Bản án về khiếu kiện quyết định thu hồi đất, quyết định bồi thường hỗ trợ do thu hồi đất số 394/2023/HC-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 394/2023/HC-PT NGÀY 08/06/2023 VỀ KHIẾU KIỆN QUYẾT ĐỊNH THU HỒI ĐẤT, QUYẾT ĐỊNH BỒI THƯỜNG HỖ TRỢ DO THU HỒI ĐẤT

Ngày 08 tháng 6 năm 2023, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh xét xử phúc thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý số 186/2023/TLPT-HC ngày 17 tháng 3 năm 2023 về việc “Khiếu kiện Quyết định thu hồi đất, Quyết định bồi thường hỗ trợ do thu hồi đất”. Do Bản án hành chính sơ thẩm số 54/2022/HC-ST ngày 25 tháng 8 năm 2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai bị kháng cáo. Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số 2123/2023/QĐ-PT ngày 27/4/2023 giữa các đương sự:

1. Người khởi kiện:

1.1 Ông Phạm Văn H, sinh năm 1952 (vắng mặt)

1.2 Bà Bùi Thị N, sinh năm 1953 (vắng mặt) Cùng địa chỉ: huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai.

Người đại diện theo ủy quyền: Ông Nguyễn Thái C, sinh năm 1982 và ông Lê Văn N1, sinh năm 1981 (xin xét xử vắng mặt).

Cùng địa chỉ: thành phố Bà Rịa, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

2. Người bị kiện:

2.1 Ủy ban nhân dân (UBND) huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai.

2.2 Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai.

Người đại diện theo pháp luật của người bị kiện: Ông Huỳnh Tấn T, chức vụ: Chủ tịch UBND huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai.

Người đại diện theo ủy quyền của người bị kiện: Ông Lê Văn T1, sinh năm 1973, chức vụ: Phó chủ tịch UBND huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai (xin xét xử vắng mặt); Địa chỉ: tổ 20, KP1, phường Xuân Thanh, Long Khánh, Đồng Nai.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kiện:

- Ông Lê Văn B – Trưởng phòng tài nguyên và môi trường huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai (vắng mặt).

Ông Ngô Minh P – Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai (vắng mặt).

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

3.1. Ông Phạm Xuân T1, sinh năm 1984 (vắng mặt).

3.2. Ông Phạm Bùi K, sinh năm 1978 (vắng mặt) 3.3. Bà Trần Thị Ngọc B, sinh năm 1980 (vắng mặt).

Cùng địa chỉ: huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai.

3. Người kháng cáo: Người khởi kiện ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo đơn khởi kiện và các lời khai trong quá trình tố tụng người khởi kiện ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N trình bày:

Để xây dựng Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc Dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai. Ủy ban nhân dân huyện Cẩm Mỹ đã thu hồi của ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N diện tích đất 4864,9m2 tọa lạc tại xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai.

Ông H, bà N hoàn toàn đồng ý với chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc xây dựng tuyến đường cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây. Tuy nhiên trong quá trình thu hồi đất và phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho Ông H, bà N, UBND huyện Cẩm Mỹ đã vi phạm, áp dụng sai các quy định của pháp luật về việc thu hồi, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Điều này đã ảnh hưởng đến quyền, lợi ích chính đáng của Ông H, bà N. Vì vậy ông bà đã làm đơn khiếu nại đến UBND các cấp.

1. Nội dung sự việc.

- Ngày 15/10/2019, UBND huyện Cẩm Mỹ ra Thông Báo số 582/TB- UBND, 594/TB-UBND để thông báo cho ông H bà N về việc Nhà nước thu hồi 4864,9m2 đất nông nghiệp tọa lạc tại xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc Dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai;

- Ngày 25/12/2019, UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành Quyết định số: 624,625/QĐ-UBND thu hồi 4864,9m2 đất của ông H bà N tọa lạc tại xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ;

- Ngày 25/12/2019, UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành quyết định số: 717/QĐ-UBND, về việc: “Phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do Thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc Dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai”.

Căn cứ Thông báo thu hồi đất và Quyết định thu hồi đất nêu trên cho thấy UBND huyện Cẩm Mỹ đã không tuân thủ, vi phạm quy định của pháp luật về “thời gian thông báo thu hồi đất” quy định tại khoản 1, Điều 67 Luật Đất đai.

2 - Cơ sở của việc khởi kiện.

- Căn cứ Điều 67 Luật Đất đai quy định về việc Thông báo thu hồi đất và chấp hành quyết định thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng như sau:

“1. Trước khi có quyết định thu hồi đất, chậm nhất là 90 ngày đối với đất nông nghiệp và 180 ngày đối với đất phi nông nghiệp, cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải thông báo thu hồi đất cho người có đất thu hồi biết. Nội dung thông báo thu hồi đất bao gồm kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm.

2. Trường hợp người sử dụng đất trong khu vực thu hồi đất đồng ý để cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất trước thời hạn quy định tại khoản 1 Điều này thì Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi đất mà không phải chờ đến hết thời hạn thông báo thu hồi đất”.

Ngày 15/10/2019, UBND huyện Cẩm Mỹ ra Thông báo thu hồi đất của ông H bà N nhưng đến ngày 25/12/2019 đã ban hành quyết định thu hồi đất. Như vậy quyết định thu hồi đất được ban hành sớm hơn so với quy định nêu trên là 20 ngày.

Nếu UBND huyện Cẩm Mỹ tuân thủ quy định nêu trên thì quyết định thu hồi đất của ông H bà N phải được ban hành sau ngày 15/01/2020.

- Căn cứ Điều 74 Luật đất đai quy định về nguyên tắc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất:

“1. Người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất nếu có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 75 của Luật này thì được bồi thường.

2. Việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất.

3. Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, kịp thời và đúng quy định của pháp luật”.

Theo quy định này, thì giá đất để tính bồi thường, hỗ trợ cho ông H bà N phải được áp dụng theo giá đất do UBND tỉnh Đồng Nai quyết định, ban hành có hiệu lực trong năm 2020 có giá cao giá đất năm 2019.

Cụ thể, giá đất để bồi thường, hỗ trợ cho ông H bà N phải được áp dụng tại các quyết định, quy định sau:

- Về giá đất hỗ trợ quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 15 Quyết định số 10/2018/QĐ-UBND ngày 22 tháng 02 năm 2018 của UBND tỉnh Đồng Nai: phải áp dụng giá đất quy định tại quyết định số: 49/2019/QĐ-UBND ngày 31/12/2019 của UBND tỉnh Đồng Nai ban hành quy định “Ban hành về bảng giá đất tỉnh Đồng Nai 5 năm, giai đoạn 2020 - 2024” có hiệu lực ngày 01/01/2020;

- Về giá đất bồi thường phải được được khảo sát, định giá phù hợp với giá đất chuyển nhượng trên thị trường tại địa phương trong năm 2020.

Ông H bà N không đồng ý với việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của UBND huyện Cẩm Mỹ nên Ông H bà N đã khiếu nại đến UBND huyện Cẩm Mỹ. Ngày 09/6/2020, Chủ tịch UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành Quyết định 404/2020/QĐ-UBND về việc giải quyết khiếu nại của ông Phạm Văn H (lần đầu) bác đơn khiếu nại của ông H, vì vậy ông H bà N khởi kiện tất cả các quyết định nêu trên ra Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai.

* Yêu cầu Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai giải quyết những vấn đề sau:

1 - Hủy Quyết định số 624,625/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc “Thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc Dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai”;

2 - Hủy Quyết định số 717/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc “Phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do Thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc Dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai”;

3 – Hủy Quyết định số 404/QĐ-UBND ngày 09/6/2020 của Chủ tịch UBND huyện Cẩm Mỹ về việc giải quyết khiếu nại của ông Phạm Văn H (lần đầu).

4 – Yêu cầu UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư mới đúng, đủ theo quy định của pháp luật cho ông Phạm Văn H và Bùi Thị N.

* Bản tự khai, lời trình bày ý kiến của UBND và Chủ tịch UBND huyện Cẩm Mỹ:

1. Về nội dung yêu cầu Hủy “Quyết định số 624/QĐ-UBND, Quyết định số 625/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ”.

Căn cứ pháp lý để ban hành Quyết định số 624/QĐ-UBND, Quyết định số 625/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ về việc thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ.

- Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015;

- Khoản 2, Điều 67, khoản 3, Điều 188, Luật Đất đai 2013;

- Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai;

- Nghị định số 01/2017/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai;

- Quyết định số 2229/QĐ-BGTVT ngày 17/10/2018 của Bộ Giao thông vận tải về việc phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2017 – 2020;

- Nghị quyết số 164/2019/NQ-HĐND ngày 12/7/2019 của Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Nai, về việc thống nhất điều chỉnh quy mô, địa điểm thực hiện dự án trên địa bàn tỉnh Đồng Nai;

- Quyết định số 41/2019/QĐ-UBND ngày 16/10/2019 của UBND tỉnh Đồng Nai, ban hành quy chế phối hợp thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Đồng Nai;

- Quyết định số 4690/QĐ-UBND ngày 28/12/2018 của UBND tỉnh Đồng Nai, về việc phê duyệt Kế hoạch sử dụng đất năm 2019 huyện Cẩm Mỹ.

- Thông báo số 12094/TB-UBND ngày 21/10/2019 của Đồng chí Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai tại buổi làm việc với Ban chỉ đạo công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây.

- Thông báo số 594/TB- UBND ngày 15/10/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ về việc thông báo thu hồi diện tích đất khoảng 3029,4 m2 tại thửa đất số 55, tờ bản đồ số 16, bản đồ địa chính xã Xuân Bảo, mục đích sử dụng: Đất trồng cây lâu năm.

- Thông báo số 582/TB- UBND ngày 15/10/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ về việc thông báo thu hồi diện tích đất khoảng 1835,5 m2 tại thửa đất số 67, tờ bản đồ số 16, bản đồ địa chính xã Xuân Bảo, mục đích sử dụng: Đất trồng cây lâu năm.

- Biên bản Niêm yết công khai phương án (dự thảo) về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư ngày 05/12/2019 của Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Cẩm Mỹ.

- Biên bản họp dân ngày 07/12/2019 của Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Cẩm Mỹ về việc công khai phương án bồi thường dự thảo và nhận ý kiến đóng góp của người có đất bị thu hồi.

Ngày 25/12/2019, UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành Quyết định số 624/QĐ- UBND, về việc thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ. Trong đó thu hồi 3029,4m2 đất trồng cây lâu năm thuộc thửa đất số 55, tờ bản đồ số 16, bản đồ địa chính xã Xuân Bảo; Quyết định số 625/QĐ- UBND, về việc thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ. Trong đó thu hồi 1835,5m2 đất trồng cây lâu năm thuộc thửa đất số 67, tờ bản đồ số 16, bản đồ địa chính xã Xuân Bảo do ông Phạm Văn H và bà Bùi Thị N sử dụng là đúng thẩm quyền theo quy định của Nhà nước.

2. Về nội dung yêu cầu hủy “Quyết định số 717/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ”:

Căn cứ pháp lý để ban hành Quyết định số 717/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ.

