Bản án về khiếu kiện quyết định hành chính xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế và quyết định giải quyết khiếu nại số 988/2023/HC-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 988/2023/HC-PT NGÀY 20/11/2023 VỀ KHIẾU KIỆN QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH XỬ PHẠT HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC Y TẾ VÀ QUYẾT ĐỊNH GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI

Ngày 20 tháng 11 năm 2023, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh mở phiên tòa xét xử phúc thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý số: 596/2023/TLPT-HC ngày 28 tháng 8 năm 2023 về việc “Khiếu kiện quyết định hành chính về xử phạt vi phạm hành chính và Quyết định giải quyết khiếu nại”.

Do bản án hành chính sơ thẩm số: 28/2023/HC-ST ngày 30 tháng 6 năm 2023 của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số: 2754/2023/QĐ-PT ngày 18 tháng 10 năm 2023 giữa các đương sự:

- Người khởi kiện: Bà Hoàng Thị Phương L, sinh năm 1983 (có mặt) Địa chỉ: B4.022 Chung cư E, phường V, thành phố T, tỉnh Bình Dương;

Người bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp cho người khởi kiện:

1/Luật sư Ngô Thị Hoàng A – Đoàn luật sư Thành phố H (có mặt);

2/Luật sư Trần Đình D - Đoàn luật sư Thành phố H (vắng mặt);

3/Luật sư Phương Văn T - Đoàn luật sư Thành phố H (có mặt);

4/Luật sư Huỳnh N - Đoàn luật sư Thành phố H (có mặt).

- Người bị kiện:

1/Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V (xin xét xử vắng mặt)

Địa chỉ: Phường V, thành phố T, tỉnh Bình Dương

2/Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T, tỉnh Bình Dương (xin xét xử vắng mặt)

Địa chỉ: Đường P, phường L, thành phố T, tỉnh Bình Dương.

- Người kháng cáo: Người khởi kiện bà Hoàng Thị Phương L.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Người khởi kiện trình bày:

Vào khoảng 10 giờ ngày 28/9/2021, trong khi bà L đang ở trong căn hộ S, chung cư E thuộc phường V, thành phố T, tỉnh Bình Dương để dạy thể dục trực tuyến thì phía bên ngoài có rất nhiều người tập trung để lấy mẫu xét nghiệm Covid – 19. Nhận thấy việc tổ chức xét nghiệm như trên là không an toàn cho bản thân nên bà L (hiện đang có kết quả âm tính và luôn có ý thức thực hiện nghiêm túc việc giãn cách khi không đi ra ngoài và không tiếp xúc với người khác) dự định sau khi kết thúc giờ dạy sẽ đưa kết quả âm tính mà bà L tự test cho nhân viên y tế (do bà L tự mua dụng cụ (kit) và tự test cho mình).

Tuy nhiên, khi bà L chưa kết thúc giờ dạy thì khoảng 10 giờ 50 phút cùng ngày, cửa nhà bà L bị phá, liền sau đó có một nhóm người mặc sắc phục gồm công an, dân phòng và cán bộ xông vào bắt giữ bà L, kéo ra khỏi căn hộ đưa xuống sân chung cư và bà L bị cưỡng chế để lấy dịch mũi xét nghiệm Covid -19. Sau đó, bí thư Đảng ủy phường V là ông Võ Thanh Q đã chỉ đạo Công an khu vực lập biên bản vi phạm hành chính đối với bà L về hành vi không thực hiện xét nghiệm theo yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền trong quá trình thực hiện giám sát bệnh truyền nhiễm. Lúc đầu bà L không đồng ý ký biên bản vì cho rằng bản thân đã thực hiện việc xét nghiệm thì công an khu vực có nói với bà L rằng có ý kiến gì thì lên phường giải trình sau. Vì vậy bà L đã ghi nội dung “ không xét nghiệm y tế” ở mục ý kiến của người vi phạm rồi ký tên vào biên bản, bà L được nhận một bản. Sau khi bà L ký biên bản xong thì nhóm dân phòng tiếp tục áp tải bà L đi về lấy chứng minh nhân dân giao nộp, bà L nộp xong thì được trở về phòng.

Ngày 29/10/2021, tại chung cư E, trước sự chứng kiến của truyền thông thì ông Võ Thanh Q thừa nhận do nóng vội trong quy trình xử lý nên đã thực hiện hành vi đối với bà L vào ngày 28/9/2021, ông Q xin lỗi nhưng bà L không đồng ý.

Ngày 03/10/2021, bà L nhận được Quyết định xử phạt hành chính số 878/QĐ-XPVPHC do Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V ký ban hành ngày 02/10/2021 với lý do bà L có hành vi không thực hiện xét nghiệm theo yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền trong quá trình thực hiện giám sát bệnh truyền nhiễm theo quy định tại điểm a, khoản 2, Điều 7 Nghị định 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 của Chính phủ, mức phạt là 2.000.000 đồng.

Ngày 11/10/2021, bà L chấp hành xong việc nộp phạt. Cùng ngày bà L làm đơn khiếu nại Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V hủy quyết định nêu trên và công khai xin lỗi vì đã ban hành quyết định xử phạt trái pháp luật. Ngày 08/11/2021, Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V ban hành Quyết định số 568/QĐ-UBND về việc giải quyết khiếu nại của bà L, theo đó, bác đơn khiếu nại của bà L.

Ngày 06/12/2021, bà L tiếp tục gửi đơn khiếu nại lần 2 đến Ủy ban nhân dân thành phố T để yêu cầu hủy Quyết định số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V và hủy Quyết định số 878/QĐ- XPVPHC ngày 02/10/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V.

Ngày 08/3/2022, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T ban hành Quyết định số 848/QĐ-UBND bác đơn khiếu nại của bà L.

Bà L cho rằng bản thân không phải đối tượng được giám sát bệnh truyền nhiễm theo quy định tại Điều 21 Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm, trước thời điểm bị yêu cầu tập trung xét nghiệm bà chưa nhận được thông báo của cơ quan y tế xác định bà L là đối tượng giám sát, yêu cầu buộc thực hiện xét nghiệm từ cơ quan y tế có thẩm quyền trong quá trình giám sát bệnh truyền nhiễm. Đồng thời, ông Võ Thanh Q không có chức năng nhiệm vụ về y tế nên không thể là Trưởng ban chỉ đạo Phòng chống dịch truyền nhiễm theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 46 Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm, do đó ông Q không có thẩm quyền đưa ra yêu cầu về y tế đối với bà L. Hơn nữa, việc lấy mẫu ngoài cộng đồng không đảm bảo quy chuẩn tại các Điều 24, 25 Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm, vi phạm quy định về thu thập mẫu bệnh phẩm và tiêu hủy mẫu bệnh phẩm quy định tại Thông tư 40/2018/TT-BYT ngày 07/12/2018 của Bộ Y nên bà L có quyền từ chối. Sau khi bị cưỡng chế lấy mẫu xét nghiệm nhưng bà L vẫn bị xử phạt về hành vi không thực hiện xét nghiệm là vô lý. Theo biên bản vi phạm hành chính thì bà L phải có mặt tại trụ sở Công an phường V lúc 15 giờ ngày 05/10/2021 để giải quyết vụ việc vi phạm nhưng ngày 02/10/2021 Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V đã ban hành Quyết định xử phạt hành chính số 878/QĐ-XPVP đối với bà L, nên bà bị mất quyền giải trình.

