Bản án về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản số 468/2021/HS-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

BẢN ÁN 468/2021/HS-PT NGÀY 12/11/2021 VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 12/11/2021 tại Trụ sở Toà án nhân dân thành phố Hà Nội xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự phúc thẩm thụ lý số 564/2021/TL. HSPT ngày 15/7/2021 đối với bị cáo Nguyễn LA do có kháng cáo của bị cáo đối với bản án hình sự sơ thẩm số 138/2021/HS-ST ngày 21/5/2021 của Tòa án nhân dân quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội.

- Bị cáo có kháng cáo được triệu tập đến phiên tòa:

Nguyễn LA, sinh ngày 01/8/1978 tại thành phố Hà Nội; Hộ khẩu thường trú và chỗ ở: Số 50, phố L S, phường L, quận H, thành phố Hà Nội; Giới tính: nữ;

Nghề nghiệp: Lao động tự do; Trình độ văn hoá: 12/12; Quốc tịch: Việt Nam; Dân tộc: Kinh; Tôn giáo: không; Con ông Nguyễn Đ (đã chết) và bà Phan Thị T; Chồng tên là Nguyễn Đức T (đã ly hôn), có 02 con, lớn sinh năm 2003, nhỏ sinh năm 2012; Danh chỉ bản số 000000105, lập ngày 27/01/2021 tại Công an quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội; Tiền án tiền sự: không; Bị cáo tại ngoại; Có mặt.

- Bị hại không kháng cáo bản án sơ thẩm được triệu đến phiên tòa: Công ty tài chính TNHH HD SAISON; Trụ sở: Lầu 8,9,10 Tòa nhà Gilimex, số 24C, đường Phan Đăng Lưu, phường 6, quận Bình Thạch, thành phố Hồ Chí Minh; Đại diện theo pháp luật: Ông Nguyễn Hữu Nhân – Tổng giám đốc; Người đại diện theo ủy quyền: Ông Phan Nhật Xuân – Chuyên viên an ninh của Công ty tài chính TNHH HD SAISON; Vắng mặt.

- Người bào chữa cho bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm: Luật sư Đinh Thị Kim Thoa – Công ty Luật TNHH MTV Bảo Thiên; Có mặt.

- Ngoài ra trong bản án còn có người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan đến vụ án không kháng cáo; Viện kiểm sát không kháng nghị bản án sơ thẩm.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án, bản án sơ thẩm và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Ngày 18/9/2020, Công ty tài chính TNHH HD SA1SON (gọi tắt là Công ty SAISON) có đơn trình báo gửi Công an quận Hai Bà Trưng về việc Nguyễn LA có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trong đơn và tại biên bản ghi lời khai, đại diện Công ty SAISON khai: Ngày 11/10/2014 công ty ký hợp đồng tín dụng với khách hàng Đỗ Thị H (SN: 1981, địa chỉ: T2 Công ty 810, H, H, Hà Nội) để hỗ trợ khách hàng vay tiền mua trả góp điện thoại di động Iphone 5S với số tiền 7.944.700 (Bảy triệu, chín trăm bốn mươi bốn ngàn, bảy trăm) đồng tại cửa hàng viễn thông A, địa chỉ: số 197 Đ, phường Đ, H, Hà Nội.

Ngày 16/10/2019, bà Đỗ Thị H đến công ty khiếu nại về việc bà không thực hiện hợp đồng với công ty nhưng lại đang bị nợ xấu bởi Hợp đồng số ED001491165. Bà H thừa nhận thông tin trên các giấy tờ trong hợp đồng cho vay là của bà nhưng ảnh đã bị bóc dán, thay đổi ảnh của người khác, các thông tin khác về số điện thoại, thông tin người thân đều không chính xác. Chữ ký, chữ viết trên hợp đồng không phải của bà, bà bị mất các giấy tờ trên trước ngày phát sinh hợp đồng với công ty.

Qua công tác chăm sóc khách hàng và phòng chống gian lận, Công ty SAISON xác định Nguyễn LA đã tự ý sử dụng thông tin, hình ảnh giấy tờ cá nhân gồm chứng minh thư và giấy phép lái xe của bà Đỗ Thị H rồi đóng giả bà H thực hiện hợp đồng tín dụng trên. Đại diện công ty đề nghị Cơ quan điều tra làm rõ và xử lý đối tượng LA theo quy định của pháp luật.

