Bản án về tranh chấp hợp đồng tín dụng số 75/2024/DS-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH CÀ MAU

BẢN ÁN 75/2024/DS-PT NGÀY 01/02/2024 VỀ TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG TÍN DỤNG

Ngày 01 tháng 02 năm 2024, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau xét xử phúc thẩm công khai vụ án thụ lý số 484/2023/PTDS ngày 17 tháng 11 năm 2023 về tranh chấp hợp đồng tín dụng.

Do Bản án dân sự sơ thẩm số: 194/2023/DS-ST ngày 24 tháng 8 năm 2023 của Tòa án nhân dân huyện Đầm Dơi bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 371/2023/QĐ-PT ngày 20 tháng 12 năm 2023 giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Ngân hàng Thương mại cổ phần H. Địa chỉ: Số 54A, N, Quận Đ, Thành phố Hà Nội.

Người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn:

1. Ông Trần Trọng T – Giám đốc tố tụng. Địa chỉ cư trú: Tầng 10, tòa nhà TNR, số 180-192, NCT, phường NTB, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh – Văn bản ủy quyền ngày 31/01/2023 (vắng mặt).

2. Ông Ngô Văn Tiến H – Chuyên viên chính tố tụng. Địa chỉ cư trú: Tầng 10, tòa nhà TNR, số 180-192, NCT, phường NTB, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh – Văn bản ủy quyền ngày 31/01/2023 (có mặt).

- Bị đơn: Bà Nguyễn Thu S, sinh năm: 1950. Địa chỉ cư trú: Ấp C, xã Q, huyện Đ, tỉnh C. (có mặt).

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị đơn: Ông Ngô Đình C– Luật sư Văn phòng Luật sư Ngô Đình Chiến thuộc Đoàn luật sư tỉnh Cà Mau. (có mặt).

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ có liên quan: Chị Đào Kim C, sinh năm:

1976. Địa chỉ cư trú: Khóm 4, Phường 9, thành phố C, tỉnh C. (vắng mặt).

- Người kháng cáo: Bà Nguyễn Thu S là nguyên đơn.

NỘI DUNG VỤ ÁN

- Theo đơn khởi kiện của Ngân hàng Thương mại cổ phần H (Ngân hàng MSB), lời trình bày tại phiên tòa của ông Ngô Văn Tiến H, thể hiện:

Ngân hàng MSB – Chi nhánh Cà Mau và bà Nguyễn Thu S ký Hợp đồng tín dụng hạn mức số: 01024/2022/HĐTDHM/RB/3275889 ngày 14/06/2022 vay số tiền 1.890.000.000 đồng để bổ sung vốn lưu động kinh doanh vải sợi, quần áo may sẵn, giày, dép; lãi suất cho vay 10%/năm, kể từ ngày giải ngân cho đến ngày 15/12/2022 với thời hạn vay 06 tháng. Thỏa thuận trả nợ gốc vào cuối kỳ (ngày 15/12/2022), trả lãi vào ngày 15 hàng tháng và ngày trả lãi lần đầu là 15/07/2022.

Biện pháp bảo đảm tiền vay là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tại thửa đất số 04, tờ bản đồ số 25, địa chỉ: Ấp C, xã Q, huyện Đ, tỉnh C ., theo giấy chứng nhận số AO 996804 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/03/2009, đứng tên bà Nguyễn Thu S; Quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tại thửa đất số 06, tờ bản đồ số 25, địa chỉ: Ấp Cái Keo, xã Quách Phẩm, huyện Đầm Dơi, theo giấy chứng nhận số AI 668205 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/07/2007, đứng tên bà Nguyễn Thu S; Quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tại thửa đất số 46, tờ bản đồ số 25, địa chỉ: Ấp Cái Keo, xã Quách Phẩm, huyện Đầm Dơi, theo giấy chứng nhận số AI 668206 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/07/2007, đứng tên bà Nguyễn Thu S.

Ngày 15/06/2022, Ngân hàng MSB – Chi nhánh Cà Mau đã giải ngân cho bà S theo Giấy nhận nợ với số tiền là 1.890.000.000 đồng.

Quá trình thực hiện hợp đồng, bà S vi phạm nghĩa vụ thanh toán nợ gốc và lãi theo cam kết, thỏa thuận tại hợp đồng cho vay, giấy nhận nợ đã ký.

