Body shaming là gì? Body shaming, chê bai ngoại hình người khác bị xử lý thế nào?

Chào chị, ban biên tập xin giải đáp như sau:

1. Body shaming là gì?

Body shaming là một thuật ngữ tiếng Anh được dịch sang tiếng Việt là "miệt thị ngoại hình". Đây là hành động chê bai, nhạo báng hoặc chế giễu ngoại hình của một người khác.

Body shaming có thể diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau, chẳng hạn như:

+ Sử dụng ngôn ngữ: Chê bai, mắng mỏ, xúc phạm ngoại hình của người khác.

+ Cử chỉ: Làm những hành động chế giễu, trêu chọc ngoại hình của người khác.

+ Hình ảnh: Chia sẻ những hình ảnh chế giễu, châm biếm ngoại hình của người khác.

Hành vi body shaming có thể nhắm đến bất kỳ ai, bất kể giới tính, độ tuổi, sắc tộc hay hoàn cảnh. Tuy nhiên, những người bị body shaming thường là những người có ngoại hình khác biệt với chuẩn mực xã hội, chẳng hạn như những người béo, gầy, thấp, cao, có khuyết điểm trên cơ thể,...

Body shaming có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho nạn nhân, chẳng hạn như:

+ Tự ti, mặc cảm: Body shaming khiến nạn nhân cảm thấy xấu hổ, tự ti về ngoại hình của mình. Điều này có thể dẫn đến những vấn đề tâm lý như trầm cảm, lo âu, rối loạn ăn uống,...

+ Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý: Body shaming có thể khiến nạn nhân có xu hướng lạm dụng các biện pháp giảm cân không an toàn, dẫn đến tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như béo phì, suy dinh dưỡng,...

+ Hạn chế cơ hội phát triển: Body shaming khiến nạn nhân trở nên khép kín, ngại giao tiếp, dẫn đến hạn chế cơ hội phát triển trong học tập, công việc và cuộc sống.

Body shaming là một hành vi phi đạo đức và có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho nạn nhân. Do đó, mỗi người cần nâng cao ý thức, tôn trọng ngoại hình của người khác và không tham gia vào các hành vi body shaming.

Bên cạnh đó, còn có dạng body shaming bản thân. Body shaming bản thân có thể được hiểu là một dạng tự ti, mặc cảm về ngoại hình của bản thân. Đây là hành vi tự chê bai, tự giễu cợt hoặc tự chế giễu ngoại hình của mình.

Như vậy, body shaming là hành động nhạo báng hoặc chế giễu ngoại hình… của một người khác.

2. Body shaming, chê bai ngoại hình người khác bị xử lý thế nào?

Ngày nay, sự bùng nổ của mạng xã hội đã biến body shaming thành mối nguy hại vô cùng lớn. Trước kia, body shaming chỉ đơn thuần là những lời đùa giỡn vô hại giữa bạn bè, đồng nghiệp hay người thân. Tuy nhiên, khi lan truyền trên không gian mạng với tốc độ chóng mặt, những lời lẽ sắc bén ấy trở thành vũ khí giết người, đẩy hàng triệu con người vào bờ vực tuyệt vọng.

Đặc biệt là giới trẻ - lứa tuổi vốn dĩ nhạy cảm và dễ bị tổn thương trước miệng đời. Vậy nên, thay vì coi body shaming là trò đùa, chúng ta cần nhận thức được sức nguy hại khủng khiếp từ nó. Bởi lời nói trên môi miệng có thể giết chết linh hồn người khác.

Xử phạt hành chính đối với hành vi body shaming, chê bai ngoại hình người khác

Theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng: Đối với hành vi khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm, lăng mạ, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác, trừ trường hợp:

Điều 21. Hành vi cản trở, chống lại việc thanh tra, kiểm tra, kiểm soát của người thi hành công vụ hoặc đưa hối lộ người thi hành công vụ

...

2. Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

...

b) Có lời nói, hành động đe dọa, lăng mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người thi hành công vụ.

Và

Điều 54. Hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của thành viên gia đình

 1. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi lăng mạ, chì chiết, xúc phạm danh dự, nhân phẩm thành viên gia đình.

2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Tiết lộ hoặc phát tán tư liệu, tài liệu thuộc bí mật đời tư của thành viên gia đình nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm;

b) Sử dụng các phương tiện thông tin nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm thành viên gia đình;

c) Phổ biến, phát tán tờ rơi, bài viết, hình ảnh nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nạn nhân.

...

Truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi body shaming, chê bai ngoại hình người khác

Trường hợp chế nhạo, chê bai ngoại hình người khác, body shaming xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác thì có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về Tội làm nhục người khác hoặc Tội vu khống.

- Phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm: Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác:

- Phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau:

+ Phạm tội 02 lần trở lên;

+ Đối với 02 người trở lên;

+ Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

+ Đối với người đang thi hành công vụ;

+ Đối với người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, chữa bệnh cho mình;

+ Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội;

+ Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%

Phạt tù từ 02 năm đến 05 năm: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau:

+ Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

+ Làm nạn nhân tự sát.

Bên cạnh đó, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

(Tội làm nhục người khác tại Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017)

- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm: Người nào thực hiện một trong các hành vi sau:

+ Bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác;

+ Bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền.

- Phạt tù từ 01 năm đến 03 năm: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau:

+ Có tổ chức;

+ Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

+ Đối với 02 người trở lên;

+ Đối với ông, bà, cha, mẹ, người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh cho mình;

+ Đối với người đang thi hành công vụ;

+ Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội;

+ Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

+ Vu khống người khác phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.

- Phạt tù từ 03 năm đến 07 năm: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau:

+ Vì động cơ đê hèn;

+ Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

+ Làm nạn nhân tự sát.

Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

(Tội vu khống tại Điều 156 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017)

Như vậy, hành vi body shaming, chê bai ngoại hình người khác ngoài việc bị xử phạt vi phạm hành chính. Trường hợp nghiêm trọng, chê bai ngoại hình người khác có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội làm nhục người khác hoặc vu khống với khung hình phạt có thể lên đến 7 năm tù giam.

Trân trọng!