Tại Cơ quan điều tra Nguyễn LA khai: Khoảng cuối năm 2014 do hoàn cảnh kinh tế khó khăn, không có tiền chữa bệnh cho con nên LA đã liên hệ bằng điện thoại với một người đàn ông không quen biết qua sự giới thiệu của một phụ nữ (không rõ nhân thân, lai lịch). Người này nói chỉ cần đi mua điện thoại di động trả góp cho anh ta bằng hồ sơ của người khác thì sẽ cho 2.000.000 (Hai triệu) đồng. LA đồng ý, người này dặn LA chuẩn bị ảnh thẻ để đưa cho anh ta. Sáng ngày 11/10/2014 người đàn ông hẹn LA đến cửa hàng viễn thông A, số 197 Đ, phường Đ, H, Hà Nội. Khi gặp ở cửa người đàn ông đưa cho LA giấy chứng minh nhân dân và giấy phép lái xe mang tên Đỗ Thị H nhưng ảnh trong các giấy tờ trên là của LA rồi bảo LA vào trong mua điện thoại di dộng Iphone 5S trả góp. Sau đó LA đã làm hợp đồng vay số tiền 7.944.700 (Bảy triệu, chín trăm bốn mươi bốn ngàn, bảy trăm) đồng của Công ty SAISON và mua hàng lấy tên Đỗ Thị H, với mục đích không phải trả tiền đã vay cho Công ty SAISON. Sau khi mua xong LA đưa điện thoại cho người đàn ông trên, số tiền 2.000.000 đồng người đàn ông cho LA đã ăn tiêu hết. Do thời gian đã lâu nên LA không nhớ đặc điểm của người đàn ông và người phụ nữ cũng như số điện thoại.

Tại Bản kết luận giám định số 11281 ngày 31/12/2020 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an TP Hà Nội kết luận:

1. Chữ ký dạng chữ viết “H”, chữ viết dòng họ tên Đỗ Thị H dưới chữ ký trên các mẫu cần giám định (Ký hiệu từ A1 đến A10) với chữ viết đứng tên Đỗ Thị H trên các mẫu so sánh (ký hiệu M1, M2) không phải là chữ do cùng một người viết ra.

2. Chữ ký dạng chữ viết “H”, chữ viết dòng họ tên Đỗ Thị H dưới chữ ký trên các mẫu cần giám định (ký hiệu từ A1 đến A3; từ A5 đến A8) là chữ do người có mẫu chữ viết đứng tên Nguyễn LA trên các tài liệu (ký hiệu M3, M4) viết ra.

3. Không đủ cơ sở kết luận chữ ký dạng chữ viết “H”, chữ viết dòng họ tên Đỗ Thị H dưới chữ ký trên các mẫu cần giám định (ký hiệu A4, A9, A10) có phải là chữ do người có mẫu chữ viết đứng tên Nguyễn LA trên các tài liệu (ký hiệu M3, M4) viết ra hay không.

Đối với người phụ nữ và người đàn ông làm giả chứng minh nhân dân và giấy phép lái xe mang tên Đỗ Thị H, hiện vẫn chưa xác minh được nhân thân nên ngày 25/3/2021 Cơ quan điều tra đã ra Quyết định tách tài liệu liên quan đến các đối tượng trên để tiếp tục điều tra làm rõ.

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 138/2021/HSST ngày 21/5/2021 của Toà án nhân dân quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội đã quyết định:

Tuyên bố: Bị cáo Nguyễn LA phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” Áp dụng: khoản 1 Điều 174; điểm i, s khoản 1 Điều 51; Điều 38; Điều 50 Bộ luật hình sự năm 2015 Xử phạt: Bị cáo Nguyễn LA 10 tháng tù. Thời hạn tù tính từ ngày bắt thi hành án.

Ngoài ra, bản án còn quyết định về Trách nhiệm dân sự; Án phí; Quyền kháng cáo đối với bị cáo, bị hại, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 25/5/2021, bị cáo Nguyễn LA có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt được hưởng án treo và xuất trình các tài liệu liên quan đến bồi thường cho bị hại và gia đình có công với Cách mạng.

Tại phiên toà phúc thẩm:

- Bị cáo Nguyễn LA giữ nguyên yêu cầu kháng cáo; Khai báo thành khẩn hành vi phạm tội như tại Cơ quan điều tra; Ăn năn hối cải và xin giảm hình phạt được hưởng án treo.

- Đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội tham gia phiên tòa có quan điểm: Về hình thức: Đề nghị Hội đồng xét xử giải quyết yêu cầu kháng cáo của bị cáo theo trình tự phúc thẩm; Về nội dung: Đề nghị chấp nhận một phần yêu cầu kháng cáo của bị cáo; Sửa án sơ thẩm theo hướng giảm hình phạt và xử phạt bị cáo từ 06 đến 07 tháng tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo khoản 1 Điều 174 Bộ luật hình sự; Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị có hiệu lực kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

- Luật sư bào chữa cho bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm có quan điểm: Không có ý kiến gì về tội danh, luật cấp sơ thẩm xét xử; Bị cáo khai báo thành khẩn, đã ăn năn hối cải, đã bồi thường toàn bộ thiệt hại cho bị hại, gia đình có bố mẹ có công với Cách mạng, hoàn cảnh kinh tế khó khăn, ly hôn, một mình nuôi hai con nên đề nghị cho bị cáo hưởng án treo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu có trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử phúc thẩm nhận định như sau:

[1] Về hình thức:

Đơn kháng cáo của bị cáo Nguyễn LA nộp trong thời hạn Luật định nên được chấp nhận xem xét, giải quyết yêu cầu kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm.

