Bản án về khiếu kiện quyết định hành chính số 553/2022/HCPT

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI HÀ NỘI

BẢN ÁN 553/2022/HCPT NGÀY 21/11/2022 VỀ KHIẾU KIỆN QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH

Ngày 21 tháng 11 năm 2022, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xét xử công khai vụ án hành chính thụ lý số 511/2021/TLPT-HC ngày 19 tháng 11 năm 2021 về việc “Khiếu kiện quyết định hành chính” do có kháng cáo của người khởi kiện đối với Bản án Hành chính sơ thẩm số 16/2021/HC-ST ngày 23 tháng 8 năm 2021 của Tòa án nhân dân tỉnh Hà Nam.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 10500/2022/QĐ-PT ngày 04 tháng 11 năm 2022 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội, giữa các đương sự sau:

Người khởi kiện: Bà Nguyễn Thị N, sinh năm 1967; địa chỉ: Thôn 1, Mai X, thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N, tỉnh Hà Nam, vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

Người bị kiện: - Ủy ban nhân dân huyện Lý N, tỉnh Hà Nam. Người đại diện theo pháp luật: Ông Nguyễn Đức N1 - Chủ tịch UBND huyện Lý N, vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

- Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Lý N, tỉnh Hà Nam;

vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan:

- Ủy ban nhân dân thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N, tỉnh Hà Nam. Người đại diện theo ủy quyền: Ông Nguyễn Duy H - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị trấn Vĩnh T, vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

- Ông Bùi Văn S, sinh năm 1961; địa chỉ: Thôn 1, Mai X, thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N, tỉnh Hà Nam, vắng mặt.

3. Chị Bùi Thị T, sinh năm 1989; nơi ĐKHKTT: Xã Thọ D, huyện Thọ X, tỉnh Thanh Hóa; địa chỉ: Tổ dân phố số 3, số 143 Trần P, phường Văn Q, quận Hà Đ, thành phố Hà Nội, vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Tại đơn khởi kiện ngày 21/01/2021, đơn khởi kiện bổ sung ngày 14/5/2021 và quá trình tố tụng, người khởi kiện là bà Nguyễn Thị N trình bày:

Ngày 21/01/2001, gia đình bà được Ủy ban nhân dân (sau đây viết tắt là UBND) huyện Lý N cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất diện tích 375m2 đất nông nghiệp tại thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N, tỉnh Hà Nam. Ngày 12/02/2020, UBND huyện Lý N đã ban hành Quyết định số 154/QĐ-UBND về việc thu hồi đất của gia đình bà để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T (giai đoạn 2). Bà N cho rằng dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2) có dấu hiệu mập mờ, mục đích thực hiện dự án không rõ ràng. Quyết định số 839/QĐ-CTUBND ngày 06/6/2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam về việc quy hoạch chi tiết xây dựng tỉ lệ 1/500 khu nhà ở thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N là không phù hợp, không đúng pháp luật. Dự án này không được UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt trong danh mục dự án để phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn tỉnh Hà Nam. Việc lập và phê duyệt quy hoạch chỉ căn cứ quy hoạch chung năm 2012 và xét đề nghị của Công ty Hà P nên không phải thu hồi đất vì lợi ích công cộng, lợi ích quốc gia hoặc phát triển kinh tế vì mục đích chung. Do đó, chủ đầu tư là Công ty Hà P phải thỏa thuận giá bồi thường, hỗ trợ cho người dân có đất bị thu hồi.

Bà cho rằng các quyết định thu hồi đất, quyết định cưỡng chế thu hồi đất là trái pháp luật, không minh bạch trong việc thu hồi đất. Đề nghị hủy Quyết định số 154/QĐ-UBND ngày 12/02/2020 của UBND huyện Lý N về việc thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T (giai đoạn 2) và Quyết định số 3041/QĐ-UBND ngày 29/5/2020 của Chủ tịch UBND huyện Lý N về việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất để giải phóng mặt bằng dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T (giai đoạn 2). Ngoài ra bà không có yều cầu gì khác.

