Tại điểm c khoản 1 Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 được bổ sung bởi điểm c khoản 1 Điều 49 Luật Dân quân tự vệ 2019 về việc tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với học sinh, sinh viên như sau:
Tạm hoãn gọi nhập ngũ và miễn gọi nhập ngũ
1. Tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây:
…
e) Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật;
g) Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.
h) Dân quân thường trực.
…
Theo đó, một trong những trường hợp được tạm hoãn gọi nhập ngữ đó là sinh viên phải đang học tại đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.
Trong trường hợp sinh viên trước đó học tại trường này, sau đó chuyển sang một trường khác thì không thuộc trường hợp tạm hoãn gọi nhập ngũ do không trong cùng một khóa đào tạo. Nếu trong quá trình học tại trường đầu tiên đã xin tạm hoãn nghĩa vụ quân sự rồi thì sau khi chuyển sang học trường khác sẽ không được tạm hoãn nữa.
Như vậy, nếu sinh viên còn trong độ tuổi gọi nhập ngũ thì khi chuyển sang học trường khác, sinh viên đó sẽ không thuộc trường hợp xem xét tạm hoãn nghĩa vụ quân sự.
Theo quy định tại Điều 4 Thông tư 148/2018/TT-BQP về tiêu chuẩn tuyển quân nhập ngũ như sau:
Tiêu chuẩn tuyển quân
1. Tuổi đời:
a) Công dân từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi.
b) Công dân nam được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo thì tuyển chọn và gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.
…
4. Tiêu chuẩn văn hóa:
a) Tuyển chọn và gọi nhập ngũ những công dân có trình độ văn hóa lớp 8 trở lên, lấy từ cao xuống thấp. Những địa phương có khó khăn không đảm bảo đủ chỉ tiêu giao quân thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định được tuyển chọn số công dân có trình độ văn hóa lớp 7.
b) Các xã thuộc vùng sâu, vùng xa, vùng điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật; đồng bào dân tộc thiểu số dưới 10.000 người thì được tuyển không quá 25% công dân có trình độ văn hóa cấp tiểu học, còn lại là trung học cơ sở trở lên.
Theo quy định trên, công dân đáp ứng đủ tiêu chuẩn tuyển chọn và gọi nhập ngũ thì phải có trình độ văn hóa từ lớp 8 trở lên, lấy từ cao xuống thấp. Địa phương có khó khăn không đảm bảo đủ chỉ tiêu giao quân thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định được tuyển chọn số công dân có trình độ văn hóa lớp 7.
Do đó, để xác định công dân chưa học hết cấp 2 có đi nghĩa vụ quân sự 2025 không thì cần căn cứ cụ thể công dân đã học hết lớp 8 (trình độ văn hóa lớp 7 đối với những địa phương có khó khăn không đảm bảo đủ chỉ tiêu giao quân…) hay chưa.
Lưu ý: Bên cạnh tiêu chuẩn văn hóa thì công dân cần đáp ứng những tiêu chuẩn khác như: Tuổi đời, tiêu chuẩn chính trị, tiêu chuẩn sức khỏe.
Tại Nghị định 37/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Điều 6 Nghị định 120/2013/NĐ-CP về mức phạt vi phạm quy định về kiểm tra, khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự, cụ thể:
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 12.000.000 đồng: Hành vi không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm kiểm tra, khám sức khỏe ghi trong lệnh gọi kiểm tra hoặc khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự của Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện theo quy định Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 mà không có lý do chính đáng.
- Phạt tiền từ 12.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng: Hành vi cố ý không nhận lệnh gọi kiểm tra, khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự của Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện theo quy định Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 mà không có lý do chính đáng.
- Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi:
+ Người được khám sức khỏe có hành vi gian dối làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của mình nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự;
+ Đưa tiền, tài sản, hoặc lợi ích vật chất khác trị giá đến dưới 2.000.000 đồng cho cán bộ, nhân viên y tế hoặc người khác để làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của người được kiểm tra hoặc người được khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự.
- Phạt tiền từ 25.000.000 đồng đến 35.000.000 đồng: Hành vi không chấp hành lệnh gọi kiểm tra, khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự.