Bản án về khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai số 113/2021/HC-PT

TOÀ ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI HÀ NỘI

BẢN ÁN 113/2021/HC-PT NGÀY 22/04/2021 VỀ KHIẾU KIỆN QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Ngày 22 tháng 4 năm 2021, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội, mở phiên tòa xét xử phúc thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý số 114/2020/TLPT-HC ngày 02 tháng 3 năm 2020 về “Khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai”.

Do Bản án hành chính sơ thẩm số 61/2019/HC-ST ngày 15 tháng 11 năm 2019 của Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ninh bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 2892/2021/QĐ-PT ngày 05 tháng 4 năm 2021 giữa các đương sự:

- Người khởi kiện: Anh Đặng Năm N sinh năm 1983; địa chỉ: Tổ 3, khu 5B, phường BC, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh; vắng mặt tại phiên tòa.

Người đại diện hợp pháp của người khởi kiện: Ông Đặng Nhi N sinh năm 1949 (là bố đẻ của anh Đặng Năm N); cư trú tại: Tổ 3, khu 5B, phường BC, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh (Văn bản ủy quyền ngày 27/8/2020); có mặt tại phiên tòa.

- Người bị kiện:

1. Ủy ban nhân dân thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh.

2. Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh.

Người đại diện hợp pháp của người bị kiện: Ông Nguyễn Hữu N1 - Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố HL (Văn bản ủy quyền số 2740/QĐ-UBND ngày 23/4/2020); Vắng mặt tại phiên tòa và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kiện: Ông Lưu Ngọc T - Phó Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố HL và Bà Lưu Hải Y – Giám đốc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thành phố HL; Vắng mặt tại phiên tòa và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

1. Ủy ban nhân dân phường BC, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh.

Người đại diện hợp pháp của Ủy ban nhân dân phường BC: Bà Vũ Thị H là Công chức địa chính, xây dựng, đô thị, môi trường (Văn bản ủy quyền số 31/UQ-UBND ngày 28/8/2019); vắng mặt tại phiên tòa và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

Địa chỉ: Tổ 2A, khu 9A, phường BC, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh.

2. Công ty TNHH MTV HT; địa chỉ: Tổ 15, khu 9, phường HH, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh.

Người đại diện hợp pháp của Công ty TNHH MTV HT: Ông Hà Tuấn T1 là Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV HT (Văn bản ủy quyền số 93 ngày 12/9/2019); vắng mặt tại phiên tòa và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

3. Chị Đỗ Thị D sinh năm 1984; địa chỉ: Tổ 3, khu 5B, phường BC, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh; vắng mặt tại phiên tòa.

Người đại diện hợp pháp của chị Đỗ Thị D: Ông Lê Minh T2 sinh năm 1977; cư trú tại: Tổ 1, khu 3, phường HH, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh (Văn bản ủy quyền ngày 27/8/2020); có mặt tại phiên tòa.

- Người kháng cáo: Anh Đặng Năm N là người khởi kiện.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo đơn khởi kiện ngày 05/8/2019 và trong quá trình giải quyết vụ án, người khởi kiện là anh Đặng Năm N trình bày:

Đất của gia đình anh Đặng Năm N được bố mẹ là ông Đặng Nhi N, bà Cao Thị Kim T3 cho và là đất hợp pháp đã sinh sống lâu năm, không có tranh chấp, đã được Ủy ban nhân dân (sau đây viết tắt là UBND) thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sau đây viết tắt là GCNQSDĐ) ngày 18/4/2017.

Ngày 14/3/2019, Chủ tịch UBND thành phố HL ra Quyết định thu hồi đất số 1306/QĐ-UBND (sau đây viết tắt là Quyết định số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019) thu hồi của gia đình anh N 228,9m2 đất. Quyết định số 1306/QĐ- UBND ngày 14/3/2019 không đúng quy định của pháp luật, cụ thể như sau:

- Về hình thức Quyết định không đúng theo Thông tư số 30/2014/BTNMT ngày 02/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

- Về thẩm quyền: Theo Điều 66 Luật Đất đai quy định về thẩm quyền thu hồi đất là của UBND thành phố HL, nhưng tại phần tên cơ quan, tổ chức, người ban hành quyết định thể hiện “Chủ tịch UBND thành phố HL” ban hành Quyết định thu hồi đất là không đúng thẩm quyền.

- Về phần căn cứ: Quyết định thu hồi đất do ông Hồ Quang H1 - Phó Chủ tịch UBND thành phố HL ký nhưng phần căn cứ đề “Xét đề nghị của Phòng Tài nguyên và Môi trường theo tờ trình” không có số, không ngày tháng.

