Bản án về tội vi phạm quy định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm (Rắn hổ chúa) số 26/2023/HS-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN THỊ XÃ HÒA THÀNH, TỈNH TÂY NINH

BẢN ÁN 26/2023/HS-ST NGÀY 18/05/2023 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP

Ngày 18 tháng 5 năm 2023, tại trụ sở Tòa án nhân dân thị xã Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh xét xử sơ thẩm vụ án hình sự thụ lý số: 21/2023/HSST ngày 26 tháng 4 năm 2023 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 19/2023/QĐXXST- HS ngày 05 tháng 5 năm 2023 đối với bị cáo:

Phan Quốc H (Tên gọi khác: không có), sinh năm 2002; tại Thành phố Hồ Chí Minh; Nơi đăng ký hộ khẩu thường trú và nơi cư trú hiện nay: Nhà số 486/16, đường Kha Vạn C, Khu p, phường Hiệp Bình C, thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh; nghề nghiệp: làm mướn; trình độ văn hóa: 12/12; quốc tịch: Việt Nam; dân tộc: kinh; giới tính: nam; tôn giáo: không có; con ông: Phan Văn D, sinh năm 1972 và bà: Nguyễn Thị E, sinh năm 1972; vợ, con: không có.

Tiền án, tiền sự: Không có.

Bị cáo bị tạm giữ từ ngày 15/01/2023, tạm giam ngày 21/01/2023 cho đến nay, có mặt tại phiên tòa.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng đầu tháng 12 năm 2022, thông qua mạng xã hội Facebook, Phan Quốc H quen với một người thanh niên có nick Facebook tên Võ Hoài N (không rõ nhân thân, địa chỉ). Ngày 10/01/2023, Nam nhắn tin cho H để thuê H nhận 01 (Một) cá thể động vật là loài Rắn hổ chúa từ bến xe Miền Đông, Thành phố Hồ Chí Minh vận chuyển đến tỉnh Tây Ninh để giao cho N với tiền công là 1.000.000 đồng thì H đồng ý. Ngày 12/01/2023, H điều khiển xe môtô biển số 59X1-X đến bến xe Miền Đông để nhận Rắn hổ chúa của một người thanh niên lạ mặt đem về nhà số 486/16, đường Kha Vạn Cân, khu phố 9, phường Hiệp Bình Chánh, thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh để cất giấu. Đến khoảng 09 giờ ngày 15/01/2023, H điều khiển xe môtô biển số 59X1- X chở theo thùng xốp bên trong có 01 cá thể Rắn hổ chúa cùng Nguyễn Gia H, sinh ngày 06/02/2007 ngụ Khu p, phường Phước L, thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh (em họ của H) đến tỉnh Tây Ninh. Khi H điều khiển xe trên quốc lộ 22B đến đoạn thuộc khu phố Long Trung, phường Long Thành Trung, thị xã Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh thì bị lực lượng Công an thị xã Hòa Thành kiểm tra phát hiện, lập biên bản bắt người phạm tội quả tang, thu giữ vật chứng.

Tiến hành khám xét nơi ở của H tại nhà số 486/16, đường Kha Vạn C, Khu p, phường Hiệp Bình C, thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã Hòa Thành thu giữ: 01 (Một) cá thể động vật là loài Cá sấu màu vàng – xám đang được nhốt trong một lồng sắt. Qua điều tra, H khai nhận con cá sấu trên được mua từ một người thanh niên trên mạng xã hội Facebook, do đem về nhà không có chỗ nuôi nên H đăng lên mạng xã hội để bán lại nhưng chưa bán được thì bị lực lượng Công an thị xã Hòa Thành khám xét thu giữ.

Tại Kết luận giám định số: 79/STTNSV ngày 16/01/2023 của Viện sinh thái và Tài nguyên sinh vật, kết luận: Hình ảnh của 01 (Một) cá thể động vật là ảnh chụp loài Rắn hổ chúa, có tên khoa học là Ophiophagus hannah. Loài Rắn hổ chúa thuộc lớp Bò sát (Reptilia). Loài Rắn hổ chúa có tên trong Phụ lục I, Danh mục các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định số 64/2019/NĐ-CP, ngày 16/7/2019 của Chính phủ. Loài Rắn hổ chúa thuộc nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm, ban hành kèm theo Nghị định số 84/2021/NĐ-CP, ngày 22/9/2021 của Chính phủ.

Tại Kết luận giám định số: 332/STTNSV ngày 20/3/2023 của Viện sinh thái và Tài nguyên sinh vật, kết luận: Hình ảnh của 01 (Một) cá thể động vật là ảnh chụp loài Cá sấu nước ngọt (Cá sấu xiêm) có tên khoa học là Crocodylus siamensis, thuộc lóp Bò sát (Reptilia). Phân tích trình tự AND của 01 (Một) đoạn vi đuôi của cá thể động vật nói trên cho kết quả là vi đuôi của loài Cá sấu nước ngọt (Cá sấu xiêm) có tên khoa học là Crocodylus siamensis, lớp Bò sát (Reptilia). Loài Cá sấu nước ngọt (Cá sấu xiêm) có tên trong Nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý hiếm, ban hành kèm theo Nghị định số 84/2021/NĐ-CP, ngày 22/9/2021 của Chính phủ.