Vì các lý do trên, ngày 30/01/2023, bà L nộp đơn khởi kiện đối với Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V; Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T, yêu cầu Tòa án giải quyết:

- Hủy Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V về việc xử phạt vi phạm hành chính;

- Hủy Quyết định số 568/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V về việc giải quyết khiếu nại của bà L (lần đầu);

- Hủy Quyết định số 848/QĐ-UBND ngày 08/3/2022 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T về việc giải quyết khiếu nại của bà L (lần hai).

Người bị kiện Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V trình bày:

1. Về việc ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 878/QĐ- XPVPHC ngày 02/10/2021 trong lĩnh vực y tế đối với bà Hoàng Thị Phương Lơng Lan:

a. Tình hình diễn biến vụ việc:

+ Căn cứ Thông báo số 136-TB/TU ngày 15/7/2021 của Tỉnh ủy B1 về Thông báo Kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy tại cuộc họp ngày 14/7/2021; Quyết định số 2889/QĐ-UBND ngày 19/7/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T về việc Thành lập lại Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C thành phố T;

+ Ngày 19/7/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V đã ban hành Quyết định số 467/QĐ-UBND về việc Thành lập Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C phường V do ông Võ Thanh Q - Bí thư Đảng ủy Chủ tịch Hội đồng nhân dân phường là Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C- 19 phường V;

+ Căn cứ Kế hoạch số 2606/KH-UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc triển khai công tác xét nghiệm Sars-CoV-2 trên địa bàn thành phố T (từ ngày 21/9/2021 đến ngày 30/9/2021).

+ Căn cứ Kế hoạch 827/KH-UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân phường V về việc tổ chức lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc diện rộng Covid-19 bằng phương pháp test nhanh và xét nghiệm PCR cho người dân phường V (từ ngày 21/9/2021 đến ngày 30/9/2021), tại mục II. Phân loại vùng nguy cơ thì Khu dân cư E - khu phố H, phường V là vùng đỏ. Đồng thời, đã phát hiện 02 ca dương tính trong cộng đồng tại Block B, B4 thông qua việc xét nghiệm nhanh Covid- 19.

+ Căn cứ theo đề nghị của Ban quản trị Block B3, B4 Chung cư E về việc hỗ trợ mời hộ dân tại căn hộ S ra địa điểm test nhanh để thực hiện triệt để công tác sàng lọc, nâng cao hiệu quả phòng, chống dịch Covid-19 của địa phương.

Vào hồi 07 giờ 30 phút ngày 28/9/2021, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh phường triển khai xét nghiệm nhanh C3 tại khu C, khu phố H, phường V nhằm thần tốc bóc tách F0 ra khỏi cộng đồng đưa đi cách ly, điều trị kịp thời. Thực hiện yêu cầu của tổ lấy mẫu, tất cả các hộ dân thuộc Block B3, B4 của chung cư E có nghĩa vụ tập trung tại sân của Block B3, B4 để thực hiện việc xét nghiệm, riêng đối với bà Hoàng Thị Phương Lơng Lan hiện đang sinh sống tại căn hộ B4.022 Block BA không hợp tác. Sau khi B quản trị Block B3, B4 và bảo vệ chung cư mời nhiều lần nhưng bà L không chấp hành đồng ý xuống địa điểm tập trung để thực hiện việc xét nghiệm nên tổ lấy mẫu và Ban quản trị của Block B3, B4 đã báo cáo cho ông Võ Thanh Q – Bí thư Đảng ủy – Trưởng Ban chỉ đạo PCDB phường để nhờ hỗ trợ.

Vì vậy, vào lúc 10 giờ 30 phút cùng ngày, Đoàn kiểm tra do ông Q là trưởng đoàn đến Block B Chung cư E thì được bảo vệ chung cư dẫn đến căn hộ B4.022 và bảo vệ tiếp tục gõ cửa nhiều lần mời bà L ra điểm test tập trung để thực hiện việc xét nghiệm nhanh Covid-19 nhưng bà L không đồng ý, không chấp hành. Bà L trả lời “tôi đã tự test tại nhà là âm tính và đang dạy yoga online nên không ra test nữa” (nhưng không cung cấp căn cứ chứng minh bản thân có kết quả âm tính tại thời điểm được yêu cầu). Do bà L không hợp tác nên ông Q đã chỉ đạo thành viên Đoàn kiểm tra liên hệ thợ mở khóa tại căn hộ B4.022 để yêu cầu bà L chấp hành việc xét nghiệm. Sau khi mở cửa, ông Q chỉ đạo 02 đồng chí cảnh sát cơ động (thành viên tổ tuần tra) tiến hành cưỡng chế bà L ra điểm xét nghiệm tập trung. Sau khi, lấy mẫu xét nghiệm xong thì ông Q yêu cầu cảnh sát khu vực lập biên bản vi phạm hành chính đối với bà L theo quy định.

Hành vi không chấp hành xét nghiệm của bà L đã vi phạm quy định về phòng, chống dịch bệnh (tại điểm a khoản 2 Điều 7 Nghị định 117/NĐ-CP ngày 28/9/2020 quy định: “Không thực hiện xét nghiệm theo yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền trong quá trình thực hiện giám sát bệnh truyền nhiễm”) và Khoản 7, Điều 8, Luật số 03/2007/QH12 ngày 21/11/2007 với hành vi: “Không chấp hành các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo yêu cầu của cơ quan y tế, tổ chức có thẩm quyền”, gây ảnh hưởng xấu đến công tác tuyên truyền, phòng chống dịch của chính quyền địa phương, gây dư luận xấu trong nhân dân.

b. Về trình tự, thủ tục và các giấy tờ, tài liệu liên quan để làm căn cứ ban hành quyết định:

- Căn cứ vào Biên bản xử phạt hành vi vi phạm hành chính được lập ngày 28/9/2021; căn cứ tờ trình về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế số 1124/TTr - CAP ngày 02/10/2021 của Trưởng Công an phường V và Báo cáo tình hình của Tổ tuần tra kiểm soát dịch bệnh.

