Bản án về yêu cầu bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm số 04/2022/DS-ST

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN VĂN YÊN, TỈNH YÊN BÁI

BẢN ÁN 04/2022/DS-ST NGÀY 30/09/2022 VỀ YÊU CẦU BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO SỨC KHỎE BỊ XÂM PHẠM

Ngày 30 tháng 9 năm 2022 tại trụ sở, Toà án nhân dân huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái xét xử sơ thẩm công khai vụ án dân sự thụ lý số 03/2022/TLST-DS ngày 03 tháng 03 năm 2022 về việc yêu cầu bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 04/2022/QĐXX-ST ngày 31 tháng 8 năm 2022; Quyết định hoãn phiên tòa số 04/2022/QĐST-DS ngày 14/9/2022 giữa các đương sự:

* Nguyên đơn: Bà Nguyễn Thị T, sinh năm 1960. Có mặt Trú quán tại: Thôn K, xã Đ, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái.

* Bị đơn: Chị Hoàng Thị H, sinh năm 1985. Vắng mặt Trú quán tại: Thôn K, xã Đ, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái.

* Người có quyền lợi liên quan:

1. Ông Đặng Văn B, sinh năm 1958. Có mặt Trú tại: Thôn K, xã Đ, huyện V, tỉnh Yên Bái.

2. Chị Hà Thị X, sinh năm 1988. Có mặt Trú quán tại: Thôn T, xã Đ1, huyện V, tỉnh Yên Bái.

3. Anh Đặng Văn T, sinh năm 1986. Có mặt Trú quán tại: Thôn T, xã Đ1, huyện V, tỉnh Yên Bái.

- Những người làm chứng:

1. Anh Nguyễn Thành T, sinh năm 1993. Vắng mặt Trú tại: Thôn K, xã Đ, huyện V, tỉnh Yên Bái.

2. Ông Đỗ Văn D, sinh năm 1958. Vắng mặt Trú tại: Thôn K, xã Đ, huyện V, tỉnh Yên Bái.

3. Anh Nguyễn Đức T, sinh năm 1969. Vắng mặt Trú tại: Thôn K, xã Đ, huyện V, tỉnh Yên Bái.

4. Anh Trương Thành L, sinh năm 1992. Vắng mặt Trú tại: Thôn Tân H, xã An B, huyện V, tỉnh Yên Bái.

5. Anh Lê Văn T, sinh năm 1985. Vắng mặt Trú tại: Thôn K, xã Đ, huyện V, tỉnh Yên Bái.

6. Chị Đặng Thị M, sinh năm 1962. Vắng mặt Trú tại: Thôn K, xã Đ, huyện V, tỉnh Yên Bái.

7. Cháu Đặng Văn K, sinh ngày 08/11/2005.

Trú tại: Thôn K, xã Đ, huyện V, tỉnh Yên Bái Người đại diện cho cháu K là bà Nguyễn Thị T, sinh năm 1960 (bà nội cháu K).