- Khoản 2 Điều 74, khoản 3, điểm đ, khoản 4 Điều 114 Luật Đất đai 2013 - Khoản 1, Điều 15 Nghị định số 44/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định về giá đất;

- Khoản 1 Điều 20 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất.

- Quyết định số 64/2014/QĐ-UBND ngày 22/12/2014 của UBND tỉnh Đồng Nai, Ban hành quy định về giá các loại đất tỉnh Đồng Nai 05 năm giai đoạn 2015- 2019.

- Quyết định số 3960/QĐ-UBND ngày 05/12/2019 của UBND tỉnh Đồng Nai về việc phê duyệt giá đất để tính bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đằu tư xây dựng một số đoạn đường bộ Cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua huyện Cẩm Mỹ.

Ngày 25/12/2019, UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành Quyết định số 717/QĐ- UBND về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ. Theo đó, UBND huyện đã thực hiện bồi thường đất nông nghiệp vị trí 4, diện tích 4864,9m2 cho ông Phạm Văn H và bà Bùi Thị N với giá 300.000 đồng/m2 là đúng quy định.

3. Về nội dung yêu cầu hủy “Quyết định số 404/QĐ-UBND ngày 09/6/2020 của UBND huyện Cẩm Mỹ”:

Ngày 07/02/2020, ông Phạm Văn H có đơn khiếu nại Quyết định số 717/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ.

3.1. Nội dung khiếu nại Ông Phạm Văn H khiếu nại và yêu cầu:

- Bồi thường đất nông nghiệp vị trí 4 là 300.000 đồng/m2 là thấp. Yêu cầu bồi thường theo giá thị trường;

- Đất nằm đường bê tông 5m nhưng bồi thường vị trí 4. Yêu cầu bồi thường đất vị trí 3;

- Bồi thường cây bơ, cây sầu riêng thái giá thấp;

- Bồi thường thiếu 180m dây điện và hệ thống pét tưới cho 1700m2 đất.

3.2. Kết quả xác minh Để thực hiện dự án đường cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây. Ngày 25/12/2019, UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành Quyết định số 624/QĐ-UBND, về việc thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ. Trong đó thu hồi 3029,4m2 đất trồng cây lâu năm thuộc thửa đất số 55, tờ bản đồ số 16, bản đồ địa chính xã Xuân Bảo; Quyết định số 625/QĐ-UBND, về việc thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ. Trong đó thu hồi 1835,5m2 đất trồng cây lâu năm thuộc thửa đất số 67, tờ bản đồ số 16, bản đồ địa chính xã Xuân Bảo do ông Phạm Văn H và bà Bùi Thị N sử dụng.

Ngày 25/12/2019, UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành quyết định số 717/QĐ- UBND, về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết – Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ. Bồi thường, hỗ trợ cho phần đất, nhà ở và vật kiến trúc, cây trồng cho ông Phạm Văn H và bà Bùi Thị N với tổng số tiền là 1.955.238.500 đồng. Trong đó: bồi thường đất trồng cây lâu năm vị trí 4 là 1.459.470.000 đồng và các loại cây trồng, tài sản trên đất. Không đồng ý với mức giá bồi thường đất nông nghiệp và cho rằng giá bồi thường đất nông nghiệp quá thấp so với giá thị trường. Ông Phạm Văn H khiếu nại yêu cầu như nội dung nêu trên.

* Về nội dung: Bồi thường đất nông nghiệp vị trí 4 là 300.000 đồng/m2 là thấp. Yêu cầu bồi thường theo giá thị trường;

Theo quy định tại khoản 2, Điều 74, Luật Đất đai 2013, quy định về Nguyên tắc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất: “2. Việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất”.

Căn cứ khoản 1 Điều 15 Nghị định 44/2014/NĐ-CP của Chính phủ, quy định về giá đất:

“1. Căn cứ nguyên tắc định giá đất quy định tại Điều 112 của Luật Đất đai, phương pháp định giá đất quy định tại các Khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 4 của Nghị định này và kết quả tổng hợp, phân tích thông tin về thửa đất, giá đất thị trường, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định giá đất cụ thể”.

Căn cứ khoản 3 Điều 114 và điểm đ khoản 4 Điều 114 Luật Đất đai 2013 quy định: giá đất cụ thể do UBND cấp tỉnh quyết định để tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.

Ngày 05/12/2019, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành quyết định số 3960/QĐ- UBND, về việc phê duyệt giá đất để tính bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ Cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua huyện Cẩm Mỹ. Trong đó phê duyệt mức giá đất trồng cây lâu năm, cây hàng năm tại xã Xuân Bảo vị trí 3 là 349.000 đồng/m2.

Đối chiếu với quy định trên, UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành quyết định số 725/QĐ-UBND ngày 25/12/2019, phê duyệt kinh phí bồi thường đất trồng cây lâu năm vị trí 4 với giá 300.000 đồng/m2 là đúng.

* Về nội dung: Đất nằm đường bê tông 5m nhưng bồi thường vị trí 4. Yêu cầu bồi thường đất vị trí 3.

Theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 6 Quy định về giá các loại đất tỉnh Đồng Nai 5 năm giai đoạn 2015 - 2019 ban hành kèm theo Quyết định số 64/2014/QĐ-UBND ngày 22/12/2014 của U8ND tỉnh Đồng Nai, quy định việc phân vị trí đất nông nghiệp:

“- Vị trí 2, bao gồm:

+ Các thửa đất, phần thửa đất phía sau Vị trí 1 có chiều sâu trong phạm vi 300 mét tính từ giới hạn hành lang an toàn giao thông (mốc lộ giới) của các đường nhóm 1 quy định tại phụ lục I của Quy định này;

+ Các thửa đất mặt tiền trong phạm vi 200 mét tính từ giới hạn hành lang an toàn giao thông (mốc lộ giới) của các đường nhóm 2 quy định tại phụ lục I của Quy định này.

