Bản án về tội vi phạm quy định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm số 329/2021/HS-ST

TOÀ ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ NAM ĐỊNH, TỈNH NAM ĐỊNH

BẢN ÁN 329/2021/HS-ST NGÀY 21/12/2021 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM

Ngày 21 tháng 12 năm 2021 tại trụ sở Tòa án nhân dân thành phố Nam Định, xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số 328/2021/TLST- HS ngày 30-11-2021 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 328/2021/QĐXXST-HS ngày 09-12-2021, đối với bị cáo:

Họ tên: Đỗ Tất T - sinh năm 1981 tại: tỉnh Nam Định; nơi đăng ký hộ khẩu thường trú và nơi cư trú: Số 14/623 đường C, phường L, thành phố Đ, tỉnh Nam Định; nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ văn hóa: 4/12; dân tộc: Kinh; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Đỗ Trọng D và bà Nguyễn Thị S; có vợ Nguyễn Thị T1 và 02 con; tiền án: Không, tiền sự: Ngày 20-7-2021 Công an phường Hạ Long, thành phố Nam Định xử phạt vi phạm hành chính hình thức phạt tiền 1.500.000 đồng về hành vi "Trộm cắp tài sản". Ngày 08-8-2021 Công an phường Hạ Long, thành phố Nam Định xử phạt vi phạm hành chính hình thức phạt tiền 1.500.000 đồng về hành vi "Trộm cắp tài sản"; nhân thân: Ngày 28-01-2002 Tòa án nhân dân thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định xử phạt 09 tháng tù về tội "Trộm cắp tài sản". Ngày 02-11-2021 Tòa án nhân dân thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc thời hạn 18 tháng (chưa có 1 hiệu lực thi hành); bị cáo bị tạm giam từ ngày 05-11-2021 cho đến nay Nhà tạm giữ Công an thành phố Nam Định; bị cáo có mặt tại phiên tòa.

- Người bào chữa cho bị cáo Đỗ Tất T: Bà Đinh Thị Thanh T2 - Trợ giúp viên của Trung Tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Nam Định. Có mặt tại phiên tòa.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng 16 giờ ngày 13-10-2021, tổ công tác Đội Cảnh sát kinh tế Công an thành phố Nam Định làm nhiệm vụ tại khu vực ngã tư đường Trần Hưng Đạo giao đường Trường Chinh, thành phố Nam Định phát hiện xe ô tô taxi biển kiểm soát: 18A-249.57 đang dừng đèn đỏ, có biểu hiện nghi vấn nên đã tiến hành kiểm tra xe. Quá trình kiểm tra, tổ công tác phát hiện Đỗ Tất T ngồi tại hàng ghế phía sau của xe cùng một thùng xốp màu trắng kích thước khoảng (30x23x20)cm. T khai nhận bên trong thùng xốp là móng vuốt hổ và móng vuốt gấu được T vận chuyển thuê để lấy tiền công. Tổ công tác đã tiến hành kiểm tra chiếc thùng xốp trên, bên trong thùng có 03 túi nilon trong suốt, mỗi túi có kích thước khoảng (17x10)cm:

- Túi thứ nhất có 02 vật có hình dạng móng vuốt động vật màu đen còn nguyên lông và cùi trên móng có kích thước chiều dài khoảng 5,5cm; 01 vật có hình dạng móng vuốt động vật màu đen còn nguyên lông và cùi trên móng có kích thước chiều dài khoảng 06cm; 01 vật có hình dạng móng vuốt động vật màu trắng ngà còn nguyên lông và cùi trên móng có kích thước chiều dài khoảng 04cm.

- Túi thứ hai có 01 vật có hình dạng móng vuốt động vật màu trắng ngà còn nguyên lông và cùi trên móng có kích thước chiều dài khoảng 05cm.

- Túi thứ ba có 01 vật có hình dạng móng vuốt động vật màu trắng ngà còn nguyên lông và cùi trên móng có kích thước chiều dài khoảng 2,5cm.

Tổ công tác đã tiến hành niêm phong vật chứng, lập biên bản bắt người phạm tội quả tang đối với Đỗ Tất T. Ngoài ra, còn thu giữ của T 01 điện thoại di động nhãn hiệu Xiaomi Redmi Note 3 và số tiền 300.000 đồng.