- Căn cứ Văn bản số 2605/UBND-NC ngày 20/9/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc triển khai thực hiện Công điện số 1409/CĐ-BYT ngày 15/9/2021 của Bộ Y. Tại mục 2 nêu rõ: “Thần tốc xét nghiệm là then chốt, quan trọng nhằm sớm kiểm soát dịch. Đối với các địa bàn nguy cơ rất cao, nguy cơ cao phải xét nghiệm toàn bộ người dân trên địa bàn 3 lần trong 7 ngày, ưu tiên sử dụng xét nghiệm kháng nguyên nhanh để bóc tách ngay các trường hợp FO nhằm cách ly nguồn lây nhiễm và điều trị kịp thời. Có thể kết hợp xét nghiệm kháng nguyên nhanh và xét nghiệm Realtime RT-PCR (RT-PCR). Đối với các địa bàn còn lại, thực hiện xét nghiệm 5-7 ngày/lần. Thực hiện việc gộp mẫu theo điều kiện thực tiễn, theo hộ gia đình, phòng ở và các hộ liền kề. Khi xét nghiệm RT-PCR phải đảm bảo trả kết quả trong thời gian 12 giờ. Thực hiện xét nghiệm dứt điểm theo từng địa bàn và đảm bảo không để lây nhiễm chéo khi thực hiện lấy mẫu”.

- Căn cứ Văn bản số 2385/YBND-VX ngày 23/8/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc xử lý các trường hợp không chấp hành việc lấy mẫu xét nghiệm. Tại mục 1 có nếu rõ: “Tăng cường công tác tuyên truyền “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để người dân biết và chấp hành các quy định trong việc thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Covid-19 đang áp dụng trên địa bàn thành phố hiện nay nhất là vận động người dân đến lấy mẫu xét nghiệm. Với những trường hợp không thể đến lấy mẫu ở khu vực quy định thì các lực lượng sẽ tổ chức lấy mẫu tại gia đình; đảm bảo 100% người dân trên địa bàn đều được lấy mẫu xét nghiệm, tuyệt đối không được bỏ sót người dân nào”.

- Căn cứ Kế hoạch số 2606/KH-UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc triển khai công tác xét nghiệm Sars-Cov2 trên địa bàn thành phố T (từ ngày 21/9/2021 đến 30/9/2021) - Căn cứ Kế hoạch số 827/KH-UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân phường V về việc tổ chức lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc diện rộng Covid-19 bằng phương pháp test nhanh và xét nghiệm PCR cho người dân phường V (từ ngày 21/9/2021 đến 30/9/2021). Tại mục II. Phân loại vùng nguy cơ thì khu dân cư Ehome 4 – Khu phố H là vùng đỏ. Đồng thời, vào ngày 28/10/2021 đã phát hiện ca dương tính trong cộng đồng tại Block B, B4 thông qua việc xét nghiệm nhanh Covid 19. Xét thấy, Khu dân cư E là khu vực có yếu tố dịch tể phức tạp (là chung cư cao tầng các tầng liên thông với nhau, cư dân dễ dàng trao đổi tiếp xúc với nhau, khó quản lý dịch tể nếu cư dân không có trách nhiệm trong công tác phòng chống dịch) nếu có ca bệnh trong cộng đồng sẽ dễ dàng lây lan.

- Căn cứ Quyết định 467/QĐ-UBND ngày 19/7/2021 của Ủy ban nhân dân phường V về việc thành lập Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C phường V: Ông Võ Thanh Q là trường ban chỉ đạo Phòng chống dịch bệnh của phường. Tại thời điểm xảy ra vụ việc ông Q đang thực hiện nhiệm vụ.

Như vậy, trình tự, thủ tục ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường T đảm bảo theo đúng Luật Xử phạt vi phạm hành chính năm 2012 và các văn bản hướng dẫn.

Việc ban hành Quyết định xử phạt vi phạm đối với hành vi không thực hiện xét nghiệm theo yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền trong quá trình thực giám sát bệnh truyền nhiễm quy định tại điểm a khoản 2 Điều 7 Nghị định 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 của Chính Phủ đối với bà L của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân phường là đúng.

c. Đối với nội dung yêu cầu người vi phạm nộp tiền phạt tại tài chính – kế toán phường:

Căn cứ Công điện số 1099/CĐ-TTg ngày 22/8/2021 về việc tăng cường giãn cách xã hội và các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19.

Căn cứ Công điện số 1102/CĐ-TTg ngày 23/8/2021 về việc tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 trên toàn quốc.

Căn cứ Công điện số 1049/CĐ-BYT ngày 15/9/2021 về việc xét nghiệm và một số biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 khi thực hiện giãn cách xã hội và tăng cường giãn cách xã hội.

Các Văn bản của Sở Y tế tỉnh B, Ủy ban nhân dân thành phố T về công tác phòng, chống dịch bệnh C.

Căn cứ Văn bản số 1583/UBND-VX ngày 31/5/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc thực hiện các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19 trong tình hình mới.

Căn cứ Văn bản 2605/UBND-VX ngày 20/9/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về triển khai thực hiện Công điện số 1049/CĐ-BYT ngày 15/9/2021 của Bộ Y;

Ủy ban nhân dân phường V tăng cường thực hiện nghiêm các văn bản chỉ đạo từ Trung ương, tỉnh, thành phố về công tác phòng, chống dịch bệnh C. Thành lập các Ban chỉ đạo, các Đoàn tuần tra để kiểm soát tình hình dịch bệnh trên địa bàn phường. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm soát dịch bệnh, Đoàn kiểm tra của phường thường xuyên ra quân tuần tra, nhắc nhở, xử phạt các cá nhân vi phạm các quy định về công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19, công tác an ninh trật tự… qua đó tiến hành lập biên bản xử phạt các trường hợp vi phạm và tham mưu ban hành các Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực: Y tế, An ninh trật tự... Tuy nhiên, do tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn còn đang diễn biến phức tạp, việc đi lại giữa các nơi vẫn còn hạn chế, khó khăn.

Vì vậy, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong quá trình nộp phạt, đồng thời hạn chế việc đi lại để kiểm soát tốt dịch bệnh, Ủy ban nhân dân phường V tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức vi phạm nộp phạt tại tài chính kế toán phường đồng thời chỉ đạo kế toán sau khi thu phạt phải nộp về Kho bạc Nhà nước T theo đúng quy định (trong đó có thu phạt của bà Hoàng Thị Phương L theo Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021 và nộp về Kho bạc Nhà nước T ngày 28/10/2021).

Tất cả các quyết định nộp phạt về tài chính kế toán phường trong thời gian dịch bệnh đều được kế toán nộp về Kho bạc đúng quy định.