Người bị kiện là UBND huyện Lý N và Chủ tịch UBND huyện Lý N có quan điểm:

Dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2) có ý nghĩa quan trọng để phát triển đô thị và từng bước cụ thể hóa quy hoạch chung xây dựng thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N, tỉnh Hà Nam. Dự án thuộc diện thu hồi đất theo khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai năm 2013. Trên cơ sở trích đo địa chính thửa đất và các văn bản pháp lý có liên quan, UBND huyện Lý N đã triển khai các bước cụ thể: Ngày 22/8/2019, UBND huyện Lý N ban hành Quyết định số 5223/QĐ-UBND về việc thành lập Hội đồng và Tổ công tác giúp việc Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để thực hiện giải phóng mặt bằng dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2). Ngày 30/8/2019, UBND huyện Lý N ban hành Kế hoạch số 94/KH-UBND về việc thu hồi đất bồi thường, hỗ trợ và tái định cư thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2). Ngày 13/9/2019, UBND huyện Lý N ban hành Thông báo số 728/TB-UBND về việc thu hồi đất đối với hộ ông (bà) Bùi Văn S. Ngày 16/9/2019, Trung tâm phát triển quỹ đất phối hợp với UBND xã Đồng L (nay là thị trấn Vĩnh T) niêm yết công khai thông báo thu hồi đất (tại Nhà văn hóa xã Đồng L, nhà văn hóa thôn 1 Mai X, nhà Văn hóa thôn 2 Công X và trên Đài truyền thanh xã), đồng thời phối hợp với UBND xã cùng các đồng chí Trưởng thôn giao thông báo thu hồi đất cho các hộ.

Hội đồng giải phóng mặt bằng dự án đã tổ chức Hội nghị họp công bố quy hoạch, triển khai kế hoạch và chế độ chính sách áp dụng trong bồi thường, hỗ trợ thực hiện giải phóng mặt bằng dự án tới toàn thể các hộ có đất nằm trong phạm vi dự án tại Nhà văn hóa thôn 1, Mai X, cơ bản nhân dân đồng tình với chủ trương thực hiện dự án đề xuất áp dụng giá năm 2020. Tuy nhiên, còn một số hộ có đồng tình với chủ trương, nhưng chưa nhất trí về đơn giá theo quy định của tỉnh. Trung tâm phát triển quỹ đất phối hợp với xã Đồng L, thôn 1, Mai X và ông Bùi Văn S (chồng bà N) kiểm đếm hiện trạng đất đai, tài sản gắn liền với đất và thu thập tài liệu có liên quan, kiểm tra, rà soát giữa hồ sơ địa chính với số liệu kiểm đếm, đồng thời xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án.

Thực hiện quy trình công khai, niêm yết công khai các đơn vị tham mưu cho Ủy ban nhân dân huyện đã hoàn thiện phương án giải phóng mặt bằng trình UBND huyện Lý N phê duyệt công khai và trình UBND huyện ban hành Quyết định số 154/QĐ-UBND ngày 12/02/2020 về việc thu hồi đất đối với hộ ông Bùi Văn Sơn (chồng bà N) diện tích thu hồi đất nông nghiệp là 375,0m2 và Quyết định 176/QĐ-UBND ngày 12/02/2020 về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng trong đó hộ ông Bùi Văn S có số tiền phê duyệt là 76.500.000đ.

Sau khi có Quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, Trung tâm phát triển quỹ đất, UBND thị trấn Vĩnh T đã tổ chức niêm yết công khai theo quy định và mời hộ ông Bùi Văn S nhận tiền theo phương án được phê duyệt, nhưng hộ ông S không nhận.