Tính đến ngày 24/8/2023, bà S còn nợ Ngân hàng MSB với tổng số tiền là 2.182.043.836 đồng (nợ gốc: 1.890.000.000 đồng; nợ lãi: 292.043.836 đồng); do vậy, Ngân hàng MSB khởi kiện yêu cầu bà S phải trả số tiền trên. Kể từ ngày 25/8/2023, bà S còn phải có nghĩa vụ thanh toán số tiền lãi trên số nợ gốc chưa thanh toán theo mức lãi suất đã thỏa thuận tại hợp đồng cho vay và khế ước nhận nợ đã ký cho đến khi thanh toán hết khoản nợ. Trường hợp, bà S không trả được nợ hoặc trả nợ không đầy đủ thì Ngân hàng MSB được quyền yêu cầu Cơ quan thi hành án có thẩm quyền kê biên, phát mãi tài sản thế chấp theo các hợp đồng thế chấp số 01024/2022/BĐ, 01024A/2022/BĐ và 01024B/2022/BĐ cùng ngày 15/06/2022 để thu hồi nợ vay. Nếu số tiền thu được từ việc xử lý tài sản thế chấp không đủ trả nợ thì bà S vẫn có nghĩa vụ tiếp tục trả nợ còn lại cho Ngân hàng MSB.

- Tại đơn yêu cầu phản tố của bà Nguyễn Thu S, thể hiện: Bà thừa nhận có làm hồ sơ thế chấp 03 giấy chứng nhận (do bà đứng tên) để vay tiền tại Ngân hàng MSB; tuy nhiên Ngân hàng MSB chưa giải ngân khoản vay (bà chưa nhận được tiền) nên không đồng ý theo yêu cầu khởi kiện của Ngân hàng và yêu cầu Ngân hàng MSB trả lại 03 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

- Đối với chị Đào Kim C: Mặc dù đã được niêm yết thông báo thụ lý vụ án và các văn bản tố tụng nhưng chị C không có ý kiến gì về yêu cầu khởi kiện của Ngân hàng MSB.

Tại phiên tòa đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Đầm Dơi phát biểu ý kiến về việc tuân theo pháp luật của Thẩm phán, Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa và người tham gia tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án kể từ khi thụ lý đến trước thời điểm Hội đồng xét xử nghị án đã thực hiện đúng quy định Bộ luật tố tụng dân sự nên không có kiến nghị gì và đề nghị Hội đồng xét xử: Căn cứ khoản 2 Điều 91, khoản 2 Điều 95 Luật các tổ chức tín dụng; Án lệ số 08/2016/AL và Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

- Chấp nhận yêu cầu khởi kiện Ngân hàng MSB, buộc bà Nguyễn Thu S trả cho Ngân hàng MSB tiền vốn, lãi đến ngày 24/8/2023 là 2.182.043.836 đồng và lãi phát sinh kể từ ngày 25/8/2023 cho đến khi thanh toán xong theo hợp đồng tín dụng. Trường hợp bà S không thực hiện thì Ngân hàng MSB có quyền yêu cầu xử lý tài sản theo hợp đồng thế chấp tài sản; nếu tài sản thế chấp không đủ trả vốn, lãi thì Ngân hàng MSB có quyền tiếp tục xử lý các tài sản khác để đảm bảo khoản vay.

- Không chấp nhận yêu cầu phản tố của bà S về việc yêu cầu trả lại 03 giấy chứng nhận.

- Án phí dân sự sơ thẩm: Miễn cho bà S.

- Hoàn trả lại cho Ngân hàng số tiền đã nộp tạm ứng án phí và chi phí tố tụng.

Tại Bản án dân sự sơ thẩm số: 194/2023/DS-ST ngày 24/8/2023 của Tòa án nhân dân huyện Thới Bình đã quyết định:

1. Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Ngân hàng Thương mại cổ phần H (Ngân hàng MSB).

Buộc bà Nguyễn Thu S phải trả cho Ngân hàng MSB tổng số tiền đến ngày 24/8/2023 là 2.182.043.836 đồng (nợ gốc: 1.890.000.000 đồng; nợ lãi: 292.043.836 đồng).