2. Về việc ban hành Quyết định số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 về việc giải quyết đơn khiếu nại của bà Hoàng Thị Phương L (lần đầu):

Trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại thực hiện theo đúng hướng dẫn của Luật Khiếu nại năm 2011 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Người bị kiện Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T trình bày:

1. Về trình tự, thủ tục giải quyết đơn khiếu nại của bà Hoàng Thị Phương Lơng Lan:

- Ngày 11/10/2021, bà L khiếu nại yêu cầu hủy Quyết định số 878/QĐ- XPVPHC ngày 02/10/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế đối với bà L và công khai xin lỗi bà L vì đã ban hành quyết định xử phạt trái pháp luật. Qua kết quả xác minh, ngày 08/11/2021, Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V ban hành Quyết định số 568/QĐ-UBND về việc giải quyết khiếu nại của bà L; theo đó, bác đơn khiếu nại của bà L.

- Ngày 06/12/2021 bà L gửi đơn khiếu nại lần 2 đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T yêu cầu hủy Quyết định số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V và hủy Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V. Ngày 16/12/2021, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T đã ban hành Thông báo số 675/TB-UBND thụ lý đơn của bà L đến ngày 06/12/2021 ban hành Quyết định số 7745/QĐ- UBND về việc giao nhiệm vụ xác minh nội dung đơn khiếu nại của bà L cho cơ quan Thanh tra thành phố.

- Ngày 17/02/2022 Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T cùng các ngành, đoàn thể có liên quan tổ chức đối thoại với bà L; Qua đối thoại, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố và các ngành đã giải thích việc bà L khiếu nại Quyết định số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V về việc giải quyết khiếu nại của bà L (lần đầu); yêu cầu thu hồi Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V là không có cơ sở.

- Ngày 04/3/2022 Thanh tra thành phố T có Báo cáo số 23/BC-TTr báo cáo kết quả xác minh đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T.

- Ngày 08/3/2022, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T ban hành Quyết định số 848/QĐ-UBND bác đơn khiếu nại của bà L.

Như vậy, về trình tự thủ tục giải quyết đơn khiếu nại của bà L được Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T giải quyết đảm bảo đúng theo quy trình. Thời gian giải quyết có kéo dài do phải xác minh nhiều nơi và thu thập hồ sơ nhưng không ảnh hưởng đến nội dung và kết quả giải quyết đơn.

2. Về nội dung giải quyết theo đơn khiếu nại:

a) Quá trình xác minh:

- Ngày 07/01/2022, Thanh tra thành phố T làm việc với bà L liên đến nội dung khiếu nại; Qua làm việc ghi nhận ý kiến của bà L như sau: Đề nghị thu hồi Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021, Quyết định số 568/QĐ- UBND ngày 08/11/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V do 02 Quyết định nêu trên ban hành không đúng quy định vì:

+ Nội dung bà L khiếu nại gồm 05 vấn đề được nêu rõ trong đơn khiếu nại (lần 1); Tuy nhiên tại buổi đối thoại với Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V không được giải quyết thỏa đáng.

+ Bà L không đồng ý về Điều 1, Điều 2 Quyết định số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V vì các căn cứ trong Quyết định này không liên quan đến bà L.

+ Tại Quyết định số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V căn cứ các văn bản để ban hành trả lời đơn khiếu nại cho bà, cụ thể: Văn bản số 2605/UBND-NC ngày 20/9/2021, Văn bản số 2385/UBND- VX ngày 23/8/2021, Kế hoạch số 2606/KH-UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T, Kế hoạch số 827/KH-UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân phường V. Tuy nhiên, các căn cứ nêu trên bà L không thuộc đối tượng điều chỉnh mà đối tượng điều chỉnh là các cơ quan nhà nước. Đồng thời, trong nội dung các văn bản nêu trên là thuyết phục người dân tự nguyện thực hiện chứ không mang tính chất ép buộc.

+ Bà L không thuộc đối tượng giám sát bệnh truyền nhiễm và không nhận được bất kỳ văn bản nào của cơ quan y tế có thẩm quyền yêu cầu phải thực hiện xét nghiệm cộng đồng.

+ Ông Võ Thanh Q - Bí thư Đảng ủy phường V không phải là người đại diện hợp pháp cho cơ quan y tế có thẩm quyền căn cứ theo điểm b khoản 2 Điều 46 Luật Phòng chống dịch bệnh năm 2007.

+ Tại thời điểm bị cưỡng chế cuối cùng, bà L đã thực hiện việc xét nghiệm y tế, tuy nhiên trong biên bản vi phạm hành chính vẫn ghi bà L không thực hiện.

Bà L cho rằng việc xét nghiệm y tế cộng đồng diễn ra tại sân chung cư như vừa qua là không đảm bảo các nguyên tắc an toàn vì dịch bệnh lây qua đường hô hấp mà lại yêu cầu mở khẩu trang tại nơi công cộng, lấy dịch mũi trong môi trường không đạt chuẩn và có đông người tập trung.

- Ngày 17/01/2022 Thanh tra thành phố làm việc với Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V (người bị khiếu nại). Qua làm việc, Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V có ý kiến như sau:

+ Căn cứ Văn bản số 2605/UBND-NC ngày 20/9/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc triển khai thực hiện Công điện số 1409/CĐ-BYT ngày 15/9/2021 của Bộ Y, tại mục 2 nêu rõ: “Thần tốc xét nghiệm là then chốt, quan trọng nhằm sớm kiểm soát dịch. Đối với các địa bàn nguy cơ rất cao, nguy cơ cao phải xét nghiệm toàn bộ người dân trên địa bàn 3 lần trong 7 ngày, ưu tiên sử dụng xét nghiệm kháng nguyên nhanh để bóc tách ngay các trường hợp FO nhằm cách ly nguồn lây nhiễm và điều trị kịp thời. Có thể kết hợp xét nghiệm kháng nguyên nhanh và xét nghiệm Realtime RT-PCR (RT-PCR). Đối với các địa bàn còn lại, thực hiện xét nghiệm từ 5-7 ngày/lần. Thực hiện việc gộp mẫu theo điều kiện thực tiễn, theo hộ gia đình, phòng ở và các hộ liền kề. Khi xét nghiệm RT-PCR phải đảm bảo trả kết quả trong thời gian 12 giờ. Thực hiện xét nghiệm dứt điểm theo từng địa bàn và đảm bảo không để lây nhiễm chéo khi thực hiện lấy mẫu”.

+ Căn cứ Kế hoạch số 2606/KH-UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc triển khai công tác xét nghiệm Sars-CoV-2 trên địa bàn thành phố T (từ ngày 21/9/2021 đến ngày 30/9/2021).

+ Căn cứ Kế hoạch 827/KH-UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân phường V về việc tổ chức lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc diện rộng Covid-19 bằng phương pháp test nhanh và xét nghiệm PCR cho người dân phường V (từ ngày 21/9/2021 đến ngày 30/9/2021), tại mục II. Phân loại vùng nguy cơ thì Khu dân cư E - khu phố H, phường V là vùng đỏ. Đồng thời, đã phát hiện 02 ca dương tính trong cộng đồng tại Block B, B4 thông qua việc xét nghiệm nhanh Covid-19. Xét thấy Khu dân cư E là khu vực có yếu tố dịch tể phức tạp (chung cư cao tầng, các tầng liên thông với nhau, cư dân dễ dàng trao đổi tiếp xúc với nhau, khó quản lý dịch tể nếu cư dân không có trách nhiệm trong công tác phòng, chống dịch C) nếu có ca bệnh trong cộng đồng sẽ dễ dàng lây lan.

