Bản án về tội hủy hoại rừng (phá rừng để làm rẫy) số 55/2022/HS-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN HƯỚNG HÓA, TỈNH QUẢNG TRỊ

BẢN ÁN 55/2022/HS-ST NGÀY 23/11/2022 VỀ TỘI HỦY HOẠI RỪNG

Ngày 23 tháng 11 năm 2022, tại Hội trường xét xử Tòa án nhân dân huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số 56/2022/TLST-HS ngày 14 tháng 10 năm 2022 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 58/2022/QĐXXST–HS ngày 09 tháng 11 năm 2022, đối với bị cáo:

Hồ Văn C; Sinh năm: 1973; Nơi ĐKHKTT và chỗ ở: thôn T, xã H, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Nghề nghiệp: Làm rẫy; Trình độ văn hóa: không biết chữ; Dân tộc: Vân Kiều; Giới tính: Nam; Tôn giáo: Không; Quốc tịch: Việt Nam; con ông Hồ Văn C1 và bà Hồ Thị Đ1 (đã chết); Có vợ là Hồ Thị R, sinh năm: 1976 và có 06 con, con lớn sinh năm 1995, con nhỏ sinh năm 2005; tiền án, tiền sự: Không; Bị cáo bị áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú; có mặt.

- Người bào chữa cho bị cáo Hồ Văn C: Bà Lê Thị Thùy L - Trợ giúp viên pháp lý thuộc Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Quảng Trị; có mặt.

- Bị hại: Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa- Đakrông, địa chỉ: Thôn Tân Xuyên, xã Tân Hợp, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị; Người đại diện theo ủy quyền: Ông Bùi Văn T; Chức vụ: Phó Giám đốc (Theo giấy ủy quyền số 28/GUQ-BQL ngày 25/4/2022), có mặt.

- Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan đến vụ án: Anh Hồ Ngọc G2, sinh năm 1981; địa chỉ: Khối #, thị trấn K, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị; có mặt.

- Những người tham gia tố tụng khác:

+ Người phiên dịch: Ông Hồ Quốc P; trú tại: Khối #, thị trấn K, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị; có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào khoảng đầu tháng 4 năm 2022, Hồ Văn C một mình đến khu vực rừng thuộc lô 1, khoảnh 10, tiểu khu 698H, thuộc địa phận xã Húc, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị do Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông quản lý và chọn địa điểm để phát rừng làm rẫy. Sau khi chọn được địa điểm, C sử dụng 01 cây rựa chặt phát dây leo và những cây gỗ nhỏ thời giạn thực hiện trong khoảng 10 ngày. Khoảng 03 ngày sau, C mượn 01 máy cưa nhãn hiệu HITACHI CS35E của anh Hồ Ngọc G2 (anh G2 không biết C mượn máy để chặt phá cây rừng) để cưa hạ những cây gỗ to trên diện tích rừng đã chặt phá trước đó, thời gian cưa khoảng 01 giờ đồng hồ. Sau khi phát hiện khu vực rừng bị phá, ngày 22/4/2022, Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa- Đakrông có báo số 94/BC- BQL gửi Hạt kiểm lâm Hướng Hóa về vụ việc trên.

Quá trình điều tra đã thu giữ:

- 01 cây rựa có đặc điểm dài 77cm, phần lưỡi làm bằng kim loại dài 36cm, nơi rộng nhất 09cm, nơi hẹp nhất 03cm, cán làm bằng gỗ dài 41cm, đường kính 03cm của Hồ Văn C - 01 chiếc máy cưa nhãn hiệu HITACHI CS35E, không có phần lưỡi cưa, máy đã qua sử dụng của anh Hồ Ngọc G2.

- Số cây gỗ bị cưa hạ trong vụ án, do điều kiện giao thông khó khăn và số cây gỗ không còn giá trị sử dụng nên giao cho Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông bảo quản, quản lý cho đến khi có Bản án, quyết định của Tòa án.

