Bản án về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản số 99/2023/HS-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ PHAN THIẾT - TỈNH BÌNH THUẬN

BẢN ÁN 99/2023/HS-ST NGÀY 19/05/2023 VỀ TỘI LẠM DỤNG TÍN NHIỆM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 19 tháng 5 năm 2023 tại Trụ sở Tòa án nhân dân thành phố Phan Thiết xét xử sơ thẩm công khai vụ án Hình sự sơ thẩm thụ lý số: 53/2023/TLST-HS ngày 13 tháng 4 năm 2023, theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 89/2023/HSST-QĐ ngày 05 tháng 5 năm 2023 đối với bị cáo Họ và tên: ĐẶNG A, Tên gọi khác: không; Giới tính: nam; sinh ngày: 09/10/1991, tại Bình Thuận. Nơi ĐKHKTT: khu phố 2, phường B, thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận Dân tộc: Kinh; Quốc tịch: Việt Nam; Tôn giáo: Không. Trình độ học vấn: 05/12; Nghề nghiệp: công nhân; Con ông: Đặng C, sinh năm 1964; Con bà Lê Thị D, sinh năm 1968; Anh chị em ruột: có 04 người, bị cáo là con thứ hai trong gia đình. Vợ, con: Chưa có.

Tiền án: Ngày 16/9/2016, TAND thành phố Phan Thiết xử phạt 36 tháng tù về tội “Giao cấu với trẻ em” tại bản án số 151/2016/HSST. Chấp hành xong án phạt tù vào ngày 26/01/2019.

Tiền sự: Không.

Nhân thân: Ngày 06/6/2007, Chủ tịch UBND thành phố Phan Thiết ra Quyết định đưa vào trường giáo dưỡng thời hạn 24 tháng về hành vi “Mua bán trái phép chất ma túy”. Đã chấp hành xong.

Bị cáo bị bắt truy nã ngày 11/3/2023, hiện đang tạm giam tại Nhà tạm giữ Công an thành phố Phan Thiết.

Bị hại: Mai Thanh E, sinh năm 1992 Địa chỉ: khu phố E, phường F, thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào khoảng 18 giờ 20 phút ngày 11/10/2020, Mai Thanh E (sinh năm 1992, trú tại khu phố E, phường F, thành phố Phan Thiết) điều khiển xe mô tô biển số 86C1- X đến nhà của Đặng A chơi. Tại đây, A mượn xe mô tô biển số 86C1- X của E đi mua cà phê thì E đồng ý.

Nhận được xe, A đang chạy xe mô tô biển số 86C1- X đi mua cà phê thì A nhận được điện thoại của chủ nợ gọi kêu A trả tiền. Do không có tiền trả, A đã nảy sinh ý định đem xe mô tô của E đi cầm thế để lấy tiền trả nợ, lúc này A gọi điện thoại cho bạn tên Nguyễn Thị G (thường gọi là Ngọc, sinh năm 1993, trú tại khu phố 3, phường Bình Hưng, thành phố Phan Thiết) để nhờ G cầm thế xe giùm thì G đồng ý và nói A chạy xe đến đường Võ Thị Sáu thuộc phường Hưng Long, thành phố Phan Thiết. A chạy xe đến điểm hẹn gặp G, G lấy xe của A chạy vào trong hẻm đường Võ Thị Sáu, một lúc sau G đi ra đưa cho A số tiền 5.500.000 đồng, A cho G 100.000 đồng và mua cho G 01 card điện thoại trị giá 50.000 đồng, số tiền còn lại A tiêu xài hết.

Đến khoảng 22 giờ cùng ngày 11/10/2020, E chờ A về trả xe nhưng không thấy, E gọi điện thoại cho A nhưng không được nên E bỏ đi về nhà. Đợi A trả xe nhưng không thấy nên đến ngày 22/10/2020, E đến Công an phường B trình báo sự việc.

Vật chứng của vụ án: Xe mô tô biển số 86C1- X của Mai Thanh E chưa thu hồi được.

Tại kết luận định giá tài sản số 197/KL-HĐĐG ngày 01/10/2021 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự TP. Phan Thiết kết luận: 01 xe mô tô, hiệu Honda Vision, biển số 86C1- X, giá trị tài sản là: 27.810.000 đồng.

