Điều kiện, tiêu chuẩn trở thành Cộng tác viên Kiểm toán nhà nước

Chào anh, ban biên tập xin giải đáp như sau:

1. Cộng tác viên Kiểm toán nhà nước là gì?

Cộng tác viên hay freelancer là người làm việc tự do, không ràng buộc bởi bất kỳ công ty hay tổ chức nào. Họ thường làm việc trên cơ sở các dự án/hợp đồng ngắn hạn với các cá nhân hoặc doanh nghiệp.

Tại Điều 3 Quy chế 1348/QĐ-KTNN ngày 24/06/2015 quy định về cộng tác viên Kiểm toán nhà nước như sau:

- Cộng tác viên Kiểm toán nhà nước (sau đây gọi là cộng tác viên) là cá nhân hoặc tổ chức trong nước và ngoài nước, tại thời điểm ký hợp đồng không thuộc biên chế hoặc hợp đồng lao động với Kiểm toán nhà nước, có đủ tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định tại Quy chế 1348/QĐ-KTNN; dược Kiểm toán nhà nước sử dụng trong một số công việc liên quan đến hoạt động kiểm toán dưới hình thức hợp đồng thực hiện nhiệm vụ theo quy định tại Quy chế 1348/QĐ-KTNN.

- Cộng tác viên là cá nhân gồm: Các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý trong nước và ngoài nước, là những người được đào tạo chuyên sâu, có kinh nghiệm, có trình độ, kĩ năng chuyên môn cao thuộc các chuyên ngành phù hợp với công việc mà Kiểm toán nhà nước yêu cầu.

- Cộng tác viên là tổ chức gồm: Các cơ quan, đơn vị, các doanh nghiệp, các cơ sở nghiên cứu khoa học, đào tạo trong nước và ngoài nước có tư cách pháp nhân, năng lực kinh nghiệm, có đội ngũ nhân viên đủ điều kiện, tiêu chuẩn, chuyên sâu phù hợp với yêu cầu của hoạt động kiểm toán nhà nước.

Như vậy, cộng tác viên Kiểm toán nhà nước là cá nhân hoặc tổ chức trong nước và ngoài nước, tại thời điểm ký hợp đồng không thuộc biên chế hoặc hợp đồng lao động với Kiểm toán nhà nước.

2. Điều kiện, tiêu chuẩn trở thành Cộng tác viên Kiểm toán nhà nước

Để trở thành cộng tác viên Kiểm toán nhà nước, các cá nhân và tổ chức cần đáp ứng các tiêu chuẩn và điều kiện cụ thể về trình độ chuyên môn, kinh nghiệm, uy tín và đạo đức nghề nghiệp như sau:

(1) Đối với cộng tác viên là cá nhân

- Tiêu chuẩn

+ Có trình độ, kỹ năng chuyên môn phù hợp với chuyên ngành và công việc mà Kiểm toán nhà nước yêu cầu;

+ Có phẩm chất đạo đức tốt, có ý thức trách nhiệm, trung thực, khách quan;

+ Có kinh nghiệm làm việc, nghiên cứu, quản lý tối thiểu 5 năm liên tục trong lĩnh vực chuyên môn liên quan đến yêu cầu của Kiểm toán nhà nước;

+ Có bằng cấp, chứng chỉ hoặc giấy phép hành nghề (được cấp của cơ quan chức năng có thẩm quyền) liên quan đến yêu cầu, nội dung công việc mà Kiểm toán nhà nước yêu cầu theo quy định của pháp luật.

- Điều kiện

+ Phải có đủ các tiêu chuẩn quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 7 Quy chế 1348/QĐ-KTNN;

+ Trong 3 năm trước liền kề và tại thời điểm ký hợp đồng không có sai phạm, vi phạm pháp luật bị cơ quan nhà nước, hội nghề nghiệp xử lý; không thuộc diện liên quan đến các vụ việc đang bị điều tra, khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực chuyên môn theo yêu cầu của Kiểm toán nhà nước;

+ Cộng tác viên tham gia kiểm toán không thuộc các trường hợp theo Điều 28 Luật Kiểm toán nhà nước 2015 và không tham gia làm việc, tư vấn cho đơn vị được kiểm toán hoặc các tình huống khác làm ảnh hưởng đến tính độc lập, khách quan trong thực hiện nhiệm vụ (do thành kiến, mâu thuẫn lợi ích, hoặc những nhân tố khác có ảnh hưởng đến những xét đoán nghề nghiệp).

+ Trường hợp cộng tác viên là cá nhân ngoài nước phải đáp ứng các điều kiện, tiêu chuẩn hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam.

+ Cộng tác viên không vi phạm các hợp đồng đã ký trước đây với Kiểm toán nhà nước.

(2) Đối với cộng tác viên là tổ chức

- Tiêu chuẩn

+ Được thành lập theo quy định của pháp luật, có tư cách pháp nhân, có đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật đối với các công việc mà Kiểm toán nhà nước yêu cầu;

+ Có uy tín, đủ năng lực chuyên môn thuộc các chuyên ngành phù hợp với công việc mà Kiểm toán nhà nước yêu cầu;

+ Tại thời điểm ký hợp đồng có thời gian hành nghề tối thiểu 03 năm trong lĩnh vực chuyên môn mà Kiểm toán nhà nước yêu cầu.