- Về nội dung: Quyết định thu hồi đất của vợ chồng anh N để thực hiện dự án “Khu biệt thự tại khu vực phía TN đồi 368 phường BC thành phố HL” cho Công ty TNHH MTV HT (sau đây viết tắt là Công ty HT) thi công, bản chất là thu hồi đất xây dựng để kinh doanh bất động sản. Việc thu hồi diễn ra quá nhanh, không đủ thời gian để chuẩn bị, trong khi anh N thường xuyên vắng nhà.

Cùng ngày 14/3/2019, UBND thành phố HL ra Quyết định phê duyệt phương án bồi thường số 1280/QĐ-UBND đối với gia đình anh N (sau đây viết tắt là Quyết định 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019). Quyết định 1280/QĐ- UBND ngày 14/3/2019 căn cứ theo Quyết định số 3238/QĐ-UBND ngày 26/12/2014 của UBND tỉnh Quảng Ninh cách đây 05 năm là không phù hợp với thực tế. Từ trước đến nay, anh N ở với bố mẹ già, hiện nay đã xây dựng gia đình riêng và có con nhỏ. Tuy nhiên, khi xây dựng phương án đền bù UBND thành phố HL không xác định nhân khẩu, hoàn cảnh gia đình để cho anh N được mua suất tái định cư.

Phần đất của gia đình anh N bị thu hồi để thực hiện dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN đồi 368 phường BC, thành phố HL của Công ty HT có ngành nghề kinh doanh bất động sản, do giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên thị trường tại vị trí đất của gia đình anh N bị thu hồi là khoảng 40.000.000đ/m2 nhưng chỉ được bồi thường 11.250.000đ/m2 đất ở là chưa đúng quy định của Điều 73 Luật Đất đai 2013.

Ngày 03/5/2019, Chủ tịch UBND thành phố HL ra Quyết định cưỡng chế số 421/QĐ-UBND (sau đây viết tắt là Quyết định số 421/QĐ-UBND ngày 03/5/2019) là chưa đảm bảo thủ tục, thời gian quá nhanh.

Vì vậy, anh N có khởi kiện yêu cầu:

- Hủy một phần Quyết định số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của Chủ tịch UBND thành phố HL về việc thu hồi 3.108,0m2 đất đối với 5 hộ gia đình, cá nhân tại khu 5B, phường BC để thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng (sau đây viết tắt là GPMB) dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL liên quan đến gia đình anh N, chị Đỗ Thị D.

- Hủy Quyết định 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của UBND thành phố HL về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho anh, Đặng Năm N - chị Đỗ Thị D, trú tại tổ 3 khu 5B phường BC để thực hiện GPMB dự án Khu biệt thự tại Khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 tại phường BC, thành phố HL.

- Hủy Quyết định số 421/QĐ- UBND ngày 03/5/2019 của Chủ tịch UBND thành phố HL về việc cưỡng chế thực hiện Quyết định thu hồi đất đối với anh Đặng Năm N - chị Đỗ Thị D trú tại tổ 3 khu 5B phường BC để GPMB thực hiện dự án Khu biệt thự tại khu vực TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL.

- Người bị kiện (do người đại diện hợp pháp) trình bày:

Dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL được UBND thành phố HL phê duyệt Quy hoạch tại Quyết định số 5639/QĐ-UBND ngày 26/4/2017.

Ngày 31/5/2018, Hội đồng nhân dân (sau đây viết tắt là HĐND) tỉnh Quảng Ninh ban hành Văn bản số 275/HĐND-KTNS về việc phê duyệt danh mục các công trình dự án thu hồi đất theo quy định tại khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai năm 2013 và chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa để thực hiện các công trình dự án trên địa bàn thành phố UB và thành phố HL năm 2018, trong đó có dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL.

Ngày 04/6/2018, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Văn bản số 3818/UBND-QLĐĐ3 về việc thông qua danh mục thu hồi đất theo quy định của Luật đất đai năm 2013 trên địa bàn thành phố UB và thành phố HL năm 2018, trong đó có dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL.

Ngày 15/6/2018, UBND thành phố HL ban hành Thông báo số 382/TB- UBND về việc thu hồi đất để thực hiện Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Khu biệt thự tại Khu vực TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL.

Ngay sau khi có Thông báo thu hồi đất, Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố HL (sau đây viết tắt là TTPTQĐ thành phố HL) đã tổ chức thực hiện giải phóng mặt bằng đảm bảo đúng quy định, cụ thể:

Ngày 03/7/2018, TTPTQĐ thành phố HL và các tổ chức, cá nhân có liên quan tổ chức công bố chủ trương thu hồi đất theo Thông báo thu hồi đất số 382/TB- UBND ngày 15/6/2018. Sau khi kiểm đếm tài sản trên đất và đo vẽ trích lục hiện trạng thửa đất hộ anh N, chị D đang quản lý sử dụng. Ngày 22/02/2019, TTPTQĐ thành phố HL gửi dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho gia đình anh N, chị D (có giấy giao nhận). Đồng thời, UBND phường BC đã niêm yết công khai dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ.

