùng, tránh bức xúc trong dư luận xã hội, trong phạm vi trách nhiệm của mình, Bộ Thông tin và Truyền thông đã và đang triển khai thực hiện một số giải pháp sau:
- Yêu cầu các đài truyền hình chủ động rà soát chặt chẽ những chương trình quảng cáo trên truyền hình theo quy định của pháp luật về quảng cáo và báo chí, loại bỏ những nội dung quảng cáo có thông tin gây hiểu nhầm cho người xem về tính năng, tác dụng của sản phẩm hàng hóa theo quy định của pháp luật về quảng cáo và báo chí.
- Giải pháp tăng cường định hướng, chỉ đạo thông tin: Bộ sẽ tiếp tục tăng cường định hướng trong các cuộc giao ban báo chí định kỳ hàng tuần về vấn đề quảng cáo; kịp thời có các văn bản chỉ đạo các cơ quan báo chí, trong đó có các đài phát thanh, truyền hình trong việc thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về quảng cáo, việc phát sóng các chương trình quảng cáo.
- Giải pháp về thanh, kiểm tra: Trong thời gian tới, Bộ sẽ tăng cường hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực quảng cáo trên phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử, trong đó có sự phối hợp, tham gia của các Sở Thông tin và Truyền thông các địa phương. Sẽ xử lý nghiêm và kịp thời đối với những sai phạm, vi phạm liên quan đến hoạt động quảng cáo trên báo chí, phát thanh, truyền hình.
Nếu phát hiện có sai phạm liên quan đến công tác quản lý báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ xử lý trong thẩm quyền của mình theo quy định tại Nghị định 159/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, xuất bản.
Thư Viện Pháp Luật