Ngoài khoản tiền nợ gốc, lãi vay trong hạn, lãi vay quá hạn mà bà S phải thanh toán cho bên cho vay theo hợp đồng tín dụng tính đến ngày 24/8/2023, thì kể từ ngày 25/8/2023 bà S còn phải tiếp tục chịu khoản tiền lãi của số tiền nợ gốc chưa thanh toán, theo mức lãi suất mà các bên thỏa thuận trong hợp đồng cho đến khi thanh toán xong khoản nợ gốc này. Trường hợp trong hợp đồng tín dụng, các bên có thỏa thuận về việc điều chỉnh lãi suất cho vay theo từng thời kỳ của Ngân hàng cho vay thì lãi suất mà bà S phải tiếp tục thanh toán cho Ngân hàng cho vay theo quyết định của Tòa án cũng sẽ được điều chỉnh cho phù hợp với sự điều chỉnh lãi suất của Ngân hàng cho vay.

Trong trường hợp bà S không thực hiện nghĩa vụ hoặc thực hiện nghĩa vụ trả nợ không đầy đủ thì Ngân hàng MSB có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự xử lý tài sản thế chấp là quyền sử dụng đất và các tài sản trên đất do bà S đang quản lý, sử dụng theo các giấy chứng nhận đều đứng tên bà Nguyễn Thu S số AO 996804 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/03/2009; số AI 668205 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/07/2007 và số AI 668206 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/07/2007 tại ấp Cái Keo, xã Quách Phẩm, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau theo quy định của Luật thi hành án dân sự để thu hồi nợ. Nếu số tiền phát mãi tài sản thế chấp không đủ thanh toán hết khoản nợ thì bà S tiếp tục trả nợ cho đến khi trả xong khoản nợ.

2. Không chấp nhận yêu cầu phản tố của bà Nguyễn Thu S về việc yêu cầu Ngân hàng MSB trả lại 03 giấy chứng nhận số AO 996804, số AI 668205 và số AI 668206.

Ngoài ra, án sơ thẩm còn tuyên về lãi suất do chậm thi hành, nghĩa vụ thi hành án và quyền kháng cáo theo luật định.

Ngày 18 tháng 9 năm 2023 bị đơn là bà Nguyễn Thu S kháng cáo không đồng ý toàn bộ Bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân huyện Đầm Dơi.

Tại phiên tòa phúc thẩm phía bà Nguyễn Thu S vẫn giữ nguyên yêu cầu kháng cáo.

Đại diện Viện kiểm sát nhân tỉnh Cà Mau phát biểu quan điểm: Về thủ tục tố tụng đã được tiến hành đúng theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự và các đương sự cũng chấp hành đúng với quyền và nghĩa vụ của các đương sự được pháp luật quy định. Về nội dung, đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bà Nguyễn Thu S, giữ y Bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân huyện Đầm Dơi.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Xét kháng cáo của bị đơn là bà Nguyễn Thu S, Hội đồng xét xử thấy rằng:

[1] Bà S xác định không nhận được khoản tiền vay tại Ngân hàng MSB nên kháng cáo không đồng ý thanh toán nợ cho Ngân hàng, Hội đồng xét xử thấy rằng:

Ngân hàng MSB và bà Nguyễn Thu S có kí kết hợp đồng tín dụng số 01024/2022/HĐTDHM/RB/3275889 ngày 14/06/2022; giấy nhận nợ ngày 15/6/2022; đồng thời giữa Ngân hàng và bà S cũng thực hiện ký kết các hợp đồng thế chấp số 01024/2022/BĐ, 01024A/2022/BĐ và 01024B/2022/BĐ được Phòng Công chứng số 1 chứng nhận cùng ngày 15/6/2022 thể hiện: Bà S thế chấp các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để vay tại Ngân hàng MSB số tiền 1.890.000.000 đồng; bà S thừa nhận có làm hồ sơ vay số tiền trên tại Ngân hàng MSB. Như vậy các hợp đồng tín dụng hạn mức, hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất được công chứng và đăng kí giao dịch bảo đảm là đúng quy định pháp luật.

