Bản án về tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng do bị xâm phạm số 34/2023/DS-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH HẬU GIANG

BẢN ÁN 34/2023/DS-PT NGÀY 20/09/2023 VỀ TRANH CHẤP BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI NGOÀI HỢP ĐỒNG DO BỊ XÂM PHẠM

Trong các ngày 31 tháng 8 và ngày 20 tháng 9 năm 2023, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh H xét xử phúc thẩm công khai vụ án thụ lý số: 96/2023/TLPT-DS ngày 01 tháng 08 năm 2023 về “Tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng về sức khỏe, tài sản do bị xâm phạm”.

Do bản án dân sự sơ thẩm số 10/2023/DS-ST ngày 24 tháng 5 năm 2023 của Toà án nhân dân thị xã M1, tỉnh H bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số: 136/2023/QĐPT-DS ngày 16 tháng 8 năm 2023, Quyết định tạm ngừng phiên tòa số 31/2023/QĐPT-DS ngày 31 tháng 8 năm 2023, giữa các đương sự:

1. Nguyên đơn: Bà Nguyễn Thị H, sinh năm 1968.

Địa chỉ: Ấp C, xã L, thị xã M1, tỉnh H, (có mặt).

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho nguyên đơn: Luật sư Nguyễn Văn T - Văn phòng L – Đoàn luật sư tỉnh H, (vắng mặt).

2. Bị đơn: Bà Nguyễn Thị P, sinh năm 1981.

Địa chỉ: Ấp C, xã L, thị xã M1, tỉnh H, (có mặt).

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

3.1. Ông Nguyễn Văn D.

Địa chỉ; Ấp L, xã L, thị xã M1, tỉnh H, (có mặt).

3.2. Ông Huỳnh Văn Út M.

Địa chỉ: Ấp C, xã L, thị xã M1, tỉnh H, (có mặt).

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo bản án sơ thẩm và các tài liệu có trong hồ sơ thì nội dung vụ án như sau:

Nguyên đơn bà Nguyễn Thị H trình bày: Ngày 20/5/2022, trong lúc bà đang đứng trên phần đất của bà để nhờ tài xế xe cuốc, cuốc phần đất lá cho bà thì bà Nguyễn Thị P từ phía sau dùng cây đánh nhiều cái trúng vào lưng, vai và mặt của bà làm bà té xuống bờ. Sau đó bà P nắm tóc, giật đứt sợi dây chuyền trị giá 3,5 chỉ vàng 18K của bà. Sau khi đánh nhau, bà được đưa đi khám trị bệnh tại Trung tâm y tế thị xã L. Khi bà P đánh bà thì có chồng bà P là ông Nguyễn Văn D nắm tay bà lại không cho bà đánh bà P, bà la lên thì chồng bà là ông Huỳnh Văn Út M chạy ra căn ngăn, khi đó sợi dây chuyền bà bị đứt nhưng bà không hay biết và ông D đã nhặt được mặt của sợi dây chuyền, ông Út M nhặt được một đoạn của sợi dây chuyền. Lúc Công an làm việc với bà, bà có đưa cho Công an giữ một đoạn sợi dây chuyền của bà nhặt được và Công an xác định trọng lượng đoạn dây chuyền này là 04 phân 08 ly vàng 14K. Sự việc được Công an xã L tiến hành lập biên bản và lập hồ sơ để giải quyết. Ngày 14/9/2022, Công an xã L cho hai bên thỏa thuận bồi thường nhưng không thống nhất được số tiền bồi thường.

Vì vậy, bà khởi kiện yêu cầu bị đơn Nguyễn Thị P bồi thường tiền thuốc trị bệnh 1.000.000 đồng, tiền tổn thất tinh thần 5.000.000 đồng, tiền trị giá đoạn của sợi dây chuyền bị đứt và mất là 3,5 chỉ vàng 18K.

Tại phiên tòa sơ thẩm, bà yêu cầu Tòa án giải quyết buộc bà Nguyễn Thị P có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại cho bà chi phí điều trị bệnh và chi phí đi lại khám bệnh là 1.000.000 đồng, tiền tổn thất tinh thần là 5.000.000 đồng và bồi thường một đoạn sợi dây chuyền bị đứt và mất của bà là 03 chỉ 02 ly vàng 14K (không yêu cầu mặt của sợi dây chuyền).

