Bản án về tội hủy hoại rừng số 16/2022/HS-PT

TOÀ ÁN NHÂN DÂN TỈNH YÊN BÁI

BẢN ÁN 16/2022/HS-PT NGÀY 13/07/2022 VỀ TỘI HỦY HOẠI RỪNG

Ngày 13 tháng 7 năm 2022, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Yên Bái xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự phúc thẩm thụ lý số: 15/2022/TLPT-HS ngày 05 tháng 5 năm 2022 đối với bị cáo Lý Láo S do có kháng cáo của bị cáo đối với Bản án hình sự sơ thẩm số: 11/2022/HS-ST ngày 29 tháng 3 năm 2022 của Tòa án nhân dân huyện VY, tỉnh Yên Bái.

- Bị cáo có kháng cáo:

Lý Láo S, sinh ngày 06 tháng 02 năm 1998 tại huyện VB, tỉnh Lào Cai; Nơi cư trú: Thôn LB, xã ĐS, huyện VY, tỉnh Yên Bái; nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ văn hóa: 5/12; dân tộc: Dao; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông: Lý Phúc K và bà Lý Sử M (đều đã chết); có vợ là Lò Tả M1, sinh năm 2001 và 02 con (con lớn nhất sinh năm 2017, con nhỏ nhất sinh năm 2019); tiền án, tiền sự: Không; nhân thân: Ngày 08/7/2021 bị Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã ĐS, huyện VY, tỉnh Yên Bái xử phạt vi phạm hành chính 3.000.000 đồng về hành vi phát phá rừng (Quyết định số 08/QĐ-XPHC), đã nộp tiền ngày 09/7/2021; bị cáo tại ngoại tại nơi cư trú (vắng mặt tại phiên tòa).

Người bào chữa của bị cáo Lý Láo S: Bà Nguyễn Thị D – Trợ giúp viên pháp lý, Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Yên Bái (có mặt).

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Do cần đất để canh tác nên trong thời gian tháng 02/2021, Lý Láo S đã nảy sinh ý định phát phá rừng để lấy đất trồng quế, buổi sáng một ngày trong tháng 02/2021, Lý Láo S đã lên khu vực rừng đặc dụng tại khoảnh 11, tiểu khu 165 thuộc thôn LB, xã ĐS, huyện VY, tỉnh Yên Bái thực hiện hành vi phát, phá rừng. Lý Láo S dùng dao phát phá, chặt hạ các cây chuối, cây bụi, dây leo, cỏ rác và các cây gỗ từ sáng đến khoảng 11 giờ trưa thì về nghỉ ăn cơm, đến khoảng 13 giờ chiều cùng ngày S lại tiếp tục một mình lên phát phá đến khi trời tối thì về nghỉ. Sáng ngày hôm sau, Lý Láo S lại một mình mang theo cưa xăng lên cắt hạ 01 cây gỗ táu và 10 cây gỗ tạp các loại trên diện tích rừng mà S đã phát phá hôm trước. Sau khi cắt hạ xong các cây gỗ, S cắt một lóng khúc phần gốc dài 02 mét của cây gỗ táu mục đích xẻ thành các tấm mỏng, nhỏ mang về lịa nhà nhưng cưa hết xăng, San không xẻ nữa mà đi về nhà, sau đó sợ bị phát hiện S vẫn để nguyên hiện trạng, không đốt dọn cũng như không xẻ gỗ mang về, ngày 26/8/2021 thì bị cơ quan chức năng kiểm tra phát hiện.

Quá trình điều tra thu thập chứng cứ, Hạt Kiểm lâm huyện VY, tỉnh Yên Bái đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự và chuyển toàn bộ hồ sơ đến Cơ quan Công an huyện VY, tỉnh Yên Bái để tiếp tục điều tra theo thẩm quyền.

Ngày 29 tháng 9 năm 2021, Cơ quan điều tra Công an huyện VY đã tiến hành khám nghiệm hiện trường, xác định diện tích rừng Lý Láo S phát, phá gây thiệt hại như sau:

Diện tích rừng Lý Láo S phát phá 1.574m2, lâm sản bị thiệt hại 11 cây gỗ nhóm II, VII, VIII và 01 đoạn gỗ nhóm II được cắt từ cây gỗ nhóm II, có khối lượng gỗ 5,251m3.

Toàn bộ diện tích Lý Láo S phát phá và gây thiệt hại nêu trên nằm trong diện tích rừng đặc dụng theo Quyết định 578/QĐ-UBND ngày 22 tháng 5 năm 2013 của Uỷ ban nhân dân tỉnh Yên Bái và đang được Ban quản lý khu bảo tồn thiên nhiên NH ký hợp đồng khoán bảo vệ rừng tự nhiên đặc dụng với Cộng đồng thôn LB, xã ĐS, huyện VY, tỉnh Yên Bái do ông Lý Phúc T làm trưởng ban quản lý rừng cộng đồng đại diện.

