Hướng dẫn giải quyết chế độ thai sản đối với người lao động tại các đơn vị chưa đóng đủ BHXH

Mới đây ngày 21/6/2023 Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã có Công văn 1880/BHXH-CSXH hướng dẫn thực hiện chế độ BHXH đối với người lao động tại các đơn vị sử dụng lao động chưa đóng đủ BHXH thông qua 2 nội dung đáng chú ý sau:

Xem thêm: Hướng dẫn tra cứu, xem thông tin BHXH/BHYT online

Mẫu giấy đề nghị nhận chế độ BHXH khi người hưởng từ trần năm 2023

1. Giải quyết chế độ chế độ đau ốm, thai sản với NLĐ tại các đơn vị chưa đóng đủ BHXH

Theo mục 1 Công văn 1880/BHXH-CSXH thì các đơn vị sử dụng lao động chưa đóng đủ BHXH bao gồm: 

- Đơn vị đang làm thủ tục phá sản;

- Đơn vị đã có Quyết định phá sản của Tòa án;

- Đơn vị không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký;

- Đơn vị không có người đại diện theo pháp luật.

Cũng tại Công văn 1880/BHXH-CSXH thì chế độ BHXH đối với NLĐ về chế độ đau ốm, thai sản được giải quyết như sau:

- Cơ quan BHXH giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe đối với người lao động căn cứ thời gian thực đóng BHXH đã được xác nhận.

- Đối với trường hợp sinh con, nhận nuôi con nuôi, mang thai hộ: Người lao động có thời gian đóng BHXH vào quỹ ốm đau, thai sản (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền BHXH):

+ Đủ 06 tháng trở lên theo quy định tại khoản 2 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, khoản 2 Điều 9 Thông tư 59/2015/TT- BLĐTBXH, khoản 5 Điều 1 Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH;

+ Đủ 03 tháng trở lên theo quy định tại khoản 3 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, nếu đảm bảo căn cứ đề xác định người lao động chưa hưởng chế độ thì cơ quan BHXH giải quyết trợ cấp thai sản theo quy định tại thời điểm người lao động sinh con, nhận nuôi con nuôi, nhận con.

- Khi khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác và làm thay đổi mức trợ cấp thì điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách (tại thời điểm người lao động đủ điều kiện hưởng) để chi trả bổ sung.

Như vậy, cơ quan BHXH sẽ căn cứ vào thời gian thực đóng BHXH, người lao động đã hưởng chế độ hay chưa. Nếu đảm bảo các căn cứ Cơ quan BHXH sẽ giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản.

2. Giải quyết chế độ hưu trí với NLĐ tại các đơn vị chưa đóng đủ BHXH

Theo khoản 3 mục 3 Công văn 1880/BHXH-CSXH giải quyết hưởng BHXH một lần đối với chế độ hưu trí, như sau:

- Đối với người hưởng theo quy định tại điểm b, c, d khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:

- Giải quyết hưởng BHXH một lần đối với thời gian thực đóng BHXH. Trường hợp sau đó, khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì sẽ giải quyết bổ sung BHXH một lần theo hướng dẫn tại tiết đ điểm 2.2 Công văn 1880/BHXH-CSXH.

- Đối với người hưởng theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH (bao gồm cả thời gian chưa đóng tiền BHXH) thì giải quyết như đối với trường hợp tại tiết a điểm 2.2 Công văn 1880/BHXH-CSXH.

- Đối với người hưởng theo Nghị quyết 93/2015/QH13, chưa đủ 20 năm đóng BHXH (bao gồm cả thời gian chưa đóng tiền BHXH) được giải quyết như đối với trường hợp tại tiết a điểm 2.2 Công văn 1880/BHXH-CSXH.

Việc xác định người lao động sau một năm nghỉ việc để làm cơ sở xem xét điều kiện hưởng BHXH một lần theo quy định tại khoản 1 Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13 căn cứ vào thời điểm nghỉ việc cuối cùng trước khi người lao động đề nghị hưởng BHXH một lần.

- Khi khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì cơ quan BHXH ghi nhận và bảo lưu toàn bộ thời gian đóng bổ sung. Trường hợp người lao động tiếp tục tham gia BHXH thì thời gian đóng bổ sung nêu trên được cộng nối với thời gian tiếp tục tham gia BHXH sau này để tính hưởng chế độ BHXH.

- Trường hợp khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác và người lao động đề nghị hưởng BHXH một lần cho thời gian đóng bổ sung thì cơ quan BHXH tính gộp thời gian đã giải quyết trước đó với thời gian đóng bổ sung để xác định lại mức hưởng mới theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 tại thời điểm giải quyết sau và trừ đi mức hưởng được tính lại tương ứng với thời gian đà được tính hưởng BHXH một lần trước đó bao gồm cả thời gian đà làm tròn (nếu có) để chi trả bổ sung cho người lao động.

- Để đảm bảo quyền lợi hưởng BHXH lâu dài của người lao động, chưa giải quyết hưởng BHXH một lần đối với trường hợp có thời gian đóng BHXH đủ 20 năm trở lên (bao gồm cả thời gian chưa đóng tiền BHXH), trừ trường hợp quy định tại các điểm b, c khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014.

Như vậy, cơ quan BHXH sẽ căn cứ dựa trên số năm đóng BHXH (bao gồm cả thời gian chưa đóng tiền BHXH) của NLĐ giải quyết hưởng BHXH một lần đối với chế độ hưu trí theo từng trường hợp cụ thể.