Điểm mới Nghị định 06/2025 sửa đổi các Nghị định về nuôi con nuôi áp dụng từ ngày 08/01/2025

Ngày 08/01/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 06/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về nuôi con nuôi.

Điểm mới Nghị định 06/2025 sửa đổi các Nghị định về nuôi con nuôi áp dụng từ ngày 08/01/2025

Dưới đây là tổng hợp một số điểm mới nổi bật tại Nghị định 06/2025 sửa đổi các Nghị định về nuôi con nuôi áp dụng từ ngày 08/01/2025 như sau:

Nghị định 06/2025/NĐ-CP: https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/DanLuat-BanAn/2024/06_2025_N%C4%90-CP_080125_CP%23VY_15(zip)-%C4%91%C3%A3%20n%C3%A9n.pdf 

(1) Quy định mới về rà soát, tìm người nhận trẻ em làm con nuôi

Theo khoản 3 Điều 1 Nghị định 06/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Điều 6 Nghị định 19/2011/NĐ-CP đã được sửa đổi, bổ sung tại khoản 4 Điều 1 Nghị định 24/2019/NĐ-CP như sau:

- Trường hợp trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em mồ côi cả cha và mẹ, trẻ em không nơi nương tựa đang được cá nhân, gia đình, tổ chức tạm thời nuôi dưỡng hoặc chăm sóc thay thế theo quy định của pháp luật, Ủy ban nhân dân cấp xã định kỳ 06 tháng rà soát, đánh giá việc trẻ em cần được nhận làm con nuôi. Nếu có công dân Việt Nam thường trú ở trong nước nhận trẻ em làm con nuôi, Ủy ban nhân dân cấp xã xem xét, giải quyết hoặc hướng dẫn giải quyết việc nuôi con nuôi theo quy định của pháp luật. 

Nếu không có công dân Việt Nam thường trú ở trong nước nhận trẻ em làm con nuôi, Ủy ban nhân dân cấp xã có văn bản kèm theo hồ sơ trẻ em gửi Sở Tư pháp để tìm người nhận trẻ em làm con nuôi theo quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị định 06/2025/NĐ-CP, đồng thời báo cáo Ủy ban nhân dân cấp huyện để biết.

- Trường hợp trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em mồ côi cả cha và mẹ, trẻ em không nơi nương tựa sống ở cơ sở nuôi dưỡng thì cơ sở nuôi dưỡng đánh giá việc trẻ em cần được nhận làm con nuôi, lập hồ sơ trẻ em bao gồm các giấy tờ, tài liệu theo quy định tại khoản 1 Điều 18 Luật Nuôi con nuôi, xin ý kiến của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đối với cơ sở thuộc trách nhiệm quản lý cấp tỉnh hoặc Ủy ban nhân dân cấp huyện đối với cơ sở thuộc trách nhiệm quản lý cấp huyện. 

Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc Ủy ban nhân dân cấp huyện có ý kiến gửi Sở Tư pháp kèm theo hồ sơ trẻ em để thông báo tìm người nhận con nuôi theo quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị định 06/2025/NĐ-CP.

(2) Sửa đổi thủ tục đăng ký việc nuôi con nuôi

Theo khoản 5 Điều 1 Nghị định 06/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 10 Nghị định 19/2011/NĐ-CP như sau:

Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ thời điểm kết thúc thời hạn thay đổi ý kiến theo quy định tại khoản 3 Điều 9 Nghị định 19/2011/NĐ-CP, Ủy ban nhân dân cấp xã tiến hành đăng ký nuôi con nuôi và tổ chức giao nhận con nuôi. Việc giao nhận con nuôi được tổ chức tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký việc nuôi con nuôi với sự có mặt của cha, mẹ nuôi, cha, mẹ đẻ, người giám hộ hoặc đại diện cơ sở nuôi dưỡng và người được nhận làm con nuôi. Trường hợp cha, mẹ nuôi hoặc cha, mẹ đẻ của trẻ em mà một trong hai người vì lý do khách quan không thể có mặt tại buổi giao nhận con nuôi thì phải có ủy quyền cho người kia.

Công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ đăng ký nuôi con nuôi và trao Giấy chứng nhận nuôi con nuôi trong nước cho bên giao, bên nhận. Bản điện tử Giấy chứng nhận nuôi con nuôi trong nước được gửi qua Kho quản lý dữ liệu điện tử của cá nhân hoặc qua hộp thư điện tử cá nhân. Việc giao nhận con nuôi phải được lập thành biên bản, có chữ ký hoặc điểm chỉ của các bên và đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã nơi giải quyết việc nuôi con nuôi.

