Tổng hợp điểm mới về chế độ thai sản theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024 mà NLĐ cần biết

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã chính thức được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 01/7/2025. Theo đó Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định một số điểm mới về chế độ thai sản của người lao động từ ngày 01/7/2025 như sau:

1. Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc

Theo Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 thì những đối tượng sau đây đã có thể tham gia BHXH bắt buộc và hưởng chế độ thai sản - BHXH bắt buộc từ ngày 01/7/2025:

- Chủ hộ kinh doanh (có đăng ký kinh doanh);

- Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố tương tự như đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã;

- Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp tại công ty và công ty mẹ, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương;

- Người lao động làm việc không trọn thời gian (người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt);

- Trường hợp không giao kết hợp đồng lao động hoặc thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên, phù hợp với quy định pháp luật.

2. Tham gia BHXH tự nguyện được hưởng chế độ thai sản

Theo quy định tại khoản 3 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 thì khi tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng những chế độ sau:

- Trợ cấp thai sản;

- Hưu trí

- Tử tuất;

- Bảo hiểm tai nạn lao động.

Hiện nay, theo khoản 2 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 thì BHXH tự nguyện chỉ bao gồm chế độ hưu trí và chế độ tử tuất.

Như vậy, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã bổ sung chế độ thai sản vào nhóm quyền lợi mà người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng. Trong đó, mức trợ cấp thai sản mà người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng là 2.000.000 đồng cho mỗi con được sinh ra và mỗi thai từ 22 tuần tuổi trở lên chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ. (Điều 95 Luật Bảo hiểm xã hội 2024).

3. Bổ sung thêm trường hợp được hưởng chế độ thai sản

Cụ thể, tại Điều 50 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã bổ sung thêm 02 trường hợp được hưởng chế độ thai sản, cụ thể gồm:

- Trường hợp lao động nữ mang thai hộ đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh thuộc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thì phải đóng BHXH bắt buộc từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng liền kề trước khi sinh con mới được hưởng chế độ thai sản.

- Trường hợp lao động nữ sinh con đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng liền kề trước khi sinh con đối với trường hợp phải nghỉ việc để điều trị vô sinh.

4. Tăng thời gian hưởng chế độ thai sản khi khám thai

Theo Điều 51 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 thì từ ngày 01/7/2025, lao động nữ mang thai được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản để đi khám thai tối đa 05 lần, mỗi lần không quá 02 ngày.

Trong khi đó hiện nay, theo Điều 32 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định thì lao động nữ chỉ được nghỉ việc để đi khám thai 05 lần trong thời gian mang thai, mỗi lần 01 ngày. Trường hợp ở xa cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 02 ngày cho mỗi lần khám thai.

Như vậy, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã tăng thời gian hưởng chế độ thai sản khi khám thai lên 01 ngày trong mỗi lần khám. Còn theo quy định hiện hành thì chỉ được nghỉ 02 ngày cho mỗi lần khám thai nếu ở xa cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường.

5. Được hưởng chế độ thai sản trong mọi trường hợp phá thai

Theo Điều 52 Luật Bảo hiễm xã hội 2024 thì mọi trường hợp phá thai (trong đó bao gồm trường hợp phá thai ngoài ý muốn và phá thai bệnh lý) sẽ được hưởng chế độ thai sản. Trong khi theo quy định hiện hành thì lao động nữ chỉ được hưởng chế độ thai sản khi thuộc trường hợp phá thai bệnh lý (Điều 33 Luật Bảo hiểm xã hội 2014).

Trân trọng!