Bản án về khiếu kiện quyết định hành chính và hành vi hành chính số 17/2022/HC-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH BẮC GIANG

BẢN ÁN 17/2022/HC-ST NGÀY 11/08/2022 VỀ KHIẾU KIỆN QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH VÀ HÀNH VI HÀNH CHÍNH

Ngày 11 tháng 8 năm 2022, Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Giang xét xử sơ thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý số: 03/2022/TLST-HC ngày 24 tháng 2 năm 2022, về việc: “Khiếu kiện quyết định hành chính và hành vi hành chính”.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 21/2022/QĐXXST-HC, ngày 24 tháng 6 năm 2022; Quyết định hoãn phiên tòa số 35/2022/QĐST-HC ngày 22/7/2022, giữa các đương sự:

+ Người khởi kiện: Anh Ngô Văn H, sinh năm 1991; trú tại thôn NS, xã CĐ, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. (có mặt)

+ Người bị kiện:

1. Ủy ban nhân dân huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. Do ông Dương Công Đ - Phó Chủ tịch UBND huyện đại diện theo ủy quyền. (vắng mặt)

2. Chủ tịch UBND huyện Lục Nam.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người bị kiện: Ông Vũ Hoài S – Trưởng phòng Tư pháp huyện Lục Nam. (vắng mặt)

+Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan:

Chị Nguyễn Thị Ph, sinh năm 1993; Địa chỉ: Phố Đ, thị trấn Đ, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. (vắng mặt)

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo đơn khởi kiện và các văn bản trong quá trình giải quyết vụ án, anh Ngô Văn H trình bày:

Anh và chị Nguyễn Thị Ph kết hôn với nhau tháng 2/2017, có đăng ký kết hôn tại UBND xã CĐ, huyện Lục Nam. Vợ chồng chung sống được một thời gian ngắn thì phát sinh mâu thuẫn nên tháng 5/2017 chị Ph bỏ về nhà bố mẹ đẻ sinh sống. Ngày 04/9/2017 chị Ph sinh con và chị Ph lên UBND thị trấn Đ khai sinh tên là Nguyễn Hữu P và “Quê quán: Thị trấn Đ, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang”.

Sau khi biết chị Ph khai sinh cho con là họ “Nguyễn” và quê quán không đúng nên anh đã đến UBND thị trấn Đ khiếu nại về việc khai cho cháu P không đúng quy định của pháp luật.

Ngày 20/10/2020, anh có đơn khiếu nại gửi UBND thị trấn Đ yêu cầu giải quyết việc thay đổi họ, quê quán trong giấy khai sinh của con.

Ngày 15/01/2021, UBND thị trấn Đ có văn bản số 08/UBND-TP về việc giải quyết đơn đề nghị thay đổi họ trong giấy khai sinh của con.

Không đồng ý với văn bản số 08/UBND-TP, ngày 20/4/2021 anh làm đơn khiếu nại lên UBND huyện Lục Nam, đề nghị thu hồi giấy khai sinh đã chấp cho cháu P không đúng quy định của pháp luật.

Ngày 24/7/2021, anh nhận được văn bản số 1295/UBND-TP ngày 08/7/2021 của UBND huyện Lục Nam. Nội dung của văn bản này thể hiện việc đăng ký khai sinh cho cháu P ghi họ và quê quán là đúng quy định của pháp luật nên không chấp nhận yêu cầu hủy bỏ giấy khai sinh của cháu Nguyễn Hữu P.

Không đồng ý với văn bản số 1295/UBND-TP ngày 08/7/2021 của Chủ tịch UBND huyện Lục Nam, ngày 17/2/2022 anh khởi kiện, đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Giang giải quyết:

1. Buộc UBND huyện Lục Nam thu hồi giấy khai sinh số 147 ngày 05/10/2017 của UBND thị trấn Đ đối với cháu Nguyễn Hữu P theo quy định của pháp luật.

2. Hủy văn bản số 1295/UBND-TP ngày 08/7/2021 của Chủ tịch UBND huyện Lục Nam.

Tại phiên tòa, anh giữ nguyên những yêu cầu trên.

Người bị kiện UBND huyện Lục Nam trình bày:

- Về trình tự thủ tục, thẩm quyền, căn cứ, nội dung của giấy khai sinh do UBND thị trấn Đ khai sinh cho cháu Nguyễn Hữu P là đúng theo quy định của pháp luật.

