Bản án về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản số 06/2024/HS-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG

BẢN ÁN 06/2024/HS-PT NGÀY 15/01/2024 VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 15 tháng 01 năm 2024, tại trụ sở Tòa án nhân dân thành phố Hải Phòng xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số: 153/2023/TLPT-HS, ngày 02 tháng 11 năm 2023 đối với bị cáo Nguyễn Văn P do có kháng cáo của bị cáo đối với Bản án hình sự sơ thẩm số: 48/2023/HS-ST ngày 27 tháng 9 năm 2023 của Tòa án nhân dân huyện AL, thành phố Hải Phòng.

- Bị cáo kháng cáo: Nguyễn Văn P, sinh ngày 01 tháng 02 năm 1985 tại Ninh Bình; nơi cư trú: Xóm PM, xã YP, huyện Y, tỉnh Ninh Bình; nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ văn hóa: 12/12; dân tộc: Kinh; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Nguyễn Ngọc T và bà Lê Thị S, có vợ là Hoàng Thị H và có 02 con; tiền án, tiền sự và nhân thân: Năm 2015, Công an huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La xử phạt hành chính về hành vi Đánh bạc (đã xoá); Bản án số 190/2022/HSST ngày 27/9/2022 của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh xử phạt 30 tháng tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Bản án số 63/2023/HSST ngày 08/11/2023 của Tòa án nhân dân huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội xử phạt 24 tháng tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; bị bắt tạm giam ngày 23/3/2022 (hiện đang chấp hành án tại Nhà tạm giữ Công an thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh); có mặt.

- Người bào chữa cho bị cáo: Ông Hoàng Minh H- Luật sư Văn phòng Luật sư H Việt Nam, thuộc Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội; có mặt

- Bị hại: Chị Vũ Thị H, sinh năm 1989; địa chỉ: Thôn AL1, xã AT, huyện AL, thành phố Hải Phòng; vắng mặt

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Trong thời gian dịch bệnh Covid-19 đang lây lan và có diễn biến phức tạp trên toàn cầu và lãnh thổ Việt Nam. Nhóm “Kết nối yêu thương AL” của chị Vũ Thị H ở thôn AL1, xã AT, huyện AL có ý định mua kit test để làm thiện nguyện tặng Trung tâm y tế phục vụ phòng chống dịch. Nhóm đã giao cho anh Vũ Văn T2 đăng thông tin cần mua 02 thùng kit test trên mạng xã hội Facebook, kèm thông tin theo số điện thoại 0906099xxx. Qua tìm hiểu mạng xã hội và biết được thông tin trên, Nguyễn Văn P sử dụng số điện thoại 05825903xx gọi cho anh T2 trao đổi là mình có kit test nhanh bán, 2 bên kết bạn trên tài khoản Zalo để trao đổi và thống nhất về số lượng, giá tiền, phương thức giao hàng 02 thùng kit test với giá 84.600.000 đồng, hẹn khoảng 13 giờ 30 phút ngày 18-2-2022 sẽ giao nhận hàng tại địa chỉ của chị Phạm Thị T (là em họ của anh T2) ở số 7, ngách 2, ngõ 121 Trần Phú, Văn Quán, Hà Đông, Hà Nội. Anh T2 gửi số điện thoại 05825903xx của P cho chị T liên hệ địa chỉ giao hàng. Chị T sử dụng điện thoại số 08622380xx nhắn tin cho P với nội dung: “Số 7, ngách 2, ngõ 121 trần phú, văn quán, hà đông, hà nội”. Khi đang chờ nhận hàng, thì T nhận được tin nhắn từ tài khoản icloud có tên là baolam561985@icloud.com với nội dung “qua alo cho em ak”.

Sau đó, P sử dụng tài khoản mạng xã hội Zalo đặt mua 2 thùng kit test của anh Lê Quang Cảnh (là Dược sĩ bán thuốc), có đăng bán kist test trên mạng xã hội Zalo với giá 101.600.000 đồng, hẹn giao nhận hàng tại chỗ ở của chị Tư. Khi anh Cảnh chở 2 thùng kit test đến địa chỉ số 7, ngách 2, ngõ 121 trần phú, văn quán, hà đông, hà nội, chị T kiểm tra hàng rồi gọi điện báo anh T2 về việc đã kiểm tra hàng đầy đủ. Anh T2 báo cho chị H chuyển khoản số tiền 84.600.000 đồng đến tài khoản Ngân hàng MB số 0877561xxx (đứng tên Hoàng Văn Phú, nhưng có ảnh Nguyễn Văn P). Sau khi nhận được tiền, P chặn Zalo của T2 để không liên lạc được, trong lúc anh Cảnh chờ khoảng 10 phút không nhận được tiền chuyển khoản, nên đã mang 02 thùng kit test về. Sau khi chiếm đoạt được số tiền trên, P chuyển 50.000.000 đồng qua tài khoản ngân hàng của anh Trần Văn Liêm là người làm dịch vụ để rút tiền mặt; chuyển 34.000.000 đồng vào Tài khoản Ngân hàng SeABank số 000001812xxx (đứng tên Ngô Xuân Thắng, nhưng có ảnh của Nguyễn Văn P).

