Bản án về tội gây rối trật tự công cộng số 36/2023/HS-PT

TOÀ ÁN NHÂN DÂN TỈNH NAM ĐỊNH

BẢN ÁN 36/2023/HS-PT NGÀY 21/04/2023 VỀ TỘI GÂY RỐI TRẬT TỰ CÔNG CỘNG

Ngày 21 tháng 4 năm 2023, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Nam Định xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 16/2023/TLPT-HS ngày 20 tháng 02 năm 2023 đối với bị cáo Nguyễn Xuân T, do có kháng cáo của bị cáo đối với bản án hình sự sơ thẩm số 04/2023/HS-ST ngày 17-01-2023 của Toà án nhân dân huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định.

- Bị cáo kháng cáo: Nguyễn Xuân T, sinh ngày 15-3-2006, tên gọi khác: Không; nơi sinh và nơi cư trú: Xóm 7, xã H, huyện H, tỉnh N; nghề nghiệp: Tự do; trình độ học vấn: 11/12; giới tính: Nam; Quốc tịch: V Nam; dân tộc: Kinh; tôn giáo: Thiên chúa; con ông Nguyễn Văn T1 (tức Nguyễn Minh T1), sinh năm 1973 và con bà Nguyễn Thị Kim L, sinh năm 1974; gia đình có 04 chị em, bị cáo là thứ ba; chưa có vợ, con; tiền án, tiền sự: Không; bị cáo bị tạm giữ từ ngày 28-11- 2022 đến ngày 07-12-2022 được áp dụng biện pháp ngăn chặn “Cấm đi khỏi nơi cư trú”. Có mặt.

* Người đại diện hợp pháp của bị cáo Nguyễn Xuân T: Ông Nguyễn Văn T1 (tức Nguyễn Minh T1), sinh năm 1973 (bố đẻ bị cáo); địa chỉ: Xóm 7, xã H, huyện H, tỉnh N.

* Người bào chữa cho bị cáo Nguyễn Xuân T: Bà Trần Thị N - Trợ giúp viên pháp lý thuộc Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Nam Định.

Trong vụ án này còn có bị cáo Vũ Viết Đ nhưng không có kháng cáo hoặc bị kháng nghị gì.

Tại phiên tòa có mặt bị cáo T, ông Nhuần, người bào chữa.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào khoảng đầu tháng 10 năm 2022, Phạm Anh Q, sinh ngày 01-01-2006, trú tại xóm 6, xã H, huyện H lên mạng Internet học cách tự chế tạo pháo nổ. Khoảng 12 giờ ngày 25-11-2022, Q chuẩn bị các nguyên liệu gồm: lưu huỳnh, kali clorua, than củi, keo 502 rồi nhắn tin rủ Nguyễn Xuân T đem màng bọc thực phẩm đến nhà Q để cuốn pháo nổ, T đồng ý và rủ thêm Vũ Viết Đ ở xóm 4, xã H đi cùng. Khi T và Đ đến, Q lấy nguyên liệu trộn thành thuốc pháo và cùng T, Đ chế tạo được 10 quả pháo nổ có hình trụ vỏ bằng giấy, mỗi quả cao khoảng 10cm, đường kính khoảng 03cm. Q đưa cho Đ 03 quả, cho T 02 quả mang về nhà cất giấu, còn lại 05 quả Q đem ra cánh đồng phía sau nhà Q đốt. Khi Q mang pháo đi đốt thì gặp Bùi Quốc V, sinh ngày 16-10-2006, ở xóm 1, xã H, Q đưa cho V chiếc điện thoại di động nhãn hiệu Redmi của mình nhờ V quay video cảnh đốt pháo, sau đó Q châm lửa đốt 05 quả pháo thì có 03 quả nổ và 02 quả không nổ.