Tại bản Kết luận định giá tài sản số: 39/ĐGTS-HĐĐG ngày 24/12/2021 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự huyện VY kết luận:

Các loại tài sản trưng cầu định giá có giá trị thiệt hại vào thời điểm tháng 02 năm 2021 là 37.900.900 đồng, gồm:

- 3,596m3 gỗ thuộc gỗ nhóm II, loại cấp 3 (Táu mật) có giá trị thiệt hại là 35.960.000 đồng.

- 0,953m3 gỗ thuộc nhóm VII các loại khác, loại cấp 5 có giá trị thiệt hại là 1.238.900 đồng.

- 0,702m3 gỗ thuộc nhóm VIII các loại khác, loại cấp 5 có giá trị thiệt hại là 702.000 đồng.

Ngoài ra, quá trình điều tra còn xác định trong tháng 6/2021, Lý Láo S còn thực hiện hành vi phát phá 98m2 rừng tự nhiên đặc dụng tại khoảnh 5, tiểu khu 165 thuộc thôn LB, xã ĐS, huyện VY, tỉnh Yên Bái. Ngày 08/7/2021 đã bị Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã ĐS ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính 3.000.000 đồng (Quyết định số 08/QĐ-XPHC).

Về trách nhiệm dân sự: Lý Láo S đã tự nguyện bồi thường cho Ban quản lý khu bảo tồn thiên nhiên NH số tiền 5.000.000đồng. Ban quản lý khu bảo tồn thiên nhiên NH không có yêu cầu bồi thường gì thêm và xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Bản án hình sự sơ thẩm số 11/2022/HS-ST ngày 29 tháng 3 năm 2022 của Tòa án nhân dân huyện VY, tỉnh Yên Bái đã quyết định:

1. Về tội danh: Tuyên bố bị cáo Lý Láo S phạm tội “Hủy hoại rừng”.

2. Về hình phạt: Áp dụng điểm d khoản 1 Điều 243; điểm b, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự.

Xử phạt bị cáo Lý Láo S 01 (một) năm tù. Thời hạn tù tính từ ngày bắt bị cáo đi thi hành án.

Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn quyết định về xử lý vật chứng, án phí hình sự sơ thẩm, tuyên quyền kháng cáo và hướng dẫn thi hành án theo quy định của pháp luật.

Ngày 04 tháng 4 năm 2022, bị cáo Lý Láo S kháng cáo xin được hưởng án treo.

Tại phiên tòa phúc thẩm:

* Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Yên Bái tham gia phiên tòa phát biểu quan điểm giải quyết vụ án, đề nghị Hội đồng xét xử:

Về hình thức: Đơn kháng cáo của bị cáo Lý Láo S làm trong hạn luật định là hợp lệ.

Về nội dung:

Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 355, Điều 356 của Bộ luật Tố tụng hình sự: Không chấp nhận kháng cáo của bị cáo Lý Láo S; giữ nguyên bản án hình sự sơ thẩm số 11/2022/HS-ST ngày 29 tháng 3 năm 2022 của Tòa án nhân dân huyện VY, tỉnh Yên Bái về mức hình phạt tù đối với bị cáo Lý Láo S.

Giữ nguyên các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị.

* Người bào chữa của bị cáo đề nghị HĐXX: Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 355, điểm e khoản 1 Điều 357 của Bộ luật Tố tụng hình sự; điểm d khoản 1 Điều 243; điểm b, s, t khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự chấp nhận kháng cáo của bị cáo Lý Láo S, sửa bản án hình sự sơ thẩm số 11/2022/HS-ST ngày 29 tháng 3 năm 2022 của Tòa án nhân dân huyện VY, tỉnh Yên Bái theo hướng giữ nguyên mức hình phạt tù và cho bị cáo được hưởng án treo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về thủ tục tố tụng: Tại phiên tòa phúc thẩm bị cáo Lý Láo S vắng mặt, tuy nhiên sự vắng mặt của bị cáo không gây trở ngại cho việc xét xử. Vì vậy, Hội đồng xét xử tiến hành xét xử vắng mặt bị cáo theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 351 của Bộ luật Tố tụng hình sự.

[2] Căn cứ các tài liệu, chứng cứ đã được thu thập trong hồ sơ vụ án có đầy đủ cơ sở kết luận: Để có đất trồng quế nên tháng 02/2021, bị cáo đã trực tiếp lên khu rừng đặc dụng tại khoảnh 11, tiểu khu 165 (thuộc thôn LB, xã ĐS, huyện VY, tỉnh Yên Bái) đã phá rừng trái phép với tổng diện tích 1.574m2, gây thiệt hại về lâm sản 11 cây gỗ thuộc nhóm II, nhóm VII và nhóm VIII, theo kết luận của Hội đồng định giá có tổng giá trị thiệt hại là 37.900.900đồng.