Tại cơ quan điều tra, Đỗ Tất T đã khai nhận nguồn gốc số móng vuốt và hành vi vận chuyển số móng vuốt động vật trên như sau:

Khoảng 8 giờ ngày 13-10-2021, Đỗ Tất T đang đi bộ tại khu vực nhà thi đấu Trần Quốc toản - thanh phố Nam Định gặp một người bạn tên T3 (không biết rõ tên tuổi, địa chỉ). Người bạn tên T3 lấy xe máy chở Đỗ Tất T về, khi về đến nhà, người bạn tên T3 nói “Chiều có rảnh thì đi làm với anh một lúc kiếm mấy đồng mà uống nước”. Đỗ Tất T đồng ý. Đến 14 giờ 15 phút cùng ngày, người bạn tên T3 đi xe máy đến đón Đỗ Tất T. Trên đường đi, người bạn nói với Đỗ Tất T đi vận chuyển móng hổ, gấu lấy tiền công. Đỗ Tất T đồng ý. Sau đó người bạn đưa cho Đỗ Tất T một chiếc điện thoại di động, bên trong điện thoại đã lắp sẵn sim có số điện thoại 0879785756 và bảo Đỗ Tất T nếu có ai gọi đến thì nghe máy. Khoảng 02 phút sau có người gọi đến, có số điện thoại 0877143762 giục lấy hàng thì Đỗ Tất T trả lời sắp đến nơi rồi. Lúc này, người bạn tên T3 chở Đỗ Tất T đến đầu đường Xuân Thủy, thành phố Nam Định thì có một nam thanh niên đi xe máy AirBlade màu đen (T không rõ lai lịch địa chỉ và không nhớ biển kiểm soát của xe) chở 02 thùng xốp màu trắng đến. Thắng bê 01 thùng xốp to để lên xe máy của mình, còn thùng xốp nhỏ thì nam thanh niên và người bạn tên T3 bảo Đỗ Tất T mở ra kiểm tra. Đỗ Tất T kiểm tra thấy bên trong thùng xốp có 03 túi nilon đựng 06 móng gấu, hổ các loại. Theo hướng dẫn của người bạn tên T3, Đỗ Tất T đặt số móng này trên nắp thùng xốp rồi chụp ảnh và gửi qua tin nhắn Zalo cho người được lưu tên trong điện thoại là “A Cổ Lễ” có số điện thoại 0877143xxx. Ngay sau đó, người có tên “A Cổ Lễ” gọi đến hỏi số móng có đẹp không và yêu cầu kiểm tra kỹ. Đỗ Tất T trả lời có 03 móng gấu và 03 móng hổ như ảnh đã gửi thì người này nói nam thanh niên kia sẽ đưa cho Đỗ Tất T mấy trăm tiền công vận chuyển, còn khi nhận số móng trên sẽ trả 05 triệu tiền hàng. Đỗ Tất T biết việc vận chuyển các bộ phận, sản phẩm của động vật nguy cấp, quý, hiếm như hổ, gấu, báo là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, do cần tiền tiêu xài nên Đỗ Tất T đồng ý. Sau đó, nam thanh niên đi xe Honda Airblade yêu cầu Đỗ Tất T vận chuyển số móng vuốt trên xuống thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh cho “A Cổ Lễ”, đồng thời đưa cho Đỗ Tất T 300.000 đồng là tiền công vận chuyển. Đỗ Tất T thuê xe taxi biển kiểm soát: 18A-249.57 để mang số móng giao cho “A Cổ Lễ” ở thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh còn Thắng chở thùng xốp còn lại đi đâu không rõ. Xe taxi chở Đỗ Tất T đi đến ngã tư đường Trần Hưng Đạo giao với đường Trường Chinh thì bị phát hiện kiểm tra, thu giữ.

Tại bản Kết luận giám định số 951/STTNSV ngày 01-11-2021 của Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam xác định: 06 móng vuốt mà cơ quan điều tra thu giữ của Đỗ Tất T là sản phẩm của các loài động vật, trong đó:

- 03 (ba) móng vuốt động vật là móng vuốt loài gấu ngựa (tên khoa học là Ursus thibetanus) có tên trong Phụ lục I, danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP ngày 16-7-2019 của Chính phủ) và đồng thời có tên trong nhóm IB, danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm (ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP ngày 22-01-2019 của Chính phủ).