Trên đường mang pháo về nhà cất giấu, Nguyễn Xuân T rủ Đ tối đi chơi và mang số pháo trên đi nổ thì Đ đồng ý. Đến khoảng 19 giờ 30 phút cùng ngày, Nguyễn Xuân T điều khiển xe mô tô biển kiểm soát 18HA - 027.52 mang theo 02 quả pháo nổ và 01 chiếc bật lửa đến nhà rủ Nguyễn Văn T, sinh ngày 26-9- 2006 ở xóm 7, xã H đến nhà Đ chơi. Khi đến nơi, Đ cầm 03 quả pháo nổ Q cho đem ra khu vực đường nhựa phía Tây Sông Múc phía trước nhà Đ - là khu vực Đ dân cư, có nhiều người qua lại, Đ đặt 02 quả pháo trên mặt đường, bảo Nguyễn Xuân T đưa bật lửa cho Đ rồi lần lượt châm lửa đốt pháo, gây ra tiếng nổ lớn và tiếp tục cầm quả pháo còn lại châm lửa đốt, ném xuống sông Múc cạnh đường nhựa nhưng không nổ. Sau đó, Đ đưa bật lửa cho Nguyễn Xuân T châm đốt 01 quả pháo mà Nguyễn Xuân T đang cầm trên tay và ném xuống sông nhưng không nổ. Đến khoảng 20 giờ cùng ngày, Nguyễn Xuân T điều khiển xe chở Đ và Nguyễn Văn T đi chơi. Khi đến khu vực gần nhà thờ Xuân Hương thuộc xóm 6, xã H, Nguyễn Xuân T bảo Đ và Nguyễn Văn T xuống xe để Nguyễn Xuân T đi có việc riêng. Sau đó Nguyễn Xuân T điều khiển xe một mình đi thêm khoảng 20m đến khu vực đường bê tông L xóm trước nhà anh Đinh Văn K, sinh năm 1985 ở cùng xóm - cũng là khu vực Đ dân cư, có nhiều người qua lại, T dừng xe và lấy trong túi áo ra 01 quả pháo, châm lửa đốt rồi ném vào khu vực sân nhà anh K cạnh trục đường dong L xóm, quả pháo phát nổ gây ra tiếng nổ lớn khiến những người trong nhà anh K và người ở gần khu vực nhà anh K giật mình. Sau khi đốt pháo xong, Nguyễn Xuân T quay lại đón Đ và Nguyễn Văn T bỏ chạy về nhà để tránh bị phát hiện.

Đến 17 giờ ngày 28-11-2022, biết hành vi của mình là vi phạm pháp luật Nguyễn Xuân T đã đến Công an huyện Hải Hậu đầu thú. Cơ quan điều tra đã thu giữ tại nhà Đ và nhà anh K các mảnh giấy in màu trắng có kích thước khác nhau nghi là xác pháo nổ. Ngoài ra, còn tạm giữ của Phạm Anh Q 01 đoạn dây tiết diện tròn, đường kính 04mm, dài 70cm, bên ngoài dây bọc màng nilong trong suốt, lõi dây có chất dạng bột màu trắng và 01 điện thoại di động nhãn hiệu Redmi; Nguyễn Xuân T 01 chiếc điện thoại di động nhãn hiệu Samsung A03S.

Tại bản kết luận giám định số 8448/KL-KTHS ngày 16-12-2022 của Viện K học hình sự - Bộ Công an kết luận: Trên các mảnh giấy gửi giám định đều tìm thấy dấu vết của thuốc pháo nổ, các mảnh giấy là vỏ của các quả pháo nổ vỡ ra (đã qua sử dụng); 01 đoạn dây sáng màu, tiết diện tròn, đường kính 04mm, dài 70cm, bên ngoài dây bọc màng ni lông trong suốt, lõi dây có chất bột màu trắng là dây ngòi pháo.

Quá trình điều tra, Nguyễn Xuân T và Vũ Viết Đ đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của bản thân.

Tại bản án hình sự sơ thẩm sơ thẩm số 04/2023/HS-ST ngày 17-01-2023 của Toà án nhân dân huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định đã quyết định:

Tuyên bố Nguyễn Xuân T phạm tội “Gây rối trật tự công cộng”.

Căn cứ vào khoản 1 Điều 318, điểm i, s khoản 1 Điều 51; khoản 2 Điều 51; Điều 91; Điều 101; Điều 38 và Điều 58 Bộ luật Hình sự đối với bị cáo Nguyễn Xuân T; Xử phạt bị cáo Nguyễn Xuân T 06 (sáu) tháng tù. Thời hạn tù tính từ ngày bị cáo đi chấp hành án. (Được trừ thời gian bị cáo đã bị tạm giữ từ ngày 28-11-2022 đến ngày 07-12-2022).

Ngoài ra bản án còn tuyên mức hình phạt với bị cáo Vũ Viết Đ. Tuyên về xử lý vật chứng, án phí và quyền kháng cáo.