- Điều kiện

+ Phải có đủ các tiêu chuẩn quy định tại điểm a Khoản 2 Điều 7 Quy chế 1348/QĐ-KTNN;

+ Trong 3 năm trước liền kề và tại thời điểm ký hợp đồng không có sai phạm, vi phạm pháp luật bị cơ quan nhà nước, hội nghề nghiệp xử lý; không thuộc diện liên quan đến các vụ việc đang bị điều tra, khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực chuyên môn theo yêu cầu của Kiểm toán nhà nước;

+ Trong 02 năm trước liền kề và hiện tại không thực hiện các công việc liên quan đến các công việc mà Kiểm toán nhà nước yêu cầu với đơn vị được kiểm toán;

+ Không sở hữu vốn hoặc có các lợi ích liên quan đến đơn vị được kiểm toán.

+ Trường hợp cộng tác viên là tổ chức ngoài nước phải đáp ứng các điều kiện, tiêu chuẩn hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam.

+ Không vi phạm các hợp đồng đã ký trước đây với Kiểm toán nhà nước.

+ Các tổ chức chỉ cử cá nhân, người lao động thuộc tổ chức mình đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn, điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 7 Quy chế 1348/QĐ-KTNN tham gia thực hiện nhiệm vụ cộng tác với Kiểm toán nhà nước 2015.

Đồng thời, trường hợp đặc biệt cần bổ sung, điều chỉnh các tiêu chuẩn, điều kiện so với quy định tại Điều 7 Quy chế 1348/QĐ-KTNN thì báo cáo Tổng Kiểm toán nhà nước xem xét quyết định.

(Căn cứ Điều 7 Quy chế 1348/QĐ-KTNN ngày 24/06/2015)

3. Các công việc được sử dụng cộng tác viên Kiểm toán nhà nước

Kiểm toán nhà nước sử dụng cộng tác viên thực hiện các công việc (khi cần thiết) gồm:

- Tư vấn về chuyên môn

+ Tư vấn chuyên môn trong việc xây dựng chuẩn mực kiểm toán, quy trình kiểm toán của Kiểm toán nhà nước; xây dựng chương trình, tài liệu hướng dẫn chuyên môn kiểm toán;

+ Tư vấn trong công tác chuẩn bị kiểm toán: Thuyết trình về cơ chế, chính sách, chế độ quản lý và những bất cập, hạn chế trong thực tế liên quan đến nội dung kiểm toán; khảo sát, thu thập thông tin; xác định trọng tâm, trọng yếu, rủi ro kiểm toán, nội dung và phương pháp kiểm toán; xây dựng các tiêu chí kiểm toán,...;

+ Tư vấn chuyên môn trong quá trình thực hiện kiểm toán, lập Báo cáo kiểm toán;

+ Tư vấn chuyên môn trong quá trình kiểm tra thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán, trả lời khiếu nại, giải quyết khởi kiện quyết định giải quyết khiếu nại của đơn vị được kiểm toán, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động kiểm toán.

- Tham gia hỗ trợ công tác kiểm toán:

+ Nghiên cứu tài liệu, hồ sơ kỹ thuật, chuyên môn trợ giúp cho công tác kiểm toán; dịch tài liệu kỹ thuật, chuyên môn; thực hiện một số công việc thuộc nội dung kiểm toán; sử dụng chuyên gia để trợ giúp kiểm toán viên nhà nước theo quy định của chuẩn mực Kiểm toán nhà nước về việc sử dụng chuyên gia.

+ Giám định chuyên môn: Kiểm định chất lượng công trình xây dựng, máy móc, thiết bị; thẩm định giá cả và xuất xứ máy móc, thiết bị; giám định tài liệu chứng từ; kiểm kê; định giá tài sản, doanh nghiệp; đo đạc địa chính, địa hình, địa vật, diện tích, kích thước hình học; khoan thí nghiệm xác định địa chất các lớp đất đá; siêu âm để xác định chiều dài cọc khoan nhồi, cốt thép, chiều dày bảo vệ cốt thép trong các kết cấu; kiểm tra các kết cấu chìm khuất; kiểm định chất lượng môi trường, quan trắc và phân tích thành phần môi trường; các trường hợp khác cần sử dụng chuyên gia giám định chuyên môn theo quy định của chuẩn mực Kiểm toán nhà nước.

+ Các công việc khác do Tổng Kiểm toán nhà nước quyết định.

(Căn cứ Điều 6 Quy chế 1348/QĐ-KTNN ngày 24/06/2015)

Như vậy, kiểm toán nhà nước sử dụng cộng tác viên để hỗ trợ các công tác chuyên môn như tư vấn xây dựng chuẩn mực kiểm toán, hướng dẫn kiểm toán; nghiên cứu tài liệu, dịch thuật; hỗ trợ trực tiếp trong các cuộc kiểm toán; thực hiện giám định, đo đạc, phân tích kỹ thuật.

Đồng thời, các công việc cụ thể do Tổng Kiểm toán nhà nước quyết định dựa trên nhu cầu và yêu cầu thực tế.

Trân trọng!