Kết luận giám định tư pháp ngày 31/5/2022 của Chi cục kiểm lâm tỉnh Quảng Trị kết luận:

- Vị trí rừng bị phá: Thuộc lô 01, khoảnh 10, Tiểu khu 098H, xã Húc, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị.

- Diện tích rừng bị phá: 0,47 ha.

- Chủ quản lý: Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa- Đakrông - Phân loại rừng theo nguồn gốc hình thành: Rừng tự nhiên thứ sinh núi đất lá rộng thường xanh.

- Phân loại rừng theo mục đích sử dụng (chức năng): Rừng phòng hộ - Phân loại rừng bị phá (chức năng rừng): Rừng sản xuất.

- Trạng thái lô rừng: Rừng nghèo (trữ lượng bình quân 67,894m2/ha - Trữ lượng của diện tích rừng bị phá: 31,910m3 Kết luận định giá tài sản số 28/KL-ĐGTS ngày 20/6/2022 của Hội đồng định giá trong tố tụng hình sự huyện Hướng Hóa kết luận: Tổng giá trị cây đứng rừng bị phá tại lô 1, khoảnh 10, tiểu khu 698H, xã Húc, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị là 44.884.694 đồng Tại bản Cáo trạng số: 58/CT – VKSHH ngày 12/10/2022 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị đã truy tố bị cáo Hồ Văn C về tội “Hủy hoại rừng” quy định tại điểm c khoản 1 Điều 243 của Bộ luật hình sự;

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử:

Tuyên bố bị cáo Hồ Văn C phạm tội “Hủy hoại rừng” theo điểm c khoản 1 Điều 243 Bộ luật hình sự.

Căn cứ điểm c khoản 1 Điều 243; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; khoản 1, 2, 5 Điều 65 Bộ luật hình sự. Xử phạt bị cáo Hồ Văn C từ 15 tháng tù đến 21 tháng tù, cho hưởng án treo và ấn định thời gian thử thách theo quy định.

Về xử lý vật chứng: Căn cứ điểm a, c khoản 2, điểm a khoản 3 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự; điểm a khoản 1, khoản 2 Điều 47 Bộ luật hình sự.

- Tịch thu tiêu hủy: 01 cây rựa có đặc điểm dài 77cm, phần lưỡi làm bằng kim loại dài 36cm, nơi rộng nhất 09cm, nơi hẹp nhất 03cm, cán làm bằng gỗ dài 41cm, đường kính 03cm của Hồ Văn C - Trả lại: 01 chiếc máy cưa nhãn hiệu HITACHI CS35E, không có phần lưỡi cưa, máy đã qua sử dụng cho anh Hồ Ngọc G2 - Tịch thu tiêu hủy: Đối với số cây gỗ bị cưa hạ trong vụ án, hiện Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông đang bảo quản, quản lý.

Về trách nhiệm dân sự: Căn cứ khoản 1 Điều 48 của Bộ luật hình sự và các Điều 584, Điều 585, Điều 586, Điều 589 của Bộ luật dân sự buộc bị cáo Hồ Văn C phải bồi thường cho Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông số tiền 44.884.694 đồng đã bồi thường 5.000.000 đồng, còn phải bồi thường số tiền là 39.844.694 đồng.

Về án phí: Áp dụng khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự và điểm a khoản 1 Điều 23 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc hội buộc bị cáo bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm và được miễn án phí dân sự sơ thẩm.

Người bào chữa cho bị cáo đề nghị Hội đồng xét xử:

Người bào chữa cho bị cáo Hồ Văn C: Đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ điểm c khoản 1 Điều 243; điểm b, s, m khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự; xử phạt bị cáo Hồ Văn C 06 tháng đến 09 tháng cải tạo không giam giữ;

Ý kiến của bị hại: Đề nghị Hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo. Buộc bị cáo bồi thường thiệt hại theo pháp luật.