Về trách nhiệm dân sự: Do chưa thu hồi được xe mô tô biển số 86C1- X nên Mai Thanh E yêu cầu Đặng A bồi thường số tiền 25.000.000 đồng. Bà Lê Thị Em (sinh năm 1968, trú tại khu phố 2, phường B, thành phố Phan Thiết, là mẹ của A) đã bồi thường số tiền 7.000.000 đồng, E đã nhận và làm đơn bãi nại xin giảm nhẹ hình phạt cho A. Đồng thời, E yêu cầu A tiếp tục bồi thường số tiền còn lại 18.000.000 đồng cho E.

Tại phiên tòa sơ thẩm:

- Ý kiến của đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Phan Thiết: Đại diện Viện kiểm sát vẫn giữ nguyên quyết định truy tố theo Cáo trạng số 49/CT - VKS - PT, ngày 13/4/2023 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Phan Thiết.

Đề nghị Hội đồng xét xử:

Tuyên bố bị cáo Đặng A phạm tội: “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 175 Bộ luật hình sự.

Áp dụng: điểm a khoản 1 Điều 175, điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51, điểm h khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự năm 2015.

Xử phạt: Bị cáo Đặng A từ 12 tháng đến 18 tháng tù, thời hạn tù tính từ ngày bị bắt ngày 11/3/2023.

Về tang vật chứng: Xe mô tô biển số 86C1- X của Mai Thanh E chưa thu hồi được.

Ý kiến của người bị hại: tại phiên tòa anh Mai Thanh E vẫn đồng ý bãi nại xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo A theo quy định của pháp luật.

Về dân sự: anh E yêu cầu A tiếp tục bồi thường 18.000.000 đồng đối với chiếc xe mô tô biển số 86C1- X hiệu Vision.

Bị cáo A trình bày lời nói sau cùng: đồng ý bồi thường số tiền trên cho bị hại E và đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Căn cứ vào các chứng cứ và các tài liệu đã được thẩm tra tại phiên tòa, căn cứ vào kết quả tranh luận tại phiên tòa trên cơ sở xem xét đầy đủ, toàn diện chứng cứ, ý kiến của Viện kiểm sát, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, trình tự thủ tục tố tụng cũng như các quyết định của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát nhân dân dân thành phố Phan Thiết: Trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, trình tự thủ tục tố tụng cũng như các quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó các hành vi, trình tự thủ tục tố tụng cũng như các quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều đúng quy định pháp luật.

[2] Về chứng cứ buộc tội bị cáo: Tại phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Đặng A đã thừa nhận hành vi phạm tội của mình như nội dung bản Cáo trạng số 49/CT/VKS - PT, ngày 13/4/2023 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Phan Thiết đã truy tố. Bị cáo khẳng định những lời khai của bị cáo trong quá trình điều tra là hoàn toàn tự nguyện đúng sự thật, bị cáo không bị bức cung và Cáo trạng truy tố là đúng, không oan cho bị cáo. Lời khai nhận của bị cáo tại phiên tòa phù hợp với lời khai của bị cáo tại Cơ quan điều tra, phù hợp với lời khai của người bị hại cũng như các chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án.

Như vậy, có đủ cơ sở kết luận, vào khoảng 18 giờ 20 phút ngày 11/10/2020, tại khu phố 2, phường B, thành phố Phan Thiết. Lợi dụng lòng tin và sự quen biết với Mai Thanh E, Đặng A sau khi mượn được xe mô tô biển số 86C1-X trị giá 27.810.000 đồng của E, A đã nhờ Nguyễn Thị G đem cầm thế, lấy số tiền 5.500.000 đồng tiêu xài thì bị phát hiện.

Vì vậy, Cáo trạng số 49/CT/VKS - PT, ngày 13.4.2022 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Phan Thiết truy tố bị cáo Đặng A phạm tội: “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 175 Bộ luật hình sự năm 2015 là có căn cứ và đúng quy định của pháp luật.

[3] Về tính chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo Đặng A là công dân có đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự, bị cáo nhận thức rõ hành vi cầm thế xe mô tô biển số 86C1-X sau khi mượn của anh Mai Thanh E để lấy tiền tiêu xài là hành vi vi phạm pháp luật. Bị cáo đã phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”, trị giá của xe môtô hiệu Honda loại Vision, biển số 86C1- X là: 27.810.000 đồng, với lỗi cố ý trực tiếp, hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã xâm hại tới quyền sở hữu tài sản của người khác, gây mất trật tự trị an tại địa phương. Bị cáo có 01 tiền án, chưa được xóa án tích, tiếp tục phạm tội do cố ý thuộc trường hợp “tái phạm” quy định tại điểm h khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự nên cần phải tuyên phạt bị cáo bằng một mức án nghiêm khắc đủ để răn đe, giáo dục và tuyên truyền phòng ngừa tội phạm chung.

