Hướng dẫn triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đối với hộ, cá nhân kinh doanh

Hướng dẫn triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Công văn 3987/BTC-CT

Ngày 31/3/2025, Bộ Tài chính ban hành Công văn 3987/BTC-CT hướng dẫn chỉ đạo công tác quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh về việc đẩy mạnh triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Theo đó, để nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước nói chung, công tác quản lý thuế nói riêng đối với hộ, cá nhân kinh doanh trong năm 2025 và các năm tiếp theo, Bộ Tài chính đề nghị các đồng chí quan tâm chỉ đạo chính quyền địa phương và các Sở, ngành liên quan trên địa bàn phối hợp chặt chẽ với cơ quan thuế trong công tác quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh đặc biệt là hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế khoán trong các lĩnh vực cửa hàng bán lẻ, cửa hàng ăn, uống và triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền nhằm chống thất thu thuế, tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm như sau:

Thứ nhất, Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh chỉ đạo các bộ phận chức năng, Ủy ban nhân xã, phường, thị trấn phối hợp với cơ quan thuế trong công tác quản lý hộ, cá nhân kinh doanh.

Thứ hai, Các cơ quan có liên quan tại địa phương phối hợp với cơ quan thuế tham mưu cho Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố theo thẩm quyền thực hiện phân bổ, quyết định dự toán thu chi tiết đối với từng quận, huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn sát đúng với thực tế tình hình sản xuất kinh doanh của các hộ, cá nhân kinh doanh trên từng địa bàn, đảm bảo tổng số giao không thấp hơn số nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2025 mà Cục Thuế đã thông báo.

- Phối hợp với cơ quan thuế để quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh đảm bảo tính khả thi, phù hợp, đúng chế độ chính sách và đảm bảo tổng số thu từ hộ, cá nhân kinh doanh không thấp hơn dự toán mà Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố đã quyết định giao trên địa bàn.

Thứ ba, Các Sở, ngành, cơ quan có liên quan tăng cường chia sẻ, kết nối thông tin, cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý hộ, cá nhân kinh doanh, đồng bộ, chuẩn hóa cơ sở dữ liệu giữa các Sở, ngành theo dữ liệu quản lý dân cư tại Đề án 06 của Chính phủ và giúp cơ quan thuế quản lý thuế sát với tình hình kinh doanh thực tế tại địa bàn, góp phần tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh. Thực hiện xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về thuế, về điều kiện kinh doanh và pháp luật chuyên ngành có liên quan.

Thứ tư, Các cơ quan có liên quan tại địa phương phối hợp với cơ quan thuế đẩy mạnh triển khai giải pháp hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Hướng dẫn triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Công văn 3987/BTC-CT (Hình từ Internet)

Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là gì? Trường hợp nào phải áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền?

Căn cứ tại khoản 2 Điều 3 Nghị định 123/2020/NĐ-CP được bổ sung bởi điểm a khoản 2 Điều 1 Nghị định 70/2025/NĐ-CP quy định như sau:

- Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế (sau đây gọi là hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền) là hóa đơn có mã của cơ quan thuế hoặc dữ liệu điện tử để người mua có thể truy xuất, kê khai thông tin hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền do tổ chức, cá nhân bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ lập từ hệ thống tính tiền, dữ liệu được chuyển đến cơ quan thuế theo định dạng được quy định tại Điều 12 Nghị định 123/2020/NĐ-CP.

Căn cứ tại Điều 11 Nghị định 123/2020/NĐ-CP được bổ sung bởi khoản 8 Điều 1 Nghị định 70/2025/NĐ-CP quy định trường hợp phải áp dụng hóa đơn điện tử khỏi tạo từ máy tính tiền như sau:

- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo quy định tại khoản 1 Điều 51 có mức doanh thu hằng năm từ 01 tỷ đồng trở lên, khoản 2 Điều 90, khoản 3 Điều 91 Luật Quản lý thuế 2019 và doanh nghiệp có hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, trong đó có bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng (trung tâm thương mại; siêu thị; bán lẻ (trừ ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác);

- Ăn uống; nhà hàng; khách sạn;

- Dịch vụ vận tải hành khách, dịch vụ hỗ trợ trực tiếp cho vận tải đường bộ, dịch vụ nghệ thuật, vui chơi, giải trí, hoạt động chiếu phim, dịch vụ phục vụ cá nhân khác theo quy định về Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam) sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

Theo quy định hiện hành tại khoản 2 Điều 3 Nghị định 123/2020/NĐ-CP quy định hóa đơn điện tử như sau:

Điều 3. Giải thích từ ngữ

...

2. Hóa đơn điện tử là hóa đơn có mã hoặc không có mã của cơ quan thuế được thể hiện ở dạng dữ liệu điện tử do tổ chức, cá nhân bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ lập bằng phương tiện điện tử để ghi nhận thông tin bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định của pháp luật về kế toán, pháp luật về thuế, bao gồm cả trường hợp hóa đơn được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế, trong đó:

a) Hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế là hóa đơn điện tử được cơ quan thuế cấp mã trước khi tổ chức, cá nhân bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ gửi cho người mua.

Mã của cơ quan thuế trên hóa đơn điện tử bao gồm số giao dịch là một dãy số duy nhất do hệ thống của cơ quan thuế tạo ra và một chuỗi ký tự được cơ quan thuế mã hóa dựa trên thông tin của người bán lập trên hóa đơn.

b) Hóa đơn điện tử không có mã của cơ quan thuế là hóa đơn điện tử do tổ chức bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ gửi cho người mua không có mã của cơ quan thuế.

Đồng thời, căn cứ tại Điều 11 Nghị định 123/2020/NĐ-CP quy định về hóa đơn được khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế đảm bảo nguyên tắc sau:

Điều 11. Hóa đơn được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế

1. Nhận biết được hóa đơn in từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế;

2. Không bắt buộc có chữ ký số;

3. Khoản chi mua hàng hóa, dịch vụ sử dụng hóa đơn (hoặc sao chụp hóa đơn hoặc tra thông tin từ Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế về hóa đơn) được khởi tạo từ máy tính tiền được xác định là khoản chi có đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp khi xác định nghĩa vụ thuế.

Như vậy, theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP thì việc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là không bắt buộc. Tuy nhiên, Nghị định 70/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 123/2020/NĐ-CP quy định về hóa đơn, chứng từ sẽ có hiệu lực từ ngày 01/6/2025. Do đó, một số trường hợp sẽ phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

Lưu ý: Nghị định 70/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020 của chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ có hiệu lực từ ngày 01/6/2025.