Nhận được thông tin tố giác tội phạm, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện AL đã tiến hành điều tra và xác định được Nguyễn Văn P chính là người thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền của chị Hoà; cùng thủ đoạn trên P đã lừa bán kit test cho anh Lê Tiến Thành ở thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh để chiếm đoạt tiền vào ngày 22-02-2022 và đã bị Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long xử phạt 30 tháng tù.

- Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 48/2023/HS-ST ngày 27/9/2023 của Tòa án nhân dân huyện AL, thành phố Hải Phòng đã xử phạt bị cáo Nguyễn Văn P 09 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Tổng hợp hình phạt 30 tháng tù theo Bản án số 190/2022/HSST ngày 27 tháng 9 năm 2022 của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh thành hình phạt chung là 11 năm 06 tháng tù; buộc bị cáo phải bồi thường cho chị Vũ Thị H số tiền là 84.600.000 đồng.

Ngoài ra bản án còn tuyên về lãi suất chậm thi hành án, án phí và quyền kháng cáo.

Ngày 05/10/2023, bị cáo Nguyễn Văn P kháng cáo kêu oan cho rằng việc xét xử của Tòa án cấp sơ thẩm là không đúng người, không đúng tội.

- Tại phiên tòa phúc thẩm:

+ Bị cáo thay đổi nội dung kháng cáo, nhận tội như bản án sơ thẩm đã tuyên và đề nghị Hội đồng xét xử cho hưởng lượng khoan hồng, giảm mức hình phạt tù để sớm trở về với gia đình, xã hội.

+ Người bào chữa cho bị cáo đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ vào các tình tiết giảm nhẹ mới tại giai đoạn phúc thẩm để xử bị cáo dưới mức thấp nhất của khung hình phạt.

+ Kiểm sát viên tại phiên tòa phát biểu quan điểm về việc giải quyết vụ án: Toà án cấp sơ thẩm xét xử bị cáo về tội danh, khung hình phạt và mức án như trên là có căn cứ, đúng pháp luật. Tại giai đoạn phúc thẩm, bị cáo nhận tội và tỏ ra ăn năn, hối cải; đã tác động với gia đình bồi thường đủ cho bị hại và bị hại đã có đơn xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo, đây là các tình tiết giảm nhẹ mới quy định tại các điểm b,s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự; đề nghị Hội đồng xét xử xem xét giảm hình phạt cho bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về tố tụng: Đơn kháng cáo của bị cáo trong thời hạn luật định và việc thay đổi nội dung kháng cáo không kêu oan và chỉ xin giảm nhẹ hình phạt là không vượt quá yêu cầu kháng cáo nên được Hội đồng xét xử phúc thẩm chấp nhận xem xét. Tại phiên tòa, vắng mặt một số người tham gia tố tụng được Toà án triệu tập, nhưng xét sự vắng mặt họ không ảnh hưởng tới việc xét xử phúc thẩm vụ án, nên Hội đồng xét xử vẫn tiến hành xét xử theo thủ tục chung.

- Xét kháng cáo của bị cáo:

[2] Về tội danh: Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Nguyễn Văn P thừa nhận hành vi phạm tội của mình như bản án sơ thẩm đã nêu. Lời khai của bị cáo tại phiên tòa phù hợp với một số lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, phù hợp với lời khai của bị hại; lời khai của các người làm chứng; vật chứng đã thu giữ; nội dung kết luận giám định cùng các tài liệu, chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án đã được xem xét công khai tại phiên tòa, nên đã đủ cơ sở kết luận: Nguyễn Văn P đã dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt của chị Vũ Thị H số tiền 84.600.000 đồng; đã phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” quy định tại Điều 174 Bộ luật hình sự.

[3] Về tình tiết định khung hình phạt: Bị cáo phạm tội trong thời điểm dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, người dân và cơ sở ý tế đều cần que test nhanh Covid-19 (kid test) để phục vụ trong công tác phòng, chống dịch. Do đó, hành vi của Nguyễn Văn P lợi dụng việc bán kit test trên mạng để lừa đảo chiếm đoạt tiền của người khác trong bối cảnh người dân có tâm lý lo lắng, sợ lây nhiễm COVID- 19 phải tìm mọi cách để phòng ngừa và chữa trị để chiếm đoạt tài sản được dễ dàng, thuận lợi hơn. Toà án cấp sơ thẩm áp dụng tình tiết định khung hình phạt “Lợi dụng dịch bệnh” theo điểm c khoản 3 Điều 174 Bộ luật hình sự đối với bị cáo là có căn cứ.

