Bản án về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản số 169/2023/HS-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH

BẢN ÁN 169/2023/HS-ST NGÀY 17/07/2023 VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 17 tháng 7 năm 2023 tại Hội trường xét xử Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số: 126/2023/TLST-HS ngày 20 tháng 6 năm 2023 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 134/2023/QĐXXST- HS ngày 05 tháng 7 năm 2023 đối với bị cáo:

Trương Văn L, sinh ngày 09/10/1980 tại tỉnh Hưng Yên Nơi cư trú: thôn N, thị trấn Y, huyện M, tỉnh Hưng Yên; Nghề nghiệp: lao động tự do; trình độ văn hóa: lớp 12/12; Dân tộc: Kinh; Giới tính: Nam; Tôn giáo: không; Quốc tịch: Việt Nam; con ông Trương Văn H và bà Nguyễn Thị H; vợ là Phạm Thị H, có 03 con, con lớn sinh năm 2005 con nhỏ sinh năm 2014; Tiền án, tiền sự: Không;

Bị cáo bị tạm giữ từ ngày 26/3/2023 đến ngày 04/4/2023 bị tạm giam, hiện đang tạm giam tại Trại tạm giam Công an tỉnh Quảng Ninh, có mặt tại phiên tòa.

- Bị hại:

Công ty TNHH đầu tư thương mại và dịch vụ N Địa chỉ trụ sở: số 04 D, phường H, quận C, thành phố Đà Nẵng Người đại diện theo uỷ quyền: ông Lê Phú M Vắng mặt tại phiên tòa (có đơn xin xử án vắng mặt)

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng đầu tháng 3/2023,Trương Văn L nảy sinh ý định sử dụng ứng dụng trên địa thoại di động tạo hình ảnh thông báo thể hiện giao dịch chuyển khoản ngân hàng thành công nhằm đi lừa đảo ở một số cửa hàng để mua hàng không mất tiền. Trong 02 ngày 17/3/2023 và 18/3/2023, L điều khiển xe ô tô nhãn hiệu Kia Sonet màu trắng, biển kiểm soát 89A-abc.xy đi cùng chị Luyện Thị T đến Trung tâm mua sắm đặc sản H thuộc Công ty TNHH ĐT, TM và DV N (gọi tắt là Cửa hàng H), có địa chỉ tại tổ X, khu Y, phường B, thành phố H, tỉnh Quảng Ninh, Trương Văn L đã 02 lần sử dụng ứng dụng này để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cụ thể:

Lần thứ nhất: khoảng 19 giờ ngày 17/3/2023, L đến Cửa hàng H chọn mua 02 gói bề bề bóc nõn loại 0,5 kg/gói và 03 gói tôm nhỏ bóc nõn loại 0,5kg/gói có giá 775.995 đồng (Bảy trăm bảy mươi lăm nghìn chín trăm chín mươi lăm đồng), sau đó ra quầy thanh toán. L đã sử dụng ứng dụng “Techcombank” đã được cài đặt trước đó, nhập thông tin tên chủ tài khoản và số tài khoản ngân hàng của cửa hàng. Ứng dụng trên hiển thị một thông báo thể hiện tài khoản Ngân hàng của L đã chuyển khoản thành công đến tài khoản ngân hàng của Cửa hàng H số tiền 775.995 đồng (Bảy trăm bảy mươi lăm nghìn chín trăm chín mươi lăm đồng), sau đó đưa cho chị Phạm Thuỳ L là nhân viên thu ngân của Cửa hàng H xem. Do tin tưởng nên chị L đã chụp lại ảnh màn hình điện thoại của L và giao số hàng trên cho L. Thấy chị L không phát hiện ra hành vi lừa đảo của mình, L tiếp tục lấy thêm 02 túi mực câu khô Hạ Long loại 15 con/kg, trọng lượng 0,5kg/gói và 02 túi mực khô nhí loại 26 con/kg, trọng lượng 0,5kg/gói với giá tiền 2.783.895 đồng (Hai triệu bảy trăm tám mươi ba nghìn tám trăm chín mươi lăm đồng) và cũng sử dụng thủ đoạn trên, giả vờ chuyển khoản ngân hàng thành công cho chị L xem và chụp lại màn hình điện thoại, sau đó cầm theo toàn bộ số hàng ra về.

