Đăng ký môi trường là việc chủ dự án đầu tư, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thực hiện đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước các nội dung liên quan đến xả chất thải và biện pháp bảo vệ môi trường của dự án đầu tư, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ (sau đây gọi chung là dự án đầu tư, cơ sở). (Theo khoản 9 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020)
Danh mục dự án đầu tư, cơ sở sản xuất, kinh doanh được miễn đăng ký môi trường năm 2025 quy định tại Phụ lục XVI ban hành kèm theo Nghị định 08/2022/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 05/2025/NĐ-CP), cụ thể bao gồm:
(1) Hoạt động đào tạo nguồn nhân lực; các hoạt động tư vấn, chuyển giao công nghệ, dạy nghề, đào tạo kỹ thuật, kỹ năng quản lý, cung cấp thông tin, tiếp thị, xúc tiến đầu tư và thương mại.
(2) Sản xuất, trình chiếu và phát hành chương trình truyền hình; sản xuất phim điện ảnh, phim video; hoạt động truyền hình, hoạt động ghi âm và xuất bản âm nhạc.
(3) Dịch vụ thương mại, buôn bán lưu động, không có địa điểm cố định.
(4) Dịch vụ thương mại, buôn bán các sản phẩm, hàng hóa tiêu dùng, đồ gia dụng có diện tích xây dựng dưới 200 m2.
(5) Dịch vụ ăn uống có diện tích xây dựng nhà hàng dưới 200 m2.
(6) Dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng đồ gia dụng quy mô cá nhân, hộ gia đình.
(7) Dịch vụ photocopy, truy cập internet, trò chơi điện tử.
(8) Canh tác trên đất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, chăn nuôi quy mô cá nhân, hộ gia đình.
(9) Trồng khảo nghiệm các loài thực vật quy mô dưới 01 ha.
(10) Xây dựng nhà ở cá nhân, hộ gia đình.
(11) Dự án, cơ sở nuôi trồng thủy sản trên biển, sông, suối, hồ chứa.
Theo đó các dự án đầu tư, cơ sở sản xuất, kinh doanh nêu trên sẽ không cần phải thực hiện đăng ký môi trường trong năm 2025.
Theo khoản 6 Điều 49 Luật Bảo vệ môi trường 2020 thì thời điểm đăng ký môi trường được quy định như sau:
- Dự án đầu tư có phát sinh chất thải không thuộc đối tượng phải có giấy phép môi trường và thuộc đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường phải đăng ký môi trường trước khi vận hành chính thức;
- Dự án đầu tư có phát sinh chất thải không thuộc đối tượng phải có giấy phép môi trường nhưng không thuộc đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường phải đăng ký môi trường trước khi cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng đối với trường hợp phải có giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng hoặc trước khi xả chất thải ra môi trường đối với trường hợp không phải có giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng.
Trong trường hợp không đăng ký môi trường đúng thời hạn theo như nêu trên, người vi phạm sẽ chịu các mức phạt quy định tại Điều 9 Nghị định 45/2022/NĐ-CP như sau:
- Đối với dự án đầu tư, cơ sở không thuộc đối tượng phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường: Phạt tiền từ 03 triệu đồng đến 05 triệu đồng.
- Đối với dự án, cơ sở phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường thuộc thẩm quyền phê duyệt của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc thuộc thẩm quyền phê duyệt của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an mà có tiêu chí về môi trường tương đương với dự án đầu tư, cơ sở thuộc thẩm quyền phê duyệt của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 15 triệu đồng.
- Đối với dự án đầu tư, cơ sở phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường thuộc thẩm quyền phê duyệt của Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc thuộc thẩm quyền phê duyệt của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an đối với dự án có tiêu chí về môi trường tương đương với dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt của Bộ Tài nguyên và Môi trường: Phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng.
* Lưu ý: Mức phạt không đăng ký môi trường đúng thời hạn nêu trên là mức phạt áp dụng đối với cá nhân; đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân (khoản 2 Điều 6 Nghị định 45/2022/NĐ-CP).