Dấu hiệu nhận biết tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi

Chào bạn, Ban biên tập xin giải đáp như sau:

1. Dấu hiệu nhận biết tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi

Theo Bộ luật hình sự 2015 và Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 thì ta có thể hiểu tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn của bản thân trực tiếp hoặc qua trung gian đòi, nhận hoặc sẽ nhận bất kỳ lợi ích về tiền, tài sản hoặc những lợi ích vật chất, phi vật chất khác để dùng ảnh hưởng của mình thúc đẩy người có chức vụ, quyền hạn làm hoặc không làm một việc thuộc trách nhiệm hoặc liên quan trực tiếp đến công việc của họ hoặc làm một việc không được phép làm.

Như vậy, dấu hiệu nhận biết tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi bao gồm:

- Chủ thể của tội phạm: Chủ thể của tội này là người từ 16 tuổi trở lên, có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự và là người có chức vụ, quyền hạn.

- Khách thể của tội phạm: Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi đã xâm phạm đến hoạt động của cơ quan, tổ chức nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội (trong công vụ). Cụ thể, người phạm tội đã dùng chức vụ, quyền hạn của bản thân để tác động đến người có chức vụ, quyền hạn khác làm hoặc không làm một việc theo yêu cầu của người đưa lợi ích vật chất.

- Mặt chủ quan của tội phạm: Người phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi mang lỗi cố ý trực tiếp, vì biết rõ là hành vi vi phạm pháp luật nhưng vẫn thực hiện nhằm trục lợi cho bản thân.

- Mặt khách quan của tội phạm: Mặt khách quan của tội này là việc người có chức vụ, quyền hạn đã hoặc sẽ nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất, phi vật chất khác. Sau đó người này dùng chúc vụ, quyền hạn của bản thân để gây ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn khác làm/không làm một việc thuộc trách nhiệm hoặc liên quan trực tiếp đến công việc của họ hoặc làm một việc mà họ không được phép làm theo yêu cầu của người đưa lợi ích vật chất.

Đây cũng là dấu hiêu để phân biệt tội này với tội nhận hối lộ, vì người phạm tội nhận hối lộ là người có chức vụ, quyền hạn có hành vi làm hoặc không làm một việc theo yêu cầu của người đưa hối lộ. Điều này khác với hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn của bản thân để tác động đến người có chức vụ, quyền hạn khác làm hoặc không làm một việc theo yêu cầu.

2. Khung hình phạt tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi

Khung hình phạt tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi được quy định tại Điều 358 Bộ luật hình sự 2015 (bổ sung năm 2017) như sau:

Khung hình phạt cơ bản: Phạt tù từ 01 năm đến 06 năm đối với người lợi dụng chức vụ, quyền hạn trực tiếp hoặc qua trung gian đòi, nhận hoặc sẽ nhận bất kỳ lợi ích nào sau đây dưới mọi hình thức để dùng ảnh hưởng của mình thúc đẩy người có chức vụ, quyền hạn làm hoặc không làm một việc thuộc trách nhiệm hoặc liên quan trực tiếp đến công việc của họ hoặc làm một việc không được phép làm:

- Tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá từ 2 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm;

- Lợi ích phi vật chất;

Khung 2: Phạt tù từ 06 năm đến 13 năm nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau:

- Có tổ chức;

- Phạm tội 02 lần trở lên;

- Tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

- Gây thiệt hại về tài sản từ 1 triệu đồng đến dưới 3 triệu đồng.

Khung 3: Phạt tù từ 13 năm đến 20 năm nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau:

- Tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá từ 500 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng;

- Gây thiệt hại về tài sản từ 3 tỷ đồng đến dưới 5 tỳ đồng;

Khung 4: Phạt tù 20 năm hoặc tù chung thân nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp:

- Tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá 1 tỷ đồng trở lên;

- Gây thiệt hại về tài sản 5 tỷ đồng trở lên

Khung hình phạt bổ sung: Cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm, có thể bị phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 100 triệu đồng.

3. Một số bản án liên quan thuộc nhóm các tội phạm tham nhũng

Dưới đây là một số bản án liên quan thuộc nhóm các tội phạm tham nhũng:

Bản án về tội nhận hối lộ số 84/2023/HS-ST

Bản án về tội nhận hối lộ số 850/2022/HS-PT

Bản án về tội nhận hối lộ số 311/2022/HS-PT

Bản án về tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản số 94/2024/HS-PT

Bản án về tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản số 67/2024/HS-PT

Trân trọng!

Từ khóa: lợi dụng chức vụ | Dấu hiệu nhận biết tội lợi dụng chức vụ | tội lợi dụng chức vụ | Khung hình phạt tội lợi dụng chức vụ | nhận hối lộ | tội phạm tham nhũng | trục lợi |