Cháu Nguyễn Hữu P được UBND thị trấn Đ, huyện Lục Nam đăng ký khai sinh theo đề nghị của Mẹ đẻ là chị Nguyễn Thị Ph. Tờ khai đăng ký khai sinh sử dụng đúng mẫu ban hành kèm theo Thông tư số 15/2015/TT-BTP của Bộ Tư pháp. Nội dung đăng ký khai sinh được xác định phù hợp với quy định của pháp luật, họ và quê quán của cháu P được xác định theo mẹ và nội dung này được chị Ph cam đoan đã được sự thỏa thuận, nhất tri của các bên liên quan theo quy định của pháp luật (thể hiện trong tờ khai đăng ký khai sinh ngày 04/10/2017). Mặt khác, tại thời điểm đăng ký khai sinh bà Nguyễn Thị Ph và ông Ngô Văn H vẫn là vợ chồng hợp pháp; trong suốt khoảng thời gian từ tháng 10/2017 (thời điểm khai sinh cho cháu P) đến năm 2020, UBND huyện Lục Nam và UBND thị trấn Đ không nhận được ý kiến phản hồi hoặc ý kiến khác của anh Ngô Văn H và chị Nguyễn Thị Ph về việc khai sinh cho con trai mình.

Vì vậy, anh Ngô Văn H đề nghị Tòa án hủy bỏ văn bản số 1295/UBND- TP ngày 08/7/2021 của UBND huyện Lục Nam và thu hồi giấy khai sinh số 147 ngày 05/10/2017 của UBND thị trấn Đ đối với cháu Nguyễn Hữu P là không có căn cứ.

Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, chị Nguyễn Thị Ph trình bày:

Chị và anh Ngô Văn H kết hôn với nhau tháng 2/2017 và có đăng ký kết hôn theo quy định của pháp luật. Vợ chồng chung sống được một thời gian ngắn thì phát sinh mâu thuẫn, nên đến tháng 5/2017 chị bỏ về nhà bố mẹ đẻ sinh sống.

Ngày 04/9/2017 chị sinh con, khi khai sinh cho con chị có nói với anh H là khai sinh con theo họ của mẹ thì anh H nói chị thích làm gì thì làm. Sau đó chị khai sinh con theo họ của chị là Nguyễn Hữu P.

Nay anh H đề nghị Tòa án hủy văn bản số 1295/UBND-TP ngày 08/7/2021 của Chủ tịch UBND huyện Lục Nam và yêu cầu UBND huyện Lục Nam thu hồi giấy khai sinh cháu Nguyễn Hữu P thì chị không đồng ý.

Tại phiên tòa, người khởi kiện giữ nguyên yêu cầu khởi kiện; người bị kiện, người liên quan vắng mặt không có lý do.

Tham gia phiên tòa sơ thẩm, đại diện Viện kiểm sát phát biểu ý kiến:

- Về việc tuân theo pháp luật: Quá trình giải quyết vụ án, Thẩm phán, thư ký, hội đồng xét xử và các đương sự chấp hành đúng, đầy đủ quy định của pháp luật.

- Về hướng giải quyết nội dung vụ án:

Sau khi phân tích yêu cầu khởi kiện và tài liệu, chứng cứ, đại diện Viện kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của anh Ngô Văn H 1. Buộc UBND huyện Lục Nam thu hồi giấy khai sinh số 147 ngày 05/10/2017 của UBND thị trấn Đ đối với cháu Nguyễn Hữu P theo quy định của pháp luật.

2. Hủy văn bản số 1295/UBND-TP ngày 08/7/2021 của Chủ tịch UBND huyện Lục Nam.

Ngoài ra, đại diện Viện kiểm sát còn đề nghị giải quyết về án phí và tuyên quyền kháng cáo cho các bên đương sự.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã được kiểm tra, xem xét tại phiên tòa, kết quả việc tranh tụng tại phiên tòa, ý kiến của Kiểm sát viên, các quy định của pháp luật, Hội đồng xét xử nhận địnḥ:

[1]. Về tố tụng:

- Về thời hiệu khởi kiện: Ngày 08/7/2021, UBND huyện Lục Nam ban hành công văn số 1295/UBND-TP trả lời đơn của anh Ngô Văn H. Ngày 17/2/2022, anh H nộp đơn khởi kiện đề ghị Tòa án hủy Công văn 1295 nêu trên và buộc UBND huyện Lục nam thu hồi giấy khai sinh. Tòa án thụ lý vụ án là trong thời hiệu giải quyết theo qui định tại điểm a khoản 2 Điều 116 Luật tố tụng hành chính.