Căn cứ theo đề nghị của Ban quản trị Block B3, B4 Chung cư E về việc hỗ trợ mời hộ dân tại căn hộ S ra địa điểm test nhanh để thực hiện triệt để công tác sàng lọc, nâng cao hiệu quả phòng, chống dịch Covid-19 của địa phương.

+ Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh Ủy ban nhân dân phường V có yêu cầu, đề nghị bà L ra xét nghiệm cộng đồng trước khi thực hiện cưỡng chế, cụ thể: Ban quản trị Block B3, B4 và bảo vệ chung cư đã 04 lần mời bà L thực hiện xét nghiệm. Trước khi thực hiện việc cưỡng chế, Tổ tuần tra kiểm soát dịch bệnh thuộc Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C phường V do đồng chí Võ Thanh Q - Bí thư Đảng ủy - Trưởng Ban chỉ đạo làm Tổ trưởng đã ít nhất 04 lần vận động, mời bà L ra ngoài thực hiện việc xét nghiệm nhanh Covid-19.

+ Căn cứ Thông báo số 136-TB/TU ngày 15/7/2021 của Tỉnh ủy B1 về Thông báo Kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy tại cuộc họp ngày 14/7/2021; Quyết định số 2889/QĐ-UBND ngày 19/7/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T về việc Thành lập lại Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C thành phố T; Quyết định số 467/QĐ-UBND ngày 19/7/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V về việc Thành lập lại Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C phường V: Ông Võ Thanh Q - Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch Hội đồng nhân dân phường là Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C phường V. Tại thời điểm xảy ra vụ việc ông Võ Thanh Q đang thực hiện nhiệm vụ.

Căn cứ Văn bản số 2605/UBND-NC ngày 20/9/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc triển khai thực hiện Công điện số 1409/CĐ-BYT ngày 15/9/2021 của Bộ Y, Kế hoạch số 2606/KH-UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc triển khai công tác xét nghiệm Sars-Cov2 trên địa bàn thành phố T (từ ngày 21/9/2021 đến ngày 30/9/2021), Kế hoạch số 827/KH- UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân phường V về việc tổ chức lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc diện rộng Covid-19 bằng phương pháp test nhanh và xét nghiệm PCR cho người dân phường V (từ ngày 21/9/2021 đến ngày 30/9/2021), Ủy ban nhân dân phường V đảm bảo thực hiện công tác xét nghiệm nhanh Covid-19 theo hướng dẫn của ngành Y tế, lực lượng thực hiện công tác xét nghiệm nhanh Covid-19 được tập huấn công tác lấy mẫu, quy trình lấy mẫu khoa học, đảm bảo tuân thủ nguyên tác 5K. Trong suốt quá trình lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 trong cộng đồng luôn có cán bộ y tế chuyên trách giám sát công tác lấy mẫu.

+ Qua kiểm tra hồ sơ xử phạt việc lập biên bản vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế đối với bà L về hành vi không thực hiện xét nghiệm y tế là đúng vì việc thực hiện xét nghiệm của bà L chỉ thực hiện sau khi vi phạm hành chính đã xảy ra.

b) Kết quả xác minh - Về nội dung khiếu nại Quyết định số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V về việc giải quyết khiếu nại của bà L (lần đầu); Yêu cầu thu hồi Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021, số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V:

+ Về trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại lần đầu: Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V thực hiện đảm bảo đúng theo quy định của Luật Khiếu nại năm 2011 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

+ Căn cứ Quyết định số 219/QĐ-BYT ngày 29/01/2020 của Bộ Y về việc bổ sung bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của vi rút C1 (nCov) gây ra vào danh mục các bệnh truyền nhiễm nhóm A theo quy định tại Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007; Đồng thời, do tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp Bộ Y (cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19) có Công điện số 1409/CĐ-BYT ngày 15/9/2021 yêu cầu “Đối với các địa bàn nguy cơ rất cao, nguy cơ cao phải xét nghiệm người dân trên toàn địa bàn 03 lần trong 07 ngày”. Tại thời điểm nhận Công điện chỉ đạo của Bộ Y, thành phố T là một trong các địa phương thuộc mức nguy cơ rất cao về dịch bệnh Covid-19 (vùng tâm dịch của tỉnh Bình Dương) nên phải thực hiện xét nghiệm toàn bộ người dân trên địa bàn và bà L thuộc đối tượng cần phải xét nghiệm. Quá trình trước và trong khi thực hiện xét nghiệm diện rộng Ủy ban nhân dân phường V đã thông báo người dân thực hiện xét nghiệm thông qua hệ thống loa truyền thanh của phường và giao cho B quản trị tòa nhà Ehome 4 thông báo đến người dân cư trú tại tòa nhà; Mặt khác, tại đơn khiếu nại đề ngày 11/10/2021 do bà L lập, xác định bà đã biết hoạt động đó là lấy dịch mũi, thực hiện cách ngày, nhằm xét nghiệm tầm soát cộng đồng xem có ai bị nhiễm Covid-19 hay không. Như vậy, bà L đã biết hoạt động xét nghiệm cộng đồng nhưng không chấp hành xét nghiệm theo yêu cầu.

+ Theo Quyết định 467/QĐ-UBND ngày 19/7/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V, ông Võ Thanh Q là Trưởng ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C phường V; Do đó, ông Võ Thanh Q có thẩm quyền chỉ đạo tổ chức lấy mẫu xét nghiệm theo quy định.

+ Bà L chỉ thực hiện việc xét nghiệm sau khi vi phạm hành chính đã xảy ra.

Từ những cơ sở nêu trên, nhận thấy việc bà L khiếu nại Quyết định số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V về việc giải quyết khiếu nại của bà L (lần đầu); Yêu cầu thu hồi Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021, Quyết định số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V là không có cơ sở xem xét.

- Đối với ý kiến bà L phản ánh về việc xét nghiệm y tế cộng đồng diễn ra tại sân chung cư như vừa qua là không đảm bảo các nguyên tắc an toàn vì dịch bệnh lây qua đường hô hấp mà lại yêu cầu mở khẩu trang tại nơi công cộng, lấy dịch mũi trong môi trường không đạt chuẩn và có đông người tập trung, nội dung phản ánh nằm ngoài quyết định xử phạt vi phạm hành chính mà bà L đang thực hiện quyền khiếu nại nên không xem xét.

