Bản án về tranh chấp thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn số 14/2021/HNGĐ-PT

TOÀ ÁN NHÂN DÂN TỈNH HẢI DƯƠNG

BẢN ÁN 14/2021/HNGĐ-PT NGÀY 24/11/2021 VỀ TRANH CHẤP THAY ĐỔI NGƯỜI TRỰC TIẾP NUÔI CON SAU KHI LY HÔN

Ngày 24 tháng 11 năm 2021, tại trụ sở Toà án nhân dân tỉnh Hải Dương xét xử phúc thẩm công khai vụ án dân sự thụ lý số 23/2021/TLPT-HNGĐ ngày 08 tháng 10 năm 2021, về việc "Tranh chấp về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn”.

Do bản án dân sự sơ thẩm số 26/2021/HNGĐ - ST ngày 27 tháng 7 năm 2021 của Toà án nhân dân thị xã H bị kháng cáo.

Theo quyết định đưa vụ án ra xét xử số 18/2021/QĐ - PT ngày 29 tháng 10 năm 2021 giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Chị Lý Hương Ng, sinh năm 1992.

Địa chỉ: KDC N, thị trấn K, huyện K, tỉnh Hải Dương.

- Bị đơn: Anh Vũ Văn D, sinh năm 1984.

Địa chỉ: Khu T, phường M, thị xã H, tỉnh Hải Dương.

- Người kháng cáo: Anh Vũ Văn D (Bị đơn). Các đương sự đều có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Trong đơn khởi kiện, bản tự khai, biên bản lấy lời khai và tại phiên tòa, nguyên đơn là chị Lý Hương Ng trình bày:

Chị kết hôn với anh Vũ Văn D vào năm 2018, đến ngày 31/8/2018 chị sinh cháu Vũ Ngọc D1, suốt quá trình nuôi dưỡng cháu chị ở tại nhà mẹ đẻ khu N, thị trấn K, Hải Dương do chị và mẹ đẻ chị trực tiếp chăm sóc cháu. Đến thời điểm ly hôn tháng 11/2020, lúc đó chị chưa có thu nhập ổn định, cháu có tiền sử chậm chú ý và các mốc phát triển, anh D làm nghề lái xe taxi nên chị suy nghĩ giao con cho anh D sẽ tiện cho việc đưa đón cháu đi khám và điều trị, còn chị sẽ thường xuyên cùng anh D chăm sóc cháu. Do vậy, chị nhất trí giao cháu cho anh D nuôi dưỡng theo Quyết định công nhận số 260/2020/QĐST-HNGĐ ngày 13/11/2020 của Tòa án nhân dân thị xã H. Thời gian anh D trực tiếp nuôi dưỡng cháu, chị thấy anh D không có kỹ năng chăm sóc trẻ nhỏ, vệ sinh cho cháu rất kém. Anh D làm nghề lái xe, có những lúc còn đi ngồi hầu đồng, bà nội còn hỗ trợ cho một cháu (con gái em anh D), nên việc nuôi dưỡng chăm sóc cho cháu D1 không chu đáo. Khi không trực tiếp chăm sóc cháu, chị đã thường xuyên trao đổi nhắn tin cho anh D cũng như cô giáo dạy bảo cháu. Việc vệ sinh cá nhân của cháu không được bố và bà quan tâm rửa ráy, dẫn đến phần phụ khoa của cháu cáu bẩn rất mất vệ sinh. Mặt dù, anh D có phương tiện để đưa cháu đi khám và điều trị nhưng cũng chỉ duy nhất có một lần anh D đưa cháu đi thăm khám vào ngày 09/12/2020 tại Bệnh viện nhi Hải Dương. Thời gian anh D nuôi cháu, cháu phát triển chưa được tốt, hiện vẫn chậm đạt các mốc phát triển, giảm chú ý.

Nhiều khi chị trao đổi cùng anh D về những thông tin, hướng dẫn của bác sỹ, chuyên môn trong quá trình dạy bảo trẻ có triệu chứng chậm phát triển, nhưng anh D đều thô tục, tư thù hằn học. Nhưng quan điểm của chị, vợ chồng không chung sống được với nhau thì ly hôn, nhưng cần chung sức để cho con có sự phát triển tốt nhất. Ai có điều kiện hơn thì chăm con, lo cho con. Chính vì suy nghĩ như vậy nên khi ly hôn chị đồng ý giao con cho anh D nuôi dưỡng.

