Bản án về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản số 15/2023/HS-ST

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN TIÊN LỮ, TỈNH HƯNG YÊN

 BẢN ÁN 15/2023/HS-ST NGÀY 21/03/2023 VỀ TỘI LẠM DỤNG TÍN NHIỆM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 21 tháng 3 năm 2023, tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện Tiên Lữ mở phiên tòa xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 09/2023/TLST-HS ngày 21 tháng 02 năm 2023 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 08/2023/QĐXXST-HS ngày 08 tháng 3 năm 2023 đối với bị cáo:

Đinh Bá Tr, sinh năm 1994 tại xã MH, huyện PC, tỉnh Hưng Yên; nơi cư trú: Thôn QL, xã MH, huyện PC, tỉnh Hưng Yên; nghề nghiệp: Công nhân; trình độ văn hóa: 12/12; dân tộc: Kinh; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; giới tính: Nam; con ông Đinh Bá L và bà Nguyễn Thị Th; bị cáo chưa có vợ con; tiền sự: Không; Tiền án 03: Tháng 5/2014 TAND huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên xử phạt 24 tháng tù cho hưởng án treo về tội “ Cướp giật tài sản”; Tháng 9/2014 TAND huyện Lê Chân, thành phố Hải Phòng xử phạt 18 tháng tù về tội “ Trộm cắp tài sản”, tổng hợp 02 bản án là 42 tháng tù; Tháng 4/2019 TAND huyện Tiên Lữ xử phạt 03 năm tù về tội “Trộm cắp tài sản”; Bị tạm giữ ngày 17/11/2022, bị tạm giam ngày 20/11/2022 tạm giam tại Trại tạm giam Công an tỉnh Hưng Yên “có mặt tại phiên tòa”

Bị hại: Chị Nguyễn Thị Hồng Nh, sinh năm 1994; Địa chỉ: Thôn BK, xã CC, huyện TL, tỉnh Hưng Yên “vắng mặt” Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Bà Nguyễn Thị Th, sinh năm 1972;

Địa chỉ: Thôn QL, xã MH, huyện PC, tỉnh Hưng Yên “có mặt”

Người làm chứng:

- Chị Sầm Thị Thu N, sinh năm 1999 “vắng măt” Địa chỉ: Thôn ĐN, xã NQ, huyện TL, tỉnh Hưng Yên.

- Anh Nguyễn Mạnh T, sinh năm 1994 “vắng mặt” Địa chỉ: Thôn TM, xã NQ, huyện TL, tỉnh Hưng Yên.

- Chị Hoàng Thị H, sinh năm 1987 “vắng mặt” Địa chỉ: Thôn KD, xã ĐĐ, huyện PC, tỉnh Hưng Yên - Chị Nguyễn Thị A, sinh năm 1982 “vắng mặt” Địa chỉ: Thôn CH, xã TD, huyện TL, tỉnh Hưng Yên.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên toà, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Đinh Bá Tr được chị Sầm Thị Thu N là bạn làm cùng công ty nhờ đòi hộ anh Nguyễn Mạnh T là bạn của chị N số tiền 4.000.000 đồng từ chị Nguyễn Thị Hồng Nh vay anh T chưa trả. Khoảng 18 giờ ngày 01/11/2022, tại công ty TNHH Ngọc Tề bị cáo gặp chị Nh đòi 4.000.000 đồng hộ chị N (Tr, Nh, N đều là công nhân cùng công ty). Chị Nh chưa có tiền trả nên đồng ý đưa cho bị cáo 01 điện thoại di động Iphone 13 Pro Max, vỏ màu vàng, dung lượng 128 GB có trị giá khoảng 21.000.000 đồng để làm tin và hẹn đến ngày 02/11/2022 chị Nh trả tiền sẽ lấy lại điện thoại. Ngày 02/11/2022 chị Nh đã trả 4.000.000 đồng cho chị N và yêu cầu trả lại điện thoại nhưng bị cáo không trả. Ngày 04/11/2022, bị cáo mang điện thoại di động trên bán cho chị Hoàng Thị H ở xã ĐĐ, huyện PC lấy 15.000.000 đồng tiêu sài cá nhân. Sau đó, bị cáo nói dối chị Nh đã đập vỡ điện thoại và hứa mua trả chị Nh một chiếc điện thoại y hệt. Thông qua mạng Internet, bị cáo mua một chiếc điện thoại di động không chính hãng Apple có thông tin là Iphone 13 Pro Max, dung lượng 256GB, vỏ màu vàng của một người đàn ông không rõ tên tuổi địa chỉ với giá 5.500.000 đồng và đưa cho chị Nh, bị cáo nói đó là điện thoại chính hãng của Apple để chị Nh tin tưởng nhằm chiếm đoạt chiếc điện thoại chính hãng của chị Nh. Đến ngày 15/11/2022 chị Nh ra cửa hàng điện thoại di động Mạnh Quân ở thị trấn Vương, huyện Tiên Lữ để kiểm tra phát hiện chiếc điện thoại Iphone 13 Pro Max, dung lượng 256GB, vỏ màu vàng không phải điện thoại chính hãng của Apple nên đã không đồng ý nhận điện thoại trên. Cùng ngày chị Nguyễn Thị Hồng Nh làm đơn trình báo sự việc tới Công an thị trấn Vương đề nghị giải quyết vụ việc theo quy định.