8. Anh Bùi Văn Q, sinh năm 1987. Vắng mặt Trú tại: Thôn K, xã Đ, huyện V, tỉnh Yên Bái.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo đơn khởi kiện, bản tự khai và tại phiên tòa nguyên đơn bà Nguyễn Thị T trình bày: Con trai tôi là Đặng Văn A có lấy vợ là chị Hoàng Thị H, đến năm 2020 thì vợ chồng nó ly hôn. Từ đó chị H ở nhà chị ấy cách nhà tôi khoảng 200m, chị H đi nước ngoài về thỉnh thoảng vẫn vào nhà tôi chơi. Giữa tôi và chị H cũng không có mâu thuẫn gì, nhưng chị H thường xuyên nói với tôi là sẽ cho thằng A (con tôi – chồng cũ chị H) đi tù hoặc sẽ cho người đập chết thằng A. Vì vậy, vào khoảng 11 giờ ngày 24/6/2021 tôi có sang nhà chị H hỏi xem tại sao lại nói con trai tôi như vậy. Tôi đứng ở ngoài sân chửi chị H, vì hôm đó nhà chị H có khách, mọi người đang ăn cơm trong nhà. Sau đó tôi định đi vào trong nhà từ sân lên hè nhà chị H có 3 bậc, khi tôi mới bước lên bậc 1 thì chị H đang ở trong nhà đi ra dùng 2 tay đẩy vào phía trước người tôi làm tôi ngã ngồi bệt ra sân. Sau đó tôi thấy đau ở lưng nên tôi cố ngồi dậy và đi ra ngoài. Tôi vừa đi vừa chửi chị H là “nhà của mày xây nhưng vật liệu là của tao”. Khi tôi đi được khoảng 10m thì chị H chạy theo tôi rồi tiếp tục đẩy tôi. Khi đi ra tôi có nhặt 1 hòn đá cầm bên tay phải, hòn đá to bằng nắm tay nhưng sau đó tôi lại vứt xuống. Khi chị H đi ra chị ấy lại tiếp tục đẩy tôi làm tôi bị ngã, tôi đứng lên thì thấy tay trái bị đau nên tôi lấy tay phải túm chân chị H thì chị H dùng tay tát vào mặt tôi một cái nên tôi dùng tay túm vào cổ áo chị H. Sau đó tôi và chị H giằng co nhau, chị H bảo “hôm nay tôi đập chết bà” nên tôi không buông tay ra. Một lúc sau con trai chị H là cháu nội tôi tên là Đặng Văn K ra can nên ngăn, tôi và chị H buông nhau ra. Sau đó chồng tôi là Đặng Văn B ra đưa tôi về.

Khi tôi về đến nhà thì tôi bảo chồng tôi thay quần áo và thấy đau người, cụ thể là đau ở lưng và ở tay nên tôi bảo chồng tôi đưa ra xã để trình báo công an nhưng hôm ấy Ủy ban xã liên hoan đông người nên tôi không vào mà bảo chồng tôi lai tôi về. Đến khoảng 20 giờ cùng ngày tôi vẫn thấy đau nên các con tôi là cháu Đặng Văn T và con dâu tôi là Hà Thị X thuê xe ô tô của anh Vũ Đình N ở bên Đ đưa tôi lên Ủy ban nhân dân xã Đ nhưng trên xã không có ai, Công an cũng không có ai nên con dâu tôi có gửi ở đó một lá đơn rồi đưa tôi xuống Trung tâm y tế huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái khám. Tôi thấy đau lưng và đau tay bên Bệnh viện cho tôi đi chụp X Quang rồi hôm sau bó bột, còn lưng của tôi họ bảo nẹp nhưng không nẹp được. Tôi nằm viện được 3 ngày từ ngày 24/6 đến ngày 27/6/2022 thì gia đình tôi xin về. Tại bệnh viện huyện Văn Yên thì chuẩn đoán tôi bị tổn thương xương cụt và gãy tay trái. Sau đó Công an xã vào cuộc rồi anh T công an xã đưa tôi đi giám định 2 lần, lần thứ nhất không giám định được lần thứ 2 mới được. Khi đi có đưa tôi đến Bệnh viện Đa khoa Phú T trên đường Yên Ninh, thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái để chụp lại tay và lưng của tôi.

Việc tôi bị thương ở lưng và ở tay là do chị H gây ra, ngoài ra tôi không bị ngã ở đâu cả và cũng không xô xát gì với ai. Nay tôi đề nghị chị H phải bồi thường cho tôi tiền thuê xe đi lại để chữa từ Đ xuống M là 400.000đ, tiền thuê xe đi giám định 2 lần mỗi lần 700.000đ (Tổng tiền thuê xe là 1.800.000đ), tiền người nuôi tôi ở viện trong 3 ngày với mức 300.000đ/ngày = 900.000đ (con trai tôi là T trông tôi), tiền thuốc điều trị và nằm viện là 4.130.000đ, tiền 3 tháng tôi không làm ăn được gì là 5.000.000đ/tháng x 3 = 15.000.000đ, tiền bồi thường tổn thất về tinh thần 10.000.000đ. Tổng cộng bằng 31.830.000đ.

