Bản án về yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 905/2022/HC-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 905/2022/HC-PT NGÀY 18/11/2022 VỀ YÊU CẦU HỦY GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT

Ngày 18 tháng 11 năm 2022, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh xét xử phúc thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý số: 22/2022/TLPT-HC ngày 24 tháng 01 năm 2022 về việc: “Yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”.

Do Bản án hành chính sơ thẩm số: 03/2021/HC-ST ngày 26 tháng 02 năm 2021 của Tòa án nhân dân tỉnh An Giang bị kháng cáo;

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số 2168/2022/QĐPT-HC ngày 31 tháng 10 năm 2022 giữa các đương sự:

- Người khởi kiện: Bà Huỳnh Thị Đ, sinh năm 1951 (vắng mặt); Nơi cư trú: Ấp Tân H, xã Tân L, huyện B, tỉnh An Giang.

Đại diện theo ủy quyền của bà Huỳnh Thị Đ: ông Nguyễn Lưu Q, sinh năm 1984 (xin vắng mặt) Nơi cư trú: Khóm Đông T 2, phường M, thành phố X, tỉnh An Giang (Văn bản ủy quyền ngày 23/10/2020).

- Người bị kiện: Ủy ban nhân dân huyện B, tỉnh An Giang.

Người đại diện theo ủy quyền của người bị kiện: Ông Nguyễn Thanh H – Chức vụ: Phó Chủ tịch (xin vắng mặt) (Văn bản ủy quyền ngày 16/9/2022) - Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

1/ Ông Phạm Thành L, sinh năm 1952 (có mặt);

2/ Bà Huỳnh Thị C, sinh năm 1957 (xin vắng mặt);

Cùng cư trú: Ấp Tân H, xã Tân L, huyện B, tỉnh An Giang.

3/ Ngân hàng N Nam (xin vắng mặt);

Trụ sở: số 02 Láng H, phường C, quận Đ, Thành phố Hà Nội.

- Người kháng cáo: Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là ông Phạm Thành L, bà Huỳnh Thị C.

NỘI DUNG VỤ ÁN

* Theo đơn khởi kiện ngày 24/8/2020 kèm Bản tự khai của bà Huỳnh Thị Đ và Biên bản ghi lời khai ngày 22/01/2021 cùng lời trình bày của người đại diện tại phiên tòa sơ thẩm thể hiện:

Diện tích 1.439m2 đất tọa lạc tại ấp Tân Thành, xã Tân Lập, huyện Tịnh Biên do bà Huỳnh Thị Đ đang quản lý sử dụng có nguồn gốc do cha của bà là Huỳnh Văn P cho. Bà Đ đã dựng nhà trên phần đất này để ở từ năm 1995 đến năm 2010 thì dỡ nhà chuyển đến nơi ở gần đó. Hiện trên diện tích đất này còn có ngôi mộ của con gái bà và nền chuồng heo cùng một số cây tạp và cây ăn trái khác do bà trồng. Diện tích đất này nằm giáp với đất của chị cùng cha khác mẹ với bà là Huỳnh Thị C. Khoảng cuối tháng 8/2019, bà biết được diện tích đất của bà đã được Ủy ban nhân dân huyện B cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho vợ chồng Huỳnh Thị C, Phạm Thành L theo giấy chứng nhận số CH02589 ngày 29/5/2013.

Nay bà Đ khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân tỉnh An Giang hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CH02589 ngày 29/5/2013 của UBND huyện B cấp cho ông Phạm Thành L, bà Huỳnh Thị C.

* Người bị kiện: Ủy ban nhân dân huyện B, tỉnh An Giang trình bày bằng văn bản số 6615/UBND-NC ngày 09/12/2020:

Năm 2000, ông Phạm Thành L và vợ là Huỳnh Thị C được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số vào sổ 1717QSDĐ/MK ngày 08/11/2000, gồm thửa 62, 64, 65, 70, 71, 72, 73, 74, 89, 90, tờ bản đồ số 1, diện tích 26.993m2, loại đất 2L.

Đến năm 2013, ông L, bà C được cấp đổi thành các thửa 16, 17, 18, 19, 783, 791 tờ bản đồ số 42, diện tích 30.809m2. Tăng diện tích đối với giấy đã cấp năm 2000 là 3.816m2, trong đó trùng lên phần diện tích 1.439m2đất của bà Huỳnh Thị Đ đáng quản lý sử dụng.

Năm 2013, ông L, bà C tách diện tích 24.761m2 chuyển nhượng lại cho ông Huỳnh Văn Hà và bà Nguyễn Ngọc Diễm. Phần diện tích còn lại các thửa 783, 791 tổng diện tích 6.039m2được cấp lại thành Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số vào sổ CH02589 ngày 29/5/2013.