Bị cáo nói lời sau cùng: Bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội của mình như cáo trạng mà Viện kiểm sát đã truy tố. Bị cáo mong muốn Hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo để các bị cáo sớm có cơ hội hòa nhập với xã hội, làm công dân tốt.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1]. Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an huyện Hướng Hóa, Điều tra viên; Viện kiểm sát nhân dân huyện Hướng Hóa, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, các bị cáo, người bào chữa; bị hại không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2]. Về hành vi bị truy tố: Lời khai của bị cáo tại phiên tòa hoàn toàn phù hợp với kết quả điều tra và các tài liệu, chứng cứ thu thập được trong hồ sơ vụ án, có đủ cơ sở để Hội đồng xét xử khẳng định:

Vào khoảng đầu tháng 10 năm 2022, bị cáo Hồ Văn C có hành vi dùng rựa, máy cưa chặt, phát rừng có diện tích 0,47 ha = 4.700 mét vuông (m2) rừng tại lô 1, khoảnh 10, tiểu khu 698H (Trạng thái lô rừng: Rừng nghèo ) tại xã Húc, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị thuộc phần quản lý của Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa-Đakrông để làm rẩy. Vì vậy, hành vi của bị cáo Hồ Văn C đã phạm tội “Hủy hoại rừng” với tình tiết định khung “ Rừng phòng hộ có diện tích từ 3.000 mét vuông (m2) đến dưới 7.000 mét vuông (m2)”, tội phạm và hình phạt quy định tại điểm c khoản 1 Điều 243 của Bộ luật hình sự.

[3]. Xét tính chất, hành vi phạm tội, tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm và hình phạt đối với bị cáo, Hội đồng xét xử thấy:

Về tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự: Bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Trong quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo “thành khẩn khai báo”, “ăn năn hồi cải” về hành vi của mình, bị cáo thuộc hộ nghèo nhưng đã tự nguyện bồi thường một phần thiệt hại với số tiền 5.000.000 đồng (theo biên lai thu tiền số BB/2021/0000015 ngày 05/10/2022 của Chi cục thi hành án dân sự huyện Hướng Hóa) và được chính quyền địa phương xác nhận gia đình là hộ nghèo, bị cáo là lao động chính trong gia đình, có con bị bệnh hiểm nghèo, nên cần xem xét áp dụng cho bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự.

Xét tính chất và mức độ hành vi phạm tội, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự như đã phân tích nêu trên. Bị cáo có nhân thân tốt, có nơi cư trú rõ ràng nên cần áp dụng khoản 1, 2, 5 Điều 65 Bộ luật hình sự xử phạt tù cho hưởng án treo đối với bị cáo là có căn cứ.

Tiếp tục thực hiện Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với bị cáo cho đến khi bản án có hiệu lực pháp luật.

[4] Về trách nhiệm dân sự: Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông yêu cầu bị cáo Hồ Văn C bồi thường tổng giá trị tài sản thiệt hại toàn bộ số cây rừng bị chặt phá trên diện tích 0,47ha đất rừng gỗ tự nhiên trung bình, phòng hộ đầu nguồn có giá trị là 44.884.694đồng theo Kết luận định giá tài sản số 28/KL-ĐGTS ngày 20/6/2022 của Hội đồng định giá trong tố tụng hình sự huyện Hướng Hóa. Hội đồng xét xử thấy yêu cầu của Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật. Bị cáo Hồ Văn C đã bồi thường số tiền 5.000.000 đồng (theo biên lai thu tiền số BB/2021/0000015 ngày 05/10/2022 của Chi cục thi hành án dân sự huyện Hướng Hóa). Vì vậy, căn cứ khoản 1 Điều 48 Bộ luật hình sự; Điều 584, Điều 585, Điều 589 của Bộ luật dân sự buộc bị cáo Hồ Văn C phải tiếp tục bồi thường cho Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông số tiền 39.844.694 đồng.

[5]. Về xử lý vật chứng:

- Đối với 01 cây rựa có đặc điểm dài 77cm, phần lưỡi làm bằng kim loại dài 36cm, nơi rộng nhất 09cm, nơi hẹp nhất 03cm, cán làm bằng gỗ dài 41cm, đường kính 03cm của Hồ Văn C làm công cụ, phương tiện phạm tội và vật không có giá trị nên căn cứ điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật hình sự và điểm a khoản 2 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự để tịch thu, tiêu hủy.