Bị đơn chị Hoàng Thị H trình bày: Bà T là mẹ chồng cũ của chị, giữa chị và bà T có mâu thuẫn liên quan đến tài sản của chị và anh A (con bà T). Trưa ngày 24/6/2021 nhà chị có mời khách ăn cơm tại nhà, khi đang ăn cơm thì bà T đến rồi vào nhà chửi, xúc phạm chị. Chị H có bảo bà T về có gì nói chuyện sau nhưng bà T không về nên chị có dùng tay đẩy nhẹ bà T ra ngoài. Sau khi ra ngoài bà T vẫn tiếp tục chửi, xúc phạm chị H nên chị đi ra bảo bà T về. Chị thấy bà T cầm một hòn đá nên chị đến giằng hòn đá ném đi. Bà T tiếp tục túm áo, giằng co với chị H. Chị H có bảo bà T bỏ tay ở áo ra nhưng bà T không nghe nên chị có dùng tay tát bà T một cái. Quá trình giằng co bà T có ngã tại vị trí lề đường đất trước cửa nhà ông D. Chị H xác định chị không có ý định gây thương tích cho bà T nên chị không thừa nhận việc bà T bị thương gẫy xương cùng cụt, gẫy xương quay cẳng tay trái là do chị cố ý gây ra. Nay bà T khởi kiện chị nhất trí hỗ trợ cho bà T vài triệu tiền thuốc còn lại chị không nhất trí bồi thường theo yêu cầu của bà T.

Sự việc đã được chính quyền xã Đ lập biên bản; được Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái điều tra xác minh làm rõ. Tại Quyết định không khởi tố vụ án hình sự số 33/QĐKKTVA ngày 10/10/2021 của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Văn Yên đã kết luận không khởi tố vụ án hình sự về tội Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác xẩy ra ngày 24/6/2021. Tại Thông báo kết quả giải quyết nguồn tin về tội phạm số 514/TB-ĐTTH ngày 12/10/2021 của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Văn Yên đã xác định hành vi của Hoàng Thị H chưa đủ yếu tố cấu thành tội Cố ý gây thương tích theo khoản 1 Điều 134 và tội Vô ý gây thương tích theo Điều 138 của Bộ luật Hình sự.

Những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trình bày: Ông B, chị X, anh T là người ra đưa bà T về nhà, đưa bà T ra xã trình báo chính quyền địa phương và chăm sóc bà T khi bà nằm viện. Ngày 24/6/2021 ông B đã chi 400.000đ tiền thuê xe đưa bà T về Trung tâm y tế huyện Văn Yên khám, điều trị. Ngày 06/7/2021 và ngày 30/7/2021 chị X đã chi 1.400.000đ tiền thuê xe đưa bà T về giám định tại thành phố Yên Bái. Anh T là người chăm sóc bà T 3 ngày khi bào T nằm điều trị tại Trung tâm y tế huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Cả ông B, anh T và chị X đều yêu cầu Hoàng Thị H phải bồi thường các khoản tiền trên cho bà T chứ không yêu cầu thanh toán cho mình.

Sau khi thụ lý giải quyết vụ án, Tòa án đã tiến hành hòa giải nhiều lần nhưng các đương sự không thỏa thuận được về việc giải quyết vụ án.