Việc Tòa án cấp sơ thẩm xử phạt bị cáo Lý Láo S về tội “Hủy hoại rừng” theo điểm d khoản 1 Điều 243 của Bộ luật Hình sự là đúng người, đúng tội.

[3] Xét nội dung kháng cáo xin được hưởng án treo của bị cáo Lý Láo S, Hội đồng xét xử thấy:

Hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm đến chế độ quản lý rừng của Nhà nước, xâm phạm nghiêm trọng đến môi trường sinh thái, gây ra những hậu quả nghiêm trọng khác cho đời sống xã hội. Vì vậy, việc xử lý nghiêm hành vi phạm tội của bị cáo theo quy định của pháp luật là cần thiết.

Khi quyết định hình phạt Tòa án cấp sơ thẩm đã căn cứ tính chất, mức độ hành vi phạm tội, nhân thân của bị cáo và áp dụng cho bị cáo được hưởng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự là thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; bị cáo đã tự nguyện bồi thường số tiền 5.000.000đồng cho Ban Quản lý khu bảo tồn thiên nhiên NH được quy định tại điểm b, s khoản 1 Điều 51 của Bộ luật Hình sự là có căn cứ.

Các tình tiết bị cáo là người dân tộc thiểu số, sinh sống ở vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn, trình độ hiểu biết pháp luật hạn chế được HĐXX xem xét là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự. Đối với tình tiết Ban quản lý khu bảo tồn thiên nhiên NH (là nguyên đơn dân sự) có đơn xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo. Xét thấy, nguyên đơn dân sự không phải là bị hại xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo, đây không được coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự nên HĐXX phúc thẩm không chấp nhận. Tòa án cấp sơ thẩm áp dụng cho bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ: Ban quản lý khu bảo tồn thiên nhiên NH xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo là thiếu sót.

Tuy nhiên, mức hình phạt 01 năm tù mà Tòa án cấp sơ thẩm áp dụng đối với bị cáo là phù hợp nên Hội đồng xét xử phúc thẩm không chấp nhận kháng cáo của bị cáo.

Ngoài ra, ngày 08/7/2021 Lý Láo S bị Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã ĐS, huyện VY, tỉnh Yên Bái xử phạt vi phạm hành chính 3.000.000 đồng về hành vi phát phá 98m2 rừng tự nhiên đặc dụng tại khoảnh 5, tiểu khu 165 thuộc thôn LB, xã ĐS, huyện VY, tỉnh Yên Bái (Quyết định số 08/QĐ-XPHC), đã nộp tiền ngày 09/7/2021. Theo quy định tại khoản 1 Điều 7 của Luật xử lý vi phạm hành chính thì chưa hết thời hạn được coi là chưa bị xử lý vi phạm hành chính.

[4] Quá trình giải quyết tại cấp phúc thẩm bị cáo không xuất trình được thêm chứng cứ gì mới để chứng minh cho yêu cầu kháng cáo của mình.

[5] Đề nghị của Đại diện Viện kiểm sát tại phiên tòa phúc thẩm là có căn cứ cần được chấp nhận.

[6] Từ những nhận định trên, Hội đồng xét xử không chấp nhận kháng cáo của bị cáo; giữ nguyên Bản án Hình sự sơ thẩm số 11/2022/HS-ST ngày 29 tháng 3 năm 2022 của Tòa án nhân dân huyện VY, tỉnh Yên Bái.

[7] Không chấp nhận đề nghị của người bào chữa cho bị cáo Lý Láo S.

[8] Do kháng cáo không được chấp nhận bị cáo Lý Láo S phải chịu tiền án phí hình sự phúc thẩm, nhưng bị cáo thuộc hộ nghèo và thuộc trường hợp được miễn tiền án phí nên HĐXX quyết định miễn tiền án phí hình sự phúc thẩm cho bị cáo theo quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 12 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH 14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về án phí, lệ phí Toà án.

[9] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật, kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 355, Điều 356 của Bộ luật Tố tụng hình sự.

1. Không chấp nhận kháng cáo của bị cáo Lý Láo S; giữ nguyên Bản án hình sự sơ thẩm số 11/2022/HS-ST ngày 29 tháng 3 năm 2022 của Tòa án nhân dân huyện VY, tỉnh Yên Bái.

Áp dụng điểm d khoản 1 Điều 243; điểm b, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự: Xử phạt bị cáo Lý Láo S 01 (một) năm tù về tội “Hủy hoại rừng”. Thời hạn tù tính từ ngày đi thi hành án.

2. Về án phí phúc thẩm: Áp dụng điểm đ khoản 1 Điều 12 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Uỷ ban thường vụ Quốc Hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Toà án, Miễn tiền án phí hình sự phúc thẩm cho bị cáo Lý Láo S.

3. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.