Bản án về tội hủy hoại rừng số 22/2022/HS-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN DI LINH, TỈNH LÂM ĐỒNG

BẢN ÁN 22/2022/HS-ST NGÀY 30/03/2022 VỀ TỘI HỦY HOẠI RỪNG

Ngày 30 tháng 3 năm 2022, tại trụ sở Toà án nhân dân huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng, xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 08/2022/TLST-HS ngày 13 tháng 01 năm 2022 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 19/2022/QĐXXST-HS ngày 28 tháng 02 năm 2022 và Quyết định hoãn phiên tòa số 10/2022/HSST – QĐ ngày 15/3/2022 đối với bị cáo:

Phan Văn D, sinh ngày 01 tháng 4 năm 1990, tại Thanh Hóa; nơi cư trú: Thôn J, xã H, huyện D, tỉnh Lâm Đồng; nghề nghiệp: Làm nông; trình độ văn hóa (học vấn): 09/12; dân tộc: Kinh; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Phan Văn G, sinh năm: 1960 và bà Vũ Thị B, sinh năm 1960; vợ: Trần Thị V, sinh năm: 1990; con: Chưa có; tiền án, tiền sự: Không; bị áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú; hiện đang tại ngoại tại thôn J, xã H, huyện D, tỉnh Lâm Đồng, có mặt tại phiên tòa.

Nguyên đơn dân sự: Công ty TNHH MTV L; trụ sở: Thôn F, xã H, huyện D, tỉnh Lâm Đồng. Người đại diện theo pháp luật: Ông Lê Văn T, chức vụ: Giám đốc, vắng mặt.

Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến vụ án:

1. Anh Hoàng Văn H, sinh năm: 1980; địa chỉ: Thôn D, xã H, huyện D, tỉnh Lâm Đồng, vắng mặt.

2. Ông Nguyễn Duy C, sinh năm: 1967; địa chỉ: Thôn A, xã H, huyện D, tỉnh Lâm Đồng, vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào sáng ngày 14/9/2021, Phan Văn D thuê 05 người đồng bào ở khu vực ngã ba thuộc thôn 13 xã Hòa Bắc (không rõ tên tuổi, địa chỉ) với giá tiền công là 200.000 đồng/người/ngày để chặt phá lồ ô, cưa hạ các cây rừng tại Lô k, Khoảnh 3, Tiểu khu 711, xã Hòa Bắc, huyện Di Linh và sử dụng máy cưa xăng, dao, rựa để chặt phá, cưa hạ các cây rừng từ khoảng 07 giờ đến 17 giờ trong các ngày từ ngày 14/9/2021 đến 16/9/2021 với diện tích thiệt hại là 9.400m2, tổng số tiền thuê D trả cho những người đồng bào là 3.000.000 đồng. Đến ngày 17/9/2021, D điều khiển xe máy múc mà D đã thuê của anh Hoàng Văn H, sinh năm 1980, nơi cư trú: Thôn D, xã H, huyện D, tỉnh Lâm Đồng trước đó đến hiện trường tại Lô k, Khoảnh 3, Tiểu khu 711, xã Hòa Bắc để múc các gốc cây rừng đã bị cưa hạ, gom các thân, cành, gốc, rễ của các cây rừng, lồ ô thành các luống dài và đào hố để trồng cà phê. Đến chiều ngày 19/9/2021, khi D đang múc hố thì bị Hạt kiểm lâm huyện Di Linh phối hợp ban ngành liên quan kiểm tra, lập biên bản đối với Phan Văn D về hành vi hủy hoại rừng để xử lý theo quy định.

Ngày 20/9/2021, Hạt Kiểm lâm phối hợp với Cơ quan CSĐT Công an huyện Di Linh, Viện kiểm sát nhân dân huyện Di Linh khám nghiệm hiện trường, xác định: Tổng diện tích bị tác động là 12.300m2 (1,23 ha), hiện trạng rừng gỗ, lồ ô, đã bị cưa hạ, dấu vết cưa hạ cây bằng cưa xăng cầm tay, hiện trường bị xáo trộn, lâm sản thiệt hại đã gom thành luống, số lượng còn tại hiện trường 366 lóng, khúc gỗ tạp (SP) các loại, có khối lượng 22,931m3. Thuộc rừng tự nhiên, đối tượng rừng sản xuất thuộc Khoảnh 3, Tiểu khu 711, địa giới hành chính xã Hòa Bắc đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng giao cho Công ty TNHH MTV L thuê để quản lý bảo vệ rừng và được chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng. Trong 12.300m2 (1,23 ha) diện tích rừng bị phá hiện trường thể hiện: Diện tích có dấu vết phá mới 9.400m2 (0,94 ha), lá cây còn tươi, lâm sản được gom thành 04 luống; Diện tích có dấu vết phá cũ hơn 2.900m2 (0,29 ha) có các cây nhỏ đã khô, được gom thành 02 luống và đã múc hố.

Quá trình điều tra xác định diện tích mà Phan Văn D thuê người chặt phá lồ ô, cưa hạ các cây rừng sau đó dùng máy múc cào thành luống rồi đào đất múc hố nhằm mục đích để trồng cây cà phê tại Lô k, Khoảnh 3, Tiểu khu 711, xã Hòa Bắc, huyện Di với diện tích thiệt hại là 9.400m2, khối lượng lâm sản thiệt hại còn tại hiện trường là 16,231m3, giá trị thiệt hại là 14.562.698 đồng. Thuộc rừng tự nhiên, đối tượng rừng sản xuất thuộc Khoảnh 3, Tiểu khu 711, địa giới hành chính xã Hòa Bắc.

Đối với diện tích có dấu vết phá cũ hơn là 2.900m2 (0,29 ha), có các cây nhỏ đã khô, được gom thành 02 luống và đã múc hố quá trình điều tra xác định trước đó, từ ngày 28/08/2021 đến ngày 29/08/2021, Nguyễn Duy C, sinh năm: 1967; trú tại: Thôn 1, xã Hòa Nam, huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng đã thuê một người tên Tuấn (không rõ nhân thân lại lịch) số tiền là 9.000.000 đồng để chặt phá, cưa hạ các cây rừng, lồ ô và múc hố tại lô K, khoảnh 3, tiểu khu 711, xã Hòa Bắc, huyện Di Linh trên tổng diện tích thiệt hại là 2.900m2, khối lượng lâm sản còn lại tại hiện trường là 6,7m3 nhằm mục đích để trồng cây chuối.

Tại Bản kết luận số 918/KL-HĐĐG ngày 18/11/2021 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự huyện Di Linh xác định: Tổng khối lượng 22,931m3 gỗ tạp (nhóm V-VIII) còn lại tại hiện trường cụ thể gồm: Hiện trường 1 là:

16,231m3 có giá trị là: 14.562.698 đồng; Hiện trường 2 là: 5,930m3 có giá trị là:

4.905.782 đồng; Hiện trường 3 là: 0,770 m3 có giá trị là 501.799 đồng. Tổng giá trị tài sản còn tại hiện trường là 19.970.279 đồng.

Vật chứng thu giữ: 336 lóng gỗ tạp (nhóm V-VIII) có khối lượng 22,931m3 Cơ quan điều tra ra Quyết định xử lý bằng cách tịch thu và đã chuyển đến Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Di Linh để bán đấu giá theo quy định; 01 máy đào hiệu KOBELCO SK120 mà D dùng để đảo đất, múc hố hiện đã trả lại cho chủ sở hữu hợp pháp là anh Hoàng Văn H; 01 điện thoại di động hiệu Samsung hiện đã trả lại cho Phan Văn D theo quy định.

Về trách nhiệm dân sự: Quá trình điều tra bị cáo Phan Văn D đã bồi thường 19.000.000 đồng khắc phục hậu quả và cùng Doanh nghiệp tư nhân L trồng cây thông trên toàn bộ diện tích rừng mà bị cáo đã hủy hoại trước đó Quá trình điều tra Phan Văn Phương đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình.

Cáo trạng số 13/CT-VKS ngày 11/01/2022 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng truy tố bị cáo Phan Văn D về tội “Hủy hoại rừng” theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 243 của Bộ luật hình sự.

Tại phiên tòa, bị cáo khai nhận toàn bộ hành vi mà mình đã thực hiện như nội dung Cáo trạng đã truy tố đối với bị cáo, không có nội dung gì thay đổi. Bị cáo thống nhất và không thắc mắc gì về nội dung bản cáo trạng, các quyết định tố tụng, hành vi tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng trình bày luận tội, tranh luận đối với bị cáo và giữ nguyên quyết định truy tố bị cáo Phan Văn D về tội danh và điều luật áp dụng như nội dung Cáo trạng số 13/CT-VKS ngày 11/01/2022 và đề nghị Hội đồng xét xử tuyên bố bị cáo Phan Văn D phạm tội “Hủy hoại rừng”. Qua phân tích đánh giá tính chất mức độ về hành vi phạm tội, các tình tiết giảm nhẹ, nhân thân của bị cáo, đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng đề nghị:

Về trách nhiệm hình sự: Áp dụng điểm b khoản 1 Điều 243; các Điều 50; 65 điểm b, s khoản 1 khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự: Xử phạt bị cáo Phan Văn D từ 24 đến 30 tháng tù, cho hưởng án treo, thời gian thử thách từ 04 đến 05 năm kể từ ngày tuyên án sơ thẩm.