Những người làm chứng như ông Đỗ Văn D, ông Nguyễn Đức T, cháu Đặng Văn K đều cho rằng: Trưa ngày 24/6/2021 bà T có đến nhà chị H, chửi chị H nên giữa hai người có xẩy ra cãi, chửi nhau rồi giằng co, du đẩy nhau. Bà T có bị ngã ở sân nhà chị H và ngoài lề đường trước cửa nhà ông D. Việc bà T bị thương tích ở tay và xương cùng cụt là đúng nhưng người gây thương tích cho bà T có phải chị H hay không thì không ai khẳng định.

Tại phiên tòa đại diện Viện Kiểm sát nhân dân huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái phát biểu ý kiến: Quá trình thụ lý, giải quyết vụ án và tại phiên tòa, Thư ký và Hội đồng xét xử đã thực hiện đúng thủ tục tố tụng dân sự; quyền và nghĩa vụ của các đương sự được đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Thụ lý vụ án đúng thẩm quyền, xác định đúng đủ người tham gia tố tụng. Về nội dung căn cứ trên cơ sở các tài liệu, chứng cứ do các bên cung cấp và nội dung tranh tụng tại phiên toà thấy rằng: Do mâu thuẫn nên trưa ngày 24/6/2021 giữa bà T và chị H có xẩy ra cãi nhau, chị H có hành vi giằng co, du đẩy bà T dẫn đến bà T bị gẫy đầu xương quay cẳng tay trái tổn hại 08% sức khỏe; gẫy xương cùng cụt tổn hại 04% sức khỏe. Hành vi của chị H chỉ là vô ý chứ không cố ý. Áp dụng Điều 585 Bộ luật Dân sự thì chị H có nghĩa vụ phải bồi thường thiệt hại cho bà T theo quy định tại Điều 584 Bộ luật dân sự. Các khoản chi phí mà bà T đưa ra trong đơn khởi kiện là có căn cứ nên được chấp nhận. Tuy nhiên, bà T có đến nhà chửi, xúc phạm chị H trong khi chị H đang có khách ăn cơm và đây là nguyên nhân dẫn đến hai bên xô sát. Vì vậy, bà T cũng có một phần lỗi trong vụ án này. Đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng các điều 584, 585, 586, 588 và 590 Buộc chị Hoàng Thị H phải bồi thường cho bà T với số tiền bằng 2/3 số tiền bà T yêu cầu trong đơn khởi kiện là 21.220.000đ. Căn cứ Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Uỷ ban Thường vụ Quốc Hội quy định về án phí và lệ phí Toà án bà T không phải chịu án phí dân sự sơ thẩm. Chị Hoàng Thị H phải bồi thường thiệt hại nên phải chịu án phí dân sự sơ thẩm.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên toà và căn cứ kết quả tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Về tố tụng: Đây là vụ án dân sự về yêu cầu bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm, các đương sự đều có hộ khẩu thường trú tại huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Căn cứ vào Điều 26, Điều 35 và Điều 39 của Bộ luật Tố tụng dân sự, Toà án nhân dân huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái thụ lý và giải quyết là phù hợp quy định của pháp luật.

Về tư cách đương sự: Bà Nguyễn Thị T cho rằng chị Hoàng Thị H là người gây ra thương tích cho bà nên bà khởi kiện yêu cầu chị H phải bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm. Vì vậy, bà Nguyễn Thị T là nguyên đơn, chị Hoàng Thị H là người bị kiện nên là bị đơn.

Ông Đặng Văn B, chị Hà Thị X và anh Đặng Văn T là những người chi tiền thuê xe, chăm sóc bà T khi bà nằm điều trị tại bệnh viện nên xác định là những người có quyền lợi liên quan trong vụ án.

Ông Đỗ Văn D, ông Nguyễn Đức T, cháu Đặng Văn K, anh Nguyễn Thành T, anh Nguyễn Đức T, anh Trương Thành L, anh Lê Văn T, chị Đặng Thị M và anh Bùi Văn Q là những người có mặt hôm đó, chứng kiến sự việc xô sát giữa bà T và chị H ngày 24/6/2021 nên được xác định là người làm chứng.