Ngày 26/02/2019, TTPTQĐ thành phố HL chủ trì phối hợp với UBND, Ủy ban mặt trận Tổ quốc (sau đây viết tắt là UBMTTQ) phường BC và các cá nhân có liên quan họp lấy ý kiến về Dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Ngày 14/3/2019, UBND thành phố HL ban hành Quyết định số 1306/QĐ- UBND về việc thu hồi 3.108,0m2 đất đối với 05 hộ gia đình cá nhân tại khu 5B, phường BC để thực hiện công tác bồi thường GPMB dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL, trong đó gia đình anh N, chị D bị thu hồi 233,1m2 đất thuộc thửa 14 tờ bản đồ GPMB số 01.

Ngày 02/4/2019, TTPTQĐ thành phố HL chủ trì gửi tới hộ dân 01 bộ hồ sơ gồm: Thông báo sổ mời nhận tiền và bàn giao mặt bằng, Quyết định số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019, Quyết định số 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 kèm theo 01 Phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Đồng thời, tổ chức niêm yết công khai các hồ sơ trên tại trụ sở UBND phường BC và Nhà văn hóa khu 5B.

Ngay sau khi gửi đến hộ dân phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được duyệt, TTPTQĐ thành phố HL đã mời hộ dân nhận tiền. Tuy nhiên, anh N, chị D không đồng ý nhận tiền và không bàn giao mặt bằng.

Ngày 16/4/2019, UBND, UBMTTQ phường BC, TTPTQĐ thành phố HL và các đơn vị, cá nhân họp đối thoại, giải đáp kiến nghị và vận động các hộ gia đình chấp hành các Quyết định thu hồi đất thực hiện dự án. Tuy nhiên hộ anh N, chị D không đến tham dự cuộc họp vận động.

Ngày 03/5/2019, Chủ tịch UBND thành phố HL ban hành Quyết định số 421/QĐ-UBND về việc cưỡng chế thực hiện Quyết định thu hồi đất đối với anh Đặng Năm N - chị Đỗ Thị D trú tại tổ 3, khu 5B phường BC để GPMB dự án khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL.

Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã được niêm yết công khai tại trụ sở UBND phường BC và Nhà văn hoá khu 5B. Anh N, chị D đã nhận được quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất (Biên bản giao nhận ngày 06/5/2019).

Trong quá trình soạn thảo văn bản có sai sót, cụ thể: Quyết định thu hồi đất của UBND thành phố HL chưa điền số Tờ trình của phòng Tài nguyên và Môi trường. Quyết định của UBND thành phố nhưng lại đề Chủ tịch UBND không phù hợp với phần ký là thay mặt UBND. Tuy nhiên những sai sót này không làm thay đổi bản chất vấn đề, không làm thay đổi nội dung của văn bản.

Các Quyết định số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019, Quyết định 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 và Quyết định số 421/QĐ-UBND ngày 03/5/2019 của Chủ tịch UBND thành phố HL, UBND thành phố HL được ban hành là đúng trình tự, thủ tục và đúng quy định của pháp luật. Do đó, yêu cầu khởi kiện của anh N là không có cơ sở để giải quyết.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trình bày:

- UBND phường BC trình bày:

Căn cứ Thông báo số 382/TB-UBND ngày 15/6/2018 của UBND thành phố HL về việc thu hồi đất để thực hiện công tác bồi thường GPMB dự án Khu biệt thự phía TN đồi 368, phưòng Bãi Cháy, thành phố HL, ngày 24/11/2018, UBND phường BC phối hợp cùng UBMTTQ phường, tổ dân, khu phố tiến hành xác minh nguồn gốc, quá trình sử dụng đất và thời điểm xây dựng công trình của hộ anh N, cụ thể như sau:

Về nguồn gốc, quá trình sử dụng đất:

Theo hồ sơ GPMB, trích thửa GPMB hộ anh N là thửa số 14 Tờ bản đồ GPMB số 1 dự án khu biệt thự phía TN đồi 368, với tổng diện tích 233,1m2; diện tích thu hồi là 233,1m2; diện tích còn lại: 0m2 (Tại bản đồ địa chính năm 1998 là: Thửa đất số 3 tờ Bản đồ địa chính số 143 diện tích 233,1m2).

Nguồn gốc thửa 14 tờ GPMB số 1:

+ Diện tích đất 228,9m2 thuộc thửa số 3/tờ bản đồ số 143: Đất này đã được UBND thành phố HL cấp GCNQSDĐ có số vào sổ CH 12987, cấp ngày 18/4/2017 với diện tích 59,4m2 đất ở, 169,5m2 đất trồng cây lâu năm mang tên vợ chồng anh N, chị D. Phần kè do hộ ông Đặng Nhi N (là bố đẻ của anh N) xây dựng năm 2016 và sử dụng đến khi kiểm đếm.