Ngày 29/5/2020, UBND huyện Lý N đã ban hành Quyết định cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ ông Bùi Văn S thời gian cưỡng chế thu hồi đất từ ngày 15/6/2020 đến ngày 16/6/2020. Ban cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã mời các hộ trong đó có hộ ông Bùi Văn S để tổ chức đối thoại, tuyên truyền, giải thích. Do lịch cưỡng chế có sự thay đổi nên đến ngày 15/6/2020 Ban cưỡng chế có Thông báo số 05/TB-BCC về việc thay đổi lịch chưa thực hiện việc cưỡng chế. Các thông báo đó đã được gửi và niêm yết theo quy định. Ngày 07/12/2020, Ban cưỡng chế thực hiện thu hồi đất đã ban hành thông báo lịch tổ chức thi hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất, thông báo nộp tiền vào tài khoản tạm giữ của UBND huyện và thực hiện cưỡng chế thu hồi đất vào ngày 09/12/2020 gửi cho hộ ông Bùi Văn S. Việc triển khai các quy định về giải phóng mặt bằng, thu hồi đất và thực hiện cưỡng chế thu hồi đất của UBND huyện Lý N là đảm bảo theo quy định của pháp luật. Do đó, đề nghị bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị N.

Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan UBND thị trấn Vĩnh T có quan điểm: Việc thực hiện Nghị quyết 829/NQ-UBTVQH 14 ngày 17/12/2012 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa 14 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Hà Nam, thì xã Đồng L, huyện Lý N được sáp nhập vào thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N, tỉnh Hà Nam.

Về đất nông nghiệp: Nhân khẩu được chia đất theo Quyết định 115 tiêu chuẩn của hộ ông Bùi Văn S gồm 3 khẩu là ông Bùi Văn Sơn, bà Nguyễn Thị N và chị Bùi Thị T.

Về trình tự thực hiện công tác giải phóng mặt bằng và thu hồi đất: Thực hiện quy trình công khai, niêm yết công khai, ngày 16/9/2019 UBND xã Đồng L (nay là UBND thị trấn Vĩnh T) phối hợp với Trung tâm phát triển quỹ đất niêm yết công khai thông báo thu hồi đất tại Nhà văn hóa xã Đồng L, nhà văn hóa thôn 1, Mai X và trên đài truyền thanh xã. Đồng thời phối hợp với các đồng chí Trưởng thôn giao thông báo thu hồi đất cho các hộ; tổ chức Hội nghị họp công bố quy hoạch, triển khai kế hoạch và chế độ chính sách áp dụng trong bồi thường hỗ trợ thực hiện giải phóng mặt bằng đến toàn thể các hộ có đất nằm trong phạm vi dự án, cơ bản nhân dân đồng tình với chủ trương thực hiện dự án đề nghị áp dụng đơn giá năm 2020, tuy nhiên còn một số hộ nhất trí với chủ trương thu hồi đất nhưng chưa nhất trí về đơn giá theo quy định của UBND tỉnh Hà Nam. UBND xã phối hợp kiểm đếm hiện trạng đất đai, tài sản gắn liền với đất, thực hiện quy trình công khai, niêm yết công khai các văn bản theo quy định.

Sau khi có quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án, Trung tâm phát triển quỹ đất, UBND thị trấn Vĩnh T đã tổ chức niêm yết công khai theo quy định và mời hộ ông S nhận tiền theo phương án được duyệt nhưng hộ ông Bùi Văn S không nhận; phối hợp với Hội đồng giải phóng mặt bằng của huyện và Trung tâm phát triển quỹ đất tổ chức tuyên truyền, vận động nhưng hộ ông Sơn không nhận tiền. Vì vậy, việc triển khai công tác thu hồi đất xây dựng phương án bồi thường hỗ trợ và thực hiện cưỡng chế thu hồi đất đảm bảo theo quy định của pháp luật. Đề nghị bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị N.

Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan ông Bùi Văn S và chị Bùi Thị T có quan điểm: Hoàn toàn nhất trí với yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị N, đề nghị hủy Quyết định số 154/QĐ-UBND ngày 12/02/2020 về việc thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T (giai đoạn 2) và Quyết định số 3041/QĐ-UBND ngày 29/5/2020 về việc cưỡng chế thực hiện Quyết định thu hồi đất để giải phóng mặt bằng dự án đầu tư xây dựng khu nhà ờ phía Đông thị trấn Vĩnh T (giai đoạn 2).

Tại Bản án hành chính sơ thẩm số 16/2021/HC-ST ngày 23 tháng 8 năm 2021, Tòa án nhân dân tỉnh Hà Nam đã quyết định:

- Bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị N về việc: Hủy Quyết định số 154/QĐ-UBND ngày 12/02/2020 của UBND huyện Lý N về việc thu hồi đất và Quyết định số 3041/QĐ-UBND ngày 29/5/2020 của Chủ tịch UBND huyện Lý N về việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất để giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T (giai đoạn 2).

- Bác các yêu cầu khác của đương sự.

Ngoài ra, bản án còn quyết định về án phí, thông báo quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật.

Ngày 01/9/2021, bà Nguyễn Thị N có đơn kháng cáo đề nghị hủy bản án sơ thẩm.

Tại phiên tòa phúc thẩm, các bên đương sự trong vụ án đều vắng mặt và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội sau khi phân tích nội dung vụ án, các tài liệu có trong hồ sơ vụ án đã kết luận: Tòa án cấp sơ thẩm xác định Quyết định số 154/QĐ-UBND ngày 12/02/2020 của Ủy ban nhân dân huyện Lý N về việc thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2) tại xã Đồng L đối với hộ gia đình ông Bùi Văn S và Quyết định số 3041/QĐ-UBND ngày 29/5/2020 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Lý N về việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất để giải phóng mặt bằng dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2) tại xã Đồng L đối với hộ gia đình ông Bùi Văn S đảm bảo đúng thẩm quyền, trình tự và thủ tục theo quy định của pháp luật. Do đó, không có cơ sở chấp nhận kháng cáo của bà N đề nghị hủy bản án sơ thẩm, đề nghị Hội đồng xét xử phúc thẩm giữ nguyên bản án sơ thẩm.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu; chứng cứ và ý kiến trình bày của các đương sự có trong hồ sơ vụ án; ý kiến của đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội tham gia phiên tòa; Hội đồng xét xử phúc thẩm xét thấy:

[1] Về thủ tục tố tụng:

[1.1] Đối tượng khởi kiện vụ án hành chính: Quyết định số 154/QĐ-UBND ngày 12/02/2020 của Ủy ban nhân dân huyện Lý N về việc thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2) tại xã Đồng L đối với hộ gia đình ông Bùi Văn S và Quyết định số 3041/QĐ-UBND ngày 29/5/2020 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Lý N về việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất để giải phóng mặt bằng dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2) tại xã Đồng L đối với hộ gia đình ông Bùi Văn S là đối tượng khởi kiện hành chính theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Luật Tố tụng hành chính. Bà N không khởi kiện đối với Quyết định số 176/QĐ-UBND ngày 12/02/2020 của Ủy ban nhân dân huyện Lý N về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất đối với hộ ông Bùi Văn S, nhưng đây là quyết định hành chính có liên quan nên cần xem xét khi giải quyết vụ án.

[1.2] Thời hiệu khởi kiện: Ngày 21/01/2021 và ngày 14/5/2021, bà Nguyễn Thị N có đơn khởi kiện và đơn bổ sung đơn khởi kiện yêu cầu hủy quyết định thu hồi đất và quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất nêu trên là đảm bảo thời hiệu được quy định tại điểm a khoản 2 Điều 116 Luật Tố tụng hành chính.

[1.3] Thẩm quyền thụ lý, giải quyết: Toà án nhân dân tỉnh Hà Nam thụ lý, giải quyết là đúng thẩm quyền theo quy định tại Điều 30; khoản 3 Điều 32 Luật tố tụng hành chính.