[2] Về nội dung:

Căn cứ lời khai của bị cáo tại phiên tòa phù hợp với lời khai của bị cáo tại Cơ quan điều tra; Phù hợp với lời khai của bị hại; Phù hợp với kết luận giám định chữ ký của bị cáo trên giấy tờ thỏa thuận tín dụng, giấy đề nghị cấp tín dụng tiêu dùng, giấy biên nhận tiền và phù hợp với các tài liệu chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án, có đủ cơ sở kết luận:

Do hoàn cảnh kinh tế khó khăn nên Nguyễn LA nảy sinh ý định chiếm đoạt số tiền 7.944.700 đồng của Công ty TNHH HD SAISON với thủ đoạn gian dối như sau: Ngày 11/10/2014 LA lấy thông tin, hình ảnh, giấy tờ cá nhân chị Đỗ Thị H, dán ảnh mình vào và đến cửa hàng viễn thông A, số 197, Đại La, phường Đồng Tâm, Hai Bà Trưng, Hà Nội, dùng thông tin của chị H ký thỏa thuận tín dụng số ED001491165 vay Công ty tài chính TNHH MTV Ngân hàng TMCP phát triển thành phố Hồ Chí Minh (nay là Công ty TNHH HD SAISON) số tiền 7.944.700 đồng mua trả góp điện thoại Iphone 5S. Sau khi mua được điện thoại, LA đã đưa cho một người đàn ông không quen biết sử dụng.

Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của công dân được pháp luật hình sự bảo vệ. Do vậy, Toà án cấp sơ thẩm đã xét xử Nguyễn LA về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại khoản 1 Điều 174 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017 và xử phạt bị cáo hình phạt tù có thời hạn là có căn cứ và đúng pháp luật.

Xét yêu cầu kháng cáo xin được hưởng án treo của bị cáo, nhận thấy: Nhân thân bị cáo chưa có tiền án tiền sự;

Tình tiết tăng nặng: không có;

Tình tiết giảm nhẹ: Ngày 11/11/2021 bị cáo đã trả lại bị hại Công ty TNHH HD SAISON số tiền chiếm đoạt 7.944.700 đồng (Biên lai thu tiền số 0002481 ngày 11/11/2021 và thư xác nhận kết thúc thỏa thuận tín dụng số ED001491165 của Công ty TNHH HD SAISON); Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng; Tại phiên tòa khai báo thành khẩn; Ăn năn hối cải; Bố đẻ được Nhà nước tặng Huân chương kháng chiến hạng Nhất, Huân chương bảo vệ tổ quốc hạng Ba, Huân chương chiến thắng hạng Nhất; Mẹ đẻ được Nhà nước tặng Huân chương kháng chiến hạng Ba.

Nhận thấy: Bị cáo có nơi cư trú rõ ràng; Nhiều tình tiết giảm nhẹ; Hành vi của bị cáo ít nghiêm trọng; Số tiền chiếm đoạt không lớn, đã bồi thường cho bị hại nên không cần thiết phải cách ly bị cáo ra khỏi xã hội mà cho bị cáo được cải tạo ngoài xã hội và có thời gian thử thách, dưới sự giám sát của chính quyền địa phương nơi bị cáo cư trú cũng không ảnh hưởng đến an ninh trật tự địa phường, mà cũng đủ để giáo dục cải tạo bị cáo và răn đe phòng ngừa chung.

Từ nhận định trên, Hội đồng xét xử quyết định chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bị cáo; Sửa bản án sơ thẩm về hình phạt theo hướng giữ nguyên mức hình phạt tù, nhưng cho hưởng án treo.

[3] Về án phí: Bị cáo Nguyễn LA không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

[4] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

I. Căn cứ điểm b khoản 1 và khoản 2 Điều 355; điểm e khoản 1 Điều 357 Bộ luật tố tụng hình sự.

Chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bị cáo Nguyễn LA; Sửa bản án hình sự sơ thẩm số 138/2021/HSST ngày 21/5/2021 của Toà án nhân dân quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội; Giữ nguyên mức hình phạt tù, nhưng cho hưởng án treo.

Áp dụng: khoản 1 Điều 174; điểm b, i, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51; Điều 38; Điều 65 của Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017.

Xử phạt: Bị cáo Nguyễn LA 10 (mười) tháng tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, nhưng cho hưởng án treo. Thời gian thử thách là 20 (hai mươi) tháng, kể từ ngày tuyên án phúc thẩm.

Giao bị cáo về Ủy ban nhân dân phường L, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách.

Trong thời gian thử thách, nếu bị cáo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật thi hành án hình sự 02 lần trở lên, thì Tòa án có thể quyết định buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt tù của bản án này. Trường hợp thực hiện hành vi phạm tội mới thì Tòa án buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt của bản án này tổng hợp với hình phạt của bản án mới theo quy định của Điều 56 Bộ luật hình sự.

II. Về án phí: Áp dụng Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Toà án: Bị cáo Nguyễn LA không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

III. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

IV. Bản án phúc thẩm có hiệu lực kể từ ngày tuyên án 12/11/2021.