Bị đơn bà Nguyễn Thị P trình bày: Bà thừa nhận ngày 20/5/2022, bà có đánh bà H 01 cái bằng cây Bình bát. Do phần đất của bà phía sau phần đất của bà H và bà H hỏi mua 01 công với giá 25.000.000 đồng nhưng bà không đồng ý bán. Sau đó bà H cho rằng phần đất phía sau là của bà H và không cho bà cuốc đất nên bà mới đánh bà H.

Tại phiên tòa sơ thẩm, bà đồng ý bồi thường cho bà H tiền thuốc và chi phí đi lại 1.000.000 đồng; Tiền sợi dây chuyền bị mất thì bà không đồng ý bồi thường mà chỉ đồng ý hỗ trợ là 1.000.000 đồng; Tiền tổn thất tinh thần bà không đồng ý bồi thường.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan ông Nguyễn Văn D trình bày: Ông là chồng của bà P. Khi bà H và bà P cự cãi thì ông không có nghe được nội dung nhưng ông thấy bà P đánh bà H bằng cây Bình bát 01 cái, sau đó bà H nhào qua đánh bà P. Bà H đè bà P xuống thì lúc đó ông chạy lại can ngăn. Sau khi đánh nhau xong, ông thấy mặt sợi dây chuyền của bà H rơi xuống nền đất và 01 đoạn của sợi dây chuyền bị đứt. Ông kêu ông Út M là chồng bà H nhặt lấy. Sau đó, bà H đi vô nhà rồi mới trở ra cho rằng mất một đoạn của sợi dây chuyền. Do đó, bà H yêu cầu bà P bồi thường tiền thuốc và chi phí đi lại 1.000.000 đồng, bồi thường tổn thất tinh thần 5.000.000 đồng, bồi thường sợi dây chuyền bị đứt là 03 chỉ 02 ly vàng 14K thì ông không thống nhất.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan ông Huỳnh Văn Út M trình bày: Bà H và bà P đánh nhau thì ông không hay biết. Khi ông nghe bà H kêu cứu và ông chạy ra thì thấy bà P nắm đầu bà H còn ông D nắm tay bà H. Ông mới la lên kêu buông ra và kêu bà H báo Công an. Lúc đó ông D nhặt được cái mặt của sợi dây chuyền đưa cho ông thì ông và bà H mới biết là sợi dây chuyền của bà H bị đứt. Sau đó, ông có nhặt được một đoạn của sợi dây chuyền, đoạn còn lại của sợi dây chuyền thì bị mất. Nay bà H và bà P phát sinh tranh chấp, ông không có yêu cầu gì.

Tại bản án sơ thẩm số 10/2023/DS-ST ngày 24 tháng 5 năm 2023 của Tòa án nhân dân thị xã M1, tỉnh H tuyên xử như sau:

Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Nguyễn Thị H.

Ghi nhận sự tự nguyện của bị đơn bà Nguyễn Thị P bồi thường tiền thuốc, chi phí đi lại cho nguyên đơn Nguyễn Thị H số tiền 1.000.000 đồng (Một triệu đồng).

Không chấp nhận yêu cầu bồi thường tiền tổn thất tinh thần 5.000.000 đồng, bồi thường 01 đoạn sợi dây chuyền bị đứt 03 chỉ 02 ly vàng 14K của nguyên đơn Nguyễn Thị H.

Ghi nhận sự tự nguyện hỗ trợ của bị đơn Nguyễn Thị P cho nguyên đơn Nguyễn Thị H đối với sợi dây chuyền bị mất với số tiền 1.000.0000 đồng (Một triệu đồng).

Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn tuyên về án phí dân sự sơ thẩm, quyền yêu cầu thi hành án, lãi suất chậm thực hiện nghĩa vụ trong giai đoạn thi hành án và quyền kháng cáo của các đương sự.

Ngày 02 tháng 6 năm 2023, bà Nguyễn Thị H có đơn kháng cáo đối với bản án dân sự sơ thẩm của Tòa án nhân dân thị xã Long Mỹ, tỉnh H. Yêu cầu cấp phúc thẩm giải quyết theo hướng chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.