Ngày 19-01-2023 bị cáo Nguyễn Xuân T có đơn kháng cáo với nội dung: Toà án nhân dân huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định xét xử bị cáo về tội gây rối trật tự công cộng là đúng người, đúng tội, không oan. Tuy nhiên mức hình phạt 06 tháng tù đối với bị cáo là quá nặng nên bị cáo đề nghị Toà án nhân dân tỉnh Nam Định xem xét cho bị cáo được hưởng án treo.

Tại phiên toà phúc thẩm:

- Bị cáo Nguyễn Xuân T giữ nguyên nội dung kháng cáo trình bày: Cấp sơ thẩm xét xử bị cáo về tội “Gây rối trật tự công cộng” là đúng người, đúng tội, không oan. Bị cáo có hoàn cảnh khó khăn, bị cáo chưa đến tuổi thành niên, trình độ học vấn thấp, hiểu biết pháp luật còn hạn chế, trong quá trình tố tụng bị cáo luôn thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải nên đề nghị Hội đồng xét xử xem xét cho bị cáo được cải tạo tại địa phương.

- Ông T1 trình bày: Bị cáo có hoàn cảnh khó khăn, bị cáo chưa đến tuổi thành niên, trình độ học vấn thấp, hiểu biết pháp luật còn hạn chế nên đề nghị Hội đồng xét xử xem xét cho bị cáo được cải tạo tại địa phương.

- Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Nam Định kết luận về vụ án: Đơn kháng cáo của bị cáo hợp lệ, được xem xét theo trình tự phúc thẩm. Cấp sơ thẩm xét xử bị cáo Nguyễn Xuân T về tội “Gây rối trật tự công cộng” là đúng người, đúng tội, không oan. Cấp sơ thẩm đã xem xét tính chất mức độ hành vi phạm tội, nhân thân của bị cáo, các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự và xử phạt bị cáo 06 tháng tù là là tương đối phù hợp với quy định của pháp luật, đảm bảo tính răn đe giáo dục. Tuy nhiên bị cáo phạm tội khi chưa thành niên, có nhiều tình tiết giảm nhẹ, có nhân thân tốt, có nơi cư trú rõ ràng, hoàn cảnh gia đình khó khăn. Tại phiên tòa phúc thẩm, bố bị cáo có đơn trình bày hoàn cảnh khó khăn được chính quyền địa phương xác nhận. Do vậy, đề nghị HĐXX áp dụng điểm b khoản 1 Điều 355; điểm e khoản 1 Điều 357 BLTTHS; chấp nhận kháng cáo của bị cáo. Áp dụng khoản 1 Điều 318; các điểm i, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51; Điều 58; Điều 91; khoản 1 Điều 101; Điều 38; Điều 65 BLHS xử bị cáo Nguyễn Xuân T 06 tháng tù nhưng cho hưởng án treo thử thách gấp đôi.

Trợ giúp viên bào chữa cho bị cáo trình bày: Cấp sơ thẩm xét xử bị cáo là đúng người, đúng tội, không oan. Bị cáo phạm tội khi chưa đến tuổi thành niên, trình độ học vấn thấp, hiểu biết pháp luật còn hạn chế, sau khi phạm tội đã ra đầu thú và thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải với hành vi phạm tội của bản thân, có hoàn cảnh khó khăn, phạm tội lần đầu thuộc T hợp ít nghiêm trọng. Tại cấp phúc thẩm, bị cáo xuất trình đơn trình bày hoàn cảnh gia đình khó khăn được chính quyền địa phương xác nhận. Đề nghị HĐXX cho bị cáo được hưởng án treo như đề nghị của đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Nam Định.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên toà, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về tố tụng: Đơn kháng cáo của bị cáo làm trong thời hạn luật định, được Hội đồng xét xử xem xét theo trình tự phúc thẩm. Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát nhân dân, Toà án cấp sơ thẩm trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS). Quá trình điều tra và tại phiên toà, bị cáo không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, có căn cứ xác định các hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng của cấp sơ thẩm đã thực hiện trong vụ án đều hợp pháp.

