Bản án về tội hủy hoại rừng số 59/2022/HS-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN QUỲ CHÂU - TỈNH NGHỆ AN

BẢN ÁN 59/2022/HS-ST NGÀY 28/07/2022 VỀ TỘI HỦY HOẠI RỪNG

Ngày 28/7/2022, tại trụ sở Ủy ban nhân dân xã Diên Lãm, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số 55/2022/TLST-HS ngày 20 tháng 6 năm 2022 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 72/2022/QĐXXST-HS ngày 13 tháng 7 năm 2022 đối với bị cáo: Lữ Văn Ph, tên gọi khác: Không; Sinh năm: 1966 tại huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An.

Nơi cư trú: Bản C, xã DL, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An; Nghề nghiệp: Lao động tự do; Trình độ văn hóa: Mù chữ; Dân tộc: Thái; Giới tính: Nam; Tôn giáo: Không; Quốc tịch: Việt Nam; Con ông: Lữ Văn N và bà Lữ Thị Nh (Đều đã chết); Có vợ là Vi Thị H và 04 con; Tiền án - Tiền sự: Chưa có; Bị cáo bị tạm giam từ ngày 26/4/2022 cho đến nay; Có mặt tại phiên tòa.

Người bào chữa cho bị cáo: Ông Nguyễn Văn D. Luật sư. Văn phòng luật sư Văn D và cộng sự - Đoàn Luật sư tỉnh Nghệ An. Có mặt.

Nguyên đơn dân sự: Ủy ban nhân dân huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An. Đại diện theo pháp luật: Ông Nguyễn Thanh H.

Chức vụ: Chủ tịch. Vắng mặt Đại diện theo ủy quyền: Ông Lê Hải L.

Chức vụ: Phó chủ tịch. Vắng mặt và có đơn xin xét xử vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau: Vào năm 2003, hộ gia đình Lữ Văn Ph đã được UBND huyện Quỳ Châu giao và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSD đất) lâm nghiệp theo Nghị định số 163/1999/NĐ-CP ngày 16/11/1999 của Chính phủ, thửa số 365, tờ bản đồ số 04 thuộc địa phận bản C, xã DL, huyện Quỳ Châu với mục đích sử dụng rừng tự nhiên sản xuất (R.Tn.S ) với diện tích 49.100m2. Vào khoảng thời gian tháng 4 năm 2021, mặc dù chưa có sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền nhưng vì muốn phát triển kinh tế gia đình nên Ph một mình đi vào khu vực rừng đã được giao và dùng dao chặt phá các loại cây nhỏ, cây bụi với mục đích để làm trang trại. Đến khoảng tháng 02/2022, vì thấy còn các cây gỗ lớn nên Ph tiếp tục dùng dao và máy cưa xăng để cưa hạ các cây gỗ trên, Vào ngày 18/02/2022, Hạt kiểm lâm huyện Quỳ Châu đã phát hiện sự việc nên đã đình chỉ việc phát rừng của Lữ Văn Ph.

Ngày 21/02/2022, Hạt kiểm lâm huyện Quỳ Châu đã phối hợp với các cơ quan chức năng và những người liên quan lập biên bản xác định hiện trạng rừng xác định: Khu vực bị chặt phát thuộc các lô 12, 16, khoảnh 9, tiểu khu 231 (Thửa đất số 365, tờ bản đồ số 04 thuộc xã DL, huyện Quỳ Châu); Loại rừng sản xuất; Trạng thái rừng núi đất lá rộng thường xanh nghèo kiệt (TXK); Diện tích rừng bị hủy hoại 11.830m2; Trữ lượng trên diện tích bị chặt phá là 15,384m3. Ngày 23/02/2021, Hạt kiểm lâm huyện Quỳ Châu đã chuyển hồ sơ vụ việc đến cơ quan điều tra Công an huyện Quỳ Châu để khởi tố vụ án hình sự về hành vi hủy hoại rừng.