Tại phiên tòa phúc thẩm, nguyên đơn giữ nguyên yêu cầu khởi kiện, yêu cầu kháng cáo đối với yêu cầu bồi thường thiệt hại về sức khỏe, về tinh thần. Riêng thiệt hại về tài sản là một đoạn của sợi dây chuyền bị đứt mất, nguyên đơn thống nhất trọng lượng là 03 chỉ, loại vàng 14K, giá trị 3.300.000 đồng/chỉ để làm căn cứ giải quyết vụ án. Nguyên đơn yêu cầu bị đơn phải bồi thường thiệt hại toàn bộ về tài sản trên.

Bị đơn bà Nguyễn Thị P giữ nguyên ý kiến đối với yêu cầu về bồi thường thiệt hại về sức khỏe và tinh thần theo như ở cấp sơ thẩm. Đối với yêu cầu bồi thường thiệt hại về tài sản bị đơn cũng thống nhất về trọng lượng đoạn dây chuyền bị đứt mất là 03 chỉ, loại vàng 14K và giá trị 3.300.000 đồng/chỉ để làm căn cứ giải quyết vụ án. Tuy nhiên, bà P chỉ đồng ý hỗ trợ cho bà H về thiệt hại tài sản là 4.000.000 đồng (Bốn triệu đồng), không đồng ý bồi thường toàn bộ.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh H phát biểu quan điểm từ giai đoạn thụ lý đến khi đưa vụ án ra xét xử, Tòa án đã tiến hành đúng các quy định của pháp luật tố tụng dân sự. Về nội dung vụ án, đề nghị áp dụng khoản 2 Điều 308 của Bộ luật tố tụng dân sự, sửa bản án dân sự sơ thẩm theo hướng chấp nhận một phần kháng cáo của nguyên đơn đối với yêu cầu bồi thường thiệt hại về tài sản. Buộc bị đơn phải bồi thường cho nguyên đơn thiệt hại về tài sản theo mức độ lỗi của bị đơn 07 phần, nguyên đơn phải chịu 03 phần do cũng có một phần lỗi.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ đã được xem xét và kết quả tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Sau khi xét xử sơ thẩm, nguyên đơn bà Nguyễn Thị H kháng cáo trong thời hạn luật định nên được xem xét theo trình tự phúc thẩm.

[2] Đối với yêu cầu kháng cáo của nguyên đơn, Hội đồng xét xử nhận thấy: Xuất phát từ mâu thuẫn trong việc tranh chấp đất đai nên ngày 20/5/2022, trong lúc bà H đang đứng trên phần đất giáp ranh với phần đất của bà P thì bà P dùng khúc cây Bình bát đánh trúng vào người bà H, theo bà H thì bà P dùng cây đánh nhiều cái trúng vào lưng, vai và mặt của bà làm bà té xuống bờ. Về phía bà P thừa nhận đánh trúng một cái vào người bà H. Sau đó cả hai cùng vật lộn đánh nhau với nhau.

Từ đó xác định, có sự việc đánh nhau giữa bà H và bà P vào ngày 20/5/2022 và đây là hành vi trái pháp luật. Sau khi được can ngăn xong, bà H đến Trung tâm y tế thị xã L để khám thương tích. Ngoài ra, còn xảy ra hậu quả được bà H và bà P thừa nhận thống nhất là trong lúc đánh nhau thì bà H bị đứt 01 sợi dây chuyền vàng đang đeo trên cổ và chỉ nhặt được 01 mặt và 01 đoạn của sợi dây chuyền.