- Vị trí 3, bao gồm:

+ Các thửa đất, phần thửa đất phía sau vị trí 2 có chiều sâu trong phạm vi 500 mét tính từ giới hạn hành lang an toàn giao thông (mốc lộ giới) của các đường nhóm 1 quy định tại phụ lục I của Quy định này;

+ Các thửa đất, phần thửa đất phía sau vị trí 2 có chiều sâu trong phạm vi 300 mét tính từ giới hạn hành lang an toàn giao thông (mốc lộ giới) của các đường nhóm 2 quy định tại phụ lục I của Quy định này;

+ Thửa đất mặt tiền các đường giao thông chính còn lại (ngoài các đường nhóm 1 nhóm 2 quy định tại phụ lục I của Quy định này) và các hẻm có bề rộng từ 5 mét trở lên trong phạm vi 200 mét tính từ mốc lộ giới của hẻm.

- Vị trí 4: Các thửa đất và phần thửa đất còn lại” Tại bảng Phụ lục I, Tổng hợp các nhóm đường giao thông chính trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, ban hành kèm theo quyết định số 64/2014/QĐ-UBND ngày 22/12/2014 của UBND tỉnh Đồng Nai, về ban hành Quy định về giá các loại đất tinh Đồng Nai 5 năm giai đoạn 2015 - 2019, trong đó phân đường Xuân Định - Lâm San thuộc đường nhóm 2.

Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Đồng Nai - Chi nhánh Cẩm Mỹ có văn bản số 371/VPĐK ngày 11/3/2020, xác định vị trí đất của gia đình ông Phạm Văn H như sau:

- Phần diện tích đất thu hồi 3.029,4m2 tại thửa đất số 55, tờ bản đồ số 16, nằm tại mặt tiền đường đất có độ rộng hẹp nhất là 3,3m tính từ thửa đất đến đường giao thông chính, cách đường Xuân Định – Lâm San khoảng 802m nên thuộc vị trí 4;

- Phần diện tích đất thu hồi 1.835,5m2 tại thửa đất số 67, tờ bản đồ số 16, nằm tại mặt tiền đường đất có độ rộng hẹp nhất là 4,75m tính từ thửa đất đến đường giao thông chính, cách đường Xuân Định – Lâm San nằm ngoài phạm vi 300m nên thuộc vị trí 4 Căn cứ quy định nêu trên, UBND huyện bồi thường đất nông nghiệp cho ông Phạm Văn H vị trí 4 là đúng quy định. Việc ông Phạm Văn H yêu cầu bồi thường đất nông nghiệp vị trí 3 là không có căn cứ giải quyết.

* Về nội dung: Bồi thường cây bơ, cây sầu riêng thái giá thấp.

Tại Phụ lục II, ban hành kèm theo quyết định số 11/2019/QĐ-UBND ngày 15/3/2019 của UBND tỉnh Đồng Nai, về việc ban hành quy định về giá bồi thường, hỗ trợ tài sản khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Trong đó quy định giá bồi thường cây trồng như sau: “Cây sầu riêng thái là: 2.100.000 đồng/cây;

Cây bơ là: 234.000 đồng/cây” Căn cứ quy định nêu trên, UBND huyện Cẩm Mỹ phê duyệt kinh phí bồi thường cây sầu riêng thái là: 2.100.000 đồng/cây, cây bơ là: 234.000 đồng/cây là đúng theo quy định.

* Về nội dung: Bồi thường thiếu 180m dây điện và hệ thống pét tưới cho 1700m2 đất.

Căn cứ biên bản kiểm tra hiện trạng tài sản trên đất ngày 10/3/2020, kiểm kê bổ sung tài sản còn thiếu của ông Phạm Văn H: ống nước Ф 60 dài 210m, ống nước Ф 34 dài 750m, ống nước Ф 31 dài 60m và 180m dây điện bị ảnh hưởng. Về nội dung này, sẽ lập hồ sơ bồi thường bổ sung cho ông Phạm Văn H theo đúng quy định.

3.3. Kết quả đối thoại.

Ngày 20/05/2020, UBND huyện Cẩm Mỹ đã tổ chức đối thoại với ông Phạm Văn H, tại buổi đối thoại người chủ trì và các ngành đã giải thích các quy định của pháp luật về bồi thường, hỗ trợ như trên. Tuy nhiên, ông Phạm Văn H vẫn không đồng ý và cho rằng giá bồi thường đất thấp, giá bồi thường cây trồng thấp, bồi thường đất nông nghiệp vị trí 4 là chưa đúng. Yêu cầu tăng mức bồi thường về đất, bồi thường đất trồng cây lâu năm vị trí 3, tăng tiền bồi thường cây bơ, cây sầu riêng thái, phần dây định sinh hoạt dài 180m bị ảnh hưởng.

3.4. Kết quả giải quyết khiếu nại.

Căn cứ kết quả xác minh, đối thoại và hồ sơ liên quan đến việc ông Phạm Văn H khiếu nại Quyết định số 717/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ.

Ngày 09/6/2020, UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành Quyết định số 404/QĐ- UBND về việc giải quyết khiếu nại của ông Phạm Văn H (lần đầu). Theo đó, UBND huyện Cẩm Mỹ quyết định:

“Điều 1.

a. Công nhận nội dung khiếu nại bồi thường bổ sung phần ống nước chôn ngầm Ф 60 dài 210 m; Ф 34 dài 750 m; Ф 31 dài 60 m và 180 m dây điện của ông Phạm Văn H.

b. Không công nhận nội dung khiếu nại yêu cầu bồi thường đất nông nghiệp vị trí 3, bồi thường đất theo giá thị trường và tăng mức tiền bồi thường cây bơ, cây sầu riêng của ông Phạm Văn H.

c. Điều chỉnh Quyết định số 717/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết – Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ. Giải quyết theo yêu cầu bồi thường bổ sung ống nước chôn ngầm Ф 60 dài 210 m; Ф 34 dài 750 m; Ф 31 dài 60 m, 180 m dây điện của ông Phạm Văn H”.