Bản thân chị là người mẹ, con chị là trẻ tự kỷ cần có sự kiên nhẫn nhiều hơn, chị có kỹ năng chăm sóc, lòng yêu thương con của người mẹ, cũng như có chuyên môn trong việc chăm sóc trẻ (chị tốt nghiệp trung cấp chuyên nghiệp sư phạm mầm non), đã có thời gian làm việc tại Trường mầm non Minh Đức A, K, Hải Dương. Ngày 11/7/2021 cháu trèo xe bị ngã tại gia đình anh D, phải khâu 6 mũi tại mày trái, chị phải đưa cháu về chăm sóc. Nay chị có khả năng lao động, có mức thu nhập trung bình 9.000.000đ/tháng (nhân viên bán hàng, thu ngân, quản lý hàng hóa) cho hộ kinh doanh thời trang Bình Phạm.

Chị xác định kể từ khi cháu D1 được sinh ra (31/8/2018), chị và gia đình chị là người trực tiếp chăm sóc cháu. Chỉ đến khi ly hôn, sự lựa chọn về khả năng kinh tế, phương tiện đi lại, chị mới buộc phải giao con cho anh D nuôi dưỡng. Nhưng với khả năng, sự chăm sóc con của anh D đối với cháu D1 không đảm bảo. Nên nay với khả năng, kinh tế, trình độ chuyên môn sư phạm của bản thân, cùng sự hỗ trợ của gia đình, chị đề nghị được thay đổi người trực tiếp nuôi dưỡng con từ anh D sang cho chị để đảm bảo sự phát triển thể chất cũng như tinh thần cho cháu. Chị không yêu cầu anh D cấp dưỡng tiền nuôi con chung.

Anh Vũ Văn D trình bày: Anh và chị Lý Hương Ng kết hôn với nhau vào đầu năm 2018, trong quá trình chung sống thường xuyên chị Ng bỏ về nhà mẹ đẻ ở. Ngày 31/8/2018 chị Ng sinh cháu Vũ Ngọc D1, sau khi xuất viện, do công việc chạy xe taxi nên anh và chị Ng có nhờ bố mẹ chị Ng trông nom giúp. Tháng 9/2019 anh đi làm thêm cho em gái tại Hà Nội, đến tháng 12/2019 anh về thì anh đón hai mẹ con chị Ng về M ở. Chỉ được vài ngày, chị Ng lại đưa con về ông bà ngoại tại K ở. Xuyên suốt quá trình chung sống và sinh nở chị Ng chỉ ở nhà anh được vài tháng. Tháng 11/2020 chị Ng và anh đã thỏa thuận việc ly hôn, chị Ng tranh chấp muốn nuôi con, nhưng bản thân chị Ng lúc đó đang làm Công ty, cháu D1 thì bệnh cần thuốc thang chăm sóc điều trị, chị Ng không đủ điều kiện nên đã để anh nuôi con được thể hiện tại Quyết định Công nhận thuận tình ly hôn và sự thỏa thuận của các đương sự số 260/2020/QĐST-HNGĐ ngày 13/11/2020.

Kể từ ngày anh nuôi cháu, mẹ anh đã về trông nom cháu với anh, cùng trông nom thêm đứa cháu gái 4 tuổi (con em gái của anh). Trong quá trình anh nuôi cháu, anh có đưa cháu đi thăm khám (một lần) tại Bệnh viện nhi Hải Dương vào ngày 09/12/2020 và có đưa cháu đi học tại trường mầm non T, M. Vào chiều ngày 01/7/2021 cháu trèo xe bị ngã tại nhà anh, phải khâu 6 mũi tại đầu mày trái. Nên anh đã để cháu về với chị Ng tra thuốc, hiện cháu đang ở cùng chị Ng. Việc chị Ng xuất trình hình ảnh bẩn tại vùng kín của cháu, thì do anh chưa hiểu về sinh lý của cháu, nên đã xẩy ra như vậy, sau khi được chị Ng trao đổi anh cũng đã vệ sinh cho cháu. Hiện anh vẫn chạy xe trong công ty tư nhân mức thu nhập trung bình 8.500.000đ/tháng. Anh có những hoạt động tín ngưỡng, hầu đồng nhưng chỉ theo đợt, không thường xuyên. Nên anh không nhất trí yêu cầu xin thay đổi nuôi con chung của chị Lý Hương Ng đối với cháu Vũ Ngọc D1, sinh ngày 31/8/2018. Anh không yêu cầu chị Ng cấp dưỡng tiền nuôi con chung.