Căn cứ vào biên bản kiểm tra tang vật vào ngày 23/5/2022 của Công an xã L thì Công an xã L đã đi đến Tiệm V nằm trên địa bàn thị xã L để kiểm tra đoạn dây chuyền nhặt được. Tại đây, Chủ tiệm V đã xác định đoạn của sợi dây chuyền còn lại có trọng lượng 4 phân 8 ly, loại vàng 14K và không có đề cập xác định được về trọng lượng cả đoạn dây. Tuy nhiên, bà H có cung cấp biên nhận mua vàng tại Tiệm V1 vào năm 2012, theo biên nhận thì trọng lượng sợ dây chuyền 3,5 chỉ vàng. Tại phiên tòa, bà H và bà P thống nhất sợi dây chuyền vàng của bà H và bà P là vàng 14K và trọng lượng 3,5 chỉ, trừ đi đoạn sợi dây chuyền nhặt được 04 phân 08 ly, bà H và bà P thống nhất đoạn dây chuyền bị đứt mất là 03 chỉ vàng, loại vàng 14K. Đồng thời tại phiên tòa, các đương sự thống nhất mức giá 3.300.000 đồng/chỉ. Do đó, Hội đồng xét xử xác định loại vàng 14K và trọng lượng đoạn dây chuyền bị đứt mất là 03 chỉ và mức giá là 3.300.000 đồng/chỉ để làm căn cứ giải quyết.

Về xác định lỗi: Từ việc bà P dùng cây đánh bà H trước nên từ đó dẫn đến việc tiếp tục vật lộn đánh nhau giữa hai bên. Do đó, bà P có lỗi lớn trong vụ việc. Tại phiên tòa, bà P cũng đã thừa nhận lỗi của bà là đã dùng cây đánh bà H trước dẫn đến cả hai sau đó đánh nhau với nhau nên xác định mức lỗi của các bên gắn với mối quan hệ nhân quả về thiệt hại để bồi thường, cụ thể:

Đối với yêu cầu bồi thường thiệt hại về sức khỏe: Sau khi sự việc đánh nhau xong, bà H đã đi đến khám tại Trung tâm y tế thị xã L và mua thuốc về uống. Do thương tích không xảy ra nên nguyên đơn yêu cầu bị đơn bồi thường 1.000.000 đồng tiền thuốc và được bị đơn đồng ý. Từ đó cấp sơ thẩm ghi nhận sự tự nguyện thỏa thuận bồi thường tiền thuốc là phù hợp.

Đối với thiệt hại về tinh thần: Do bà H đi khám nhưng không có thương tích xảy ra. Mặt khác, việc xảy ra đánh nhau tuy lỗi ban đầu là do bà P đánh bà H trước nhưng sau đó bà H cũng đã chủ động đánh lại bà P. Do đó không có thiệt hại về tinh thần của bà H nên bà H yêu cầu bà P bồi thường số tiền 5.000.000 đồng là không có căn cứ. Cấp sơ thẩm không chấp nhận phần yêu cầu này của bà H là phù hợp.

Về yêu cầu bồi thường thiệt hại về tài sản là đoạn dây chuyền bị đứt mất: Tại phiên tòa, hai bên thống nhất đoạn dây chuyền bị đứt mất là 03 chỉ vàng 14K, thống nhất mức giá 3.300.000 đồng/chỉ. Việc thống nhất của các đương sự là tự nguyện và phù hợp với tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ nên Hội đồng chấp nhận để làm căn cứ giải quyết vụ án và không cần tiến hành thủ tục định giá. Như vậy, thiệt hại đoạn dây chuyền bị đứt mất là 03 chỉ vàng 14K x 3.300.000 đồng/chỉ = 9.900.000 đồng.

Căn cứ mức độ lỗi cùa bà P là người chủ động đánh bà H bằng cây trước, quá trình giằng co đánh nhau chỉ có 02 người nên xác định bà P là người làm đứt sợi dây chuyền. Do đó, bà P chịu trách nhiệm với mức lỗi chính đối với thiệt hại. Về phía bà H, sau khi bị bà P đánh bằng cây, bà H không bỏ về mà nhào vô đánh bà P, quá trình hai người vật lộn, đánh nhau dẫn đến đứt mất đoạn dây chuyền. Vi vậy, bà H cũng phải chịu trách nhiệm một phần đối với thiệt hại xảy ra. Từ những phân tích trên, xét thấy bà P phải chịu thiệt hại 07 phần tương ứng số tiền 6.930.000 đồng, phần thiệt hại bà H phải chịu 03 phần tương ứng số tiền 2.970.000 đồng theo đề nghị của đại diện Viện kiểm sát là phù hợp. Tại phiên tòa bà P chỉ đồng ý hỗ trợ cho bà H 4.000.000 đồng là chưa đảm bảo quyền lợi cho bà H mà cần buộc bà P có trách nhiệm bồi thường cho bà H số tiền 6.930.000 đồng.