Lần thứ hai: khoảng 12 giờ 30 phút ngày 18/3/2023, L tiếp tục đến Cửa hàng H mua hàng gồm: 02 túi mực câu khô Hạ Long loại 15 con/kg, trọng lượng 0,5kg/gói; 01 túi mực khô nhí loại 26 con/kg, trọng lượng 0,5kg/gói; tổng trị giá 2.133.995 đồng (Hai triệu một trăm ba mươi ba nghìn chín trăm chín mươi lăm đồng), sử dụng ứng dụng trên để giả vờ chuyển tiền cho tài khoản của Cửa hàng H. Sau đó, L tiếp tục mua 05 hộp mắm tép chưng thịt loại 0,45kg/hộp; 04 hộp dăm bông loại 0,3kg/hộp; 01 túi mực câu khô Hạ Long loại 15 con/kg, trọng lượng 0,5kg/gói; 02 túi mực khô nhí loại 26 con/kg, trọng lượng 0,5kg/gói; 02 túi cá bò tẩm loại 0,5kg/gói; 01 gói mực khô đại loại 07 con/kg, trọng lượng 0,5kg/gói, hết số tiền 4.520.000 đồng (Bốn triệu năm trăm hai mươi nghìn đồng) và sử dụng ứng dụng trên để giả vờ chuyển tiền vào số tài khoản của cửa hàng H. Cả hai lần mua hàng, L đều cho chị Nguyễn Thị Thu H là nhân viên thu ngân xem điện thoại của L chụp màn ảnh màn hình để chị H tin tưởng giao hàng và cầm hàng bỏ đi.

Ngày 24/3/2023 do cửa hàng H vẫn chưa nhận được số tiền hàng L thanh toán nên chị L và chị H đến cơ quan Công an trình báo.

Bản kết luận định giá tài sản số 46/KLĐGTS ngày 26/3/2023 của Hội đồng định giá tài sản thành phố Hạ Long, kết luận: 02 gói bề bề bóc nõn loại 0,5 kg/gói và 03 gói tôm nhỏ bóc nõn loại 0,5kg/gói; 05 gói mực câu khô loại 0,5kg/gói và 05 túi mực khô nhí loại 0,5kg/gói; 05 hộp mắm tép chưng thịt loại 0,45kg/hộp; 04 hộp dăm bông loại 0,3kg/hộp; 02 túi cá bò tẩm loại 0,5kg/gói; 01 gói mực khô đại loại 0,5kg/gói, có tổng trị giá là 8.260.000 đồng (Tám triệu hai trăm sáu mươi nghìn đồng).

Công văn số 371/2023 ngày 29/3/2023 của Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam – Chi nhánh Quảng Ninh trả lời công văn số 519/CQCSĐT-CSHS ngày 29/3/2023 của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Hạ Long thể hiện: 04 mã giao dịch trong các hình ảnh giao dịch chuyển khoản thành công do chị Phạm Thuỳ L, chị Nguyễn Thị Thu H chụp lại từ màn hình điện thoại của L không tồn tại. Các sao kê giao dịch tài khoản Ngân hàng Vietconbank số 9769999xxx mang tên Le Phu Minh của Cửa hàng H ngày 17 và 18/3/2023 không nhận được giao dịch chuyển tiền nào do Trương Văn L chuyển với số tiền như đã nêu. Tài khoản Ngân hàng Techcombank số 1903717262001xx của Trương Văn L không có giao dịch nào chuyển tiền đến tài khoản của Cửa hàng H trong các ngày 17 và 18/3/2023.

Ngày 25/3/2023 Trương Văn L đến Công an thành phố Hạ Long đầu thú về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản như trên và giao nộp 01 chiếc điện thoại di động nhãn hiệu Vivo 2015, màu xanh tím là điện thoại L dùng để thực hiện hành vi lừa đảo; 05 túi mực khô loại 15 con/kg, trọng lượng 0,5kg/gói; 05 túi mực khô nhí loại 26 con/kg, trọng lượng 0,5kg/gói; 02 gói cá bò tẩm loại 0,5kg/gói; 01 gói mực khô đại loại 07 con/kg, trọng lượng 0,5kg/gói là tài sản mà L đã lừa đảo chiếm đoạt được của Cửa hàng H. Số hàng còn lại, L đã sử dụng hết.

Tại bản cáo trạng số 128/CT-VKSHL ngày 19/6/2023 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hạ Long đã truy tố Trương Văn L về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" theo khoản 1 Điều 174 Bộ luật Hình sự;

Tại phiên tòa đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hạ Long có quan điểm giữ nguyên quyết định truy tố đối với Trương Văn L như nội dung bản cáo trạng và đề nghị Hội đồng xét xử:

Căn cứ khoản 1 Điều 174; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51, điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự, xử phạt bị cáo Trương Văn L từ 09 đến 12 tháng tù.