[2] Xét kháng cáo của bị cáo thấy rằng: Khoảng 19 giờ 30 phút ngày 26- 11-2022, tại khu vực trục đường nhựa phía Tây sông Múc thuộc xóm 4, xã H, huyện H, tỉnh N - là khu vực đường giao thông, Đ dân cư, có nhiều người qua lại, Nguyễn Xuân T và Vũ Viết Đ có hành vi đốt 04 quả pháo, trong đó có 02 quả phát nổ gây ra tiếng nổ lớn. Đến khoảng 20 giờ cùng ngày, Nguyễn Xuân T có hành vi đốt rồi ném 01 quả pháo vào khu vực sân nhà anh Đinh Văn K, sinh năm 1985 ở xóm 6, xã H, huyện H, tỉnh N - cũng là khu vực Đ dân cư, pháo phát nổ gây ra tiếng nổ lớn, làm những người trong gia đình anh K và một số gia đình xung quanh giật mình và hoảng sợ; gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội tại địa phương và tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ đến các hộ dân xung quanh. Cấp sơ thẩm xét xử bị cáo Nguyễn Xuân T và các bị cáo khác về tội “Gây rối trật tự công cộng” theo khoản 1 Điều 318 BLHS là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

[3] Về yêu cầu kháng cáo xin hưởng án treo: Căn cứ tính chất mức độ hành vi phạm tội, nhân thân của bị cáo, các tình tiết tăng nặng giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, cấp sơ thẩm đã xử phạt Nguyễn Xuân T 06 tháng tù về tội “Gây rối trật tự công cộng” theo khoản 1 Điều 318 BLHS là tương xứng với tính chất mức độ hành vi phạm tội của bị cáo và có căn cứ pháp lý. Tuy nhiên bị cáo có nhân thân tốt; sau khi thực hiện tội phạm, bị cáo ra đầu thú và thành khẩn khai báo ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của bản thân; bị cáo có hoàn cảnh gia đình khó khăn được chính quyền địa phương xác nhận đây là tình tiết mới tại phiên tòa phúc thẩm; khi thực hiện tội phạm, bị cáo mới 16 tuổi 8 tháng 13 ngày, là người chưa thành niên phạm tội. Đây là những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 51 BLHS. Do bị cáo được áp dụng nhiều tình tiết giảm nhẹ, có nơi cư trú rõ ràng đối chiếu với các tiêu chuẩn điều kiện theo hướng dẫn của tại Điều 2 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15-5-2018 của Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao, thấy có đủ điều kiện để áp dụng Điều 65 BLHS cho bị cáo được miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện, cải tạo dưới sự giám sát, giáo dục của chính quyền địa phương cũng đủ sức răn đe giáo dục đối với bị cáo và phòng ngừa tội phạm và thể hiện sự Kn hồng của pháp luật, bản chất nhân đạo và chính sách hình sự đối với người dưới 18 tuổi phạm tội như đề nghị của đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Nam Định. Nên cần chấp nhận kháng cáo xin được hưởng án treo của bị cáo, sửa bản án sơ thẩm.

[4] Các quyết định khác của Bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

[5] Do sửa án sơ thẩm, nên bị cáo không phải nộp án phí hình sự phúc thẩm theo quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 355, điểm e khoản 1 Điều 357 BLTTHS. Chấp nhận kháng cáo của bị cáo Nguyễn Xuân T; Sửa bản án sơ thẩm.

Tuyên bố bị cáo Nguyễn Xuân T phạm tội “Gây rối trật tự công cộng”. Căn cứ khoản 1 Điều 318; các điểm i, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51; Điều 58; Điều 91; Điều 101; Điều 65 BLHS. Xử phạt bị cáo Nguyễn Xuân T 06 (Sáu) tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 12 tháng kể từ ngày tuyên án phúc thẩm. Bị cáo bị tạm giam từ ngày 28-11-2022 đến ngày 07-12-2022.

Giao bị cáo Nguyễn Xuân T cho UBND xã H, huyện H, tỉnh N giám sát và giáo dục. T hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định tại Điều 68, Điều 92 của Luật Thi hành án hình sự.

Trong thời gian thử thách, nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật Thi hành án hình sự 02 lần trở lên, thì Toà án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo. Trong thời gian thử thách, T hợp thực hiện hành vi phạm tội mới thì Toà án buộc người đó phải chấp hành hình phạt của bản án trước và tổng hợp với hình phạt của bản án mới theo quy định tại Điều 56 của Bộ luật hình sự.

Về án phí: Bị cáo Nguyễn Xuân T không phải nộp án phí hình sự phúc thẩm.

Các quyết định khác của án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.