[2] Về nội dung: Xét yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị T yêu cầu chị Hoàng Thị H phải bồi thường thiệt hại về sức khỏe cho ông với tổng số tiền là 31.830.000đ. Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và lời khai của đương sự tại phiên tòa, Hội đồng xét xử thấy:

Xuất phát từ mâu thuẫn cá nhân giữa bà Nguyễn Thị T và chị Hoàng Thị H nên khoảng 11 giờ ngày 24/6/2021 bà T có đến nhà chị H ở thôn K, xã Đ, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái, lúc đó nhà chị H đang có khách ngồi ăn cơm tại phòng khách nhà chị H. Bà T có lời lẽ chửi tục, xúc phạm chị và gia đình chị H nên chị H dùng tay đẩy bà T ra ngoài để ngăn không cho bà T vào nhà tiếp tục chửi bới, xúc phạm chị H. Bà T cho rằng bà bị chị H đẩy ngã bệt xuống sân dẫn đến gẫy xương cùng cụt tổn hại 04% sức khỏe. Đồng thời bị H đẩy ngã tại vị trí lề đường đất trước cửa nhà ông Đỗ Văn D dẫn đến gẫy đầu dưới xương quay cẳng tay trái tổn hại 08% sức khỏe. Chị H không thừa nhận mình có hành vi cố ý gây thương tích cho bà T. Tuy nhiên, căn cứ vào lời khai của những người làm chứng như ông Đỗ Văn D, ông Nguyễn Đức T, cháu Đặng Văn K và một số người làm chứng khác thấy rằng: Chị H đã thực hiện hành vi du đẩy, giằng co làm cho bà T bị ngã ở vị trí mép đường đất trước cửa nhà ông D. Quá trình xô sát bà T có dùng tay tóm vào áo của chị H, rồi đu người lên và chị H cũng dùng tay giằng co, đẩy bà T ra. Sau đó ông B đưa bà T về nhà thì bà T đã bị đau ở lưng và tay trái. Ngoài việc xô sát với chị H ra bà T không xô sát với ai khác, không bị ngã ở vị trí nào khác. Như vậy, xác định được việc bà T bị gẫy xương cẳng tay trái và chấn thương xương cùng cụt với tổng tỷ lệ thương tích là 12% là do chị H gây ra. Hành vi gây thương tích của chị H là không cố ý mà là vô ý nên việc Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái không xem xét trách nhiệm hình sự đối với Hoàng Thị H là phù hợp. Tuy nhiên, việc bà T bị thương tích là hậu quả do hành vi của Hoàng Thị H gây ra nên chị H phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho bà T theo quy định tại các điều 584, 585 Bộ luật Dân sự. Chị H là người có đủ năng lực trách nhiệm dân sự nên phải bồi thường thiệt hại với trách nhiệm là cá nhân theo quy định tại Điều 586 Bộ luật Dân sự. Ngày 03/3/2022 bà T có đơn khởi kiện yêu cầu chị H phải bồi thường thiệt hại, theo quy định tại Điều 588 Bộ luật Dân sự thì yêu cầu của bà T còn thời hiệu. Do các bên không thỏa thuận được mức bồi thường nên Hội đồng xét xem xét theo quy định của pháp luật.