+ Phần diện tích 4,1m2 thuộc thửa số 3/tờ bản đồ số 143 (diện tích này nằm ngoài GCNQSDĐ): Đất này do hộ ông N sử dụng từ trước năm 1998 để trống, đến năm 2016 ông N xây kè sử dụng từ đó đến khi kiểm đếm.

Ngày 25/11/2018, UBND phường BC ban hành Thông báo về việc niêm yết công khai xác minh nguồn gốc, quá trình sử dụng đất và thời điểm xây dựng công trình của các hộ dân thuộc diện GPMB dự án Khu biệt thự phía TN đồi 368 tại phường BC, thành phố HL.

Ngày 10/12/2018, UBND phường BC đã có biên bản kết thúc niêm yết công khai hồ sơ xác minh nguồn gốc, quá trình sử dụng đất và thời điểm xây dựng công trình của các hộ dân thuộc diện GPMB dự án Khu biệt thự phía TN đồi 368 tại phường BC, thành phố HL, đã xác định: Trong thời gian công khai niêm yết từ ngày 25/9/2018 đến ngày 10/12/2018, UBND phường BC không nhận được đơn khiếu nại nào liên quan đến việc xác minh nguồn gốc, quá trình sử dụng đất và thời điểm xây dựng công trình của các hộ dân thuộc diện GPMB dự án Khu biệt thự phía TN đồi 368 tại phường BC, thành phố HL.

Ngày 10/12/2018, UBND phường BC ban hành Bản chứng nhận nhà, đất đối tượng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án khu biệt thự phía TN đồi 368 tại phường BC, thành phố HL gửi TTPTQĐ thành phố HL để thực hiện các bước tiếp theo.

Do không đồng ý với chủ trương thu hồi đất nên anh N không cung cấp tài liệu, hồ sơ và không hợp tác trong quá trình xác minh nguồn gốc đất đai. UBND phường BC căn cứ hồ sơ quản lý đất đai lưu trữ tại phường làm căn cứ xác minh nguồn gốc đất.

UBND phường BC khẳng định quá trình xác minh nguồn gốc, quá trình sử dụng đất và thời điểm xây dựng công trình của các hộ dân thuộc diện GPMB dự án Khu biệt thự phía TN đồi 368 tại phường BC, thành phố HL theo đúng trình tự của pháp luật, nội dung xác minh là đúng với thực tế sử dụng đất.

- Chị Đỗ Thị D trình hày: Đồng ý với lời trình bày và yêu cầu khởi kiện của anh N. Đề nghị Tòa án giải quyết để đảm bảo quyền lợi cho gia đình chị theo đúng quy định của pháp luật.

- Công ty TNHH MTV HT trình bày: Dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 tại phường BC, thành phố HL được phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 tại Quyết định số 5639/QĐ-UBND ngày 26/4/2017 của UBND thành phố HL, được phê duyệt danh mục dự án có sử dụng đất, sử dụng vốn ngoài ngân sách cần lựa chọn nhà đầu tư theo Quyết định số 3436/QĐ-UBND ngày 07/9/2017 của UBND tỉnh Quảng Ninh, được đăng thông báo mời thầu (Báo đấu thầu số 195 ngày 16/10/2017). Công ty HT dự thầu và được lựa chọn là nhà đầu tư thực hiện dự án tại Quyết định số 1142/QĐ-UBND ngày 11/4/2018. Ngày 03/5/2018, Công ty HT ký Hợp đồng số 04/2018/HĐ-DA về việc thực hiện dự án có sử dụng đất dự án. Dự án đã được thông qua danh mục thu hồi đất tại Văn bản số 3818/UBND-QLĐĐ3 ngày 04/6/2018 của UBND tỉnh Quảng Ninh. Công ty đã tổ chức thực hiện theo trình tự thủ tục. Công ty không thực hiện công tác giải phóng mặt bằng mà chỉ phối hợp với TTPTQĐ thành phố HL trong việc giải phóng mặt bằng dự án.