Về trách nhiệm dân sự: Quá trình điều tra bị cáo Phan Văn D đã bồi thường 19.000.000 đồng khắc phục hậu quả và cùng Doanh nghiệp tư nhân L trồng cây thông trên toàn bộ diện tích rừng mà bị can đã hủy hoại trước đó, doanh nghiệp tư nhân L không yêu cầu, ý kiến gì thêm nên không đề cập.

Về xử lý vật chứng: 336 lóng gỗ tạp (nhóm V-VIII) có khối lượng 22,931m3 Cơ quan điều tra ra quyết định xử lý bằng cách tịch thu và đã chuyển đến Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Di Linh để bán đấu giá theo quy định; 01 máy đào hiệu KOBELCO SK120 mà D dùng để đảo đất, múc hố hiện đã trả lại cho chủ sở hữu hợp pháp là anh Hoàng Văn H; 01 điện thoại di động hiệu Samsung hiện đã trả lại cho Phan Văn D theo quy định nên không đề cập.

Bị cáo không tranh luận gì với đại diện Viện kiểm sát.

Bị cáo nói lời sau cùng: Chỉ vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, do dịch bệnh Covid -19 kéo dài, bị cáo không có việc làm, không có thu nhập nên mới phá hủy rừng để lấy đất sản xuất nuôi sống bản thân và gia đình. Bị cáo nhận thấy hành vi của mình là sai, là vi phạm pháp luật và xin Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an huyện Di Linh, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân huyện Di Linh, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Bị cáo và những người tham gia tố tụng khác không có người nào có ý kiến hoặc khiếu nại hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Về thủ tục tố tụng: Tại phiên tòa, Công ty TNHH MTV L và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là ông Nguyễn Duy C, anh Hoàng Văn H có đơn xin xét xử vắng mặt, xét thấy việc vắng mặt của họ không ảnh hưởng đến việc xét xử vụ án nên căn cứ Điều 292 của Bộ luật tố tụng hình sự, Hội đồng xét xử tiến hành xét xử vụ án.

[3] Về căn cứ kết tội đối với bị cáo: Đối chiếu lời khai nhận tội của bị cáo tại phiên tòa phù hợp với lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, phù hợp với lời khai của những người tham gia tố tụng khác, vật chứng thu giữ, biên bản khám nghiệm hiện trường, kết luận định giá và các tài liệu chứng cứ đã thu thập được có trong hồ sơ vụ án đã có đủ cơ sở xác định: Từ ngày 14/9/2021 đến ngày 19/9/2021 bị cáo Phan Văn D đã chặt phá lồ ô, cưa hạ các cây rừng tại lô K, khoảng 3, tiểu khu 711, xã Hòa Bắc, huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng với diện tích thiệt hại là 9.400m2 thiệt hại về lâm sản là: 16,231m3 giá trị là 14.562.698 đồng thuộc rừng tự nhiên, đối tượng rừng sản xuất. Hành vi của bị cáo thực hiện đã đủ yếu tố cấu thành tội “Hủy hoại rừng”, tội phạm và hình phạt được quy định tại điểm b khoản 1 Điều 243 của Bộ luật hình sự mà Viện kiểm sát nhân dân huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng đã truy tố đối với bị cáo là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

[4] Về tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ của bị cáo:

Bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 52 Bộ luật hình sự.

Trong quá trình điều tra, truy tố cũng như tại phiên tòa hôm nay, bị cáo Phan Văn D đã thành khẩn khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình, đã tự nguyện bồi thường khắc phục hậu quả, Công ty TNHH MTV L xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo, bị cáo có hoàn cảnh gia đình khó khăn, là lao động chính trong gia đình, có nhân thân tốt nên áp dụng điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự để giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo.

[5] Về quyết định hình phạt: Bị cáo là người đã thành niên, có đầy đủ nhận thức, bị cáo biết rất rõ rừng là nguồn tài sản quý giá của quốc gia, có giá trị lớn đến phòng chống bão lụt và ảnh hưởng đến yếu tố môi trường tự nhiên, con người, việc chặt phá rừng, đốt rừng trái phép là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm nhưng vẫn cố ý thực hiện nhằm mục đích lấy đất sản xuất nông nghiệp là hành vi vi phạm pháp luật, bị pháp luật nghiêm cấm nhưng bị cáo vẫn thực hiện. Bị cáo thực hiện hành vi phạm tội với lỗi cố ý, xâm phạm đến chế độ quản lý rừng của nhà nước, xâm phạm nghiêm trọng đến môi trường sinh thái, gây ra những hậu quả nghiêm trọng khác cho đời sống xã hội, vi phạm Luật bảo vệ và phát triển rừng, gây ảnh hưởng xấu đến trật tự trị an tại địa phương.