Nay bà Nguyễn Thị T yêu cầu chị Hoàng Thị H phải bồi thường cho bà các khoản chi phí như sau: Chi phí khám, điều trị, tiền thuốc có hòa đơn tổng cộng là 4.130.000đ; tiền thuê xe đi từ nhà đến Trung tâm y tế huyện 400.000đ (có giấy biên nhận); tiền thuê xe 2 lần đi giám định tại thành phố Yên Bái là 1.400.000đ (có giấy biên nhận); tiền công của anh T người chăm sóc trong 3 ngày bà T nằm điều trị tại Trung tâm y tế huyện từ ngày 24 đến 26/6/2021 là 300.000đ/ngày x 3 ngày = 900.000đ; tiền thu nhập bị giảm sút sau khi bị thương tích trong thời hạn 3 tháng với mức 5.000.000đ/tháng x 3 tháng = 15.000.000đ (có xác nhận về thu nhập của bà T). Đây là các thiệt hại thực tế của bà T và người thân của bà. Các yêu cầu này là phù hợp với quy định tại khoản 1 Điều 590 Bộ luật Dân sự nên được chấp nhận. Ngoài ra bà T còn yêu cầu chị H phải bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần với số tiền là 10.000.000đ. Hội đồng xét xử xác định việc bà T bị thương có ảnh hưởng đến tinh thần của bà trong thời gian dài nên áp dụng quy định tại khoản 2 Điều 590 Bộ luật Dân sự buộc chị Hoàng Thị H phải bồi thường để bù đắp tổn thất về tinh thần cho bà T với mức 10.000.000đ là phù hợp. Đối với số tiền thuê xe chở bà T đi viện và đi giám định do ông B và chị X đã chi, tuy nhiên cả ông B và chị X đều xác định chuyển lại cho bà T.

Như vậy, chị Hoàng Thị H phải bồi thường cho bà Nguyễn Thị T tổng cộng là 31.830.000 đồng (Ba mươi mốt triệu, tám trăm ba mươi nghìn đồng). Tuy nhiên, nguyên nhân phát sinh xô sát là do bà T đến nhà, chửi bới, xúc phạm chị H trước nên bà T cũng có một phần lỗi trong vụ việc này. Áp dụng quy định tại khoản 2 Điều 585 Bộ luật Dân sự Hội đồng xác định bà T phải chịu 30% lỗi, chị H phải chịu 70% lỗi tương đương với việc chị Hoàng Thị H phải bồi thường cho bà Nguyễn Thị T số tiền bằng 70% của 31.830.000đ = 22.281.000đ (Hai mươi hai triệu, hai trăm tám mươi mốt nghìn đồng).

[3] Về án phí: Áp dụng Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Uỷ ban Thường vụ Quốc Hội quy định về án phí và lệ phí Toà án bà T không phải chịu án phí dân sự sơ thẩm. Chị Hoàng Thị H phải bồi thường thiệt hại nên phải chịu án phí dân sự sơ thẩm là 22.281.000đ x5% = 1.114.000 đồng.

Như vậy đề nghị của đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái là có căn cứ và phù hợp với quy định của pháp luật.

[4] Về quyền kháng cáo: Các đương sự được quyền kháng cáo bản án theo quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên! 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào các điều 26, 35, 39, 235, 271 và 273 của Bộ luật Tố tụng dân sự;

Áp dụng các điều 584, 585, 586, 588, 590 Bộ luật Dân sự năm 2015; Nghị quyết 326 ngày 30/12/2016 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí toà án. Tuyên xử:

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị T đối với chị Hoàng Thị H. Buộc chị Hoàng Thị H phải bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm hại cho bà Nguyễn Thị T tổng số tiền là 22.281.000 đồng (Hai mươi hai triệu, hai trăm tám mươi mốt nghìn đồng chẵn).

Kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật, người được thi hành án có đơn yêu cầu thi hành án cho đến khi thi hành án xong, bên phải thi hành án còn phải chịu khoản tiền lãi của số tiền còn phải thi hành án theo mức lãi suất quy định tại Điều 357, Điều 468 Bộ luật Dân sự năm 2015.

2. Về án phí: Buộc chị Hoàng Thị H phải chịu 1.114.000 đồng tiền án phí dân sự sơ thẩm.

Người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thoả thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các điều 6, 7, 7a và 9 Luật thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.

Nguyên đơn, người có quyền lợi liên quan có mặt tại phiên tòa được quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Bị đơn vắng mặt được quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết tại địa phương nơi cư trú.