Forex là gì? Nhà đầu tư tham gia sàn forex có lấy lại được tiền không?

Chào anh, Ban biên tập xin giải đáp như sau:

1. Forex là gì?

Forex là viết tắt của cụm từ Foreign Exchange, nghĩa là trao đổi tiền tệ quốc tế. Trong đó, thị trường forex hay thị trường ngoại hối là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi tiền tệ của các quốc gia thông qua hệ thống ngân hàng và các tổ chức tín dụng. Hoạt động kinh doanh trao đổi tiền tệ trong thị trường Forex được thực hiện bằng cách mua, bán, trao đổi loại tiền tệ này với loại tiền tệ khác với. Lợi nhuận của giao dịch sẽ tính theo phần chênh lệch giữa việc mua vào, bán ra.

Tuy nhiên, có một số sàn forex không thật sự uy tín. Mục đích của các sàn này được lập ra để nhằm chiếm đoạt số tiền của người dùng bằng cách đánh vào lòng tham của người tham gia. 

2. Những vấn đề pháp lý mà người tạo ra sàn forex có thể gặp phải

Hiện nay, chính sách tiền tệ của Việt Nam chưa công nhận tiền điện tử là một loại tiền tệ hợp pháp được lưu thông. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc mọi giao dịch liên quan đến tiền điện tử, bao gồm cả Forex, không được bảo vệ bởi pháp luật Việt Nam. Cụ thể người tạo ra sàn forex tại Việt Nam chưa được cấp phép có thể đối diện với việc bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ vi phạm.

+ Đối với xử phạt hành chính

Theo quy định của pháp luật hiện nay, hoạt động kinh doanh ngoại hối, chuyển đổi ngoại tệ chỉ được thực hiện thông qua các tổ chức tín dụng tại hợp pháp tại Việt Nam. Vì thế, người tạo ra sàn forex nếu bị phát hiện phải đối diện với mức xử phạt hành chính từ 10 đến 30 triệu đồng theo Nghị đinh 88/2019/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực ngân hàng.

Bên cạnh đó, các sàn forex chưa được cấp phép hoạt động, người tạo ra sàn có thể bị xử phạt hành chính từ 200 đến 250 triệu đồng đối với hành vi hoạt động kinh doanh, môi giới ngoại hối khi không được cấp có thẩm quyền cấp giấy phép theo khoản 8 Điều 23 Nghị định 88/2019/NĐ-CP

+ Đối với trách nhiệm hình sự

Người lập ra sàn forex có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản nếu có đầy đủ các yếu tố cấu thành tội phạm của tội này.

Căn cứ theo quy định tại Điều 174 Bộ Luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 quy định:

"Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp Bộ Luật quy định, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm "

....

Như vậy, người tạo sàn forex được tạo ra nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản của người khác, sô tiền chiếm đạt với giá trị theo quy định tại Điều 174 Bộ Luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017, có thể phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

3. Người tham gia trên sàn forex có thể lấy lại được tiền không?

Trong trường hợp, người tạo ra sàn forex bị Tòa án đưa ra xét xử và đã có quyết định của tòa án, thì những người bị thiệt hại trong vụ việc có thể lấy lại được số tiền mà mình bị thiệt hại liên quan đến vụ án.

Theo khoản 2 Điều 47 Bộ Luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 quy định:

Điều 47. Tịch thu vật, tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm

...

"2. Đối với vật, tiền bị người phạm tội chiếm đoạt hoặc sử dụng trái phép, thì không tịch thu mà trả lại cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp .

...

Như vậy, sau khi có quyết định của tòa án có thể xem xét để trả lại cho người bị thiệt hại khi tham gia sàn Forex, trong trường hợp số tiền thu được từ hành vi phạm tội vẫn còn. 

Tuy nhiên, việc lấy lại tiền đã thiệt hại từ sàn Forex là rất khó do việc xác định chủ thể phạm tội và số tiền trong vụ án phạm trọng vụ án còn khó khăn.