Tại bản kết luận định giá tài sản số 37/KL-HĐĐGTS ngày 16/11/2022 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự huyện Tiên Lữ kết luận: 01 điện thoại di động Iphone 13 Pro Max, bản 128GB, vỏ màu vàng, số imei1: 351884702057961, số imei2: 351884702327570, điện thoại đã qua sử dụng, trị giá 21.000.000 đồng.

Đối với chị Hoàng Thị H, là người mua lại chiếc điện thoại Iphone 13 Pro Max, vỏ màu vàng, qua điều tra xác định khi mua chiếc điện thoại trên chị H không biết đó là tài sản phạm tội mà có nên không xem xét xử lý.

Đối với người bán điện thoại di động cho bị cáo qua mạng internet, tài liệu điều tra đến nay chưa xác định được nhân thân, lai lịch cụ thể nên cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Tiên Lữ đã tách hành vi để tiếp tục xác minh nếu có căn cứ sẽ xem xét xử lý sau.

Về trách nhiệm dân sự và vật chứng của vụ án: Đối với số tiền 15.000.000 đồng, bị cáo đã tự nguyện khắc phục hậu quả, bồi thường cho chị Hoàng Thị H số tiền nêu trên, chị H không yêu cầu về dân sự.

Đối với 01 chiếc điện thoại di động Iphone 13 Pro Max, vỏ màu vàng, dung lượng 128 GB, số imei1: 351884702057961, số imei2: 351884702327570, không gắn thẻ sim và 01 vỏ hộp điện thoại, mặt sau ghi Iphone 13 Pro Max, Gold, 128GB, IMEI/MEID: 351884702057961, IMEI2: 351884702327570. Quá trình điều tra xác định chiếc điện thoại trên là của chị Nguyễn Thị Hồng Nh nên cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Tiên Lữ đã trả cho bị hại. Chị Nh không yêu cầu đề nghị gì về dân sự.

Đối với 01 chiếc điện thoại di động có thông tin là Iphone 13 Pro Max, dung lượng 256GB, vỏ màu vàng, kiểu máy MWF12KH/A, số sêri F27HLQF7MK, số imei1: 353997896212865, imei2: 353997896213018 được xác định là vật chứng của vụ án đã được niêm phong dán kín ký hiệu A1.

Tại cơ quan điều tra, bị cáo Đinh Bá Tr đã thành khẩn khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình.

Bản cáo trạng số 09/CT-VKS-TL ngày 21 tháng 02 năm 2023 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Tiên Lữ truy tố bị cáo Đinh Bá Tr về tội “ Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm g khoản 2 Điều 175 Bộ luật Hình sự.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát luận tội và tranh luận: Trên cơ sở các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án đã được Hội đồng xét xử thẩm tra công khai tại phiên tòa, lời khai của bị cáo tại phiên tòa có đủ cơ sở kết luận bị cáo phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm g khoản 2 Điều 175 Bộ luật Hình sự. Do đó, đại diện Viện kiểm sát giữ nguyên quyết định truy tố và đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng điểm g khoản 2 Điều 175; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự; xử phạt bị cáo từ 03 năm 06 tháng đến 03 năm 09 tháng tù, thời hạn tính từ ngày tạm giữ 17/11/2022. Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo. Về trách nhiệm dân sự: Bị hại đã nhận lại tài sản bị chiếm đoạt, chị H đã nhận lại số tiền 15.000.000đ không yêu cầu bồi thường thiệt hại, đề nghị gì khác nên không xem xét giải quyết. Về xử lý vật chứng: Áp dụng điểm a khoản 1 Điều 46; điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự; điểm a khoản 2 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự: Tịch thu hóa giá sung ngân sách Nhà nước 01 chiếc điện thoại di động có thông tin là Iphone 13 Pro Max, dung lượng 256GB, vỏ màu vàng, kiểu máy MWF12KH/A, số sêri F27HLQF7MK, số imei1: 353997896212865, imei2: 353997896213018 đã được niêm phong dán kín ký hiệu A1. Bị cáo phải chịu án phí theo quy định.