* Đối với hành vi tàng trữ 01 cá thể Cá sấu thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý hiếm (ban hành kèm theo Nghị định số 84/2021/NĐ–CP, ngày 22/9/2021 của Chính phủ) do không đủ định lượng xử lý hình sự, yêu cầu Cơ quan CSĐT Công an thị xã Hoà Thành giao cho cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định.

* Đối với Võ Hoài N, người thanh niên bán cá sấu và người thanh niên giao Rắn hổ chúa cho H tại Bến xe miền Đông hiện chưa xác định được, khi nào làm rõ xử lý sau.

* Đối với cha mẹ ruột của H là ông Phan Văn D, bà Nguyễn Thị E và em họ Nguyễn Ngọc H không biết H có hành vi tàng trữ, vận chuyển Rắn hổ chúa nên không xem xét xử lý.

* Đối với 01 (Một) xe môtô biển số 59X1-X do H đứng tên chủ sở hữu đã sử dụng vào việc vận chuyển Rắn hổ chúa nên Cơ quan Cảnh sát điều tra đã tạm giữ để xử lý theo đúng quy định.

Qua xác minh bị cáo không có tài sản nên không tiến hành kê biên.

Quá trình điều tra và tại phiên tòa ngày hôm nay, bị cáo đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của mình.

Bản Cáo trạng số: 23/CT-VKSHT ngày 25 tháng 4 năm 2023 của Viện kiểm sát nhân dân thị xã Hòa Thành đã truy tố bị cáo Phan Quốc H về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 244 của Bộ luật Hình sự.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân thị xã Hòa Thành giữ quyền công tố, trong phần tranh luận đã giữ nguyên quyết định truy tố bị cáo về tội danh, điều luật áp dụng như nội dung Cáo trạng. Đồng thời đề nghị Hội đồng xét xử:

Căn cứ điểm a khoản 1 Điêu 244; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 và Điều 65 của Bộ luật Hình sự: Xử phạt bị cáo từ 01 năm đến 01 năm 06 tháng tù nhưng hưởng án treo. Thời gian thử thách từ 02 năm đến 03 năm.

* Căn cứ Điều 47, Điều 48 của Bộ luật Hình sự; Điều 106 của Bộ luật Tố tụng hình sự: Xử lý vật chứng theo quy định của pháp luật.

Bị cáo H trình bày lời nói sau cùng: Xin Hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo để bị cáo được sớm trở về với gia đình và hòa nhập cộng đồng.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các chứng cứ và tài liệu có trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an thị xã Hòa Thành, Điều tra viên; Viện kiểm sát nhân dân thị xã Hòa Thành, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Về hành vi của bị cáo thể hiện: Tại phiên tòa, bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội của mình, lời nhận tội của bị cáo phù hợp với các chứng cứ, tài liệu mà cơ quan điều tra đã thu thập được, cũng như lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra có cơ sở xác định:

Vào lúc 09 giờ 00 phút, ngày 15/01/2023, trên Quốc lộ 22B đoạn thuộc khu phố Long Trung, phường Long Thành Trung, thị xã Hoà Thành, tỉnh Tây Ninh, Phan Quốc H có hành vi vận chuyển trái phép 01 (Một) cá thể động vật là loài Rắn hổ chúa, có trọng lượng 3,1 kg thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (ban hành kèm theo Nghị định số 64/2019/NĐ-CP ngày 16/7/2019 của Chính phủ), thuộc nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm (ban hành kèm theo Nghị định số 84/2021/NĐ– CP, ngày 22/9/2021 của Chính phủ), thì bị bắt quả tang. Hành vi của H đã đủ yếu tố cấu thành tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 244 của Bộ luật Hình sự là có căn cứ, đúng pháp luật.

[3] Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm đến chế độ quản lý của Nhà nước về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm và sự bền vững của môi trường sinh thái nên phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi đã thực hiện. Vì vậy, cần có mức án nghiêm khắc tương xứng với hành vi phạm tội của bị cáo để răn đe, giáo dục và phòng ngừa tội phạm.

[4] Khi quyết định hình phạt có xem xét các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trách nhiệm hình sự đối với bị cáo:

Về tình tiết giảm nhẹ: Trong quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa hôm nay, bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải. Đây là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 của Bộ luật Hình sự. Bị cáo có nhân thân tốt, phạm tội lần đầu, chưa gây hậu quả nên được hưởng thêm tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự Về tình tiết tăng nặng: Không có.

Do bị cáo có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự, mới phạm tội lần đầu, chưa gây hậu quả, có nơi cư trú rõ ràng nên Hội đồng xét xử xét thấy cần áp dụng Điều 65 của Bộ luật Hình sự cho bị cáo được hưởng án treo và ấn định thời gian thử thách đối với bị cáo cũng đủ tính răn đe và giáo dục bị cáo trở thành người công dân tốt. Do đó, mức hình phạt mà Viện kiểm sát nhân dân thị xã Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh đề nghị áp dụng đối với bị cáo là có căn cứ để Hội đồng xét xử xem xét.