Bà Nguyễn Thu S cho rằng không nhận được khoản tiền nào của Ngân hàng MSB nên không đồng ý trả nợ theo yêu cầu của Ngân hàng là không có cơ sở chấp nhận bởi lẽ: Theo giấy nhận nợ ngày 15/6/2022 (bút lục số 86) thể hiện bà S nhận số tiền 1.890.000.000 đồng với phương thức rút vốn vay chuyển qua tài khoản thụ hưởng, đồng thời giấy nhận nợ này có kèm theo bản kê chứng từ và chỉ dẫn giải ngân vào tài khoản của chị Đào Kim C – là con gái ruột của bà S. Cùng ngày Ngân hàng MSB đã chuyển số tiền trên vào số tài khoản 39082010095636 nội dung thể hiện bà Nguyễn Thu S thanh toán tiền mua hàng cho chị Đào Kim C. Ngoài ra tại Giấy lĩnh tiền mặt thể hiện chị C đã nhận số tiền trên với hình thức rút tiền mặt tại Ngân hàng MSB - chi nhánh Cà Mau (bút lục số 126). Điều đó thể hiện bà S đã đồng ý để Ngân hàng MSB - chi nhánh Cà Mau giải ngân vào tài khoản của chị Đào Kim C nên bà S không nhận được khoản tiền vay này trực tiếp từ Ngân hàng là đúng và phù hợp với hồ sơ vay vốn tại Ngân hàng. Nếu chị C chưa giao số tiền này cho bà S thì bà có quyền yêu cầu chị C thực hiện nghĩa vụ này đối với bà.

Mặt khác, bà S đã thừa nhận có làm hồ sơ vay vốn tại Ngân hàng MSB nhưng cho rằng chưa nhận khoản tiền vay. Tuy nhiên, sau khi làm hồ sơ vay tiền cho đến nay mặc dù không nhận được tiền nhưng bà S không liên hệ đến Ngân hàng MSB để giải quyết mà chỉ sau khi Ngân hàng khởi kiện và nhận được Thông báo về việc thụ lý vụ án thì bà S mới đặt ra vấn đề này nên không chấp nhận yêu cầu của bà S về nội dung này.

Theo các hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất số 01024/2022/BĐ ngày 15/6/2022 thì tài sản thế chấp là phần đất tại thửa số 04, tờ bản đồ số 25, diện tích 120m2 trong giấy chứng nhận số H01971 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/3/2009; hợp đồng số 01024A/2022/BĐ ngày 15/6/2022 thì tài sản thế chấp là phần đất tại thửa số 06, tờ bản đồ số 25, diện tích 114m2 trong giấy chứng nhận số AI669205 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/7/2007 và hợp đồng số 01024B/2022/BĐ ngày 15/6/2022 thì tài sản thế chấp là phần đất tại thửa số 46, tờ bản đồ số 24, diện tích 126m2 trong giấy chứng nhận số H01876 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/7/2007. Các hợp đồng này đều có quy định về xử lý tài sản thế chấp trong trường hợp bà S không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng nên để đảm bảo quyền lợi của Ngân hàng, khi bà S không thanh toán hết nợ hoặc không thanh toán đầy đủ thì Ngân hàng có quyền yêu cầu phát mãi tài sản mà bà S đã thế chấp để thu hồi nợ là hoàn toàn phù hợp. Ngoài ra theo các hợp đồng thế chấp tài sản có quy định quyền và nghĩa vụ của bên thế chấp quy định tại các Điều 4 và 5 thể hiện quyền nghĩa vụ về việc bàn giao, quản lý và hoàn trả bản gốc các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản thế chấp. Do vậy, việc hoàn trả các giấy chứng nhận được thực hiện theo quy định của các hợp đồng thế chấp nên việc bà S yêu cầu trả lại các giấy chứng nhận đã thế chấp tại Ngân hàng MSB là không phù hợp nên không được chấp nhận.

Đối với nội dung kháng cáo của bà Nguyễn Thu S cho rằng Ngân hàng lừa đảo bà S, thấy rằng tại Công văn số 392/CSKT ngày 03/6/2023 của Phòng Cảnh Sát Kinh Tế Công an tỉnh Cà Mau (bút lục số 199) xác định không có dấu hiệu phạm nên nội dung này đã được xem xét giải quyết tại cơ quan Công an, Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm không xem xét. Như vậy quyết định của bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân huyện Đầm Dơi là có căn cứ.