Căn cứ Quyết định số 404/QĐ-UBND ngày 09/6/2020 của UBND huyện về việc giải quyết khiếu nại của ông Phạm Văn H (lần đầu). Hội đồng Bồi thường huyện đã lập hồ sơ trình UBND huyện phê duyệt bổ sung kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ cho ông Phạm Văn H và bà Bùi Thị N.

Ngày 14/7/2020, UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành Quyết định số 310/QĐ- UBND về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ. Theo đó, UBND huyện Cẩm Mỹ phê duyệt bổ sung kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất cho ông Phạm Văn H và bà Bùi Thị N với số tiền là 18.537.720 đồng.

4. Về chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ.

Đến ngày 29/7/2020, ông Phạm Văn H và bà Bùi Thị N đã nhận đủ số tiền là 2.013.776.220 đồng (bằng chữ: Hai tỷ không trăm mười ba triệu bảy trăm bảy mươi sáu nghìn hai trăm hai chục đồng), cụ thể:

- Ngày 11/02/2020, Phiếu chi số 1573, số tiền: 1.983.238.500 đồng;

- Ngày 27/5/2020, Phiếu chi số 1781, số tiền: 12.000.500 đồng;

- Ngày 29/7/2020, Phiếu chi số 1856, số tiền: 18.537.720 đồng;

Qua rà soát, UBND huyện Cẩm Mỹ xác định việc ban hành Quyết định thu hồi đất, quyết định việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất, giải quyết khiếu nại là đúng quy định pháp luật.

Vì vậy, việc ông Phạm Văn H và bà Bùi Thị N khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân tuyên hủy: “Quyết định số 624/QĐ-UBND, 625/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ về việc thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ; Quyết định số 717/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ; Quyết định số 404/QĐ-UBND về việc giải quyết khiếu nại của ông Phạm Văn H (lần đầu)” là không có căn cứ để giải quyết.

Từ những nội dung nêu trên, đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai:

- Không công nhận toàn bộ nội dung đơn khởi kiện của ông Phạm Văn H và bà Bùi Thị N.

- Giữ nguyên Quyết định số 624/QĐ-UBND, 625/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ; Quyết định số 717/QD-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017- 2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ; Quyết định số 404/QĐ- UBND ngày 09/6/2020 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc giải quyết khiếu nại của ông Phạm Văn H (lần đầu).

Từ những nội dung trên, đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai xem xét bác yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện và giữ nguyên các Quyết định của UBND huyện Cẩm Mỹ đã ban hành.

* Ý kiến trình bày của Phạm Thị Xuân T1, Phạm Bùi K, Trần Thị Ngọc B là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Thống nhất ý kiến trình bày của Ông H, bà N. Đề nghị Tòa án chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông H bà N.

Tại Bản án hành chính sơ thẩm số 54/2022/HC-ST ngày 25 tháng 8 năm 2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai đã quyết định:

- Căn cứ Căn cứ Điều 30, Điều 32, khoản 1 Điều 157, Điều 158, Điều 193, Điều 194 của Luật tố tụng hành chính.

- Căn cứ Điều 66, 67, 69 Luật đất đai năm 2013; Điều 19, 20, 21 Nghị định 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ; tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; Điều 14, 15 của Quyết định 10/2018/QĐ-UBND ngày 22/2/2018 của UBND tỉnh Đồng Nai quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, Quyết định số 41/2019/QĐ- UBND ngày 16 tháng 10 năm 2019 quy định về trình tự thủ tục bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất, Quyết định số 09/2019/QĐ-UBND ngày 11/3/2019 sửa đổi một số phụ lục Đơn giá xây dựng nhà ở để bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất ban hành kèm theo Quyết định số 57/2014/QĐ-UBND ngày 20/11/2014 của UBND tỉnh Đồng và Quyết định số 11/2019/QĐ-UBND ngày 15/3/2019 quy định về giá bồi thường, hỗ trợ tài sản khi thu hồi đất của UBND tỉnh Đồng Nai,

- Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí;

Tuyên xử:

1. Bác yêu cầu khởi kiện của ông Phạm Văn H và bà Bùi Thị N về việc yêu cầu hủy các Quyết định hành chính của UBND huyện Cẩm Mỹ gồm:

+ Quyết định số 624/QĐ-UBND, 625/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ;

+ Quyết định số 717/QD-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái dịnh cư do thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ;

+ Quyết định số 404/QĐ-UBND ngày 09/6/2020 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc giải quyết khiếu nại của ông Phạm Văn H (lần đầu).

Ngoài ra bản án sơ thẩm còn quyết định về án phí và quyền kháng cáo của các bên đương sự theo quy định của pháp luật.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 06/12/2022 người khởi kiện ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N có đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm.

Tại phiên toà phúc thẩm, người khởi kiện ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N vắng mặt. Ông H, bà N có người đại diện theo ủy quyền là ông Lê Văn N1, Nguyễn Thái C có đơn xin xét xử vắng mặt kèm theo văn bản trình bày vẫn giữ nguyên yêu cầu kháng cáo, đề nghị sửa bản án sơ thẩm theo hướng chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện.

Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu quan điểm: Về tố tụng: Những người tiến hành tố tụng và những người tham gia tố tụng đã thực hiện đúng quy định của Bộ luật Tố tụng hành chính 2015 và tuân thủ đúng pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án.