- 01 (một) móng vuốt động vật là móng vuốt loài báo gấm (tên khoa học là Neofelis nebulosa) có tên trong Phụ lục I, danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP ngày 16-7-2019 của Chính phủ); có tên trong nhóm IB, danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm (ban hành kèm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP ngày 22-01-2019 của Chính phủ); có tên trong Phụ lục I, danh mục các loài động vật, thực vật hoang dã thuộc Phụ lục Công ước về buôn bán Quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp CITES (ban hành kèm theo thông báo số 296/TB-CTVN- HTQT ngày 27-11-2019 của Cơ quan quản lý CITES Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn).

- 02 (hai) móng vuốt động vật là móng vuốt loài sư tử (tên khoa học là Panthera leo) có tên trong Phụ lục I (chỉ áp dụng đối với các quần thể của Ấn Độ, các quần thể khác quy định tại Phụ lục II), danh mục các loài động vật, thực vật hoang dã thuộc phụ lục Công ước về buôn bán Quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp CITES (ban hành kèm theo thông báo số 296/TB- CTVN-HTQT ngày 27-11-2019 của Cơ quan quản lý CITES Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn). Do kết quả phân tích ADN mới chỉ dựa vào một đoạn gen ty thể nên cơ quan giám định chưa có đủ cơ sở khoa học để xác định các mẫu xương sư tử phân tích ở trên thuộc quần thể nào.

Đối với người đàn ông tên T3 rủ Đỗ Tất T đi vận chuyển móng động vật; người đàn ông chở hai chiếc thùng xốp đến đầu đường Xuân Thuỷ; người mua hàng tại thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định và 03 số điện thoại 0877143xxx; 0877143xxx; 0879785xxx hiện cơ quan điều tra chưa xác minh được nguồn gốc, chưa đủ căn cứ kết luận nên tách ra để tiếp tục điều tra xử lý sau.

Đối với người lái xe taxi tên Nguyễn Văn Q chở Đỗ Tất T xuống Cổ Lễ huyện Trực Ninh, Q không biết trong thùng sốp có gì, trên đường đi T cũng không nói với Q việc vận chuyển hàng quý, hiếm nên Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Nam Định không đặt ra xem xét, xử lý.

Đối với 02 móng vuốt loài sư tử thu được từ Đỗ Tất T, Cơ quan giám định chưa đủ cơ sở khoa học để xác định các mẫu xương Sư tử thuộc quần thể nào nên không đặt ra vấn đề giải quyết.

Bản cáo trạng số 334/CT-VKS ngày 30-11-2021 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Nam Định truy tố bị cáo Đỗ Tất T về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm b khoản 1 Điều 244 Bộ luật Hình sự.

Tại phiên toà, người bào chữa cho bị cáo Đỗ Tất T trình bày: Gia đình bị cáo có hoàn cảnh khó khăn, là hộ cận nghèo, bị cáo bị bạn bè lôi kéo, rủ rê nên đã có hành vi vi phạm pháp luật. Đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng tình tiết giảm nhẹ quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 của Bộ luật Hình sự để xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Nam Định giữ quyền công tố luận tội và tranh luận: Các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và lời khai của bị cáo Đỗ Tất T tại phiên tòa thể hiện hành vi của bị cáo có đủ yếu tố cấu thành tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”. Do đó, Viện kiểm sát giữ nguyên quan điểm truy tố bị cáo theo toàn bộ nội dung bản cáo trạng và đề nghị Hội đồng xét xử tuyên bố bị cáo Đỗ Tất T phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”; Áp dụng điểm b khoản 1 Điều 244, điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự: xử phạt bị cáo Đỗ Tất T từ 30 tháng tù đến 36 tháng tù, không áp dụng hình phạt bổ sung là hình phạt tiền đối với bị cáo; Áp dụng Điều 47 Bộ luật Hình sự, Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015: Xử lý vật chứng trong vụ án theo quy định pháp luật.

Bị cáo Đỗ Tất T nói lời sau cùng: Bị cáo xin Hội đồng xét xử giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Nam Định, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Nam Định, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo Đỗ Tất T không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện trong vụ án đều hợp pháp.