[4] Về các tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự:

Về tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự: bị cáo có tình tiết tăng nặng thuộc trường hợp “tái phạm” quy định tại điểm h khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự .

Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: khi quyết định hình phạt sẽ xem xét cho bị cáo, trong quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa hôm nay bị cáo đã thành khẩn khai báo, bị hại bãi nại xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo đây là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự nên cần xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo.

Với tính chất mức độ phạm tội của bị cáo, trên cơ sở cân nhắc tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, nhân thân của bị cáo thấy rằng, cần thiết phải cách ly bị cáo ra khỏi xã hội một thời gian để giáo dục bị cáo trở thành người có ích cho xã hội.

[5] Về ý kiến của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Phan Thiết: về việc áp dụng pháp luật, mức hình phạt là tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo.

[6] Về xử lý vật chứng và trách nhiệm dân sự: xe môtô hiệu Honda loại Vision, biển số 86C1- X. Do Cơ quan điều tra không thu hồi được nên buộc bị cáo bồi thường cho anh Mai Thanh E, tại kết luận định giá tài sản số 197/KL-HĐĐG ngày 01/10/2021 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự TP. Phan Thiết kết luận: 01 xe mô tô, hiệu Honda Vision, biển số 86C1- X, giá trị tài sản là: 27.810.000 đồng nhưng ngày 13/3/2023 các bên có văn bản thỏa thuận giá trị chiếc xe trên là 25.000.000 đồng, tại phiên tòa anh E vẫn xác định giá trị chiếc xe trên là 25.000.000 đồng, gia đình bị cáo đã bồi thường cho bị hại số tiền 7.000.000 đồng nên buộc bị cáo tiếp tục bồi thường số tiền mà anh E yêu cầu là 18.000.000 đồng. Ngoài nghĩa vụ bồi thường, bị cáo còn phải nộp án phí dân sự theo quy định của pháp luật.

[7] Đối với đối tượng Nguyễn Thị G, G đem xe biển số 86C1- X đi cầm thế, A không nói cho G biết xe mô tô trên do A phạm tội mà có. Cơ quan điều tra chưa làm việc được với G, do G đã đi khỏi địa phương, Cơ quan điều tra ra quyết định truy tìm, nhưng không có kết quả. Do đó không đủ căn cứ để xử lý hình sự về tội “Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có”, là có căn cứ phù hợp với qui định của pháp luật.

[8] Về án phí: Bị cáo phải chịu án phí hình sự và dân sự sơ thẩm theo quy định của pháp luật. Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

1. Tuyên bố: bị cáo Đặng A phạm tội: “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

Căn cứ: điểm a khoản 1 Điều 175, điểm h khoản 1 Điều 52, điểm s khoản 1 khoản 2 Điều 51, khoản 1 Điều 50, Điều 38 Bộ luật hình sự năm 2015.

Xử phạt bị cáo Đặng A 01 năm (Một năm) tù, thời hạn tù tính từ ngày bị bắt 11/3/2023.

2. Về trách nhiệm dân sự: Căn cứ Điều 48 Bộ luật hình sự, các Điều 357, 468 Bộ luật dân sự.

Buộc bị cáo Đặng A bồi thường cho anh Mai Thanh E số tiền 18.000.000 đồng (Bằng chữ: Mười tám triệu đồng).

Kể từ ngày có đơn yêu cầu Thi hành án của người được thi hành án (Đối với khoản tiền phải trả cho người được thi hành án) nếu người có nghĩa vụ thi hành án chưa thi hành xong nghĩa vụ của mình thì phải chịu khoản tiền lãi theo mức lãi suất quy định tại Điều 357, khoản 2 Điều 468 Bộ luật Dân sự tương ứng với thời gian và phần nghĩa vụ chưa thi hành.

3. Về án phí: Căn cứ khoản 2 Điều 135, khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự; Nghị quyết số: 326/2016/UBTVQH14, ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định mức thu, miễn, giảm, thu nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Bị cáo Đặng A phải nộp 200.000 đồng án phí hình sự sơ thẩm và 900.000 đồng án phí dân sự sơ thẩm.

4. Về quyền kháng cáo:

Căn cứ Điều 331, Điều 333 Bộ luật tố tụng hình sự.

Bị cáo Đặng A, bị hại Mai Thanh E có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án (19/5/2023).