[1.4] Đơn kháng cáo của đương sự: Ngày 01/9/2021, bà Nguyễn Thị N có đơn kháng cáo hợp lệ, được gửi trong thời hạn và đã nộp tạm ứng án phí theo quy định tại các Điều 205, 206 Luật Tố tụng hành chính nên được xem xét theo thủ tục phúc thẩm.

[2] Về nội dung:

Về trình tự, thủ tục, căn cứ, thẩm quyền ban hành Quyết định số 154/QĐ- UBND ngày 12/02/2020 của Ủy ban nhân dân huyện Lý N về việc thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2) tại xã Đồng L đối với hộ gia đình ông Bùi Văn S và Quyết định số 3041/QĐ-UBND ngày 29/5/2020 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Lý N về việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất để giải phóng mặt bằng dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2) tại xã Đồng L đối với hộ gia đình ông Bùi Văn S:

Trên cơ sở giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hộ gia đình ông Bùi Văn S (là chồng bà Nguyễn Thị N) được UBND huyện Lý N cấp ngày 21/11/2001 diện tích 1.275m2 đất nông nghiệp tại thôn 1 Mai X, thị trấn Vĩnh T (trước đây là xã Đồng L), huyện Lý N, tỉnh Hà Nam trong đó có diện tích 375m2 đất nông nghiệp nằm trong phạm vi giải phóng mặt bằng thực hiện dự án nên hộ gia đình ông Bùi Văn S là chủ sử dụng hợp pháp đối với 375m2 đất nông nghiệp bị thu hồi.

Căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt gồm: Quyết định số 321/QĐ-UBND ngày 20/01/2012 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N, tỉnh Hà Nam; Quyết định số 819/QĐ-UBND ngày 20/6/2012 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 khu nhà ở thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N, tỉnh Hà Nam với tổng diện tích 19,1 ha; Văn bản số 1596/UBND-GTXD ngày 21/9/2012 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam về việc chấp thuận nhà đầu tư thực hiện dự án làm 02 giai đoạn; Quyết định số 316/QĐ-UBND ngày 22/4/2013 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 khu nhà ở thị trấn Vĩnh Trụ trên cơ sở Quyết định số 819/QĐ-UBND ngày 20/6/2012; Văn bản số 295/UBND-GTXD ngày 01/12/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam cho phép triển khai giai đoạn II của dự án; Quyết định số 567/QĐ-UBND ngày 12/4/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam về việc phê duyệt đề xuất dự án khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2); Nghị quyết số 36/NQ-HĐND ngày 07/12/2018 của Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Nam khóa XVIII kỳ họp thứ 7 về các dự án thu hồi đất và các dự án chuyển mục đích sử dụng dưới 10 ha đất trồng lúa năm 2019 và bổ sung năm 2018 trên địa bàn tỉnh Hà Nam; Văn bản số 2381/UBND-GTXD ngày 14/8/2019 của UBND tỉnh Hà Nam về việc thực hiện quy trình các thủ tục thu hồi đất, GPMB dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N; Quyết định số 28/2015/QĐ-UBND ngày 09/11/2015 của UBND tỉnh Hà Nam ban hành quy định, trình tự, thủ tục kiểm đếm bắt buộc, cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc và cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Hà Nam; Quyết định số 29/2015/QĐ-UBND ngày 09/11/2015 ban hành quy định trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giao đất, cho thuê đất và cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Hà Nam. Sau khi có các tờ trình của UBND tỉnh Hà Nam về việc ban hành Nghị quyết về các dự án chuyển mục đích sử dụng dưới 10ha đất trồng lúa trên địa bàn tỉnh Hà Nam thì tại kỳ họp thứ 2, 3, 5 của Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Nam khóa XVIII đã nhất trí, chấp thuận dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T (theo Quyết định số 321/QĐ-UBND ngày 20/01/2012 của UBND tỉnh Hà Nam về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N thể hiện việc mở rộng thị trấn Vĩnh T bao gồm cả xã Đồng L). Như vậy, được sự chấp thuận của Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Nam và được UBND tỉnh Hà Nam quyết định, giao cho UBND huyện Lý N thực hiện quy trình chuẩn bị để thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư và phục vụ giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T là đúng quy định tại Điều 62 Luật Đất đai năm 2013.

