Nhà thầu thi công xây dựng đối với dự án đầu tư công tự ý ngừng thi công giữa chừng thì xử lý như thế nào?

Đối với dự án đầu tư công việc nhà thầu thi công đã được lựa chọn thực hiện dự án đầu tư xây dựng tự ý ngừng thi công giữa chừng mà không có lý do chính đáng thì được xem là vi phạm nghĩa vụ hợp đồng, việc xử lý lúc này cần tuân theo quy định của Luật Xây dựng, Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư công và các hướng dẫn chuyên ngành. Cụ thể như sau:

Chấm dứt hợp đồng khi nhà thầu tự ý ngừng thi công

Căn cứ quy định tại Điều 145 Luật Xây dựng 2014 có quy định bên giao thầu có quyền chấm dứt thực hiện hợp đồng trong trường hợp sau:

- Bên nhận thầu bị phá sản hoặc giải thể;

- Bên nhận thầu từ chối hoặc liên tục không thực hiện công việc theo hợp đồng dẫn đến vi phạm tiến độ thực hiện theo thỏa thuận hợp đồng.

Như vậy bên nhà thầu thi công có hành vi tự ý ngừng thi công theo hợp đồng dẫn đến vi phạm tiến độ thực hiện theo thỏa thuận hợp đồng thì bên giao thầu có quyền chấm dứt hợp đồng.

Trách nhiệm các bên khi chấm dứt hợp đồng

Căn cứ quy định tại Điều 41 Nghị định 37/2015/NĐ-CP có đề cập trách nhiệm khi chấm dứt như sau:

- Khi chấm dứt thực hiện hợp đồng trong trường hợp phát sinh lỗi do bên kia thuộc các trường hợp được chấm dứt thì không phải bồi thường;

- Trước khi một bên chấm dứt hợp đồng thì phải thông báo bằng văn bản cho bên kia trước một khoảng thời gian nhất định theo thỏa thuận trong hợp đồng nhưng không ít hơn hai mươi tám (28) ngày, trừ trường hợp các bên thỏa thuận khác và trong đó phải nêu rõ lý do chấm dứt hợp đồng.

- Nếu bên chấm dứt hợp đồng không thông báo mà gây thiệt hại cho bên kia, thì phải bồi thường thiệt hại cho bên kia.

- Hợp đồng xây dựng không còn hiệu lực kể từ thời điểm bị chấm dứt và các bên phải hoàn tất thủ tục thanh lý hợp đồng trong khoảng thời gian theo thỏa thuận trong hợp đồng, nhưng không quá năm mươi sáu (56) ngày kể từ ngày thông báo chấm dứt hợp đồng, trừ trường hợp các bên thỏa thuận khác.

- Ngoài thời gian này nếu một bên không làm các thủ tục thanh lý hợp đồng thì bên kia được toàn quyền quyết định việc thanh lý hợp đồng.

- Trong thời hạn hai (02) ngày làm việc kể từ khi hợp đồng xây dựng bị chấm dứt, bên nhận thầu phải di chuyển toàn bộ vật tư, nhân lực, máy móc, thiết bị và các tài sản khác thuộc sở hữu của mình ra khỏi công trường, nếu sau khoảng thời gian này bên nhận thầu chưa thực hiện việc di chuyển thì bên giao thầu có quyền xử lý đối với các tài sản này, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.

Xử lý phần công việc còn lại của dự án đầu tư xây dựng

Đối với các dự án đầu tư công thì việc lựa chọn nhà thầu phải thông hoạt động đấu thầu, do đó khi phát sinh trường hợp nhà thầu vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ hợp đồng và phải chấm dứt hợp đồng thì phần còn lại của dự án đầu tư xây dựng được xử lý theo quy định tại khoản 23 Điều 131 Nghị định 24/2024/NĐ-CP như sau:

- Trường hợp nhà thầu thực hiện gói thầu vi phạm hợp đồng, không còn năng lực để tiếp tục thực hiện hợp đồng, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ, chất lượng, hiệu quả của gói thầu thì chủ đầu tư xem xét, báo cáo người có thẩm quyền quyết định cho phép chấm dứt hợp đồng với nhà thầu đó; nhà thầu vi phạm hợp đồng bị coi là không hoàn thành hợp đồng.

- Đối với phần công việc chưa thực hiện được áp dụng hình thức chỉ định thầu cho nhà thầu khác với giá trị được tính bằng giá trị ghi trong hợp đồng trừ đi giá trị của phần công việc đã thực hiện, được nghiệm thu trước đó.

(*) Lưu ý chủ đầu tư phải bảo đảm nhà thầu được chỉ định có năng lực, kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu thực hiện phần công việc còn lại của gói thầu.

- Trường hợp không áp dụng hình thức chỉ định thầu thì hình thành gói thầu mới để tổ chức lựa chọn nhà thầu, trường hợp cần thiết, xem xét lại giá gói thầu đối với phần công việc còn lại trước khi tổ chức lựa chọn nhà thầu theo quy định của pháp luật. 

- Trường hợp phải chấm dứt hợp đồng với nhà thầu vi phạm hợp đồng để thay thế nhà thầu mới, trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày ban hành quyết định chấm dứt hợp đồng với nhà thầu vi phạm hợp đồng, chủ đầu tư phải đăng tải thông tin nhà thầu vi phạm hợp đồng, thông tin nhà thầu thay thế trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, đồng thời gửi quyết định chấm dứt hợp đồng và các tài liệu xử lý vi phạm hợp đồng khác (nếu có) đến Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp, theo dõi.

- Thông báo phải nêu rõ lý do nhà thầu vi phạm hợp đồng dẫn tới phải chấm dứt hợp đồng, hình thức lựa chọn nhà thầu thay thế, tên nhà thầu được chỉ định trong trường hợp áp dụng hình thức chỉ định thầu.