[2] Về tội danh:

Lời khai nhận tội của bị cáo Đỗ Tất T phù hợp với các tài liệu, chứng cứ của vụ án nên có đủ cơ sở xác định: Khoảng 14 giờ 15 phút ngày 13-10-2021, Đỗ Tất T đã có hành vi vận chuyển 03 chiếc móng vuốt gấu ngựa và 01 móng vuốt báo gấm là sản phẩm của động vật nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ thì bị phát hiện bắt quả tang tại khu vực ngã tư đường Trần Hưng Đạo giao đường Trường Chinh, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định. Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm trực tiếp đến các quy định của Nhà nước về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm. Bị cáo là người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự, biết rõ hành vi của mình là vi phạm pháp luật, bị pháp luật nghiêm cấm nhưng bị cáo vẫn cố ý thực hiện nhằm mục đích lấy tiền tiêu xài cá nhân nên bị cáo đã phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”, tội phạm và hình phạt quy định tại điểm b khoản 1 Điều 244 Bộ luật Hình sự.

[3] Về các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trách nhiệm hình sự:

Về các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Trong quá trình điều tra cũng như tại phiên toà, bị cáo Đỗ Tất T đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải đối với hành vi phạm tội của mình nên bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự.

Bị cáo không bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

[4] Về hình phạt: Xét bị cáo Đỗ Tất T là đối tượng có nhân thân xấu, bị cáo đã nhiều lần bị đưa ra xét xử, bị xử phạt hành chính, bị đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc nhưng bị cáo không lấy đó làm bài học để ăn năn hối cải mà tiếp tục thực hiện hành vi phạm tội thể hiện bản chất coi thường pháp luật. Vì vậy, Hội đồng xét xử thấy cần phải áp dụng hình phạt tù có thời hạn với mức hình phạt nghiêm khắc để cách ly bị cáo ra khỏi xã hội một thời gian nhằm giáo dục, cải tạo bị cáo và phòng ngừa chung.

[5] Về hình phạt bổ sung: Bị cáo phạm tội vì động cơ vụ lợi, tuy nhiên xét thấy bị cáo Đỗ Tất T không có thu nhập ổn định, gia đình bị cáo là hộ cận nghèo nên Hội đồng xét xử không áp dụng hình phạt bổ sung là hình phạt tiền đối với bị cáo.

[6] Về xử lý vật chứng: Căn cứ Điều 47 Bộ luật Hình sự, Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 để xử lý vật chứng thu giữ trong vụ án như sau:

- Đối với 03 (ba) móng vuốt của loài gấu ngựa, 02 (hai) móng vuốt của loài sư tử, 01 (môt) móng vuốt của loài báo gấm được đựng trong thùng xốp trắng có kích thước (30x23x20)cm xét không còn giá trị sử dụng nên cần tịch thu tiêu hủy.

- Đối với số tiền 300.000 đồng là tiền công vận chuyển và chiếc điện thoại di động nhãn hiệu Xiaomi Redmi Note 3 màu vàng đồng bị cáo đã sử dụng để liên lạc vận chuyển móng Hổ, móng Gấu nên cần tịch thu sung quỹ Nhà nước.

[7] Về án phí: Bị cáo Đỗ Tất T bị kết án nên phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định tại Điều 136 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 và Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30-12-2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1. Tuyên bố bị cáo Đỗ Tất T phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

- Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 244, điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự.

Xử phạt bị cáo Đỗ Tất T 02 năm 06 tháng tù (hai năm sáu tháng tù). Thời hạn tù của bị cáo tính từ ngày 05-11-2021.

2. Xử lý vật chứng:

- Căn cứ Điều 47 Bộ luật Hình sự và Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.

Tịch thu tiêu hủy: 03 (ba) móng vuốt của loài gấu ngựa, 02 (hai) móng vuốt của loài sư tử, 01 (môt) móng vuốt của loài báo gấm được đựng trong thùng xốp trắng có kích thước (30x23x20)cm.

Tịch thu sung quỹ Nhà nước: 1 điện thoại di động nhãn hiệu Xiaomi Redmi Note 3 màu vàng đồng và số tiền 300.000 đồng của bị cáo Đỗ Tất T.

(Vật chứng có đặc điểm như biên bản giao nhân vật chứng ngày 07-12- 2021).

3. Án phí:

- Căn cứ Điều 136 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015; Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30-12-2016.

Bị cáo Đỗ Tất T phải nộp 200.000 đồng (hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm.

4. Quyền kháng cáo:

Bị cáo Đỗ Tất T được quyền làm đơn kháng cáo bản án trong hạn 15 ngày tính từ ngày tuyên án.

Trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì bị cáo có quyền tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án. Thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật Thi hành án dân sự.