- Về quyền khởi kiện: Công văn số 1295/UBND-TP ngày 08/7/2021 trả lời đơn khiếu nại của anh Ngô Văn H, do đó anh H có quyền khởi kiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

- Về quyết định hành chính, hành vi hành chính bị kiện:

+ Công văn số 1295/UBND-TP ngày 08/7/2021 do Chủ tịch UBND huyện Lục Nam ban hành có chứa đựng nội dung kết luận việc anh H khiếu nại việc khai sinh là không đúng pháp luật, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của anh H. Vì vậy, Công văn số 1295/UBND-TP ngày 08/7/2021 của Chủ tịch UBND huyện Lục Nam là quyết định hành chính bị kiện theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Luật tố tụng hành chính, HĐXX chấp nhận xem xét theo quy định của pháp luật.

+ Về yêu cầu buộc UBND huyện Lục Nam thu hồi Giâý khai sinh số 147 ngày 5/10/2017 do UBND thị trấn Đ cấp cho cháu Nguyễn Hữu P. Việc hồi giấy khai sinh cấp không đúng quy định của pháp luật, thuộc thẩm quyền của UBND huyện Lục Nam theo quy định tại điểm h, khoản 1 Điều 70 Luật hộ tịch. Anh H đề nghị UBND huyện Lục Nam thu hồi giấy khai sinh số 147 nhưng UBND huyện Lục Nam không thu hồi, đây là hành vi hành chính, thuộc đối tượng khởi kiện theo quy định tại khoản 3 Điều 3 Luật tố tụng hành chính.

- Về thẩm quyền giải quyết vụ án: Người khởi kiện yêu cầu hủy quyết định hành chính của Chủ tịch UBND huyện Lục Nam, hành vi hành chính của UBND huyện Lục Nam thuộc thẩm quyền Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Giang theo định tại khoản 4 Điều 32 Luật TTHC.

- Về sự vắng mặt của những người tham gia tố tụng: Chủ tịch UBND huyện Lục Nam, UBND huyện Lục Nam, chị Nguyễn Thị Ph vắng mặt tại phiên tòa không có lý do. Căn cứ khoản 2 Điều 158 Luật tố tụng hành chính, Tòa án xét xử vắng mặt các đương sự trên.

[2]. Xét nội dung yêu cầu khởi kiện thì thấy:

[2.1]. Công văn số 1295/UBND-TP ngày 08/7/2021 do Chủ tịch UBND huyện Lục Nam:

- Về thẩm quyền: Chủ tịch UBND huyện Lục Nam trả lời đơn khiếu nại lần hai của anh H là đúng thẩm quyền theo quy định tại khoản Điều 18 Luật khiếu nại 2011.

- Về trình tự, thủ tục: Chủ tịch UBND huyện Lục Nam văn bản 1295 giải quyết khiếu nại lần 2 của anh H là thực hiện chưa đúng quy định tại Điều 40 Luật khiếu nại (không ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại mà chỉ ban hành văn bản trả lời khiếu nại).

- Về tính có căn cứ về nội dung của Công văn số 1295/UBND-TP ngày 08/7/2021:

Ngày 04/10/2017, chị Ph (là mẹ đẻ) đi khai sinh cho cháu Nguyễn Hữu P là con chung trong thời kỳ hôn nhân giữa chị Ph và anh H. Tại tờ khai đăng ký khai sinh ghi họ tên mẹ là Nguyễn Thị Ph, họ tên cha là Ngô Văn H, quê quán của cháu P là “phố Đ, thị trấn Đ, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang”. Đồng thời chị Ph cam đoan nội dung đề nghị đăng ký khai sinh là đúng sự thật và được sự thỏa thuận nhất trí của các bên liên quan theo quy định của pháp luật. Ngày 5/10/2017, UBND thị trấn Đ, huyện Lục Nam đăng ký khai sinh cho cháu Nguyễn Hữu P sinh ngày 04/9/2017, quê quán là Thị trấn Đ, huyện Lục Nam.

HĐXX thấy rằng:

Tại khoản 2 Điều 26 Bộ luật dân sự quy định: “… Họ của cá nhân được xác định là họ của cha đẻ hoặc họ của mẹ đẻ theo thỏa thuận của cha mẹ; nếu không có thỏa thuận thì họ của con được xác định theo tập quán…”.

Tại khoản 2 Điều 4 Luật Hộ tịch năm 2014 quy định: “Quê quán của cá nhân được xác định theo quê quán của cha hoặc mẹ theo thỏa thuận của cha, mẹ hoặc theo tập quán được ghi trong tờ khai khi đăng ký khai sinh.” Trong hồ sơ đăng ký khai sinh cháu Nguyễn Hữu P không có văn bản nào chứng minh giữa chị Ph và anh H thỏa thuận lấy họ và quê quán của mẹ cho cháu P. Do không có chứng cứ về việc thỏa thuận lựa chọn họ và quê quán nên theo tập quán dân tộc Kinh thì cháu P phải mang họ của cha là họ “Ngô” và quê quán theo quê của cha là xã CĐ, huyện Lục Nam.