Về vật chứng: căn cứ điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự, tịch thu sung vào ngân sách nhà nước 01 điện thoại di động Vivo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Trong quá trình điều tra, truy tố đối với bị cáo, các hành vi, quyết định tố tụng của Điều tra viên, Kiểm sát viên đã thực hiện theo đúng trình tự quy định của Bộ luật tố tụng Hình sự.

[2] Bị cáo Trương Văn L khai tại cơ quan điều tra và tại phiên tòa cơ bản phù hợp với nhau và phù hợp với nội dung vụ án về thời gian, địa điểm và sự việc Trương Văn L đã sử dụng ứng dụng trên điện thoại di động tạo hình ảnh giao dịch chuyển khoản ngân hàng thành công để lừa mua hàng tại cửa hàng H vào các ngày 17 và 18/3/2023, bị cáo đã tạo 4 lệnh chuyển tiền với số tiền là 775.995 đồng, 2.783.895 đồng, 2.133.995 đồng, 4.520.000 đồng và đưa cho nhân viên bán hàng chụp lại màn hình điện thoại rồi mang hàng đi về. Đến ngày 25/3/2023, nhận thức được hành vi của mình là vi phạm pháp luật nên bị cáo đã tự nguyện ra đầu thú, nộp lại một số hàng hải sản khô cho cửa hàng H, một số đã sử dụng thì bị cáo đã nhờ gia đình bồi thường bằng tiền cho cửa hàng H. Người đã hướng dẫn và cài đặt ứng dụng có tên “Techcombank” trên điện thoại di động cho bị cáo là Nguyễn Văn H, sinh năm 1989, trú tại thôn T, xã H, huyện M, tỉnh Hưng Yên. Ứng dụng này có thể tạo hoá đơn chuyển tiền giả để mua hàng không mất tiền, chỉ cần nhập số tài khoản, tên chủ tài khoản và số tiền cần chuyển, ứng dụng sẽ hiện ra thông báo chuyển tiền thành công.

Sau khi sử dụng ứng dụng “Techcombank” lừa đảo ở cửa hàng H, bị cáo đã xoá ứng dụng trên điện thoại đi. Cả hai lần vào các ngày 17 và 18/3/2023 khi bị cáo vào cửa hàng H thì chị Luyện Thị T ngồi trong xe ô tô và không biết việc bị cáo vào đó lừa mua hàng, sau khi mang hàng ra về bị cáo cũng không nói cho chị T biết.

Người đại diện của bị hại là Công ty TNHH ĐT, TM và DV N khai cơ bản phù hợp với bị cáo về thời gian, địa điểm và sự việc Trương Văn L vào mua hàng vào các ngày 17 và 18/3/2023 nhưng làm giả lệnh 04 chuyển tiền để lừa nhân viên bán hàng của công ty. Sau khi phát hiện ra công ty đã trình báo cơ quan điều tra và thu hồi được một số đồ do L giao nộp, số hàng còn thiếu gia đình L đã bồi thường 1.820.000 đồng nên công ty không yêu cầu gì khác và xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Người làm chứng chị Phạm Thuỳ L và Nguyễn Thị Thu H là nhân viên của cửa hàng H có lời khai cơ bản phù hợp với lời khai của bị cáo về thời gian, địa điểm và sự việc bị Trương Văn L lừa chuyển tiền khi mua hàng. Sau khi phát hiện ra sự việc các chị đã báo lãnh đạo cửa hàng và trình báo cơ quan điều tra.

Chị Luyện Thị T khai phù hợp với lời khai của bị cáo, ngày 17/3/2023 chị cùng Trương Văn L đi từ nhà đến thành phố Hạ Long chơi bằng xe ô tô Kia Sonet, BKS 89A- abc.xylà tài sản của bố chị cho mượn. Cả hai lần vào các ngày 17 và 18/3/2023 khi L vào cửa hàng H mua hàng thì chị đều ngồi trên xe ô tô nên không biết việc đã L sử dụng ứng dụng để lừa chuyển tiền cho nhân viên bán hàng. Sau khi về đến Hưng Yên mấy ngày sau L mới nói cho chị biết sự việc, chị đã tự nguyện mang xe ô tô nói trên giao nộp cho cơ quan điều tra và tự nguyện bồi thường cho bị hại.

Lời khai của bị cáo và bị hại còn phù hợp biên bản tiếp nhận nguồn tin tội phạm, biên bản khám nghiệm hiện trường, biên bản xác định hiện trường, sơ đồ, bản ảnh hiện trường, biên bản định giá tài sản và các tài liệu khác có trong hồ sơ vụ án.