Tại Bản án hành chính sơ thẩm số: 28/2023/HC-ST ngày 30 tháng 6 năm 2023 của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương đã tuyên xử:

cầu:

Bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Hoàng Thị Phương L đối với yêu - Hủy Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V.

- Hủy Quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu số 568/QĐ-UBND ngày 23/11/2020 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V đối với bà Hoàng Thị Phương L;

- Hủy Quyết định giải quyết khiếu nại lần hai số 848/QĐ-UBND ngày 08/3/2022 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T đối với bà Hoàng Thị Phương L.

Ngoài ra, bản án còn tuyên về án phí, quyền kháng cáo theo quy định pháp luật.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 10/7/2023 người khởi kiện bà Hoàng Thị Phương L kháng cáo bản án sơ thẩm.

Tại phiên tòa phúc thẩm, người khởi kiện bà Hoàng Thị Phương L vẫn giữ nguyên yêu cầu kháng cáo, đề nghị Hội đồng xét xử sửa bản án sơ thẩm, hủy các quyết định hành chính bị kiện. Người bị kiện xin xét xử vắng mặt.

Trong phần tranh luận:

Người bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp cho người khởi kiện phát biểu:

- Luật sư Huỳnh N: Quyết định 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V là quyết định xử phạt vi phạm hành chính không có căn cứ pháp lý, vì quyết định này căn cứ vào biên bản vi phạm hành chính, nhưng biên bản vi phạm hành chính được lập bởi ông Nguyễn Văn G là công an khu vực phường, không thuộc thành viên Ban chỉ đạo. Căn cứ quy định pháp luật thì ông G không có thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính; Theo nội dung biên bản thì bà L có hành vi không thực hiện xét nghiệm theo yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền trong quá trình giám sát bệnh truyền nhiễm, nhưng thực tế bà L có thực hiện việc xét nghiệm nên việc xử lý bà L về việc không thực hiện hành vi xét nghiệm là không đúng.

Đối với nội dung giám sát bệnh truyền nhiễm: Theo quy định pháp luật thì chưa có cơ sở xác định bà L là đối tượng giám sát bệnh truyền nhiễm; Kết quả xác minh của Uỷ ban nhân dân phường cũng không đúng, vì trong trường hợp cần thiết thì người ra quyết định là chủ tịch Ủy ban nhân dân phường P trực tiếp có trách nhiệm xác minh, trong hồ sơ vụ án thể hiện Chủ tịch Uỷ ban nhân dân phường đã có quyết định giao nhiệm vụ cho các cá nhân còn lại, nhưng ông H không có quyết định giao nhiệm vụ của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân phường nên không có thẩm quyền thực hiện việc xác minh này.

Do biên bản vi phạm hành chính là không đúng nên Quyết định 878/QĐ- XPVPHC, và các quyết định giải quyết khiếu nại có nội dung bác khiếu nại cũng không đúng.

Ngoài ra, bản án sơ thẩm đã nhận định để bác yêu cầu khởi kiện của bà L là không đúng, cụ thể:

- Tòa án cấp sơ thẩm không thực hiện quyền giải trình mặc dù biên bản ghi rõ ngày 05/10/2021 bà L có mặt tại Uỷ ban nhân dân phường để giải trình, hoặc gửi văn bản giải trình. Quyền giải trình của người vi phạm là quan trọng trong việc xử lý vi phạm hành chính, nhưng Tòa án cấp sơ thẩm nhận định không cần thiết giải trình là không đúng.

- Tòa án cấp sơ thẩm nhận định hành vi của bà L không tập trung test covid nhưng không ghi nhận là vi phạm quy định nào của pháp luật. Bản án sơ thẩm áp dụng là văn bản của Ủy ban nhân dân thành phố T, nhưng chỉ viện dẫn các văn bản tuyên truyền, không viện dẫn quy định pháp luật khác về việc lấy mẫu, chính bà L cũng từng đồng ý việc xét nghiệm tại nhà vào ngày 18/9/2021, tương ứng với nội dung thể hiện trong bản án sơ thẩm của Tòa án cấp sơ thẩm. Ngoài ra, Ủy ban nhân dân thành phố T cũng có văn bản hướng dẫn cho người dân tự lấy mẫu tại nhà. Tòa án cấp sơ thẩm đưa ra văn bản này nhưng không xem xét đầy đủ nội dung văn bản là chưa hợp lý.

Từ đó, đề nghị Hội đồng xét xử xem xét chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bà L, sửa bản án sơ thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà L.

Luật sư Ngô Thị Hoàng A: Thống nhất ý kiến trình bày của luật sư Như, biên bản vi phạm hành chính là trái pháp luật, trái thẩm quyền, nội dung không ghi nhận đúng sự thật khách quan vì: Đoàn cưỡng chế là không đúng quy định pháp luật vì ông Q là bí thư phường nên không thể là trưởng ban phòng chống dịch theo quy định của luật phòng chống dịch; Kế hoạch test covid là test gộp nên chỉ cần cử người đại diện hộ gia đình; Ông Võ Trọng D1 là nhân viên y tế nhưng không có mặt để lập biên bản; Việc lấy mẫu là không đúng, bà L không phải là đối tượng giám sát bệnh truyền nhiễm do bà L không phải là người đang mang mầm bệnh, không tiếp xúc với người bệnh. Khi thuộc đối tượng giám sát bệnh truyền nhiễm thì cơ quan y tế có thẩm quyền phải có văn bản thông báo. Cộng đồng dân cư không bắt buộc phải test covid. Tất cả văn bản chỉ đạo về việc test covid là chỉ đạo với ban phòng chống dịch chứ không phải là chỉ đạo người dân. Các văn bản chỉ đạo mà Uỷ ban nhân dân và Hội đồng xét xử sơ thẩm áp dụng để xử lý hành vi bà L thì không phải là luật, nhưng theo quy định của Hiến pháp thì công dân bị hạn chế quyền về luật mà không bị hạn chế quyền về văn bản chỉ đạo. Theo nội dung các văn bản này thì ban chỉ đạo phải thuyết phục vận động người dân chứ không phải là ép buộc. Trong vụ việc này, bà L bị ảnh hưởng về tinh thần, nhân thân, chỗ ở nên đã có đơn tố giác gửi công an đang được xử lý. Do đó, đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng Điều 241 sửa bản án sơ thẩm, để chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà L.

- Luật sư Phương Văn T: Theo quy định pháp luật thì quyết định xử phạt vi phạm hành chính phải căn cứ vào biên bản xử phạt vi phạm hành chính, nhưng biên bản xử phạt vi phạm hành chính là không đúng. Trong quá trình thực hiện, cần phải xem xét việc những người thực hiện có được phân công thực hiện hay không. Bà Nguyễn Thị Ngọc C2 là người ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nhưng cũng là người trả lời khiếu nại lần đầu nên cần xem xét lại thẩm quyền giải quyết khiếu nại. Đến thời điểm hiện tại thì nhận thấy việc test covid tập trung gây ra hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến người dân. Cơ quan Đảng không nên tham gia vấn đề này mà việc này là thuộc thẩm quyền của cơ quan hành chính.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh nêu quan điểm giải quyết vụ án:

- Về tố tụng: Vụ án từ khi Tòa án cấp phúc thẩm thụ lý đến khi xét xử đã thực hiện đầy đủ các quy định của Luật tố tụng hành chính.

