Giao cấu với người từ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi mà bị hại tự nguyện có bị xử lý không?

Chào chị, Ban biên tập xin giải đáp vấn đề của chị như sau:

1. Hành vi giao cấu là gì?

Căn cứ khoản 1 Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP quy định về một số tình tiết định tội như sau:

- Giao cấu quy định tại khoản 1 Điều 141, khoản 1 Điều 142, khoản 1 Điều 143, khoản 1 Điều 144 và khoản 1 Điều 145 Bộ luật Hình sự 2015 là hành vi xâm nhập của bộ phận sinh dục nam vào bộ phận sinh dục nữ, với bất kỳ mức độ xâm nhập nào.

Giao cấu với người dưới 10 tuổi được xác định là đã thực hiện không phụ thuộc vào việc đã xâm nhập hay chưa xâm nhập

Theo đó, hành vi giao cấu được hiểu là hoạt động xâm nhập của bộ phận sinh dục nam vào bộ phận sinh dục nữ, với bất kỳ mức độ nào. 

Thêm nữa, trường hợp giao cấu với người dưới 10 tuổi thì hành vi giao cấu được xác định không phụ thuộc vào việc đã thực hiện việc xâm nhập hay chưa.

2. Hành vi giao cấu với người đủ từ 13 đến dưới 16 tuổi mà nạn nhân tự nguyện có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Hiện nay, tình trạng giao cấu với trẻ dưới 16 tuổi ngày càng trở thành một vấn đề đáng lo ngại trong xã hội hiện đại. Đặc biệt một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là sự thiếu hiểu biết về pháp luật. Nhiều người luôn cho rằng chỉ cần đối phương tự nguyện thì sẽ không có vấn đề gì. Tuy nhiên, chính suy nghĩ thiển cận đó đã khiến nhiều người phải trả giá đắt nếu quan hệ tình dục với người dưới 16 tuổi.

Căn cứ Điều 145 Bộ luật Hình sự 2015 quy định tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi như sau:

- Người nào đủ 18 tuổi trở lên mà giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 142 và Điều 144 Bộ luật Hình sự 2015, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

+ Phạm tội 02 lần trở lên;

+ Đối với 02 người trở lên;

+ Có tính chất loạn luân;

+ Làm nạn nhân có thai;

+ Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

+ Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh.

-  Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

+  Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

+ Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội.

-  Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Theo đó, người bạn trai đã trên 18 tuổi đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự nên khi có hành vi giao cấu với người 15 tuổi cho dù bị hại có tự nguyện hay không thì vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Hình phạt cơ bản từ 01-05 năm và cao nhất lên đến 15 năm, đồng thời có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

3. Giao cấu với người đủ từ 13 đến dưới 16 tuổi mà nạn nhân tự nguyện thì có được giảm nhẹ TNHS không?

Tại Khoản 2 Điều 51 Bộ Luật Hình sự 2015 được sửa đổi bổ sung bởi Khoản 6 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.

Theo đó, khi quyết định hình phạt, Tòa án có thể coi đầu thú hoặc tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ, nhưng phải ghi rõ lý do giảm nhẹ trong bản án.

Các tình tiết giảm nhẹ đã được Bộ luật này quy định là dấu hiệu định tội hoặc định khung thì không được coi là tình tiết giảm nhẹ trong khi quyết định hình phạt.

Đồng thời, tại khoản 1 Điều 50  Bộ Luật Hình sự 2015 quy định về căn cứ quyết định hình phạt, ngoài việc  Tòa án căn cứ vào quy định của Bộ Luật Hình sự Toà án còn cân nhắc tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội, các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự.

Theo đó, giao cấu với người đủ từ 13 đến dưới 16 tuổi mà nạn nhân tự nguyện vẫn có thể được tòa án xem xét là tình tiết giảm nhẹ khi quyết định hình phạt, tuy nhiên phải ghi rõ lý do giảm nhẹ trong bản án.