Tại phiên tòa phúc thẩm hôm nay phía bị đơn bà Nguyễn Thu S kháng cáo nhưng cũng không cung cấp thêm được tài liệu và chứng cứ nào khác ngoài các tài liệu chứng cứ đã được xem xét tại cấp sơ thẩm.

[2] Ý kiến của vị đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Cà Mau đề nghị không chấp nhận kháng cáo của bà Nguyễn Thu S, giữ y Bản án dân sự sơ thẩm của Tòa án nhân dân huyện Đầm Dơi là phù hợp nên được Hội đồng xét xử phúc thẩm chấp nhận.

[3] Về án phí phúc thẩm: Bà Nguyễn Thu S được xét miễn nộp án phí phúc thẩm theo quy định do là người cao tuổi.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 308 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015; Nghị quyết số: 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bị đơn là bà Nguyễn Thu S.

Giữ y Bản án dân sự sơ thẩm số: 194/2023/DS-ST ngày 24 tháng 8 năm 2023 của Toà án nhân dân huyện Đầm Dơi.

Tuyên xử:

1. Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Ngân hàng Thương mại cổ phần H (Ngân hàng MSB).

Buộc bà Nguyễn Thu S phải trả cho Ngân hàng MSB tổng số tiền đến ngày 24/8/2023 là 2.182.043.836 đồng (nợ gốc: 1.890.000.000 đồng; nợ lãi:

292.043.836 đồng).

Ngoài khoản tiền nợ gốc, lãi vay trong hạn, lãi vay quá hạn mà bà S phải thanh toán cho bên cho vay theo hợp đồng tín dụng tính đến ngày 24/8/2023, thì kể từ ngày 25/8/2023 bà S còn phải tiếp tục chịu khoản tiền lãi của số tiền nợ gốc chưa thanh toán, theo mức lãi suất mà các bên thỏa thuận trong hợp đồng cho đến khi thanh toán xong khoản nợ gốc này. Trường hợp trong hợp đồng tín dụng, các bên có thỏa thuận về việc điều chỉnh lãi suất cho vay theo từng thời kỳ của Ngân hàng cho vay thì lãi suất mà bà S phải tiếp tục thanh toán cho Ngân hàng cho vay theo quyết định của Tòa án cũng sẽ được điều chỉnh cho phù hợp với sự điều chỉnh lãi suất của Ngân hàng cho vay.

Trong trường hợp bà S không thực hiện nghĩa vụ hoặc thực hiện nghĩa vụ trả nợ không đầy đủ thì Ngân hàng MSB có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự xử lý tài sản thế chấp là quyền sử dụng đất và các tài sản trên đất do bà S đang quản lý, sử dụng theo các Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đều đứng tên bà Nguyễn Thu S số AO 996804 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/03/2009; số AI 668205 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/07/2007 và số AI 668206 do UBND huyện Đầm Dơi cấp ngày 16/07/2007 tại ấp Cái Keo, xã Quách Phẩm, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau theo quy định của Luật thi hành án dân sự để thu hồi nợ. Nếu số tiền phát mãi tài sản thế chấp không đủ thanh toán hết khoản nợ thì bà S tiếp tục trả nợ cho đến khi trả xong khoản nợ.

2. Không chấp nhận yêu cầu phản tố của bà Nguyễn Thu S về việc yêu cầu Ngân hàng MSB trả lại 03 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AO 996804, số AI 668205 và số AI 668206.

3. Chi phí thẩm định tại chỗ: Các đương sự không phải chịu. Hoàn trả lại cho Ngân hàng MSB số tiền 800.000 đồng (Tám trăm nghìn đồng) đã nộp tạm ứng theo phiếu thu ngày 31/3/2023 (đại diện Ngân hàng MSB đã nhận lại xong).

4. Về án phí:

- Án phí dân sự sơ thẩm:

+ Miễn toàn bộ cho bà Nguyễn Thu S.

+ Ngân hàng MSB không phải chịu. Hoàn trả lại cho Ngân hàng MSB số tiền đã nộp tạm ứng 35.267.000 đồng (Ba mươi lăm triệu hai trăm sáu mươi bảy nghìn đồng) theo biên lai thu tiền số 0013283 ngày 22/11/2022 của Chi cục thi hành án dân sự huyện Đầm Dơi.

- Án phí dân sự phúc thẩm: Bà Nguyễn Thu S được xét miễn nộp do là người cao tuổi.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.