Bị cáo Đinh Bá Tr tự bào chữa: Nhất trí với cáo trạng truy tố và luận tội của đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Tiên Lữ xác định bị cáo phạm tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, đề nghị Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt.

Lời nói sau cùng của bị cáo: Đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo để sớm trở về với gia đình và xã hội.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra, xét hỏi, tranh luận tại phiên toà, Hội đồng xét xử nhận thấy:

[1]. Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an huyện Tiên Lữ, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân huyện Tiên Lữ, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên toà, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2]. Về nội dung: Lời khai nhận của bị cáo tại phiên toà phù hợp với lời khai tại cơ quan điều tra và phù hợp với các tài liệu, chứng cứ khác trong hồ sơ vụ án như: Đơn trình báo sự việc của bị hại; biên bản niêm phong đồ vật, tài liệu lập hồi 18 giờ 15 phút ngày 15/11/2022; biên bản quản lý đồ vật lập hồi 23 giờ 30 phút ngày 15/11/2022; kết luận định giá tài sản số 37/KL-HĐĐGTS ngày 16/11/2022 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự huyện Tiên Lữ; lời khai của bị hại; lời khai của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; lời khai của người làm chứng. Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện Tiên Lữ có đủ cơ sở kết luận: Ngày 01/11/2022, tại công ty TNHH Ngọc Tề thuộc thị trấn Vương, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên, Đinh Bá Tr có hành vi đòi hộ chị Sầm Thị Thu N 4.000.000 đồng từ chị Nguyễn Thị Hồng Nh. Chị Nh chưa có tiền trả thì bị cáo yêu cầu chị Nh đưa chiếc điện thoại Iphone 13 Pro Max, bản 128GB, vỏ màu vàng làm tin để đảm bảo việc trả nợ. Ngày 02/11/2022 chị Nh đã trả tiền cho chị N và yêu cầu trả lại chiếc điện thoại nhưng bị cáo không trả. Sau khi cầm được chiếc điện thoại của chị Nh, bị cáo nảy sinh ý định chiếm đoạt chiếc điện thoại trên đem đi bán lấy tiền tiêu sài cá nhân. Bị cáo dùng thủ đoạn gian dối mua một chiếc điện thoại di động tương tự với giá tiền 5.500.000đ nhưng không phải chính hãng Apple để trả lại chị Nh. Trị giá chiếc điện thoại di động bị cáo chiếm đoạt của chị Nh được định giá 21.000.000 đồng. Bị cáo đã ba lần phạm tội đều chưa được xóa án tích, nay lại tiếp tục phạm tội với lỗi cố ý nên hành vi phạm tội lần này được xác định là tái phạm nguy hiểm, đã phạm vào tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” quy định tại điểm g khoản 2 Điều 175 Bộ luật Hình sự. Bản cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân huyện Tiên Lữ truy tố bị cáo theo tội danh và điều luật nêu trên là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không oan sai.

[3]. Xét tính chất mức độ hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã trực tiếp xâm hại đến tài sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của người khác được pháp luật bảo vệ. Bị cáo nhận thức được hành vi chiếm đoạt tài sản của người khác là vi phạm pháp luật, nhưng do muốn có tiền để phục vụ nhu cầu bản thân nên đã cố ý thực hiện hành vi phạm tội. Bị cáo đã ba lần bị xét xử về tội cướp giật tài sản và trộm cắp tài sản nhưng không lấy đó là bài học để tu sửa bản thân, cải tạo thành người có ích cho gia đình và xã hội mà lại tiếp tục phạm tội. Điều đó thể hiện bị cáo coi thường pháp luật, khó giáo dục cải tạo nên cần xét xử nghiêm, có mức hình phạt thích đáng tương xứng với tính chất mức độ phạm tội của bị cáo gây ra.

[4]. Khi quyết định hình phạt, Hội đồng xét xử có xem xét đến nhân thân, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với bị cáo.

Về nhân thân: Bị cáo có nhân thân rất xấu, 03 lần bị xét xử về tội cướp giật tài sản và tội trộm cắp tài sản.

Về tình tiết tăng nặng: Bị cáo không phải chịu tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự nào.

Về tình tiết giảm nhẹ: Tại cơ quan điều tra cũng như tại phiên tòa, bị cáo thành khẩn khai báo, đã tự nguyện khắc phục hậu quả bằng việc trả tiền cho chị Hoàng Thị H số tiền 15.000.000đ; có ông nội là người có công với cách mạng nên được hưởng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự.

