Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 có giải thích Biện pháp xử lý chuyển hướng là biện pháp giám sát, giáo dục, phòng ngừa áp dụng đối với người chưa thành niên phạm tội, bao gồm các biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng quy định từ khoản 1 đến khoản 11 Điều 36 của Luật này và biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng quy định tại khoản 12 Điều 36 của Luật này.
Theo Điều 34 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 thì mục đích xử lý chuyển hướng nhằm:
- Xử lý kịp thời và hiệu quả đối với người chưa thành niên.
- Giúp người chưa thành niên thay đổi nhận thức, nhận biết, sửa chữa sai lầm đã gây ra, tự rèn luyện khắc phục, ngăn ngừa nguyên nhân dẫn đến hành vi phạm tội và giáo dục họ trở thành công dân có ích cho xã hội.
- Đẩy mạnh việc hòa giải giữa người chưa thành niên và bị hại bị ảnh hưởng bởi hành vi phạm tội của người chưa thành niên.
- Nâng cao trách nhiệm của gia đình và cộng đồng tham gia trực tiếp vào hoạt động xử lý chuyển hướng.
-. Hạn chế tác động tiêu cực của thủ tục tố tụng hình sự đối với người chưa thành niên.
- Ngăn ngừa người chưa thành niên phạm tội mới, tạo điều kiện tái hòa nhập cộng đồng.
Điều kiện áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng đối với người chưa thành niên phạm tội được quy định tại Điều 39 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 gồm:
- Có chứng cứ xác định người chưa thành niên đã thực hiện hành vi phạm tội;
- Người chưa thành niên thừa nhận mình đã thực hiện hành vi phạm tội;
- Người chưa thành niên đồng ý bằng văn bản về việc xử lý chuyển hướng.
Căn cứ Điều 36 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 quy định 12 biện pháp xử lý chuyển hướng bào gồm:
(1) Khiển trách.
(2) Xin lỗi bị hại.
(3) Bồi thường thiệt hại.
(4) Giáo dục tại xã, phường, thị trấn.
(5) Quản thúc tại gia đình.
(6) Hạn chế khung giờ đi lại.
(7) Cấm tiếp xúc với người có nguy cơ dẫn đến người chưa thành niên phạm tội mới.
(8) Cấm đến địa điểm có nguy cơ dẫn đến người chưa thành niên phạm tội mới.
(9) Tham gia chương trình học tập, dạy nghề.
(10) Tham gia điều trị hoặc tư vấn tâm lý.
(11) Thực hiện công việc phục vụ cộng đồng.
(12) Giáo dục tại trường giáo dưỡng.
Tại Điều 37 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 quy định người chưa thành niên phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự thì có thể được áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng:
- Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng theo quy định của Bộ luật Hình sự, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 38 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024;
- Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do vô ý, phạm tội nghiêm trọng hoặc phạm tội ít nghiêm trọng theo quy định của Bộ luật Hình sự, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 38 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024;
- Người chưa thành niên là người đồng phạm có vai trò không đáng kể trong vụ án.
Đồng thời, tại Điều 38 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024 quy định người chưa thành niên từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi không được áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 37 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024:
- Phạm tội rất nghiêm trọng về một trong các tội phạm sau đây: Tội giết người, Tội hiếp dâm, Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi, Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, Tội sản xuất trái phép chất ma túy;
- Phạm tội rất nghiêm trọng 02 lần trở lên hoặc phạm nhiều tội rất nghiêm trọng theo quy định của Bộ luật Hình sự;
- Phạm tội đặc biệt nghiêm trọng theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Người chưa thành niên từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi không được áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 37 Luật Tư pháp người chưa thành niên 2024:
- Phạm tội nghiêm trọng về một trong các tội phạm sau đây: Tội hiếp dâm, Tội sản xuất trái phép chất ma túy, Tội tàng trữ trái phép chất ma túy, Tội mua bán trái phép chất ma túy, Tội vận chuyển trái phép chất ma túy, Tội chiếm đoạt chất ma túy;
- Tái phạm, tái phạm nguy hiểm;
- Phạm tội nghiêm trọng do cố ý 02 lần trở lên hoặc phạm nhiều tội nghiêm trọng do cố ý theo quy định của Bộ luật Hình sự;
- Phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Người chưa thành niên đã được áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng mà phạm tội mới.