Qua thẩm tra các minh, xác định:

- Phần diện tích 1.439m2 của bà Huỳnh Thị Đ quản lý sử dụng là do cha mẹ bà Đ khai mở từ năm 1990. Đến năm 1993, để lại cho bà sử dụng đến nay. Hiện phần diện tích này nằm trong thửa số 791, tờ bản đồ số 42 đã cấp cho ông Phạm Thành L và vợ là bà Huỳnh Thị C đứng tên trong giấy chứng nhận QSDĐ số CH02589, ngày 29/5/2013 là không đúng hiện trạng sử dụng đất thực tế của ông L và vợ là bà C, dẫn đến việc giấy chứng nhận đã cấp cho ông L, bà C trái với quy định của pháp luật.

- Nguyên nhân: do trước đây trong quá trình đo đạc cấp đổi đất nông nghiệp tại xã Tân Lập, do ranh giới sử dụng đất giữa ông L, bà Đ ngoài thực địa liền kề nhau, mốc ranh không rõ ràng nên đơn vị thi công xác định sai ranh giới sử dụng dẫn đến phần diện tích 1.439m2 đất của bà Đ bị gộp vào thửa 791, tờ bản đồ số 42.

Mặt khác, hiện nay ông L, bà C đang thế chấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số vào sổ CH02589 ngày 29/5/2013, diện tích 6.039m2 tại Ngân hàng N -Chi nhánh Chi Lăng.

UBND huyện B kiến nghị Tòa án nhân dân tỉnh An Giang hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số vào sổ CH02589 ngày 29/5/2013 của UBND huyện B cấp cho ông Phạm Thành L, bà Huỳnh Thị C.

*Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Ông Phạm Thành L, bà Huỳnh Thị C không có ý kiến trình bày, không có mặt trong suốt quá trình chuẩn bị xét xử. Tuy nhiên, tại phiên tòa ông L và bà C có trình bày: nguồn gốc đất ông, bà đang sử dụng do mua của cha là Huỳnh Văn Phát, ban đầu mua khoảng 27 công, ông, bà có cất nhà và sinh sống trên phần đất đó, đến khoảng năm 2003 thì bà Đ đến cất nhà trên phần đất kế cận. Đến năm 2013, ông có bán cho người khác 21 công nên phần đất còn lại diện tích 6.039m2 được UBND huyện B cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số vào sổ CH02589 ngày 29/5/2013. Đến khi bà Đ khởi kiện ông mới hay biết việc phần đất bà Đ nằm trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà UBND huyện B cấp cho ông, bà. Ông L, bà C cho rằng đây không phải do lỗi của ông bà mà do lỗi của UBND huyện B, đồng thời ông L, bà C hứa đến tháng 7/2022 sẽ làm thủ tục tách thửa cho bà Đ đứng tên phần đất bà đang sử dụng.

Tại Bản án hành chính sơ thẩm số 03/2021/HC-ST ngày 26 tháng 02 năm 2021 của Tòa án nhân dân tỉnh An Giang đã quyết định:

Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Huỳnh Thị Đ;

Hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số vào sổ CH02589 ngày 29/5/2013 của Ủy ban nhân dân huyện B cấp cho ông Phạm Thành L, bà Huỳnh Thị C.

Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn quyết định về án phí và quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 09/3/2021 ông Phạm Thành L, bà Huỳnh Thị C kháng cáo bản án sơ thẩm.

Tại phiên toà phúc thẩm:

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là ông Phạm Thành L vẫn giữ kháng cáo yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm, hủy bản sơ thẩm vì giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số vào sổ CH02589 ngày 29/5/2013 của Ủy ban nhân dân huyện B cấp cho ông Phạm Thành L, bà Huỳnh Thị C đang thế chấp tại Ngân hàng C1 – Chi nhánh Châu Đốc nhưng ông L không báo cho Tòa án cấp sơ thẩm biết, dẫn đến việc không đưa Ngân hàng C1 vào tham gia tố tụng là chưa đảm bảo quyền lợi của Ngân hàng. Ngoài ra, nếu tách thửa phải chừa lối đi cho gia đình ông.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là bà Huỳnh Thị C, xin vắng mặt. Người khởi kiện là bà Huỳnh Thị Đ (có ông Nguyễn Lưu Q đại diện theo ủy quyền) và người bị kiện là Ủy ban nhân dân huyện B (có ông Nguyễn Thanh H đại diện theo ủy quyền), đều xin vắng mặt.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh tphát biểu quan điểm:

Về tố tụng, Thẩm phán và Hội đồng xét xử đã thực hiện đúng các quy định của pháp luật tố tụng hành chính. Những người tham gia tố tụng đã thực hiện các quyền và nghĩa vụ đúng theo quy định pháp luật.