Tại Bản án dân sự sơ thẩm số 26/2021/HNGĐ-ST ngày 27/7/2021 của Tòa án nhân dân thị xã H, tỉnh Hải Dương căn cứ Điều 81, 82, 83, khoản 1 Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình; khoản 3 Điều 28, khoản 1 Điều 35, khoản 1 Điều 39, Điều 147 Bộ luật Tố tụng dân sự; khoản 2 Điều 26 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp án phí và lệ phí Tòa án. Tuyên xử:

1. Chấp nhận yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn của chị Lý Hương Ng.

Giao cháu Vũ Ngọc D1, sinh ngày 31/8/2018 cho chị Lý Hương Ng trực tiếp nuôi dưỡng.

Anh Vũ Văn D có quyền, nghĩa vụ thăm nom con chung không ai được cản trở.

2. Về yêu cầu cấp dưỡng: Chấp nhận sự tự nguyện của chị Ng không yêu cầu việc cấp dưỡng nuôi con chung.

Ngoài ra, bản án còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo theo quy định.

Tại đơn kháng cáo ghi ngày 11/8/2021, bị đơn anh Vũ Văn D kháng cáo không nhất trí với bản án dân sự sơ thẩm số 26/2021/HNGĐ - ST ngày 22/7/2021 của Tòa án nhân dân thị xã H, tỉnh Hải Dương.

Tại phiên tòa phúc thẩm, bị đơn giữ nguyên nội dung kháng cáo, đề nghị được trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng cháu Vũ Ngọc D1 và không yêu cầu chị Lý Hương Ng phải cấp dưỡng tiền nuôi con.

Nguyên đơn chị Lý Hương Ng vẫn giữ nguyên yêu cầu khởi kiện và đề nghị giữ nguyên quyết định của bản án sơ thẩm, không nhất trí nội dung kháng cáo của bị đơn. Chị đề nghị được trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chung là Vũ Ngọc D1 cho đến khi con thành niên và tự nguyện không yêu cầu anh D phải cấp dưỡng cho con.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hải Dương có quan điểm:

Về việc tuân theo pháp luật: Từ khi thụ lý đến thời điểm xét xử Thẩm phán đã chấp hành đúng quy định của Bộ luật tố tụng dân sự. Tại phiên toà, Hội đồng xét xử và thư ký phiên tòa đã thực hiện đúng các quy định của Bộ luật tố tụng dân sự. Đối với các đương sự đã chấp hành đúng quy định của Bộ luật tố tụng dân sự.

Về hướng giải quyết vụ án: Đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng khoản 1 Điều 308; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH của Ủy ban Thường vụ Quốc Hội về án phí và lệ phí Tòa án.

- Không chấp nhận kháng cáo của anh Vũ Văn D, giữ nguyên bản án dân sự sơ thẩm số 26/2021/HNGĐ - ST ngày 27/7/2021 của Tòa án nhân dân thị xã H, tỉnh Hải Dương về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn.

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra công khai tại phiên toà, nghe ý kiến trình bày của các bên đương sự, căn cứ vào kết quả tranh luận tại phiên tòa, quan điểm của đại diện Viện kiểm sát.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Về tố tụng: Kháng cáo của anh Vũ Văn D trong thời hạn luật định là hợp pháp, được cấp phúc thẩm xét xét giải quyết theo quy định của pháp luật.

[2] Về nội dung:

Xét nội dung kháng cáo của anh Vũ Văn D, Hội đồng xét xử xét thấy: Chị Lý Hương Ng và anh Vũ Văn D có một con chung là Vũ Ngọc D1, sinh ngày 31/8/2018, hiện đang ở với chị Ng. Anh D là lái xe cho Công ty tư nhân, mức thu nhập bình quân 8.500.000đ/1tháng, mẹ anh ở cùng với anh để tiện việc hỗ trợ anh chăm sóc cháu D1. Chị Ng là nhân viên bán hàng, thu ngân, quản lý hàng hóa, mức thu nhập bình quân 9.000.000đ/1tháng, chị ở cùng với bố mẹ đẻ, bố mẹ chị hỗ trợ cùng với chị chăm sóc cháu D1. Anh D và chị Ng đều có công việc, thu nhập và chỗ ở ổn định nên đều có đủ điều kiện để trực tiếp nuôi dưỡng con chung. Tuy nhiên, cháu Vũ Ngọc D1 là con gái, cháu vẫn còn nhỏ chưa có khả năng tự chăm sóc được bản thân, hơn nữa cháu có bệnh lý chậm phát triển ngôn ngữ, tăng động.