Trên cơ sở trích đo thửa đất theo trích đo địa chính được phòng đo đạc bản đồ và viễn thám Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Hà Nam kiểm tra xác nhận ngày 11/9/2019 và các văn bản pháp lý có liên quan. Ngày 22/8/2019, Ủy ban nhân dân huyện Lý N ban hành Quyết định số 5223/QĐ-UBND về việc thành lập Hội đồng và Tổ công tác giúp việc Hội đồng bồi thường, hỗ trợ & TĐC để thực hiện giải phóng mặt bằng dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2). Ngày 30/8/2019, Ủy ban nhân dân huyện Lý N ban hành Kế hoạch số 94/KH-UBND về việc thu hồi đất bồi thường, hỗ trợ và tái định cư thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2). Ngày 13/9/2019, Ủy ban nhân dân huyện Lý N ban hành Thông báo thu hồi đất số 728/TB-UBND ngày 02/11/2016 về việc thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T đối với hộ ông Bùi Văn S. Ngày 16/9/2019, Trung tâm phát triển quỹ đất phối hợp với Ủy ban nhân dân xã Đồng L niêm yết công khai thông báo thu hồi đất tại Nhà văn hóa xã Đồng L, nhà văn hóa thôn 1 Mai X, nhà văn hóa thôn 2 Công X; thông báo trên loa truyền thanh xã và phối hợp với UBND xã Đồng L cùng các trưởng thôn giao thông báo thu hồi đất cho các hộ.

Hội đồng giải phóng mặt bằng dự án đã tổ chức hội nghị họp công bố quy hoạch, triển khai kế hoạch và chế độ chính sách áp dụng trong việc bồi thường, hỗ trợ thực hiện giải phóng mặt bằng dự án tới toàn thể các hộ có đất nằm trong phạm vi dự án. Sau đó, tiến hành kiểm đếm hiện trạng đất đai, tài sản gắn liền với đất của hộ ông Bùi Văn S; lập và công khai phương án bồi thường, các chính sách hỗ trợ thực hiện giải phóng mặt bằng; tổ chức hội nghị giải đáp ý kiến, kiến nghị sau công khai biên bản kiểm đếm đất đai, tài sản trên đất. Về cơ bản nhân dân có đất bị thu hồi đồng tình với chủ trương thu hồi đất thực hiện dự án, có một số hộ không đồng ý với giá đất bồi thường đối với diện tích đất bị thu hồi.

Sau khi thực hiện các quy trình trên, Ủy ban nhân dân huyện Lý N đã ban hành Quyết định số 154/QĐ-UBND ngày 12/02/2020 về việc thu hồi đất đối với hộ ông Bùi Văn S và Quyết định số 176/QĐ-UBND ngày 12/02/2020 về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng trong đó hộ ông Bùi Văn S được bồi thường, hỗ trợ số tiền là 76.500.000 đồng. Sau khi có quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, Trung tâm phát triển quỹ đất, UBND thị trấn Vĩnh T đã tổ chức niêm yết công khai theo quy định và mời hộ ông Bùi Văn S 03 lần nhận tiền bồi thường theo quyết định phê duyệt và bàn giao mặt bằng, nhưng hộ ông Sơn không nhận tiền.