Căn cứ vào các tài liệu chứng cứ đã được thẩm tra tại phiên tòa, Hội đồng xét xử thấy đã có đủ cơ sở để kết luận: vào các ngày 17 và 18/3/2023 tại cửa hàng H có địa chỉ tại tổ X, khu Y, phường B, thành phố Hạ Long, Trương Văn L đã sử dụng thủ đoạn gian dối bằng hình thức dùng ứng dụng có tên “Techcombank” trên điện thoại di động, tạo các hình ảnh thể hiện nội dung giao dịch chuyển khoản ngân hàng không có thật để chị Phạm Thuỳ L và chị Nguyễn Thị Thu H là nhân viên cửa hàng tin tưởng, giao hàng cho L sau đó chiếm đoạt của hàng H thuộc công ty TNHH ĐT, TM và DV N số hàng có giá trị 8.260.000 đồng (Tám triệu hai trăm sáu mươi nghìn đồng).

Hành vi nêu trên của Trương Văn L đã phạm tội "Lừa đảo chiếm tài sản" theo quy định tại khoản 1 Điều 174 Bộ luật Hình sự.

Như vậy, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hạ Long đã truy tố bị cáo Trương Văn L theo bản cáo trạng là đúng quy định của pháp luật.

Điều 174 Bộ luật hình sự quy định:

“1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

...” [3] Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, trực tiếp xâm phạm quyền sở hữu về tài sản của người khác, gây mất trật tự trị an địa phương. Bị cáo là người đã trưởng thành và nhận thức được hành vi của mình là vi phạm pháp luật nhưng đã cố ý thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản của người khác bằng thủ đoạn lợi dụng các ứng dụng công nghệ thông tin đang phát triển. Hành vi của bị cáo gây hoang mang, bất bình trong dư luận, ảnh hưởng đến an ninh trật tự của địa phương. Vì vậy cần thiết phải xử lý nghiêm đối với bị cáo để giáo dục riêng và phòng ngừa chung.

[4] Xét các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: bị cáo tự nguyện ra đầu thú và khai báo thành khẩn, ăn năn hối cải, tự nguyện khắc phục hậu quả, bị hại xin giảm nhẹ hình phạt, có bố mẹ được Nhà nước tặng thưởng huân, huy chương nên bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự. Bị cáo phạm tội từ 02 lần trở lên nên bị áp dụng tình tiết tăng nặng tại điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự.

[5] Về hình phạt bổ sung: bị cáo không có việc làm và thu nhập ổn định nên không áp dụng hình phạt bổ sung (phạt tiền) đối với bị cáo.

[6] Về vật chứng: 01 điện thoại di động Vivo bị cáo dụng làm công cụ để lừa đảo nên tịch thu sung vào ngân sách Nhà nước.

Đối với xe ô tô Kia Sonet BKS 89A-abc.xy, quá trình điều tra xác định đăng ký tên Công ty cổ phần xuất nhập khẩu nông sản H do ông Luyện Văn M (bố chị Luyện Thị T) làm giám đốc. Ông M cho chị T mượn để sử dụng và ông không biết việc bị cáo sử dụng xe để đi thực hiện hành vi lừa đảo. Cơ quan điều tra đã trả lại xe cho đại diện hợp pháp là ông Luyện Văn M, nên không xem xét đến.

[7] Về trách nhiệm dân sự: bị hại đã nhận lại tài sản bị chiếm đoạt và tiền bồi thường, không có yêu cầu gì khác nên không xem xét giải quyết.

Đối với chị Luyện Thị T đi cùng L đến cửa hàng H nhưng không biết việc L thực hiện hành vi lừa đảo nên không phạm tội.

Đối với đối tượng Nguyễn Văn H quá trình điều tra xác minh nhiều lần nhưng H không có mặt tại nơi cư trú, Cơ quan điều tra tiếp tục xác minh, làm rõ sau.

[8] Bị cáo phải chịu án phí theo quy định tại Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy Ban thường vụ Quốc Hội quy định về án phí, lệ phí Tòa án.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 174; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51, điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự.

Tuyên bố: Bị cáo Trương Văn L đã phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Xử phạt: Bị cáo Trương Văn L 09 (chín) tháng tù, thời hạn tù tính từ ngày bị tạm giữ 26/3/2023.

Căn cứ điểm c khoản 2 Điều 106; Điều 331; Điều 333; khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy Ban thường vụ Quốc Hội quy định về án phí, lệ phí Tòa án.

Tịch thu sung ngân sách Nhà nước 01 điện thoại di động Vivo màu xanh tím. (Theo biên bản giao nhận vật chứng số 216/BB-THA ngày 23/6/2023 của Chi cục thi hành án dân sự thành phố Hạ Long).

Buộc bị cáo Trương Văn L phải nộp 200.000 đồng (Hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm.

Bị cáo có quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Bị hại có quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết công khai.