Tại Bản án hành chính sơ thẩm số 61/2019/HC-ST ngày 15 tháng 11 năm 2019, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh quyết định:

Căn cứ vào điểm a khoản 2 Điều 193 Luật Tố tụng hành chính năm 2015; khoản 1 Điều 32 của Nghị quyết số 326/2016/UBNTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án;

1. Bác yêu cầu khởi kiện của anh Đặng Năm N về việc: Yêu cầu hủy một phần Quyết định số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của Chủ tịch UBND thành phố HL về việc thu hồi 3.108,0m2 đất đối với 05 hộ gia đình, cá nhân tại khu 5B, phường BC để thực hiện công tác bồi thường GPMB dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL, liên quan đến gia đình anh Đặng Năm N, chị Đỗ Thị D; yêu cầu hủy Quyết định 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của UBND thành phố HL về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho anh, chị Đặng Năm N - Đỗ Thị D, trú tại tổ 3, khu 5B, phường BC để thực hiện GPMB dự án Khu biệt thự tại Khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 tại phường BC, thành phố HL và yêu cầu hủy Quyết định số 421/QĐ-UBND ngày 03/5/2019 của Chủ tịch UBND thành phố HL về việc cưỡng chế thực hiện Quyết định thu hồi đất đối với anh Đặng Năm N - chị Đỗ Thị D trú tại tổ 3, khu 5B, phường BC để GPMB thực hiện dự án Khu biệt thự tại khu vực TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL.

Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định về án phí và thông báo quyền kháng cáo của đương sự theo quy định của pháp luật.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 22/11/2019, người khởi kiện anh Đặng Năm N có đơn kháng cáo toàn bộ bản án.

Tại phiên tòa phúc thẩm, ông Đặng Nhi N là người đại diện theo ủy quyền của người khởi kiện là anh Đặng Năm N giữ nguyên yêu cầu khởi kiện và yêu cầu kháng cáo; người bị kiện là UBND và Chủ tịch UBND thành phố HL vắng mặt tại phiên tòa.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội phát biểu ý kiến về việc giải quyết vụ án:

- Về việc chấp hành pháp luật tố tụng hành chính: Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa và những người tham gia tố tụng về cơ bản đã thực hiện đúng quy định của pháp luật tố tụng hành chính. Người bị kiện là UBND và Chủ tịch UBND thành phố HL vắng mặt tại phiên tòa phúc thẩm nhưng người bị kiện không có kháng cáo và đã được triệu tập hợp lệ lần thứ hai, những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là UBND phường BC, Công ty HT vắng mặt tại phiên tòa và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt nên đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ các khoản 2, 4 Điều 225 của Luật Tố tụng hành chính năm 2015 tiến hành xét xử vắng mặt người bị kiện và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nêu trên.

- Về việc giải quyết vụ án: Quyết định thu hồi đất, Quyết định cưỡng chế và Quyết định giải quyết khiếu nại của UBND và Chủ tịch UBND thành phố HL là đúng nên không có cơ sở chấp nhận kháng cáo của người khởi kiện. Đối với Quyết định 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của UBND thành phố HL về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thì việc áp dụng giá đất là đúng nhưng việc không bố trí tái định cư cho anh N là không đúng nên đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận một phần kháng cáo, chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện, hủy Quyết định 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của UBND thành phố HL giao cho UBND thành phố HL giải quyết lại việc hỗ trợ tái định cư cho anh N theo đúng quy định.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án, được thẩm tra tại phiên tòa, ý kiến của người khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có mặt tại phiên tòa và ý kiến của vị đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

- Về tố tụng:

[1] Ngày 05/8/2019, anh Đặng Năm N có đơn khởi kiện yêu cầu hủy một phần Quyết định số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của UBND thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh về việc thu hồi 3.108,0m2 đất đối với 05 hộ gia đình, cá nhân tại khu 5B, phường BC, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh trong đó có hộ gia đình anh N, chị Đỗ Thị D để thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL; hủy Quyết định 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của UBND thành phố HL về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho anh N, chị D để thực hiện giải phóng mặt bằng dự án Khu biệt thự tại Khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 tại phường BC, thành phố HL; và hủy Quyết định số 421/QĐ-UBND ngày 03/5/2019 của Chủ tịch UBND thành phố HL về việc cưỡng chế thực hiện Quyết định thu hồi đất đối với anh N, chị D để giải phóng mặt bằng thực hiện dự án Khu biệt thự tại khu vực TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL. Các quyết định nêu trên là quyết định hành chính thuộc lĩnh vực quản lý đất đai quy định tại các khoản 5, 6 Điều 22 Luật Đất đai 2013 và là quyết định hành chính bị kiện quy định tại khoản 2 Điều 3, khoản 4 Điều 32 của Luật Tố tụng hành chính. Anh N khởi kiện các quyết định nêu trên còn thời hiệu khởi kiện theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 116 của Luật Tố tụng hành chính. Do đó, Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh thụ lý, giải quyết theo thủ tục sơ thẩm là đúng quy định tại Điều 30, Điều 32, điểm a khoản 2 Điều 116 của Luật Tố tụng hành chính.