Theo kết quả khám nghiệm hiện trường vào ngày 28/02/2022 của cơ quan điều tra Công an huyện Quỳ Châu xác định: Khu vực bị chặt phát thuộc các lô 12, 16, khoảnh 9, tiểu khu 231 (Thửa đất số 365, tờ bản đồ số 04 thuộc xã DL, huyện Quỳ Châu); Diện tích bị chặt phát là 11.830m2.

Tại Công văn số 1088/SNN-KL ngày 13/4/2022 của Sở nông nghiệp và phát triển nông thông tỉnh Nghệ An xác định: Diện tích 11.830m2 rừng bị chặt phát thuộc quy hoạch rừng sản xuất có trạng thái là TXK (rừng tự nhiên núi đất lá rộng thường xanh nghèo kiệt). Khối lượng gỗ bị chặt phát là 15,384m3.

Theo Biên bản định giá lập ngày 04/5/2022 của Hội đồng định giá và bán tài sản là tang vật vụ án hình sự - UBND huyện Quỳ Châu kết luận: 15,384m3 gỗ có trị giá là 10.768.800đ (Mười triệu, bảy trăm sáu mươi tám nghìn, tám trăm đồng).

Ngày 09/5/2022, Hội đồng định giá và bán tài sản là tang vật vụ án hình sự - UBND huyện Quỳ Châu đã tiến hành bán 15,384m3 gỗ các loại và thu được số tiền 10.768.800đ (Mười triệu, bảy trăm sáu mươi tám nghìn, tám trăm đồng). Toàn bộ số tiền này hiện đang được gửi vào tài khoản của Chi cục thi hành án dân sự huyện Quỳ Châu.

Cơ quan điều tra Công an huyện Quỳ Châu cũng đã thu giữ vật chứng tại Lữ Văn Ph gồm: 01 con dao, 01 máy cưa xăng và 01 dây xích máy cưa xăng dài 180cm.

Đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn dân sự trình bày: Ủy ban nhân dân huyện Quỳ Châu là cơ quan Nhà nước được giao quản lý đối với diện tích rừng sản xuất mà Lữ Văn Ph đã có hành vi chặt, phát gây thiệt hại với trị giá 10.768.800đ. Trong quá trình giải quyết vụ án và đơn đề nghị xét xử vắng mặt, đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn dân sự đề nghị Tòa án xét xử nghiêm đối với bị cáo theo đúng quy định của pháp luật và không yêu cầu bị cáo bồi thường gì thêm về phần dân sự.

Cáo trạng số 59/CT-VKS-HS ngày 15/6/2022, Viện kiểm sát nhân dân huyện Quỳ Châu đã quyết định truy tố bị cáo Lữ Văn Ph về tội “Hủy hoại rừng” theo quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 243 BLHS.

Tại phiên tòa, đại diện VKS thực hành quyền công tố vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố bị cáo về tội danh và điều luật như nội dung Cáo trạng đã nêu và đề nghị Hội đồng xét xử:

- Áp dụng quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 243; các điểm b, s khoản 1 Điều 51; Điều 38 BLHS, xử phạt Lữ Văn Ph từ 03 năm đến 03 năm 06 tháng tù.

Không áp dụng hình phạt bổ sung là hình phạt tiền đối với bị cáo.

- Tịch thu nộp ngân sách Nhà nước số tiền 10.768.800đ.

- Tịch thu nộp Ngân sách Nhà nước 01 máy cưa xăng và 01 dây xích máy cưa xăng dài 180cm.

- Tịch thu tiêu hủy 01 con dao.

Người bào chữa cho các bị cáo trình bày:

- Nhất trí về tội danh như viện dẫn của đại diện Viện kiểm sát.

- Bị cáo đã tích cực hợp tác với cơ quan chức năng trong quá trình giải quyết vụ án. Đây là tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại điểm t khoản 1 Điều 51 BLHS.

- Bị cáo có hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn và trình độ nhận thức còn hạn chế. Ngoài ra, bị cáo thực hiện hành vi chặt phát rừng trong một thời gian dài nhưng không có sự kiểm tra, nhắc nhở của cơ quan có thẩm quyền. Đây là các tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại khoản 2 Điều 51 BLHS.

- Đề nghị áp dụng thêm Điều 54 BLHS để xem xét xử phạt bị cáo dưới mức thấp nhất của khung hình phạt.

- Đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng điểm đ khoản 2 Điều 243; các điểm s, t khoản 1 - khoản 2 Điều 51; Điều 38; Điều 54 BLHS, xử phạt Lữ Văn Ph từ 01 năm đến 01 năm 06 tháng tù .

Tại phiên tòa hôm nay, bị cáo thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội như nội dung truy tố của Cáo trạng và không có ý kiến gì trong phần tranh luận. Bị cáo đề nghị Hội đồng xem xét giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA HỘI ĐỒNG XÉT XỬ

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về tố tụng:

[1.1] Về hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan điều tra Công an huyện Quỳ Châu, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân huyện Quỳ Châu, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa hôm nay bị cáo và những người tham gia tố tụng khác không có ý kiến, khiếu nại về hành vi, quyết định của cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện trong giai đoạn điều tra và truy tố đều hợp pháp.

[1.2] Về sự vắng mặt của người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn dân sự: Sau khi nhận được Quyết định đưa vụ án ra xét xử và Giấy triệu tập phiên tòa thì ông Lê Hải L đã có đơn đề nghị xét xử vắng mặt được lập đúng theo quy định của pháp luật. Vì vậy, căn cứ khoản 1 Điều 292 BLTTHS, Hội đồng xét xử quyết định xét xử vắng mặt người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn dân sự.

[2] Về nội dung:

[2.1] Tại phiên tòa hôm nay, bị cáo đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội như sau: Trong khoảng thời gian từ tháng 4 năm 2021 đến tháng 02 năm 2022, Lữ Văn Ph đã tự mình chặt phát trên diện tích rừng sản xuất 11.830m2 thuộc các lô 12, 16, khoảnh 9, tiểu khu 231 nằm trong thửa đất số số 365, tờ bản đồ số 04 thuộc địa phận bản C, xã DL, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An với mục đích làm trang trại khi chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép. Tổng giá trị thiệt hại về lâm sản do hành vi phạm tội của bị cáo gây ra là 10.768.800đ (Mười triệu, bảy trăm sáu mươi tám nghìn, tám trăm đồng).

Thấy rằng lời khai của bị cáo tại phiên tòa và trong quá trình điều tra là thống nhất với nhau, phù hợp với các tài liệu, chứng cứ có tại hồ sơ vụ án đã được xem xét, thẩm tra tại phiên tòa. Bị cáo đã có hành vi chặt, phá rừng sản xuất với diện tích 11.830m2. Như vậy, đủ cơ sở để kết luận, các bị cáo đã phạm vào tội “Hủy hoại rừng” theo điểm đ khoản 2 Điều 243 BLHS đúng như nội dung truy tố của Cáo trạng.

[2.2] Hành vi phạm tội của bị cáo là nghiêm trọng, gây nguy hiểm cho xã hội. Dù biết được rằng diện tích đất lâm nghiệp được UBND huyện Quỳ Châu giao cho các hộ gia đình quản lý theo Nghị định 163/1999/NĐ-CP ngày 16/11/1999 của Chính phủ là không được chặt phá, xâm phạm hoặc khai thác khi chưa được phép của cấp có thẩm quyền. Nhưng với ý thức xem thường kỷ cương pháp luật, lợi dụng sự sơ hở trong công tác quản lý của cơ quan có thẩm quyền nên bị cáo đã tự mình chặt phá cây rừng mục đích làm trang trại dẫn đến thiệt hại lớn về lâm sản. Vì vậy, cần phải xử phạt nghiêm và lên cho bị cáo một mức hình phạt tương xứng nhằm răn đe, cải tạo giáo dục bị cáo và phòng ngừa chung. Cần cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội một thời gian mới có đủ điều kiện giáo dục bị cáo trở thành người lương thiện, có ích cho gia đình và xã hội.

Tuy nhiên, quá trình điều tra và tại phiên tòa hôm nay bị cáo đã thành khẩn khai báo. Đó là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 BLHS.