Trước đó, việc đăng ký nuôi con nuôi được quy định tại khoản 1 Điều 10 Nghị định 19/2011/NĐ-CP như sau:

Điều 10. Thủ tục đăng ký việc nuôi con nuôi

Thủ tục đăng ký việc nuôi con nuôi được thực hiện theo quy định tại Điều 22 của Luật Nuôi con nuôi và quy định cụ thể sau đây:

1. Việc đăng ký nuôi con nuôi được tiến hành tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã. Khi đăng ký nuôi con nuôi, cha mẹ nuôi, cha mẹ đẻ, người giám hộ hoặc đại diện cơ sở nuôi dưỡng và người được nhận làm con nuôi phải có mặt. Công chức tư pháp – hộ tịch ghi vào Sổ đăng ký nuôi con nuôi và trao Giấy chứng nhận nuôi con nuôi cho các bên.

Như vậy, trước đây, theo Nghị định 19/2011/NĐ-CP, việc đăng ký nuôi con nuôi chỉ yêu cầu các bên liên quan có mặt tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã để nhận Giấy chứng nhận. Tuy nhiên, Nghị định 06/2025/NĐ-CP bổ sung quy định về thời hạn, yêu cầu hoàn thành thủ tục trong vòng 05 ngày làm việc sau khi hết thời hạn thay đổi ý kiến. Đồng thời, việc giao nhận con nuôi nay phải lập thành biên bản với chữ ký hoặc điểm chỉ của các bên và đại diện Ủy ban nhân dân, đảm bảo tính minh bạch hơn. Đặc biệt, ngoài bản giấy, bản điện tử của Giấy chứng nhận sẽ được gửi qua Kho quản lý dữ liệu hoặc email cá nhân, một bước tiến so với quy định cũ vốn chỉ sử dụng hình thức giấy. 

(3) Có thể nộp tờ khai đăng ký lại việc nuôi con nuôi trực tuyến, qua hệ thống bưu chính

Theo quy định tại khoản 16 Điều 1 Nghị định 06/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 29 Nghị định 19/2011/NĐ-CP như sau:

Người có yêu cầu đăng ký lại việc nuôi con nuôi lựa chọn nộp Tờ khai đăng ký lại việc nuôi con nuôi thông qua hình thức nộp trực tiếp, gửi qua hệ thống bưu chính hoặc nộp trực tuyến theo quy định của pháp luật về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử. Tờ khai phải có cam đoan của người yêu cầu đăng ký lại về tính trung thực của việc đăng ký nuôi con nuôi trước đó và có chữ ký của ít nhất hai người làm chứng.

Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Sở Tư pháp phải giải thích rõ cho người có yêu cầu đăng ký lại việc nuôi con nuôi về trách nhiệm, hệ quả pháp lý của việc cam đoan không đúng sự thật. Trong phạm vi thẩm quyền giải quyết, Ủy ban nhân dân cấp xã, Sở Tư pháp từ chối đăng ký lại việc nuôi con nuôi hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền hủy bỏ kết quả đăng ký lại việc nuôi con nuôi, nếu có cơ sở xác định nội dung cam đoan không đúng sự thật.

Quy định về điều khoản thi hành Nghị định 06/2025/NĐ-CP thế nào?

Theo quy định tại Điều 3 Nghị định 06/2025/NĐ-CP về điều khoản thi hành như sau:

Điều 3. Điều khoản thi hành

1. Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký ban hành.

2. Đối với hồ sơ của người nhận con nuôi đã được nộp tại Sở Tư pháp theo quy định tại khoản 3 Điều 22 của Nghị định số 19/2011/NĐ-CP trước ngày Nghị định này có hiệu lực, hồ sơ đó được tiếp tục giải quyết theo quy định của Nghị định số 19/2011/NĐ-CP.

3. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các tổ chức, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Nghị định này

Như vậy, Nghị định 06/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày ký ban hành (08/01/2025). Các hồ sơ nhận con nuôi đã nộp tại Sở Tư pháp trước thời điểm này sẽ được xử lý theo quy định của Nghị định 19/2011/NĐ-CP. 

Đồng thời, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố và các tổ chức, cá nhân liên quan chịu trách nhiệm thực hiện Nghị định, đảm bảo sự thống nhất và hiệu quả trong thi hành.