[5] Về xử lý vật chứng:

[5.1] Đối với 01 (Một) con Rắn hổ chúa, loài Rắn hổ chúa thuộc lớp Bò sát có trọng lượng 3,1 kg hiện các cơ quan, tổ chức đang quản lý, chăm sóc nên giao cho các cơ quan, tổ chức tiếp tục xử lý theo quy định của pháp luật. Đối với 01 (Một) con Cá sấu nước ngọt (Cá sấu xiêm), thuộc lớp Bò sát, có trọng lượng 5,5 kg hiện Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thị xã Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh đã chuyển hồ sơ, tài liệu và tang vật đến Công an thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh để giải quyết theo thẩm quyền nên không xem xét xử lý.

[5.2] Đối với 01 (Một) thùng xốp màu vàng-đỏ-xanh; 01 (Một) túi lưới màu xanh; 01 (Một) lồng sắt và 01 (Một) thau bằng nhựa màu xanh do bị cáo sử dụng cho việc phạm tội, không còn giá trị sử dụng nên cần tịch thu tiêu hủy.

[5.3] Đối với 01 (Một) xe mô tô biển số 59X1-X, nhãn hiệu Yamaha, loại Exciter màu xanh-bạc và 01 (Một) điện thoại di động nhãn hiệu Redmi K40 Gaming, màu đen là tài sản của bị cáo dùng vào việc phạm tội nên cần tịch thu nộp ngân sách Nhà nước.

[6] Về hình phạt bổ sung: xét thấy bị cáo không có tài sản nên không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.

[7] Đối với Võ Hoài N, người thanh niên bán Cá sấu và người thanh niên giao Rắn hổ chúa cho H hiện chưa xác định được, khi nào làm rõ xử lý sau. Đối với ông Phan Văn D, bà Nguyễn Thị E và Nguyễn Ngọc H không biết H có hành vi tàng trữ, vận chuyển Rắn hổ chúa nên không xem xét xử lý.

[8] Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1. Tuyên bố bị cáo Phan Quốc H phạm tội: “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 và Điều 65 của Bộ luật Hình sự:

Xử phạt: Bị cáo Phan Quốc H 01 (Một) năm 03 (Ba) tháng tù cho hưởng án treo. Thời gian thử thách là 02 (Hai) năm 06 (Sáu) tháng tính từ ngày tuyên án sơ thẩm (ngày 18/5/2023).

Tuyên bố trả tự do ngay tại phiên tòa cho bị cáo nếu bị cáo không bị tạm giam về một tội phạm khác.

Trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo khoản 1 Điều 92 của Luật Thi hành án hình sự.

Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã được hưởng án treo.

Gia đình bị cáo có trách nhiệm phối hợp với chính quyền địa phương trong việc giám sát, giáo dục bị cáo trong thời gian thử thách.

2. Về xử lý vật chứng: Áp dụng Điều 47, Điều 48 của Bộ luật Hình sự và Điều 106 của Bộ luật Tố tụng hình sự:

Giao 01 (Một) con Rắn hổ chúa, có tên khoa học là Ophiophagus hannah. Loài Rắn hổ chúa thuộc lớp Bò sát (Reptilia), có trọng lượng 3,1 kg cho Công an thị xã Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh và Trung tâm cứu hộ động vật hoang dã thuộc xã Thanh Tuyền, huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương tiếp tục xử lý theo quy định của pháp luật.

Tịch thu nộp ngân sách Nhà nước 01 (Một) xe mô tô biển số 59X1- X, nhãn hiệu YAMAHA, loại Exciter màu xanh-bạc, số khung: RLCUG0610GY281308, số máy: G3D4E-295266, đã qua sử dụng và 01 (Một) điện thoại di động nhãn hiệu Redmi K40 Gaming, màu đen, số IMEI 1: 869127051196708, số IMEI 2: 869127051196716, đã qua sử dụng.

Tịch thu tiêu hủy 01 (Một) thùng xốp mày vàng-đỏ-xanh, xung quanh thùng xốp có 06 lỗ thông gió, đã qua sử dụng; 01 (Một) túi lưới màu xanh, đã qua sử dụng; 01 (Một) lồng sắt, đã qua sử dụng và 01 (Một) thau bằng nhựa màu xanh, đã qua sử dụng.

3. Về án phí hình sự sơ thẩm: Bị cáo phải chịu 200.000 (Hai trăm nghìn) đồng.

Án hình sự sơ thẩm xử công khai, báo cho bị cáo biết được quyền kháng cáo bản án lên Tòa án nhân dân tỉnh Tây Ninh trong thời hạn mười lăm ngày, kể từ ngày tuyên án.

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo qui định tại các Điều 6, 7 và 9 Luật Thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật Thi hành án dân sự.