Từ những căn cứ trên, xét thấy kháng cáo của nguyên đơn là có căn cứ chấp nhận một phần, chấp nhận đề nghị của đại diện Viện kiểm sát tại phiên tòa, sửa một phần bản án sơ thẩm.

[3] Về án phí dân sự sơ thẩm: Do sửa một phần bản án sơ thẩm nên Hội đồng xét xử điều chỉnh lại án phí dân sự sơ thẩm cho phù hợp.

Cụ thể: Bị đơn bà Nguyễn Thị P phải chịu 396.500 đồng (Ba trăm chín mươi sáu nghìn năm trăm đồng).

Nguyên đơn bà Nguyễn Thị H phải chịu 300.000 đồng (Ba trăm nghìn đồng) được khấu trừ số tiền tạm ứng án phí đã nộp 300.000 đồng theo biên lai thu số 0004542, lập ngày 09/01/2023 của Chi cục Thi hành án dân sự thị xã M1, tỉnh H (bà H đã nộp xong).

4. Về án phí dân sự phúc thẩm: Nguyên đơn bà Nguyễn Thị H không phải chịu án phí. Bà H được nhận lại số tiền tạm ứng án phí đã nộp 300.000đồng (Ba trăm nghìn đồng) theo biên lai thu số 0004645 ngày 02/6/2023 của Chi cục Thi hành án dân sự thị xã M1, tỉnh H.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 2 Điều 308 Bộ luật tố tụng dân sự;

Điều 584, Điều 585, Điều 586, 589 và Điều 590 Bộ luật dân sự năm 2015; Nghị quyết số 02/2022/NQ-HĐTP, ngày 06 tháng 9 năm 2022 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Chấp nhận một phần kháng cáo của nguyên đơn. Sửa một phần bản án dân sự sơ thẩm của Tòa án nhân thị xã M1, tỉnh H.

Tuyên xử:

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Nguyễn Thị H.

Ghi nhận sự tự nguyện của bị đơn bà Nguyễn Thị P bồi thường tiền thuốc, chi phí đi lại cho nguyên đơn Nguyễn Thị H số tiền 1.000.000 đồng (Một triệu đồng).

Buộc bị đơn bà Nguyễn Thị P có trách nhiệm bồi thường thiệt hại về tài sản cho bà H số tiền 6.930.000 đồng (Sáu triệu chín trăm ba mươi nghìn đồng).

Kể từ ngày có đơn yêu cầu thi hành án của người được thi hành án cho đến khi thi hành án xong, bên phải thi hành án còn phải thi khoản tiền lãi của số tiền còn phải thi hành án theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật Dân sự năm 2015.

2. Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn về yêu cầu bị đơn phải bồi thường tiền tổn thất tinh thần 5.000.000 đồng (Năm triệu đồng).

3. Về án phí dân sự sơ thẩm:

Bị đơn bà Nguyễn Thị P phải chịu 396.500 đồng (Ba trăm chín mươi sáu nghìn năm trăm đồng).

Nguyên đơn bà Nguyễn Thị H phải chịu 300.000 đồng (Ba trăm nghìn đồng) được khấu trừ số tiền tạm ứng án phí đã nộp 300.000 đồng theo biên lai thu số 0004542, lập ngày 09/01/2023 của Chi cục Thi hành án dân sự thị xã M1, tỉnh H (bà H đã nộp xong).

4. Về án phí dân sự phúc thẩm: Nguyên đơn bà Nguyễn Thị H không phải chịu án phí. Bà H được nhận lại số tiền tạm ứng án phí đã nộp 300.000đồng (Ba trăm nghìn đồng) theo biên lai thu số 0004645 ngày 02/6/2023 của Chi cục Thi hành án dân sự thị xã M1, tỉnh H.

5. Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các điều 6, 7 và 9 Luật thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực kể từ ngày tuyên án, ngày 20/9/2023.