- Đối với 01 chiếc máy cưa nhãn hiệu HITACHI CS35E, không có phần lưỡi cưa, máy đã qua sử dụng của anh Hồ Ngọc G2. Anh G2 không biết C mượn máy để sử dụng vào việc cưa gỗ nên căn cứ khoản 2 Điều 47 Bộ luật hình sự và điểm a khoản 3 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự trả lại cho anh Hồ Ngọc G2.

Vật chứng hiện đang được Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị quản lý và có đặc điểm được mô tả theo Biên bản giao nhận vật chứng ngày 19/10/2019 giữa cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Hướng Hóa và Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hướng Hóa.

- Đối với số cây gỗ bị cưa hạ trong vụ án, hiện Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông đang bảo quản, quản lý. Tại Biên bản làm việc về giao vật chứng ngày 28/10/2022: Số cây gỗ bao gồm 281 cây rừng tự nhiên bị cưa, chặt hạ do điều kiện giao thông khó khăn trong việc vận chuyển tang vật và số cây gỗ không còn giá trị sử dụng nên căn cứ điểm c khoản 2 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự tịch thu, tiêu hủy.

[6]. Về các vấn đề khác: Đối với anh Hồ Ngọc G2 cho bị cáo Hồ Văn C mượn máy cưa nhãn hiệu HITACHI CS35E, anh G2 không biết bị cáo mượn máy để phá, hủy hoại rừng nên không phải chịu trách nhiệm hình sự.

[7]. Về án phí: Bị cáo thuộc hộ nghèo và có đơn xin miễn án phí; vì vậy căn cứ khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự và điểm đ khoản 1 Điều 12 và điểm a, c khoản 1 Điều 23 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án buộc bị cáo phải chịu 200.000 đồng án phí hình sự sơ thẩm và được miễn án dân sự sơ thẩm.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm c khoản 1 Điều 243; khoản 1 Điều 38; điểm b, s khoản 1, 2 Điều 51; khoản 1, 2, 5 Điều 65 của Bộ luật hình sự.

Căn cứ khoản 1 Điều 48 của Bộ luật hình sự và các Điều 584, 585, 589 của Bộ luật dân sự.

Căn cứ điểm a khoản 1, khoản 2 Điều 47 của Bộ luật hình sự và điểm a, c khoản 2, điểm a khoản 3 Điều 106 của Bộ luật tố tụng hình sự.

Căn cứ khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự và điểm đ khoản 1 Điều 12; điểm a, c khoản 1 Điều 23 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án.

1. Tuyên bố: Bị cáo Hồ Văn C phạm tội “Hủy hoại rừng” Xử phạt: Bị cáo Hồ Văn C 12 (mười hai) tháng tù, cho hưởng án treo. Thời gian thử thách là 24 (hai tư) tháng, tính từ ngày tuyên án sơ thẩm (23/11/2022).

Giao bị cáo Hồ Văn C cho Ủy ban nhân dân xã H, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị giám sát, giáo dục. Gia đình bị cáo có trách nhiệm phối hợp với chính quyền địa phương trong việc giám sát, giáo dục bị cáo trong thời gian thử thách của án treo.

Trường hợp bị cáo Hồ Văn C thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định tại Điều 68 của Luật thi hành án hình sự.

Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

2. Về trách nhiệm dân sự: Buộc bị cáo Hồ Văn C phải bồi thường thiệt hại cho Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa - Đakrông số tiền 44.884.694đồng đã bồi thường 5.000.000 đồng; còn phải tiếp tục bồi thường số tiền 39.844.694 đồng.

“Kể từ ngày có đơn yêu cầu thi hành án của người được thi hành án cho đến khi thi hành xong, tất cả các khoản tiền, hàng tháng bên phải thi hành án còn phải chịu khoản tiền lãi của số tiền còn phải thi hành án tương ứng với thời gian chậm trả tại thời điểm thanh toán theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 Bộ luật Dân sự”.

Trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 của Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7 và 9 của Luật thi hành án dân sự. Thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 của Luật thi hành án dân sự.