- Về nội dung: Bà L khởi kiện quyết định hành chính, không khởi kiện hành vi hành chính của cơ quan có thẩm quyền. Những nội dung mà người bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp cho người khởi kiện nêu ra đã được Tòa án cấp sơ thẩm xem xét. Bản án sơ thẩm xét xử là có căn cứ, đề nghị Hội đồng xét xử bác kháng cáo của bà L, giữ nguyên bản án sơ thẩm.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa và căn cứ vào kết quả tranh tụng tại phiên tòa, ý kiến phát biểu của đại diện Viện kiểm sát, Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Tại phiên tòa phúc thẩm, người bị kiện xin xét xử vắng mặt. Do đó, Hội đồng xét xử căn cứ Điều 225 Luật tố tụng hành chính tiến hành xét xử vụ án.

[2] Căn cứ Biên bản xử phạt hành vi vi phạm hành chính ngày 28/9/2021, ngày 02/10/2021 Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V ban hành Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC xử phạt vi phạm hành chính đối với bà Hoàng Thị Phương L. Sau khi bà L có khiếu nại, Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V đã ban hành Quyết định số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 (giải quyết khiếu nại lần 1), Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T ban hành Quyết định số 848/QĐ-UBND ngày 08/3/2022 (giải quyết khiếu nại lần 2) có nội dung bác khiếu nại của bà L. Do đó, bà L khởi kiện vụ án hành chính yêu cầu Tòa án hủy các quyết định trên.

[3] Bản án sơ thẩm nhận định:

[3.1] Các căn cứ để Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V ban hành Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021:

- Quyết định số 219/QĐ-BYT ngày 29/01/2020 của Bộ Y về việc bổ sung bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của vi rút C1 (nCov) gây ra vào danh mục các bệnh truyền nhiễm nhóm A theo quy định tại Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007; Căn cứ Công điện số 1409/CĐ-BYT ngày 15/9/2021 yêu cầu “Đối với các địa bàn nguy cơ rất cao, nguy cơ cao phải xét nghiệm người dân trên toàn địa bàn 03 lần trong 07 ngày”;

- Thông báo số 136-TB/TU ngày 15/7/2021 của Tỉnh ủy B1 về Thông báo Kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy tại cuộc họp ngày 14/7/2021 Quyết định số 2889/QĐ-UBND ngày 19/7/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T về việc Thành lập lại Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C thành phố T;

- Quyết định số 467/QD-UBND ngày 19/7/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V về việc Thành lập lại Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C phường V. Ông Võ Thành Q1 - Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch Hội đồng nhân dân Phường là Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh C phường V thực hiện quản lý việc test nhanh cộng đồng tại chung cư E.

- Văn bản số 2385/YBND-VX ngày 23/8/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc xử lý các trường hợp không chấp hành việc lấy mẫu xét nghiệm nêu: “Tăng cường công tác tuyên truyền “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để người dân biết và chấp hành các quy định trong việc thực hiện các biên pháp phòng, chống dịch bệnh Covid-19 đang áp dụng trên địa bàn thành phố hiện nay nhất là vận động người dân đến lấy mẫu xét nghiệm; đảm bảo 100% người dân trên địa bàn đều được lấy mẫu xét nghiệm, tuyệt đối không được bỏ sót người dân nào”.

- Mục 2 Văn bản số 2605/UBND-NC ngày 20/9/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc triển khai thực hiện Công điện số 1409/CĐ-BYT ngày 15/9/2021 của Bộ Y đã nêu: “Thần tốc xét nghiệm là then chốt, quan trọng nhằm sớm kiểm soát dịch. Đối với các địa bàn nguy cơ rất cao, nguy cơ cao phải xét nghiệm toàn bộ người dân trên địa bàn 3 lần trong 7 ngày, ưu tiên sử dụng xét nghiệm kháng nguyên nhanh để bóc tách ngay các trường hợp F0 nhằm cách ly nguồn lây nhiễm và điều trị kịp thời. Có thể kết hợp xét nghiệm kháng nguyên nhanh và xét nghiệm Realtime RT-PCR (RT-PCR)”.

- Kế hoạch số 2606/KH-UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân thành phố T về việc triển khai công tác xét nghiệm Sars-Cov2 trên địa bàn thành phố T (từ ngày 21/9/2021 đến ngày 30/9/2021).

- Kế hoạch số 827/KH-UBND ngày 21/9/2021 của Ủy ban nhân dân phường V về việc tổ chức lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc diện rộng Covid-19 bằng phương pháp test nhanh và xét nghiệm PCR cho người dân phường V (từ ngày 21/9/2021 đến ngày 30/9/2021). Tại thời điểm nhận Công điện chỉ đạo của Bộ Y, thành phố T (trong đó có chung cư E) là một trong các địa phương thuộc mức nguy cơ rất cao về dịch bệnh Covid-19 (vùng tâm dịch của tỉnh Bình Dương) nên phải triển khai tổ chức lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc diện rộng Covid-19 bằng phương pháp test nhanh và xét nghiệm PCR cho người dân.