Trung tâm phát triển quỹ đất, UBND thị trấn Vĩnh T, các ngành của UBND thị trấn Vĩnh T đã tổ chức tuyên truyền, vận động, thuyết phục đối thoại nhưng hộ ông S vẫn không nhận tiền bồi thường, hỗ trợ theo phương án được duyệt. Trên cơ sở báo cáo của Trung tâm phát triển quỹ đất, UBND thị trấn Vĩnh T, ngày 29/5/2020 Chủ tịch UBND huyện Lý N đã ban hành Quyết định cưỡng chế việc thực hiện quyết định thu hồi đất đối với hộ gia đình ông Bùi Văn S. Ngày 30/5/2020, Ban cưỡng chế đã tiến hành giao quyết định cưỡng chế việc thực hiện quyết định thu hồi đất cho hộ ông Sơn, ông S nhận nhưng không ký biên bản. Đồng thời, tiến hành niêm yết công khai quyết định cưỡng chế tại UBND thị trấn Vĩnh T và Nhà văn hóa thôn 1 Mai X. Sau khi có quyết định cưỡng chế việc thực hiện quyết định thu hồi đất, Ban cưỡng chế đã nhiều lần tổ chức đối thoại, tuyên truyền, vận động, giải thích các quy định của Nhà nước khi thu hồi đất nhưng hộ ông Sơn không thực hiện bàn giao đất theo quyết định thu hồi đất nên ngày 09/12/2020 Ban cưỡng chế đã tổ chức thi hành quyết định cưỡng chế đối với hộ ông Bùi Văn S.

Tại Công văn số 885/UBND-PTQĐ ngày 30/7/2021 của UBND huyện Lý N về việc giải trình bổ sung làm rõ quyết định phê duyệt dự án có nội dung thể hiện dự án được thực hiện làm 02 giai đoạn và giai đoạn 2 được thực hiện trên cơ sở Văn bản số 295/UBND-GTXD ngày 01/12/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam cho phép triển khai giai đoạn 2 của dự án; Quyết định số 567/QĐ- UBND ngày 12/4/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam về việc phê duyệt đề xuất dự án khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N (giai đoạn 2); Nghị quyết số 36/NQ-HĐND ngày 07/12/2018 của Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Nam khóa XVIII kỳ họp thứ 7 về các dự án thu hồi đất và các dự án chuyển mục đích sử dụng dưới 10 ha đất trồng lúa năm 2019 và bổ sung năm 2018 trên địa bàn tỉnh Hà Nam; Văn bản số 2381/UBND-GTXD ngày 14/8/2019 của UBND tỉnh Hà Nam về việc thực hiện quy trình các thủ tục thu hồi đất, GPMB dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phía Đông thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N. Theo đó, UBND huyện Lý N đã thực hiện thu hồi đất (giai đoạn 2) với tổng diện tích là 86.093,9m2 trong đó diện tích giao thực hiện dự án là 84.474,9m2 và diện tích giao UBND thị trấn Vĩnh T quản lý theo quy hoạch diện tích đất đã thu hồi nhỏ lẻ của các hộ tư nhân là 1.619,0m2.

Từ những phân tích nêu trên cho thấy UBND huyện Lý N và Chủ tịch UBND huyện Lý N triển khai thực hiện các quy định về giải phóng mặt bằng, thu hồi đất và thực hiện cưỡng chế thu hồi đất đảm bảo đúng quy định của pháp luật. UBND huyện Lý N ban hành quyết định thu hồi đất và Chủ tịch UBND huyện Lý N ban hành quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đảm bảo đúng quy định của pháp luật về trình tự, thủ tục và thẩm quyền được quy định tại các Điều 62, 66, 67, 69, 71 Luật Đất đai năm 2013; Điều 17 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính Phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đất đai; Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính Phủ.