[2] Quyết định số 5363/QĐ-UBND ngày 19/7/2019 của Chủ tịch UBND thành phố HL về việc giải quyết khiếu nại lần đầu của anh N (sau đây viết tắt là Quyết định số 5363/QĐ-UBND ngày 19/7/2019) không bị khiếu kiện nhưng là quyết định có liên quan đến các quyết định bị khởi kiện nên Tòa án cấp sơ thẩm xem xét, đánh giá tính hợp pháp của quyết định này là đúng quy định của pháp luật về tố tụng hành chính.

[3] Ngày 22/11/2019, người khởi kiện là anh N có đơn kháng cáo đúng quy định tại Điều 205, khoản 1 Điều 206 của Luật Tố tụng hành chính nên được chấp nhận xem xét theo thủ tục phúc thẩm.

[4] Tại phiên tòa phúc thẩm, người đại diện hợp pháp và người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kiện là UBND thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh và Chủ tịch UBND thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh; đại diện hợp pháp của những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là UBND phường BC, Công ty HT vắng mặt tại phiên tòa nhưng đã có đơn đề nghị xét xử vắng mặt. Do đó, Hội đồng xét xử quyết định xét xử vắng mặt người bị kiện và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nêu trên theo quy định tại các khoản 2, 4 Điều 225 của Luật Tố tụng hành chính năm 2015.

- Về nội dung: Xem xét tính hợp pháp của Quyết định số 1306/QĐ- UBND ngày 14/3/2019, Quyết định 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019, Quyết định số 421/QĐ-UBND ngày 03/5/2019:

[5] Về trình tự, thủ tục, thẩm quyền:

[5.1] Dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL được UBND thành phố HL phê duyệt Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 tại Quyết định số 5639/QĐ-UBND ngày 26/4/2017 và phê duyệt danh mục dự án có sử dụng đất, sử dụng vốn ngoài ngân sách cần lựa chọn nhà đầu tư theo Quyết định số 3436/QĐ-UBND ngày 07/9/2017 của UBND tỉnh Quảng Ninh. Ngày 31/5/2018, HĐND tỉnh Quảng Ninh ban hành Văn bản số 275/HĐND-KTNS về việc phê duyệt danh mục các công trình dự án thu hồi đất theo quy định tại khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai năm 2013 và chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa để thực hiện các công trình dự án trên địa bàn thành phố UB và thành phố HL năm 2018, trong đó có dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL. Ngày 04/6/2018, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Văn bản số 3818/UBND-QLĐĐ3 về việc thông qua danh mục thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 trên địa bàn thành phố UB và thành phố HL năm 2018, trong đó có dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL. Ngày 15/6/2018, UBND thành phố HL ban hành Thông báo số 382/TB-UBND về việc thu hồi đất để thực hiện dự án. Ngày 26/02/2019, TTPTQĐ thành phố HL chủ trì phối hợp với UBND-UBMTTQ phường BC và các hộ gia đình có liên quan họp lấy ý kiến về Dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Ngày 14/3/2019, UBND thành phố HL ban hành Quyết định số 1306/QĐ-UBND về việc thu hồi 3.108,0m2 đất đối với 05 hộ gia đình cá nhân tại khu 5B, phường BC để thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL, trong đó có gia đình anh N, chị D. Ngày 02/4/2019, UBND thành phố HL gửi tới hộ dân 01 bộ hồ sơ gồm: Thông báo mời nhận tiền và bàn giao mặt bằng, Quyết định thu hồi đất số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019, Quyết định phê duyệt phương án bồi thưòng số số 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 kèm theo 01 Phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Đồng thời, UBND thành phố HL tổ chức niêm yết công khai tại trụ sở UBND phường BC và Nhà văn hóa khu 5B. Tuy nhiên, anh N, chị D không đồng ý nhận tiền và không bàn giao mặt bằng.

[5.2] Ngày 16/4/2019, UBND và UBMTTQ phường BC, TTPTQĐ thành phố HL và các đơn vị, cá nhân họp đối thoại, giải đáp kiến nghị và vận động các hộ gia đình chấp hành các Quyết định thực hiện dự án, nhưng hộ anh N, chị D không đến tham dự.

[5.3] Ngày 03/5/2019, Chủ tịch UBND thành phố HL ban hành Quyết định số 421/QĐ-UBND về việc cưỡng chế thực hiện Quyết định thu hồi đất đối với anh N, chị D.

[5.4] Như vậy, các Quyết định số 1306/QĐ-UBND và Quyết định 1280/QĐ-UBND cùng ngày 14/3/2019 của UBND thành phố HL, và Quyết định số 421/QĐ-UBND ngày 03/5/2019 của Chủ tịch UBND thành phố HL được ban hành là đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền theo quy định tại các điều 28, 29, 52, 56 và 57 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương; các điều 62, 66, 67, 69 của Luật Đất đai năm 2013.