Về nội dung, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có liên quan đến khiếu kiện đang được ông L, bà C thế chấp tại Ngân hàng C1 trong thời gian Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết vụ án nhưng ông L, bà C không khai báo nên Tòa án cấp sơ thẩm đã không đưa Ngân hàng vào tham gia tố tụng. Để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho Ngân hàng C1, đề nghị Hội đồng xét xử hủy bản án sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm xét xử lại để đưa Ngân hàng C1 vào tham gia tố tụng.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa và căn cứ vào kết quả tranh tụng tại phiên tòa, ý kiến phát biểu của Viện kiểm sát, Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Tại phiên tòa phúc thẩm, ông Phạm Thành L vẫn giữ yêu cầu kháng cáo như nội dung đơn kháng cáo đã nêu. Tại đơn kháng cáo ngày 09/3/2021, ông L bà C trình bày ông bà đang thế chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên tại Ngân hàng C1 – Chi nhánh Châu Đốc, nhưng cấp sơ thẩm đã không làm rõ nội dung này khi giải quyết là thiếu sót; đồng thời yêu cầu nếu tách thửa thì chừa lối đi cho gia đình ông bà.

[2] Hồ sơ vụ án thể hiện, khai nhận của các đương sự tại cấp sơ thẩm và kết quả xem xét thẩm định tại chỗ ngày 21/01/2021 thể hiện: Phần đất diện tích 1.439m2 tọa lạc tại ấp Tân Thành, xã Tân Lập, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang do bà Huỳnh Thị Đ sử dụng ổn định từ trước năm 1995 cho đến nay. Nguồn gốc đất là do cha bà Đ để lại. Tuy nhiên, hiện nay phần đất này được Uỷ ban nhân dân huyện B cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số vào sổ CH02589 ngày 29/5/2013 cho ông Phạm Thành L, bà Huỳnh Thị C. Do vậy, bản án của Tòa án cấp sơ thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Đ về việc hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số vào sổ CH02589 ngày 29/5/2013 là có căn cứ, đúng quy định pháp luật.

[3] Xét thấy, quá trình giải quyết vụ án tại cấp sơ thẩm, ông L bà C có thế chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số vào sổ CH02589 ngày 29/5/2013 tại Ngân hàng N – Chi nhánh Chi Lăng. Tại văn bản số 16/NHNo.CL-KHKD ngày 04/11/2020 của Ngân hàng N – Chi nhánh Chi Lăng xác định đã giải chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên vào ngày 10/9/2020, nên Tòa án cấp sơ thẩm xác định Ngân hàng N – Chi nhánh Chi Lăng không còn tham gia tố tụng trong vụ án là có căn cứ.

[4] Đối với hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất ngày 15/9/2020 giữa ông L, bà C với Ngân hàng C1 – Chi nhánh Châu Đốc, được đương sự cung cấp kèm theo đơn kháng cáo (sau khi Tòa án cấp sơ thẩm đã xét xử). Quá trình thụ lý giải quyết vụ án tại cấp phúc thẩm, Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh đã có văn bản đề nghị Ngân hàng C1 – Chi nhánh Châu Đốc cung cấp thông tin liên quan đến hợp đồng thế chấp của ông L, bà C tại ngân hàng. Tại văn bản số 538/CV-CNCĐ-PGDTB ngày 19/10/2022, Ngân hàng C1 – Chi nhánh Châu Đốc đã xác định hiện nay giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số vào sổ CH02589 ngày 29/5/2013 vẫn còn đang thế chấp, và khi Tòa án cấp sơ thẩm thụ lý giải quyết vụ án thì ngân hàng không biết nên không có ý kiến. Xét thấy, đây là tình tiết có liên quan, ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án nhưng do đương sự không thực hiện nghĩa vụ cung cấp chứng cứ đầy đủ nên cấp sơ thẩm không thể biết việc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên hiện đang bị thế chấp tại Ngân hàng C1 – Chi nhánh Châu Đốc và không đưa ngân hàng vào tham gia tố tụng. Vì vậy, trong trường hợp này Tòa án cấp sơ thẩm không có lỗi trong việc thu thập và đánh giá chứng cứ. Do đó, nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của Ngân hàng C1, Hội đồng xét xử phúc thẩm, chấp nhận một phần yêu cầu kháng cáo của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, hủy bản án sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án về cho Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết lại vụ án theo quy định pháp luật như đề nghị của đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh tham gia phiên tòa là có căn căn chấp nhận.

[5] Bản án sơ thẩm bị hủy do phát sinh tình tiết mới nên Tòa án cấp sơ thẩm không có lỗi.

[6] Án phí hành chính phúc thẩm: Do hủy bản án sơ thẩm nên người kháng cáo không phải chịu.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 3 Điều 241 Luật tố tụng hành chính;

1. Chấp nhận một phần yêu cầu kháng cáo của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là ông Phạm Thành L, bà Huỳnh Thị C;

Hủy bản án sơ thẩm số 03/2021/HC-ST ngày 26/02/2021 của Tòa án nhân dân tỉnh An Giang; Chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết lại vụ án theo quy định pháp luật.

2. Án phí hành chính phúc thẩm: Ông Phạm Thành L và bà Huỳnh Thị C, không phải chịu.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án./.