Chị Ng tốt nghiệp trung cấp chuyên nghiệp sư phạm mầm non và đã có thời gian làm việc tại Trường mầm non Minh Đức A, K, Hải Dương nên chị có kỹ năng, chuyên môn chăm sóc trẻ nhỏ. Thời gian anh D trực tiếp nuôi con, những vấn đề cơ bản như việc ăn, học, đưa con đi khám anh D đã đáp ứng được nhưng việc vệ sinh cá nhân và tâm sinh lý của bé gái thì anh cũng xác định anh không cặn kẽ được bằng chị Ng. Anh chưa giành hết thời gian chăm sóc cho con, anh cũng xác nhận ngoài giờ đi làm anh còn phải đưa đón giám đốc công ty mỗi khi có yêu cầu. Đối với chị Ng là người trực tiếp nuôi con từ nhỏ, chỉ khi ly hôn chị mới giao con cho anh D vì suy nghĩ anh D có điều kiện tốt hơn chị, thuận tiện cho việc đưa đón con đi khám chữa. Tuy nhiên, đến nay chị đã khắc phục được điều kiện khó khăn của bản thân. Trong thời gian anh D nuôi con, chị liên tục trao đổi, thăm nom con. Hiện tại cháu D1 đang ở với chị Ng, bằng tình cảm của người mẹ, sự tỉ mỉ, chu đáo, kiên nhẫn của người phụ nữ, bằng chuyên môn nghiệp vụ và kinh nghiệm của bản thân cùng với sự hỗ trợ của gia đình chị Ng chị chăm sóc cháu D1 sẽ phù hợp hơn. Do vậy, cấp sơ thẩm đánh giá đến sự phát triển toàn diện về thể chất, tinh thần, tâm sinh lý lâu dài của cháu D1, chấp nhận yêu cầu xin thay đổi người trực tiếp nuôi dưỡng con chung, giao cháu D1 cho chị Ng trực tiếp nuôi dưỡng là phù hợp.

Tại cấp phúc thẩm, chị Ng xuất trình phiếu chuyển đơn của Ban thường vụ Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh Hải Dương theo đó Ban thường vụ Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh Hải Dương đề nghị Tòa án đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mẹ con chị Ng. Anh D kháng cáo nhưng không đưa ra được chứng cứ chứng minh cho yêu cầu kháng cáo của mình là có căn cứ. Do đó không có căn cứ chấp nhận kháng cáo của anh D.

[3] Về án phí phúc thẩm: Kháng cáo của anh Vũ Văn D không được chấp nhận anh D phải chịu án phí dân sự phúc thẩm theo quy định tại Điều 148 Bộ luật tố tụng dân sự; khoản 1 Điều 29 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

[4] Các Quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị, cấp phúc thẩm không xem xét và có hiệu lực kể từ khi hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 308 Bộ luật tố tụng dân sự;

Không chấp nhận kháng cáo của anh Vũ Văn D. Giữ nguyên Bản án dân sự sơ thẩm số 26/2021/HNGĐ-ST ngày 27/7/2021 của Tòa án nhân dân thị xã H, tỉnh Hải Dương như sau.

Căn cứ vào Điều 81, 82, 83, khoản 1 Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình; khoản 3 Điều 28, khoản 1 Điều 35, khoản 1 Điều 39, Điều 147 Bộ luật Tố tụng dân sự; khoản 2 Điều 26 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc Hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp án phí và lệ phí Tòa án. Tuyên xử:

1. Chấp nhận yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn của chị Lý Hương Ng.

Giao cháu Vũ Ngọc D1, sinh ngày 31/8/2018 cho chị Lý Hương Ng trực tiếp nuôi dưỡng.

Anh Vũ Văn D có quyền, nghĩa vụ thăm nom con chung không ai được cản trở.

Về yêu cầu cấp dưỡng: Chấp nhận sự tự nguyện của chị Ng không yêu cầu việc cấp dưỡng nuôi con chung.

2. Về án phí phúc thẩm: Anh Vũ Văn D phải chịu 300.000 đồng án phí dân sự phúc thẩm, đối trừ số tiền 300.000 đồng mà anh đã nộp tạm ứng án phí phúc thẩm theo biên lai thu số AA/2018/0006132 ngày 16/8/2021 tại Chi cục thi hành án dân sự thị xã H. Anh D đã thực hiện xong nghĩa vụ nộp án phí phúc thẩm.

3. Các quyết định khác của Bản án sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị, có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án 24/11/2021./.