Xét thấy bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, có nhiều tình tiết giảm nhẹ, bị cáo có hoàn cảnh gia đình khó khăn, có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự, có nơi cư trú rõ ràng, có khả năng tự cải tạo, từ khi được tại ngoại bị cáo chấp hành tốt quy định của pháp luật nên không cần thiết cách ly các bị cáo ra khỏi đời sống xã hội mà áp dụng Điều 65 Bộ luật hình sự cho các bị cáo được hưởng án treo, giao các bị cáo cho chính quyền địa phương nơi bị cáo cư trú để giám sát, giáo dục cũng đủ tác dụng răn đe, giáo dục, cải tạo riêng đối với các bị cáo và phòng ngừa chung.

Về trách nhiệm dân sự: Quá trình điều tra bị cáo Phan Văn D đã bồi thường khắc phục hậu quả và cùng Doanh nghiệp tư nhân L trồng cây thông trên toàn bộ diện tích rừng mà bị cáo đã hủy hoại trước đó, doanh nghiệp tư nhân L không yêu cầu, ý kiến gì thêm nên không đề cập.

Về xử lý vật chứng: 336 lóng gỗ tạp (nhóm V-VIII) có khối lượng 22,931m3 Cơ quan điều tra ra quyết định xử lý bằng cách tịch thu và đã chuyển đến Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Di Linh để bán đấu giá theo quy định; 01 máy đào hiệu KOBELCO SK120 mà Dương dùng để đảo đất, múc hố hiện đã trả lại cho chủ sở hữu hợp pháp là anh Hoàng Văn H; 01 điện thoại di động hiệu Samsung hiện đã trả lại cho Phan Văn D theo quy định nên không đề cập. Đối với số tiền 19.000.000 đồng bị cáo tự nguyện giao nộp để khắc phục hậu quả thì Công ty TNHH MTV L chỉ được giao quản lý, bảo vệ rừng, không được khai thác nên tịch thu sung vào ngân sách nhà nước.

[6] Đối với một số người đồng bào do bị cáo D thuê làm công để chặt phá, dọn dẹp cây hiện chưa xác định được nhân thân, lại lịch nên sẽ xác minh, xử lý sau.

Đối với Nguyễn Duy C thuê người hủy hoại diện tích rừng là 2.900m2 chưa đủ định lượng xử lý trách nhiệm hình sự, mặt khác qua tra cứu C chưa có tiền án tiền sự gì nên cơ quan điều tra chuyển hồ sơ đề nghị Ủy ban nhân dân huyện Di Linh xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.

Đối với Công ty TNHH MTV L được Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng giao cho Doanh nghiệp tư nhân L thuê để quản lý bảo vệ rừng và được chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng nhưng để xảy ra việc phá rừng, tuy nhiên không đủ cơ sở để xử lý trách nhiệm xử lý hình sự về hành vi thiếu trách nhiệm.

[7] Về án phí: Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1. Tuyên bố: Bị cáo Phan Văn D phạm tội “Hủy hoại rừng”.

2. Về hình phạt: Áp dụng điểm b khoản 1 Điều 243; các Điều 50, 65; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự:

Xử phạt Phan Văn D 36 (ba mươi sáu) tháng tù, cho hưởng án treo, thời gian thử thách 05 (năm) năm tính từ ngày tuyên án.

Trong thời gian thử thách, giao bị cáo Phan Văn D cho Ủy ban nhân dân xã Hòa Bắc, huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng nơi bị cáo cư trú để giám sát, giáo dục bị cáo. Gia đình bị cáo có trách nhiệm phối hợp với chính quyền địa phương trong việc giám sát, giáo dục bị cáo. Trường hợp bị cáo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo qui định tại Điều 69 Luật thi hành án hình sự.

Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

3. Về xử lý vật chứng: Áp dụng Điều 47 Bộ luật hình sự và Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự. Tịch thu sung vào Ngân sách nhà nước số tiền 19.000.000 đồng bị cáo Phan Văn D đã nộp theo biên lai thu số 0002307 ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng.

4. Về án phí: Áp dụng khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự và Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về án phí, lệ phí Tòa án: Bị cáo Phan Văn D phải chịu 200.000 đồng án phí hình sự sơ thẩm.

5. Quyền kháng cáo: Bị cáo có quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Công ty TNHH MTV L, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến vụ án anh Hoàng Văn H, ông Nguyễn Duy C có quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc niêm yết bản án.