Từ những phân tích và nhận định như trên, Hội đồng xét xử xét thấy phải áp dụng mức hình phạt tương xứng với tính chất, hành vi phạm tội của bị cáo, có mức hình phạt nghiêm khắc cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội một thời gian nhất định mới có tác dụng giáo dục bị cáo trở thành người có ích cho gia đình và xã hội, có ý thức tuân thủ pháp luật, đáp ứng nhu cầu phòng ngừa tội phạm trong toàn xã hội.

Đối với chị Hoàng Thị H là người mua lại chiếc điện thoại Iphone 13 Pro Max, vỏ màu vàng. Quá trình điều tra xác định khi mua chiếc điện thoại trên, chị H không biết đó là tài sản phạm tội mà có nên không xem xét xử lý là phù hợp.

Đối với người bán điện thoại di động cho bị cáo qua mạng internet, đến nay chưa xác định được nhân thân, lai lịch cụ thể nên cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Tiên Lữ đã tách hành vi để tiếp tục xác minh nếu có căn cứ sẽ xem xét xử lý sau là đúng pháp luật.

[5]. Về hình phạt bổ sung, theo quy định tại khoản 5 Điều 175 Bộ luật Hình sự thì “Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản”. Theo các tài liệu, chứng cứ và lời khai tại phiên toà cho thấy bị cáo có hoàn cảnh gia đình khó khăn, thu nhập thấp, không giữ chức vụ, hành nghề hoặc làm công việc liên quan đến tội phạm. Vì vậy, Hội đồng xét xử quyết định không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.

[6]. Về trách nhiệm dân sự: Bị hại chị Nguyễn Thị Hồng Nh đã nhận lại chiếc điện thoại di động Iphone 13 Pro Max, vỏ màu vàng không gắn thẻ sim và 01 vỏ hộp điện thoại; chị Hoàng Thị H đã nhận đủ số tiền 15.000.000 đồng mua điện thoại của bị cáo. Chị Nh và chị H đều không yêu cầu, đề nghị gì về dân sự nên Hội đồng xét xử không xem xét giải quyết.

[7]. Về xử lý vật chứng: 01 chiếc điện thoại di động có thông tin là Iphone 13 Pro Max, dung lượng 256GB, vỏ màu vàng, kiểu máy MWF12KH/A, số sêri F27HLQF7MK, số imei1: 353997896212865, imei2: 353997896213018 được niêm phong dán kín ký hiệu A1 là vật liên quan đến hành vi phạm tội nên cần tịch thu hóa giá sung ngân sách Nhà nước.

[8]. Về án phí: Bị cáo bị kết tội nên phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định của pháp luật.

[9]. Luận tội và đề nghị của Viện kiểm sát nhân dân huyện Tiên Lữ tại phiên tòa về tội danh, điều luật áp dụng, mức hình phạt đối với bị cáo và các vấn đề khác cần giải quyết trong vụ án là có căn cứ được Hội đồng xét xử chấp nhận toàn bộ.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ Điểm g Khoản 2 Điều 175; Điểm b, s Khoản 1, Khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự; Nghị quyết số 326/2016/ UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về án phí, lệ phí Toà án.

Tuyên bố: Bị cáo Đinh Bá Tr phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

Xử phạt: Bị cáo Đinh Bá Tr 03 năm 06 tháng tù (ba năm sáu tháng tù), thời hạn chấp hành hình phạt được tính từ ngày tạm giữ 17/11/2022.

Về xử lý vật chứng: Áp dụng Điểm a Khoản 1 Điều 46; Điểm a Khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự; Điểm a Khoản 2 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự: Tịch thu hóa giá sung ngân sách Nhà nước 01 chiếc điện thoại di động có thông tin là Iphone 13 Pro Max, dung lượng 256GB, vỏ màu vàng, kiểu máy MWF12KH/A, số sêri F27HLQF7MK, số imei1: 353997896212865, imei2: 353997896213018 đã được niêm phong dán kín ký hiệu A1. (Tình trạng, số lượng vật chứng theo phiếu nhập kho ngày 13/3/2023 giữa cơ quan Công an và Chi cục thi hành án huyện Tiên Lữ).

Về án phí: Bị cáo phải chịu 200.000 đồng án phí sơ thẩm hình sự.

Án xử công khai có mặt bị cáo, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; vắng mặt bị hại. Báo cho bị cáo, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan biết trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án; bị hại biết trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự được quyền kháng cáo lên Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên để xét xử theo trình tự phúc thẩm.