[6] Về căn cứ ban hành:

[6.1] Đối với Quyết định số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019: Dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 tại phường BC, thành phố HL được phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 tại Quyết định số 5639/QĐ-UBND ngày 26/4/2017 của UBND thành phố HL. Ngày 07/9/2017, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành quyết định số 3436/QĐ-UBND phê duyệt danh mục dự án có sử dụng đất, sử dụng vốn ngoài ngân sách cần lựa chọn nhà đầu tư, trong đó có Dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 tại phường BC, thành phố HL. Sau đó, dự án này được đăng thông báo mời thầu (trên Báo đấu thầu số 195 ngày 16/10/2017). Công ty HT dự thầu. Tại Quyết định số 1142/QĐ-UBND ngày 11/4/2018, UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư là Công ty HT trúng thầu thực hiện dự án này. Ngày 31/5/2018, HĐND tỉnh Quảng Ninh ban hành Văn bản số 275/HĐND-KTNS về việc phê duyệt danh mục các công trình dự án thu hồi đất theo quy đinh tại khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai năm 2013 và chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa để thực hiện các công trình dự án trên địa bàn thành phố UB và thành phố HL năm 2018, trong đó có dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL. Ngày 04/6/2018, UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành Văn bản số 3818/UBND- QLĐĐ3 về việc thông qua danh mục thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 trên địa bàn thành phố UB và thành phố HL năm 2018, trong đó có dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL và giao cho UBND thành phố HL thông báo thu hồi đất, thực hiện giải phóng mặt bằng đối với dự án này. Như vậy, dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; dự án này do HĐND tỉnh Quảng Ninh chấp thuận theo quy định tại Điều 62, khoản 3 Điều 63 của Luật Đất đai năm 2013. Do đó, UBND thành phố HL ban hành Quyết định số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 thu hồi đất là đúng quy định tại Điều 62, khoản 3 Điều 63 của Luật Đất đai năm 2013. Việc Công ty HT trúng thầu để thực hiện dự án, không thuộc trường hợp quy định tại Điều 73 của Luật Đất đai năm 2013.

[6.2] Đối với Quyết định 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019:

[6.2.1] Trên cơ sở GCNQSDĐ và thực tế kiểm đếm hiện trạng thửa đất bị thu hồi của hộ gia đình anh N, chị D, UBND thành phố HL đã áp mức giá bồi thường về đất ở là 11.250.000đ/m2, đất nông nghiệp trồng cây lâu năm là 76.000đ/m2. Theo quy định tại Quyết định số 564/QĐ-UBND ngày 12/02/2019 của UBND tỉnh Quảng Ninh thì đơn giá bồi thường đất ở đối với đường nhánh từ 02m đến dưới 03m là 11.250.000đ/m2, đơn giá bồi thường đất ở đối với đường nhánh nhỏ hơn 02m là 6.740.000đ/m2; đất trồng cây lâu năm là 76.000đ/m2; đất rừng sản xuất là 9.500đ/m2. Như vậy, UBND thành phố HL đã căn cứ vào Quyết định số 564/QĐ-UBND ngày 12/02/2019 để tính đơn giá bồi thường về đất chứ không phải tính đơn giá bồi thường theo Quyết định số 3238/QĐ-UBND ngày 26/12/2014 của UBND tỉnh Quảng Ninh.

[6.2.2] Hộ gia đình anh N, chị D bị thu hồi toàn bộ diện tích đất ở và hộ gia đình anh N, chị D không có đất ở tại phường BC, thành phố HL. Do đó, theo quy định tại điểm a Điều 6 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ và điểm a khoản 1 Điều 6 Quyết định số 3000/QĐ-UBND ngày 02/8/2017 của UBND tỉnh Quảng Ninh thì hộ anh N thuộc trường hợp được bố trí tái định cư. Tuy nhiên, theo Quyết định 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của UBND thành phố HL thì hộ gia đình anh N, chị D không được bố trí tái định cư. Việc UBND thành phố HL không bố trí tái định cư cho hộ anh N, chị D là không đúng, không đảm bảo quyền lợi của hộ anh N, chị D. Vì vậy, có cơ sở để chấp nhận một phần kháng cáo của anh N về việc yêu cầu được bố trí tái định cư cho hộ anh N, chị D. Do đó, cần phải hủy Quyết định 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của UBND thành phố HL để UBND thành phố HL xem xét, giải quyết lại về việc hỗ trợ tái định cư cho hộ gia đình anh N, chị D.

[6.3] Đối với Quyết định số 421/QĐ-UBND ngày 03/5/2019:

[6.3.1] Sau khi gửi đến các hộ dân phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được phê duyệt, TTPTQĐ thành phố HL đã mời các hộ dân nhận tiền bồi thường, hỗ trợ. Tuy nhiên, anh N, chị D không đồng ý nhận tiền và không bàn giao mặt bằng. UBND, UBMTTQ phường BC, TTPTQĐ thành phố HL và các đơn vị, cá nhân đã tiến hành họp đối thoại, giải đáp kiến nghị và vận động các hộ gia đình chấp hành Quyết định thu hồi đất.