Tại Công văn số 08/UBND-TP ngày 15/01/2021, UBND thị trấn Đ xác định nếu anh H, chị Ph thỏa thuận được về việc thay đổi hộ tịch cho cháu P thì UBND thị trấn Đ sẽ thực hiện thay đổi hộ tịch. Nếu không thỏa thuận được thì UBND thị trấn đề nghị UBND huyện Lục Nam ra quyết định thu hồi, hủy bỏ giấy khai sinh đã cấp cho cháu Nguyễn Hữu P. Nội dung công văn này đã thể hiện việc UBND thị trấn Đ thừa nhận cấp giấy khai sinh cho cháu Nguyễn Hữu P là không đúng quy định của pháp luật.

Do giấy khai sinh số 147 đối với cháu Nguyễn Hữu P cấp không đúng quy định của pháp luật nên Công văn số 1295/UBND-TP ngày 08/7/2021 của Chủ tịch UBND huyện Lục Nam trả lời anh H là không đúng, cần hủy bỏ.

[2.2]. Về hành vi hành chính của UBND huyện Lục Nam:

Như đã phân tích ở trên, giấy khai sinh số 147 cấp cho cháu Nguyễn Hữu P không đúng theo quy định của Bộ luật dân sự, Luật hộ tịch nên cần phải thu hồi và hủy bỏ. Thẩm quyền thu hồi và hủy bỏ giấy khai sinh thuộc thẩm quyền của UBND huyện Lục Nam theo quy định tại điểm h khoản 1 Điều 70 Luật hộ tịch.

Mặc dù anh H đã yêu cầu nhưng UBND huyện Lục Nam không thu hồi, hủy bỏ giấy khai sinh số 147, hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của anh H.

Vì vậy, cần buộc UBND huyện Lục Nam thu hồi, hủy bỏ giấy khai sinh đã cấp cho cháu Nguyễn Hữu P.

[3]. Về án phí: Do yêu cầu của anh Ngô Văn H được chấp nhận nên không phải chịu tiền án phí hành chính sơ thẩm. UBDN huyện Lục Nam, Chủ tịch UBND huyện Lục Nam phải chịu tiền án phí hành chính sơ thẩm theo quy định tại khoản 2 Điều 32 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14, ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về án phí và lệ phí Tòa án.

[4]. Về quyền kháng cáo: Các đương sự được quyền kháng cáo bản án theo quy định tại Điều 204, Điều 206 Luật tố tụng hành chính.

Vì các lẽ trên 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 30, 32, 116, 157, 158, điểm b khoản 2 Điều 193, Điều 204, 206, 348 Luật tố tụng hành chính; khoản 2 Điều 26 Bộ luật dân sự; khoản 2 Điều 4, điểm h khoản 1 Điều 70 Luật Hộ tịch 2014;

Căn cứ khoản 2 Điều 32 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về án phí và lệ phí Tòa án.

Xử:

1. Chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của anh Ngô Văn H.

- Hủy công văn số 1295/UBND-TP ngày 08 tháng 7 năm 2021 của Chủ tịch UBND huyện Lục Nam về việc trả lời đơn của anh Ngô Văn H.

- Buộc UBND huyện Lục Nam thu hồi giấy khai sinh số 147 ngày 05/10/2017 của UBND thị trấn Đ cấp cho cháu Nguyễn Hữu P theo quy định của pháp luật.

2. Về áp phí:

- Anh Ngô Văn H không phải chịu tiền án phí hành chính sơ thẩm. Hoàn trả anh Ngô Văn H 300.000đ đã nộp tạm ứng án phí theo biên lai thu số 000307 ngày 23/02/2022 tại Cục thi hành án dân sự tỉnh Bắc Giang.

- Ủy ban nhân dân huyện Lục Nam phải chịu 300.000đ tiền án phí hành chính sơ thẩm.

- Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Lục Nam phải chịu 300.000đ tiền án phí hành chính sơ thẩm.

3. Về quyền kháng cáo:

Đương sự có mặt tại phiên tòa được quyền kháng cáo bản án trong thời hạn15 ngày kể từ ngày tuyên án.

Đương sự vắng mặt tại phiên tòa được quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được tống đạt bản án hợp lệ.