Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024: Giảm mức phạt tù tối đa đối với người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phạm tội còn 09 năm

Từ 01/01/2026, giảm mức phạt tù tối đa đối với người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phạm tội còn 09 năm

Căn cứ Điều 119 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 về mức phạt tù có thời hạn áp dụng đối với người chưa thành niên phạm tội. 

Theo đó, đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật của Bộ luật Hình sự được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 09 năm tù, nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 2/5 mức phạt tù mà điều luật của Bộ luật Hình sự quy định, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 119 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024;

Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật của Bộ luật Hình sự được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù, nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật của Bộ luật Hình sự quy định khi phạm một trong các tội sau đây:

- Tội giết người;

- Tội hiếp dâm;

- Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi;

- Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi;

- Tội sản xuất trái phép chất ma túy.

Như vậy, từ 01/01/2026 giảm mức phạt tù tối đa đối với người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phạm tội còn 09 năm nếu điều luật của Bộ luật Hình sự được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình thay vì 12 năm tù như quy định tại Bộ luật Hình sự 2015, trừ các tội sau đây thì mức phạt tù tối đa vẫn giữ nguyên so với quy định hiện hành:

- Tội giết người;

- Tội hiếp dâm;

- Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi;

- Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi;

- Tội sản xuất trái phép chất ma túy.

Đồng thời, Điều 179 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 có quy định trường hợp người phạm tội đã bị kết án phạt tù trước ngày Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 được công bố theo đúng các văn bản trước đây và bản án đã có hiệu lực pháp luật nếu người phạm tội từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi có mức hình phạt tù cao hơn 09 năm và không thuộc trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 119, Điều 121 và Điều 122 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 hoặc người phạm tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi có mức hình phạt tù cao hơn 15 năm và không thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 119, Điều 121 và Điều 122 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 thì kể từ ngày Luật này được công bố giải quyết như sau:

- Trường hợp họ đã chấp hành bằng hoặc quá mức hình phạt tù cao nhất quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 119 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 thì trại giam rà soát, có văn bản đề nghị Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Chánh án Tòa án quân sự cấp quân khu nơi họ đang chấp hành án quyết định miễn chấp hành phần hình phạt tù còn lại;

- Trường hợp họ đã chấp hành được một phần hình phạt nhưng chưa đến mức hình phạt tù cao nhất quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 119 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 thì trại giam rà soát, có văn bản đề nghị Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Chánh án Tòa án quân sự cấp quân khu nơi họ đang chấp hành án quyết định giảm mức hình phạt tù đã tuyên xuống còn 09 năm đối với người phạm tội từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi hoặc 15 năm đối với người phạm tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi;

- Trường hợp họ đang được hoãn chấp hành hình phạt tù thì cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện hoặc cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu rà soát, có văn bản đề nghị Chánh án Tòa án đã ra quyết định thi hành án quyết định giảm mức hình phạt tù đã tuyên xuống còn 09 năm đối với người phạm tội từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi hoặc 15 năm đối với người phạm tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi.

Các hình phạt áp dụng đối với người chưa thành niên phạm tội

Theo Điều 115 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 quy định người chưa thành niên phạm tội chỉ bị áp dụng một trong các hình phạt sau đây đối với mỗi tội phạm:

- Cảnh cáo;

- Phạt tiền;

- Cải tạo không giam giữ;

- Tù có thời hạn.