[3.2] Bà Hoàng Thị Phương L cho rằng ông Võ Thanh Q là Bí thư Đảng ủy phường V, không có chức năng nhiệm vụ về y tế nên không có thẩm quyền đưa ra yêu cầu về y tế đối với bà L; Bà L không phải là đối tượng được giám sát bệnh truyền nhiễm nên không bị điều chỉnh bởi quy định tại điểm a khoản 2 Điều 7 Nghị định 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 của Chính phủ; Trước thời điểm bị cưỡng chế xét nghiệm thì bà L chưa nhận được thông báo nào của cơ quan y tế xác định bà L là đối tượng giám sát; Không có yêu cầu buộc thực hiện xét nghiệm từ cơ quan y tế có thẩm quyền trong quá trình giám sát bệnh truyền nhiễm đối với bà L; Bản thân bà L đã bị cưỡng chế xét nghiệm nhưng vẫn bị lập biên bản vi phạm hành chính là không đúng; Người lập biên bản vi phạm hành chính đối với bà L không phải là thành viên Ban Chỉ đạo phòng chống dịch bệnh nên không có thẩm quyền lập biên bản; Tại biên bản vi phạm hành chính lập ngày 28/9/2021 có yêu cầu bà L đúng 15 giờ ngày 05/10/2021 có mặt tại trụ sở Công an phường V để giải quyết vụ việc vi phạm và cá nhân vi phạm có quyền gửi văn bản yêu cầu giải trình trực tiếp nhưng ngày 02/10/2021, Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V đã ban hành Quyết định xử phạt hành chính số 878/QĐ- XPVP đối với bà L nên bà bị mất quyền giải trình… Xét, quá trình trước và trong khi thực hiện xét nghiệm diện rộng Ủy ban nhân dân phường V đã thông báo người dân thực hiện xét nghiệm thông qua hệ thống loa truyền thanh của phường và giao cho B quản trị tòa nhà Ehome 4 thông báo đến người dân cư trú tại tòa nhà; Tại đơn khiếu nại đề ngày 11/10/2021 bà L xác định bản thân bà đã biết hoạt động đó là lấy dịch mũi, thực hiện cách ngày, nhằm xét nghiệm tầm soát cộng đồng xem có ai bị nhiễm Covid-19 hay không nhưng bà L không chấp hành xét nghiệm theo yêu cầu. Đồng thời, tại Biên bản xử phạt vi phạm hành chính số 0001106/BB-VPHC ngày 28/9/2021, bà Hoàng Thị Phương L có ký tên và ghi vào biên bản nội dung: “không xét nghiệm y tế”, biên bản lập xong bà L được nhận 01 bản. Như vậy, hành vi vi phạm hành chính của bà L đã diễn ra nên Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V ban hành Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021 về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế là đúng quy định pháp luật.

[3.3] Do Quyết định 878/QĐ-XPVPHC là có căn cứ, nên các Quyết định giải quyết khiếu nại số 568/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 (giải quyết khiếu nại lần 1), Quyết định số 848/QĐ-UBND ngày 08/3/2022 (giải quyết khiếu nại lần 2) bác khiếu nại của bà L là đúng quy định pháp luật.

[3.4] Đối với hành vi của chỉ đạo thành viên Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh phường V kêu thợ phá cửa, cưỡng chế buộc bà L thực hiện lấy mẫu xét nghiệm Covid -19 của Bí thư phường V thì bà L không khởi kiện hành vi hành chính nên Tòa án cấp sơ thẩm không xem xét.

Từ những nhận định trên, Tòa án cấp sơ thẩm đã bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện.

[4] Hội đồng xét xử xét thấy: Tòa án cấp sơ thẩm đã nhận định và phán xử là có căn cứ, đúng quy định pháp luật. Người khởi kiện có kháng cáo nhưng không cung cấp được tài liệu chứng cứ mới chứng minh làm thay đổi bản chất vụ việc, nên không có căn cứ để chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bà L.

Ngoài ra, Hội đồng xét xử nhận định thêm: Người khởi kiện cho rằng trong Biên bản vi phạm hành chính ngày 28/9/2021 đã thông báo cho bà Hoàng Thị Phương L đúng 15 giờ ngày 05/10/2021 có mặt tại trụ sở Công an phường để giải quyết vụ việc vi phạm và cá nhân vi phạm có quyền gửi văn bản yêu cầu giải trình trực tiếp, nhưng ngày 02/10/2021 Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V ban hành Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC là làm mất quyền giải trình của bà L. Xét, việc Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính khi bà L chưa có văn bản giải trình là có thiếu sót. Tuy nhiên, quá trình tố tụng tại Tòa án bà L đã có trình bày giải trình về biên bản vi phạm hành chính ngày 28/9/2021 với nội dung xác định bà L biết việc lấy mẫu xét nghiệm Covid -19 diễn ra tại sân chung cư Ehome4 vào sáng ngày 28/9/2021, nhưng do bà L nhận thấy việc tập trung lấy mẫu không an toàn cho bản thân nên dự định sau khi kết thúc giờ dạy sẽ ra đưa kết quả âm tính do bà L tự test cho nhân viên y tế, chứ không đến nơi lấy mẫu xét nghiệm theo yêu cầu. Như vậy, bà L biết việc tập trung lấy mẫu xét nghiệm Covid -19 đang diễn ra và bà L đã được yêu cầu tập trung nhưng vẫn không thực hiện. Bà L chỉ dự định đưa kết quả do bà L tự test chứ không phải bà L sẽ chấp hành việc tập trung lấy mẫu xét nghiệm Covid -19 theo yêu cầu. Vì vậy, hành vi không chấp hành việc tập trung lấy mẫu xét nghiệm Covid -19 của bà L đã diễn ra và hành vi đó là hành vi vi phạm hành chính.

Mặt khác với nội dung giải trình nêu trên, thì lý do bà L không tập trung lấy mẫu xét nghiệm không phải là trường hợp bất khả kháng để bà L không chấp hành việc lấy mẫu xét nghiệm, đồng thời đã chứng minh hành vi cố ý của bà L không chấp hành việc lấy mẫu xét nghiệm theo yêu cầu của cơ quan y tế có thẩm quyền trong quá trình thực hiện giám sát bệnh truyền nhiễm. Do đó, việc bà L có được thực hiện quyền giải trình với nội dung trên (trước ngày ra Quyết định 878/QĐ-XPVPHC) cũng không làm thay đổi bản chất của Quyết định số 878/QĐ-XPVPHC.

Do vậy, Hội đồng xét xử chấp nhận quan điểm của đại diện Viện kiểm sát tham gia phiên tòa, bác yêu cầu kháng cáo của người khởi kiện, giữ nguyên bản án sơ thẩm.

[5] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

[6] Án phí hành chính phúc thẩm: Do kháng cáo không được chấp nhận nên người có kháng cáo phải chịu.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 241 Luật tố tụng hành chính,

I. Bác yêu cầu kháng cáo của người khởi kiện bà Hoàng Thị Phương L;

Giữ nguyên bản án hành chính sơ thẩm số 28/2023/HC-ST ngày 30/6/2023 của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương.

Áp dụng điểm a khoản 2 Điều 7 Nghị định 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 của Chính phủ quy định về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế; Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012; Luật Khiếu nại năm 2011; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Xử:

1. Bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Hoàng Thị Phương L đối với yêu cầu:

- Hủy Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 878/QĐ-XPVPHC ngày 02/10/2021 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V.

- Hủy Quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu số 568/QĐ-UBND ngày 23/11/2020 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường V đối với bà Hoàng Thị Phương L;

- Hủy Quyết định giải quyết khiếu nại lần hai số 848/QĐ-UBND ngày 08/3/2022 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố T đối với bà Hoàng Thị Phương L.

2. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

II. Án phí hành chính phúc thẩm:

Bà Hoàng Thị Phương L phải chịu 300.000 đồng (Ba trăm nghìn đồng), được trừ vào 300.000 đồng (Ba trăm nghìn đồng) tiền tạm ứng án phí theo biên lai thu số 0012030 ngày 21/7/2023 của Cục thi hành án dân sự tỉnh Bình Dương.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án./.