Đối với một số sai sót trong việc thực hiện các thủ tục khi thu hồi đất thực hiện dự án như ông Nguyễn Văn T1 - Trưởng thôn 1 Mai X ký hộ vào danh sách giao nhận thông báo thu hồi đất đối với một số hộ dân có đất bị thu hồi và khi thực hiện dự án ông Nguyễn Đức T2 - nguyên Chủ tịch UBND xã Đồng L đã ký ban hành giấy mời các hộ dân bị nhầm nội dung trên giấy mời gây ra sự bức xúc của người dân có đất bị thu hồi về việc mời nhận tiền bồi thường khi chưa có quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường. Vấn đề này đã được UBND thị trấn Vĩnh T tiến hành kiểm điểm trách nhiệm cá nhân, tập thể có sai phạm. Mặc dù có sai sót trong quá trình tổ chức thực hiện dự án như đã nêu trên, nhưng xét thấy sai sót này không ảnh hưởng đến quyền lợi của các cá nhân, không làm thay đổi bản chất của dự án và không xâm phạm lợi ích quốc gia, nhưng UBND huyện Lý N, UBND thị trấn Vĩnh T, huyện Lý N cần nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ công vụ, tránh tạo ra những hiểu lầm, bức xúc không đáng có trong nhân dân.

Đối với Quyết định số 176/QĐ-UBND ngày 12/02/2020 của UBND huyện Lý N về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ đối với hộ gia đình ông Bùi Văn S thấy: Mặc dù bà N (là vợ ông S) không có yêu cầu khởi kiện đối với quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất và Tòa án cấp sơ thẩm không xem xét, nhưng Hội đồng xét xử phúc thẩm thấy quyết định này có liên quan đến quyết định thu hồi đất và quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất của gia đình bà N nên cần xem xét tính hợp pháp và tính có căn cứ của quyết định này. Xét thấy khi thực hiện thủ tục thu hồi đất, UBND huyện Lý N đã tiến hành kiểm đếm đất đai, tài sản trên diện tích đất thu hồi của hộ gia đình ông S (chồng bà N), niêm yết công khai biên bản kiểm đếm tại Nhà văn hóa xã Đồng L và Nhà văn hóa thôn 1, Mai X, công khai phương án bồi thường và chính sách bồi thường hỗ trợ đối với gia đình ông S và tổ chức hội nghị giải đáp ý kiến thắc mắc sau khi công khai biên bản kiểm đếm đất đai, tài sản đối với các hộ có đất bị thu hồi. Như vậy, UBND huyện Lý N ban hành quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ là đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo đúng quy định của Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành; đúng quy định tại các Quyết định số 29/2015/QĐ-UBND ngày 09/11/2015, Quyết định số 113/2020/QĐ-UBND ngày 09/01/2020 và Quyết định số 38/2014/QĐ-UBND ngày 12/9/2014 của UBND tỉnh Hà Nam về việc ban hành quy định một số nội dung về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Hà Nam.

Từ những lập luận, phân tích nêu trên thấy các yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị N đã được Tòa án cấp sơ thẩm đánh giá, xem xét và quyết định bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà N là có căn cứ pháp luật.

Trên cơ sở nhận xét, đánh giá và quyết định của bản án sơ thẩm, ý kiến kết luận của đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội, Hội đồng xét xử phúc thẩm nhận thấy yêu cầu kháng cáo của bà Nguyễn Thị N đề nghị hủy bản án sơ thẩm để xét xử lại là không có cơ sở chấp nhận.

Về án phí phúc thẩm: Do kháng cáo không được chấp nhận nên bà Nguyễn Thị N phải chịu án phí hành chính phúc thẩm.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 241 Luật tố tụng hành chính 2015; khoản 1 Điều 34 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

1. Không chấp nhận kháng cáo của bà Nguyễn Thị N; giữ nguyên Bản án hành chính sơ thẩm số 16/2021/HC-ST ngày 23/8/2021 của Tòa án nhân dân tỉnh Hà Nam.

2. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

3.Về án phí: Bà Nguyễn Thị N phải chịu 300.000 đồng án phí hành chính phúc thẩm, được đối trừ số tiền 300.000đ tạm ứng án phí bà N đã nộp tại Biên lai thu tiền tạm ứng án phí số 0005768 ngày 15/9/2021của Cục Thi hành án dân sự tỉnh Hà Nam.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.