Về nội dung: Bản án sơ thẩm không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N là có căn cứ, yêu cầu kháng cáo không có cơ sở. Đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của người khởi kiện ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N, giữ nguyên quyết định của bản án sơ thẩm.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa và căn cứ vào kết quả tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử xét thấy:

[1] Về thủ tục tố tụng: Đơn kháng cáo của người khởi kiện ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N trong hạn luật định, hợp lệ, được xem xét theo trình tự phúc thẩm.

Về sự vắng mặt của đương sự: Người khởi kiện, người bị kiện có người đại diện theo ủy quyền xin xét xử vắng mặt. Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan được Tòa án triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai vẫn vắng mặt không có lý do. Căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 157, 158 Luật tố tụng hành chính năm 2015, Hội đồng xét xử tiến hành xét xử vắng mặt các đương sự nêu trên.

[2] Xét kháng cáo:

[2.1] Về nội dung vụ án và phạm vi giải quyết vụ án:

Ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N yêu cầu:

- Hủy Quyết định số 624, 625/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc “Thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc Dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai”;

- Hủy Quyết định số 717/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc “Phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do Thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc Dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai”;

– Hủy Quyết định số 404/QĐ-UBND ngày 09/6/2020 của Chủ tịch UBND huyện Cẩm Mỹ về việc giải quyết khiếu nại của ông Phạm Văn H (lần đầu).

– Yêu cầu UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư mới đúng, đủ theo quy định của pháp luật cho ông Phạm Văn H và Bùi Thị N.

Người khởi kiện yêu cầu UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành Quyết định thu hồi, bồi thường theo đúng quy định không phải là một yêu cầu khởi kiện trong vụ án mà là hậu quả khi hủy các Quyết định hành chính bị khởi kiện. Do vậy, ngoài việc xem xét các Quyết định hành chính mà người khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết, cần thiết áp dụng Điều 193 Luật tố tụng hành chính xem xét luôn cả các Quyết định có liên quan để giải quyết triệt để vụ án. Cụ thể là Quyết định số 206/QĐ-UBND ngày 15/3/2022; Quyết định số 310/QĐ-UBND do các Quyết định trên có nội dung bổ sung giá trị hỗ trợ chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm và phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ như nhận định của cấp sơ thẩm là đúng quy định.

[2.2] Xét tính hợp pháp của các Quyết định hành chính bị khởi kiện: [2.2.1] Đối với các Quyết định thu hồi đất:

Trên cơ sở thực hiện Nghị quyết số 52/2017/QH14 ngày 22/11/2017 của Quốc hội và Nghị quyết số 20/NQ-CP ngày 28/3/2018 của Chính phủ về việc triển khai Dự án xây dựng đường cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, ngày 25/12/2019 UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành các Quyết định số 264/QĐ-UBND và Quyết định số 265/QĐ-UBND thu hồi 4864,9m2 tại xã Xuân Bảo của ông H bà N là đúng thẩm quyền theo quy định tại Điều 66 luật Đất đai.

Về trình tự, thủ tục:

UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành Quyết định thu hồi đất sau khi đã tiến hành Thông báo thu hồi đất, kiểm đếm là đầy đủ thủ tục theo quy định tại Điều 69 Luật đất đai.

Xét Dự án trên đã được UBND tỉnh Đồng Nai triển khai công tác thu hồi từ năm 2016 thông qua việc ban hành Thông báo số 5858/TB-UBND ngày 11/7/2016 về việc thu hồi diện tích đất khoảng 1.155.956,4m2 tại xã Sông Nhạn, Xuân Quế, Nhân Nghĩa, Xuân Bảo thuộc huyện Cẩm Mỹ. Trong năm 2016, UBND huyện Cẩm Mỹ cũng đã hoàn thành việc kiểm đếm đối với từng hộ dân trong khu vực bị thu hồi. Hộ ông H bà N được kiểm đếm ngày 13/12/2016. Tại thời điểm trên gia đình ông H bà N đã biết có thông báo về việc thu hồi diện tích 1856,2m2 đất tại thửa đất số 55, tờ bản đồ số 16 và diện tích đất thửa đất 1759,6m2 tại thửa đất số 67, tờ bản đồ 16 bản đồ địa chính xã Xuân Bảo. Đối với phần diện tích dất nông nghiệp này, đến thời điểm thu hồi tháng 12/2019 đã đủ thời hạn 90 ngày theo quy định tại khoản 1 Điều 67 Luật đất đai năm 2013.

Do dự án được mở rộng từ 4 làn đường lên 6 làn đường theo Nghị quyết số 52/2017/QH14 ngày 22/11/2017 của Quốc hội và Nghị quyết số 20/NQ-CP ngày 28/3/2018. Sau khi UBND tỉnh Đồng Nai ban hành văn bản số 11331/UBND-KTN hủy bỏ Thông báo số 5858/TB-UBND, đến ngày 15/10/2019 UBND huyện đã ban hành các Thông báo số 582/TB-UBND theo đó thông báo thu hồi 1835,5m2 đất tại thửa đất số 67 tờ bản đồ số 16 (tăng 75,9m2) và Thông báo số 594/TB-UBND thông báo thu hồi 3.029,4m2 tại thửa đất số 55, tờ bản đồ 16 (tăng 1173,2m2) là đất nông nghiệp.

Ngày 25/12/2019 UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành các Quyết định thu hồi đất nông nghiệp của hộ ông H bà N bao gồm cả diện tích tăng thêm khi chưa được sự đồng ý của ông H bà N là chưa đảm bảo thời hạn 90 ngày quy định tại khoản 1 Điều 67 Luật đất đai năm 2013 đối với diện tích bị thu hồi tăng thêm (chưa được kiểm đếm năm 2017).