Quá trình các cơ quan chức năng điều tra giải quyết vụ án thì bị cáo đã thực hiện hành vi vận chuyển số gỗ đã chặt phát đến trụ sở cơ quan chức năng. Đây được coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự “Người phạm tội tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong quá trình giải quyết vụ án” theo điểm t khoản 1 Điều 51 BLHS như đề xuất của người bào chữa cho bị cáo.

Không chấp nhận về việc xem xét, áp dụng một số tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự khác theo quy định tại khoản 2 Điều 51 BLHS như đề xuất của người bào chữa.

[2.3] Về trách nhiệm dân sự: Thiệt hại do bị cáo gây ra là 10.768.800đ. Tuy nhiên, quá trình điều tra, Hội đồng định giá và bán tài sản là tang vật vụ án hình sự - UBND huyện Quỳ Châu đã tiến hành bán đấu giá số gỗ thu được với số tiền 10.768.800đ. Hiện nay số tiền này đang được tạm giữ tại tài khoản của Chi cục thi hành án dân sự huyện Quỳ Châu theo Ủy nhiệm chi lập ngày 17/6/2022 của Phòng tài chính kế hoạch huyện Quỳ Châu. Vì vậy, không cần buộc bị cáo có nghĩa vụ bồi thường gì thêm. Cần tịch thu nộp ngân sách Nhà nước số tiền này theo quy định.

[2.4] Hình phạt bổ sung: Xét thấy bị cáo điều kiện kinh tế khó khăn và không có tài sản. Do đó không áp dụng hình phạt bổ sung là hình phạt tiền đối với bị cáo.

[2.5] Về xử lý vật chứng:

[2.5.1] Cơ quan điều tra Công an huyện Quỳ Châu đã thu giữ của bị cáo 01 con dao, 01 máy cưa xăng và 01 đoạn dây xích máy cưa xăng.

- Đối với 01 máy cưa xăng là công cụ phạm tội, cần tịch thu nộp ngân sách Nhà nước.

- Đối với 01 con dao và 01 đoạn dây xích máy cưa xăng là các công cụ phạm tội và là vật đã cũ, hỏng, cần tịch thu tiêu hủy.

[3] Về án phí: Buộc bị cáo phải chịu án phí HSST theo quy định.

Thông qua việc xét xử vụ án này, kiến nghị các cơ quan có liên quan cần tăng cường thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao và nâng cao tinh thần trách nhiệm trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.

Vì các lẽ trên 

QUYẾT ĐỊNH

- Căn cứ vào điểm đ khoản 2 Điều 243; các điểm s, t khoản 1 Điều 51; Điều 38 Bộ luật Hình sự 2015. Xử phạt: Lữ Văn Ph 03 (Ba) năm tù về tội “Hủy hoại rừng”. Thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày 26/4/2022.

- Căn cứ Điều 48 BLHS; các Điều 584, 585 và 589 BLDS. Buộc bị cáo phải có nghĩa vụ bồi thường cho ngân sách Nhà nước thông qua Ủy ban nhân dân huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An số tiền 10.768.800đ (Mười triệu, bảy trăm sáu mươi tám nghìn, tám trăm đồng). Số tiền này hiện đang được tạm gửi tại tài khoản Chi cục thi hành án dân sự huyện Quỳ Châu theo Ủy nhiệm chi lập ngày 17/6/2022 của Phòng tài chính kế hoạch huyện Quỳ Châu.

- Căn cứ điều 106 BLTTHS. Tịch thu nộp ngân sách Nhà nước 01 máy cưa xăng. Tịch thu tiêu hủy 01 con dao và 01 đoạn dây xích máy cưa xăng (Tất cả có đặc điểm như mô tả trong Biên bản giao, nhận vật chứng được lập vào hồi 16 giờ ngày 17/6/2022 giữa Cơ quan điều tra và Chi cục thi hành án dân sự huyện Quỳ Châu).

- Căn cứ vào Điều 136 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015; Nghị Quyết 326/2016/UBTVQH14. Buộc bị cáo Lữ Văn Ph phải chịu 200.000đ án phí HSST.

- Bị cáo được quyền kháng cáo lên Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. UBND huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An được quyền kháng cáo lên Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc niêm yết hợp lệ.