[6.3.2] Ngày 03/5/2019, Chủ tịch UBND thành phố HL ban hành Quyết định số 421/QĐ-UBND. Quyết định này đã được niêm yết công khai tại trụ sở UBND phường BC và Nhà văn hoá khu 5B.

[6.3.3] Như vậy, Chủ tịch UBND thành phố HL ban hành Quyết định số 421/QĐ-UBND Ngày 03/5/2019 là đảm bảo đúng quy định theo khoản 2 Điều 71 của Luật Đất đai năm 2013 nên yêu cầu khởi kiện hủy Quyết định số 421/QĐ-UBND của anh N là không có căn cứ để chấp nhận.

[7] Đối với quyết định có liên quan là Quyết định số 5363/QĐ-UBND ngày 19/7/2019: Sau khi có Quyết định thu hồi đất số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019, anh N đã có đơn khiếu nại gửi đến UBND thành phố HL với nội dung Quyết định số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 là không đúng pháp luật. UBND thành phố HL đã tổ chức đối thoại với người khiếu nại và các đơn vị, phòng ban của thành phố, nhưng anh N không đồng ý. Ngày 19/7/2019, Chủ tịch UBND thành phố HL đã ra Quyết định giải quyết khiếu nại số 5363/QĐ- UBND không chấp nhận nội dung khiếu nại của anh N. Quyết định giải quyết khiếu nại số 5363/QĐ-UBND ngày 19/7/2019 của Chủ tịch UBND thành phố HL được ban hành là đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo quy định tại các điều 27, 28, 29, 30, 31 của Luật Khiếu nại.

[8] Như đã nêu trên, có cơ sở để chấp nhận một phần yêu cầu kháng cáo của anh N về việc bố trí tái định cư, nên cần phải sửa một phần bản án sơ thẩm, chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của anh N, hủy Quyết định 1280/QĐ- UBND ngày 14/3/2019 của UBND thành phố HL để xem xét, giải quyết lại về hỗ trợ tái định cư cho hộ gia đình anh N, chị D. Do đó, anh N không phải chịu án phí hành chính phúc thẩm.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 2 Điều 241 Luật Tố tụng hành chính; khoản 1 Điều 32 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án;

Chấp nhận một phần kháng cáo của người khởi kiện là anh Đặng Năm N, sửa một phần Bản án hành chính sơ thẩm số 61/2019/HC-ST ngày 15 tháng 11 năm 2019 của Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ninh như sau:

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của anh Đặng Năm N.

1.1. Bác các yêu cầu khởi kiện của anh Đặng Năm N về những nội dung sau:

1.1.1. Yêu cầu hủy một phần Quyết định số 1306/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh về việc thu hồi 3.108,0m2 đất đối với 05 hộ gia đình, cá nhân tại khu 5B, phường BC, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh để thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng dự án Khu biệt thự tại khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh liên quan đến gia đình anh Đặng Năm N, chị Đỗ Thị D.

1.1.2. Yêu cầu hủy Quyết định số 421/QĐ-UBND ngày 03/5/2019 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh về việc cưỡng chế thực hiện Quyết định thu hồi đất đối với anh Đặng Năm N, chị Đỗ Thị D trú tại tổ 3, khu 5B, phường BC, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh để giải phóng mặt bằng thực hiện dự án Khu biệt thự tại khu vực TN khu biệt thự đồi 368 phường BC, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh.

2. Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của anh Đặng Năm N về hủy Quyết định số 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của Ủy ban nhân dân thành thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh.

Hủy Quyết định số 1280/QĐ-UBND ngày 14/3/2019 của Ủy ban nhân dân thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho anh Đặng Năm N, chị Đỗ Thị D, trú tại tổ 3, khu 5B, phường BC, phố HL, tỉnh Quảng Ninh để thực hiện giải phóng mặt bằng dự án Khu biệt thự tại Khu vực phía TN khu biệt thự đồi 368 tại phường BC, thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh.

Ủy ban nhân dân thành phố HL, tỉnh Quảng Ninh thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật trong việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi thu hồi đất đối với anh Đặng Năm N, chị Đỗ Thị D theo đúng quy định của pháp luật.

3. Về án phí hành chính phúc thẩm: Người khởi kiện là anh Đặng Năm N không phải nộp án phí hành chính phúc thẩm. Trả lại anh Đặng Năm N 300.000 đồng tiền tạm ứng án phí mà anh Đặng Năm N đã nộp (người nộp thay là Lê Minh T2) tại Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Ninh theo Biên lai thu tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án số 0002028 ngày 29/11/2019.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.