[4] Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, trực tiếp xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của công dân được pháp luật bảo vệ; gây lo lắng bất an cho trong quần chúng nhân dân trong tình hình đại dịch đang diễn biến phức tạp trên phạm vi toàn cầu, nên phải xử lý nghiêm minh, nhằm tăng cường công tác đấu tranh, phòng ngừa tội phạm tại địa phương, đồng thời răn đe và phòng ngừa chung.

[5] Về tình tiết tăng nặng: Bị cáo phạm tội không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

[6] Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Bị cáo được hưởng các tình tiết giảm nhẹ mới quy định tại khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự là thành khẩn khai báo, ăn năn, hối cải (điểm s); đã tác động với gia đình bồi thường đầy đủ cho bị hại (điểm b) và bị hại có đơn xin cho bị cáo (khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự). Cộng với các tình tiết giảm nhẹ được Toà án cấp sơ thẩm đã áp dụng là bố đẻ bị cáo có công với cách mạng (đang hưởng chế độ chất độc hóa học từ 41 - 60%), quy định tại khoản 2 Điều 51 BLHS.

[7] Về quyết định hình phạt: Xét Tòa án cấp sơ thẩm xác định bị cáo có nhân thân xấu (từng bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi “Đánh bạc” vào năm 2015 nhưng đã xoá án tích; Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh tuyên xử 30 tháng tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản); xử phạt bị cáo với mức hình phạt như trên là có căn cứ , đúng pháp luật. Tuy nhiên, tại giai đoạn phúc thẩm bị cáo được hưởng thêm 03 tình tiết giảm nhẹ mới, trong đó 02 tình tiết quy định tại khoản 1 Điều 51 BLHS, đặc biệt là tình tiết bị cáo đã tác động với gia đình cố gắng bồi thường cho bị hại mặc dù hoàn cảnh kinh tế gia đình bị cáo rất khó khăn. Đây là những tình tiết làm giảm nhẹ đáng kể trách nhiệm hình sự đối với bị cáo. Mặt khác, bị cáo thực hiện 3 hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong khoảng thời gian hơn 01 tháng, với tổng số tiền chiếm đoạt dưới 200 triệu đồng (hiện Bản án số 190/2022/HSST ngày 27-9-2022 của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh và Bản án số 63/2023/HSST ngày 08/11/2023 của TAND huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội xử phạt cùng về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản đều đã có hiệu lực); căn cứ Điều 56 Bộ luật hình sự thì mức tổng hợp hình phạt chung sẽ cao hơn mức khởi điểm của khoản 4 Điều 174 Bộ luật hình sự. Do đó cần chấp nhận đề nghị của đại diện Viện Kiểm sát, sửa bản án sơ thẩm, giảm hình phạt cho bị cáo và tổng hợp hình phạt chung với Bản án số 63/2023/HSST ngày 08/11/2023, TAND huyện Phú Xuyên xử phạt 24 tháng tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

[8] Về trách nhiệm dân sự: Tài liệu, chứng cứ thể hiện chị H đã nhận đủ số tiền 84.600.000 đồng đã bị chiếm đoạt từ gia đình bị cáo. Như vậy, vấn đề bồi thường dân sự đã được thực hiện xong tại giai đoạn phúc thẩm.

[9] Về án phí: Căn cứ Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội; kháng cáo của bị cáo được chấp nhận nên bị cáo không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

[10] Các quyết định khác của Bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào điểm b khoản 1 Điều 355; Điều 357 Bộ luật Tố tụng hình sự;

chấp nhận kháng cáo của bị cáo, sửa bản án sơ thẩm;

Căn cứ vào điểm c khoản 3 Điều 174; các điểm b, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51, Điều 38, Điều 56 của Bộ luật Hình sự; khoản 2 Điều 136 của Bộ luật Tố tụng hình sự; Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí tòa án;

1. Về tội danh: Tuyên bố bị cáo Nguyễn Văn P phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

2. Về hình phạt chính: Xử phạt Nguyễn Văn P 08 (tám) năm tù; tổng hợp hình phạt 30 tháng tù tại Bản án số 190/2022/HSST ngày 27/9/2022 của Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh và hình phạt 24 tháng tù tại Bản án số 63/2023/HSST ngày 08/11/2023 của Tòa án nhân dân huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội. Bị cáo phải chấp hành hình phạt của 03 bản án là 12 (mười hai) năm 06 (sáu) tháng tù, thời hạn tù tính từ ngày 23 tháng 3 năm 2022.

3. Về trách nhiệm dân sự: Ghi nhận bị cáo Nguyễn Văn P đã bồi thường xong cho chị Vũ Thị H số tiền là 84.600.000 đồng (Tám mươi bốn triệu, sáu trăm nghìn đồng).

4. Về án phí: Bị cáo phải nộp 200.000 đồng án phí hình sự sơ thẩm và 4.230.000 đồng án phí dân sự sơ thẩm; bị cáo không phải nộp án phí hình sự phúc thẩm.

Các quyết định khác của Bản án sơ thẩm số 48/2023/HS-ST ngày 27/9/2023 của Tòa án nhân dân huyện AL, thành phố Hải Phòng có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án./.