Xét tại văn bản số 11331/UBND-KTN hủy bỏ Thông báo số 5858/TB-UBND ngày 11/7/2016 UBND tỉnh Đồng Nai đã xác định rõ do có quy định mới về thẩm quyền ban hành Thông báo thu hồi đất như vậy đây không phải là hủy bỏ việc thu hồi đất. Căn cứ Điều 4 Mục 1 Quy định về việc phối hợp thực hiện công tác bồi thường hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Đồng Nai ban hành kèm theo Quyết định số 09/2018/QĐ-UBND ngày 22/02/2018 của UBND tỉnh Đồng Nai thì thẩm quyền ban hành Thông báo thu hồi đất tại thời điểm này là của UBND huyện Cẩm Mỹ; do đó việc người khởi kiện cho rằng với việc hủy bỏ Thông báo số 5858/TB-UBND xem như toàn bộ diện tích bị thu hồi năm 2019 đều vi phạm thời hạn thu hồi là không phù hợp.

Về nội dung:

Các quyết định nêu trên thu hồi 1835,5m2 đất tại thửa đất số 67 tờ bản đồ số 16 và 3.029,4m2 tại thửa đất số 55, tờ bản đồ 16 xã Xuân Bảo đất nông nghiệp do Ông H, bà N là chủ sử dụng để thực hiện Dự án là có căn cứ, đúng pháp luật.

[2.2.2] Đối với Quyết định bồi thường, hỗ trợ do thu hồi đất:

Về trình tự, thủ tục, căn cứ pháp lý:

Trên cơ sở kết quả kiểm đếm, xác nhận nguồn gốc đất của UBND cấp xã, UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành các Quyết định bồi thường, hỗ trợ do thu hồi đất đối với hộ ông H bà N là đúng trình tự thủ tục theo Quy định tại Quyết định số 53/2014/QĐ-UBND ngày 22/12/2014 của UBND tỉnh Đồng Nai.

Riêng Quyết định số 206/QĐ-UBND ngày 15/3/2022, UBND huyện Cẩm Mỹ có nội dung: Hỗ trợ bổ sung giá trị chuyển đổi nghề nghiệp và tìm kiếm việc làm đối với trường hợp thu hồi đất bổ sung từ 04 làn xe lên 06 làn xe thuộc Dự án thành phần đầu tư xây dựng đường cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ nhưng lại căn cứ Điều 25 Nghị định 47/2014/NĐ-CP là chưa phù hợp. Bởi lẽ, chính sách hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề nghiệp và tìm kiếm việc làm thuộc trường hợp quy định tại Điều 20 của Nghị định 47 nên không thuộc trường hợp hỗ trợ khác theo quy định tại Điều 25 Nghị định 47/2014.

Về nội dung:

Ông H, bà N xác nhận biên bản kiểm đến đã ghi nhận đầy đủ chủng loại, số lượng công trình kiến trúc, cây trồng trên đất bị thu hồi.

Tính đến thời điểm xét xử, hộ Ông H, bà N được UBND huyện tính toán bồi thường hỗ trợ do thu hồi đất theo các Quyết định hành chính gồm:

- Quyết định số 717/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 bồi thường, hỗ trợ với tổng số tiền là 1.995.238.500 đồng. Cụ thể:

+ Bồi thường, hỗ trợ đất trồng cây lâu năm vị trí 4: 1.459.470đ.

+ Bồi thường, hỗ trợ nhà ở, vật kiến trúc: 43.784.50đ.

+ Bồi thường, hỗ trợ về cây trồng: 188.090.000đđ.

+ Chính sách hỗ trợ: 303.894.000đ (trong đó hỗ trợ ổn định đời sống, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp 291.894.000đ, thưởng do chấp hành tốt 12.0000.000đ).

- Quyết định số 206/QĐ-UBND ngày 15/3/2022 hỗ trợ bổ sung giá trị chuyển đổi nghề nghiệp và tìm kiếm việc làm là 233.376.000đ.

Về mức giá bồi thường về đất:

Hộ Ông H, bà N được bồi thường theo mức giá 300.000 đồng/m2 đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp vị trí 4 bị thu hồi là phù hợp với Quyết định số 3960/QĐ-UBND ngày 05/12/2019 của UBND tỉnh Đồng Nai về phê duyệt giá đất để tính giá đất khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ Cao tốc trên tuyến Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua huyện Cẩm Mỹ.

Về chính sách hỗ trợ:

Căn cứ Điều 15 Quyết định 10/2018/QĐ-UBND ngày 22/2/2018 của UBND tỉnh Đồng Nai quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Theo quy định trên thì mức hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm đối với hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp tại huyện Cẩm Mỹ được hưởng là 2 lần (hai lần) giá đất nông nghiệp cùng loại trong bảng giá đất của UBND tỉnh đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp thu hồi.

Hội đồng xét xử xét thấy UBND huyện Cẩm Mỹ có vi phạm về thời hạn thông báo đối với việc thu hồi diện tích đất tăng thêm (thửa đất số 67 tờ bản đồ số 16 (tăng 75,9m2) tại thửa đất số 55, tờ bản đồ 16 (tăng 1173,2m2 ) khi Dự án được mở rộng thêm 02 làn đường theo Nghị quyết số 52/2017/QH14 thay đổi quy mô dự án từ 04 làn xe thành 06 làn xe, Quyết định số 717/QD-UBND ngày 25/12/2019 áp đơn giá đất nông nghiệp theo Quyết định số 64/2014/QĐ-UBND ngày 22/12/2014 (30.000đ/m2) khi hỗ trợ chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm cho gia đình Ông H, bà N là chưa phù hợp đối với phần diện tích này. Sau đó, UBND huyện đã ban hành Quyết định số 206/QĐ-UBND ngày 15/3/2022 áp dụng đơn giá năm 2020 theo Quyết định số 49/2019/QĐ-UBND ngày 31/12/2019 của UBND tỉnh Đồng Nai quy định về Bảng giá đất tỉnh Đồng Nai 5 năm giai đoạn 2020 – 2024 (110.000đ/m2) để bổ sung phần chênh lệch thành tiền là 233.376.000đ. Như vậy, quyền lợi của người bị thu hồi đất trong trường hợp này đã được đảm bảo.

Qua các phân tích trên, Hội đồng xét xử xác định trong quá trình thu hồi đất của hộ Ông H, bà N để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đường cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây, UBND huyện Cẩm Mỹ có một số sai sót như sau: (i) ban hành Quyết định thu hồi khi chưa đảm bảo về thời hạn thu hồi đất đối với diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi tăng thêm sau khi điều chỉnh quy mô dự án, (ii) căn cứ pháp lý áp dụng khi ban hành Quyết định bổ sung giá trị hỗ trợ chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm chưa phù hợp. Tuy nhiên xét về tổng thể thì quyền và lợi ích của người bị thu hồi đất gồm: mức bồi thường giá trị đất, các chính sách hỗ trợ đã được tính toán đầy đủ; người khởi kiện cũng xác định ủng hộ và chấp hành chủ trương thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đường cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây. Từ đó xác định tuy UBND huyện Cẩm Mỹ có sai sót nhưng quyền, lợi ích pháp của người bị thu hồi đất đã được đảm bảo nên việc hủy các Quyết định hành chính bị khởi kiện là không cần thiết như nhận định của cấp sơ thẩm là có căn cứ.

[2.2.3] Đối với Quyết định giải quyết khiếu nại:

Về thủ tục:

Sau khi có kết quả xác minh của cơ quan Thanh tra huyện Cẩm Mỹ và tiến hành đối thoại, Chủ tịch UBND huyện Cẩm Mỹ ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại số 404/QĐ-UBND là đúng trình tự, thẩm quyền quy định tại Điều 18, Điều 27, 29, 30, 31, 32 Luật khiếu nại.

Về nội dung:

Ông H khiếu nại Quyết định số 717/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 yêu cầu tăng mức tiền bồi thường về giá đất theo giá thị trường và yêu cầu bồi thường đất trồng cây lâu năm vị trí 3.

Căn cứ Quyết định số 3960/QĐ-UBND ngày 05/12/2019 của UBND tỉnh Đồng Nai về phê duyệt giá đất để tính bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thì nội dung khiếu nại của ông H là không có cơ sở nên không được chấp nhận. Như đã phân tích, phần nội dung về chính sách hỗ trợ tìm kiếm việc làm đối với ông H tại Quyết định số 717/QĐ-UBND của UBND huyện Cẩm Mỹ là chưa đầy đủ nên việc Chủ tịch UBND huyện Cẩm Mỹ giữ nguyên quyết định trên là chưa chính xác. Tuy nhiên, đến thời điểm xét xử sơ thẩm do UBND huyện đã ban hành Quyết định 206/QĐ-UBND ngày 15/3/2022 bổ sung hỗ trợ đầy đủ cho người bị thu hồi đất nên không cần thiết phải hủy Quyết định số 717/QĐ-UBND phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ do thu hồi đất cũng như Quyết định giải quyết khiếu nại số 404/QĐ- UBND ngày 09/6/2020; Quyết định số 310/QĐ-UBND ngày 14/7/2020 của UBND huyện Cẩm Mỹ phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư do thu hồi đất để thực hiện Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2017 - 2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ.

Từ đó Tòa án cấp sơ thẩm không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N là có căn cứ, phù hợp với quy định của pháp luật.

Từ những phân tích nêu trên, Hội đồng xét xử xét thấy yêu cầu kháng cáo của người khởi kiện là không có căn cứ nên Hội đồng xét xử không chấp nhận. Quan điểm của Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh phù hợp với nhận định của Hội đồng xét xử nên được chấp nhận. Giữ nguyên bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai.

[3] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

[4] Về án phí phúc thẩm: Do kháng cáo không được chấp nhận nên người khởi kiện ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N phải chịu án phí hành chính phúc thẩm. Tuy nhiên, ông Phạm Văn H sinh năm 1952, bà Bùi Thị N sinh năm 1953 là người cao tuổi nên được miễn nộp án phí theo quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 12 của Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 241 Luật Tố tụng Hành chính 2015; Áp dụng Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án;

- Không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của người khởi kiện ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N. Giữ nguyên Bản án hành chính sơ thẩm số 54/2022/HC-ST ngày 25 tháng 8 năm 2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai.

Tuyên xử:

1. Bác yêu cầu khởi kiện của ông Phạm Văn H và bà Bùi Thị N về việc yêu cầu hủy các Quyết định hành chính của UBND huyện Cẩm Mỹ gồm:

+ Quyết định số 624/QĐ-UBND, 625/QĐ-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ;

+ Quyết định số 717/QD-UBND ngày 25/12/2019 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái dịnh cư do thu hồi đất để thực hiện dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết - Dầu Giây thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, đoạn qua địa bàn xã Xuân Bảo, huyện Cẩm Mỹ;

+ Quyết định số 404/QĐ-UBND ngày 09/6/2020 của UBND huyện Cẩm Mỹ, về việc giải quyết khiếu nại của ông Phạm Văn H (lần đầu).

2. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

3. Án phí hành chính phúc thẩm: Ông Phạm Văn H, bà Bùi Thị N được miễn nộp.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực thi hành kể từ ngày tuyên án./.