Bản án về khiếu kiện hủy quyết định hành chính số 620/2022/HC-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 620/2022/HC-PT NGÀY 15/08/2022 VỀ KHIẾU KIỆN HỦY QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH

Ngày 15 tháng 8 năm 2022 tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh xét xử phúc thẩm công khai vụ án hành chính phúc thẩm thụ lý số: 263/2021/TLPT-HC ngày 23 tháng 4 năm 2021 về việc “Khiếu kiện hủy quyết định hành chính”.Do Bản án hành chính sơ thẩm số: 03/2021/HC-ST ngày 22 tháng 01 năm 2021 của Tòa án nhân dân tỉnh Tiền Giang bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số: 1432/2022/QĐ-PT ngày 26/7/2022; giữa các đương sự:

- Người khởi kiện: Lê Thành C, sinh năm 1977. (có mặt) Địa chỉ: Khu phố M, Phường N, thị xã C, tỉnh Tiền Giang.

Người đại diện theo ủy quyền: Ông Nguyễn Bình M, sinh năm 1974 Địa chỉ: 12/94 Đào Duy Anh, Phường 9, quận P, Thành phố Hồ Chí Minh. (có mặt)

- Người bị kiện:

1/ Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh T; (vắng mặt) Địa chỉ: Số 23 đường 30/4, Phường 1, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang.

Đại diện theo pháp luật: Ông Nguyễn Văn V – Chủ tịch

2/ Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã C, tỉnh Tiền Giang. (xin vắng mặt) Địa chỉ: Số 70, đường 30/4, khu phố 2, thị xã C, tỉnh Tiền Giang

3/ Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh T.

Địa chỉ: Số 371, đường H, xã Đạo Thạnh, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang.

Người đại diện theo pháp luật: Ông Phạm Văn T– Giám đốc Người đại diện theo ủy quyền: Ông Nguyễn Hải Bằng – Chuyên viên Phòng quản lý đất đai thuộc sở Tài nguyên & Môi trường. (có mặt) - Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

1/ Ủy ban nhân dân thị xã C, tỉnh Tiền Giang.

Đại diện theo pháp luật: Ông Trần Văn T – Chủ tịch. (xin vắng mặt) Địa chỉ: Số 70, đường 30/4, khu phố 2, thị xã C, tỉnh Tiền Giang.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp:

+ Ông Nguyễn Tấn L – Trưởng phòng Tài nguyên & Môi trường. (có mặt) + Ông Huỳnh Thanh M – Giám đốc ban quản lý dự án và phát triển quỹ đất thị xã C.

2/ Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư dự án đầu tư xây dựng công trình Tuyến tránh đường 868. (vắng mặt) Địa chỉ: Số 70, đường 30/4, khu phố 2, thị xã C, tỉnh Tiền Giang Đại diện theo pháp luật: Ông Trần Tuấn K – Phó Chủ tịch UBND thị xã C.

3/ Trần Thu M, sinh năm 1979. (có mặt)

4/ Lê Bích T, sinh năm 2007

5/ Lê Bích H, sinh năm 2010 Người đại diện hợp pháp theo pháp luật của cháu T, H: Trần Thu M, sinh năm 1979. (xin vắng mặt) Cùng địa chỉ: Khu phố M, Phường N, thị xã C, tỉnh Tiền Giang.

- Người kháng cáo: Người khởi kiện ông Lê Thành C.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo đơn khởi kiện, cũng như bản tự khai và tại phiên toà, người khởi kiện trình bày:

Ông Lê Thành C không đồng ý đền bù giá đất theo Biên bản bồi thường, hỗ trợ số 15 ngày 25/7/2017, Biên bản bồi thường, hỗ trợ số 15c ngày 08/5/2018 và Quyết định 1825 ngày 07/6/2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang. Yêu cầu được đền bù giá đất bằng với giá đất nền tái định cư tại khu thương mại khu 1, thị xã C có đơn giá từ 18 triệu/m2 đến 21 triệu/m2 (theo biên bản trao đổi ngày 23/3/2020) không đồng ý với giá đất theo Quyết định 1825 ngày 07/6/2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang về giá đất mặt tiền đường quốc lộ 1A nhựa 20m – Đoạn từ cầu Nhị Mỹ đến ranh phường 4 có giá 4.156.000 đồng.

Yêu cầu đề nghị Tòa án giải quyết:

+ Hủy Quyết định số 2995/QĐ-UBND ngày 22/6/2017 của Chủ tịch UBND thị xã C phê duyệt phương án bồi thường tại các khu vực trên địa bàn thị xã C, tỉnh Tiền Giang để thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình tuyến tránh đường tỉnh 868.

+ Hủy Quyết định số 1095/QĐ-UBND ngày 28/4/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang về việc giải quyết khiếu nại của ông Lê Thành C.

+ Hủy Quyết định số 3073/QĐ-UBND ngày 03/8/2018 của Chủ tịch UBND thị xã C về việc giải quyết khiếu nại của ông Lê Thành C.

+ Quyết định 1825/QĐ-UBND ngày 07/06/2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang về việc phê duyệt đơn giá bồi thường đất để thực hiện công trình tuyến tránh đường tỉnh 868.

+ Công văn số: 3565/STNMT - QLĐĐ, ngày 02/08/2017 của Sở Tài nguyên và môi trường v/v chính sách bồi thường, hỗ trợ đối với ông Lê Thành C bị ảnh hưởng Dự án đầu tư xây dựng Tuyến tránh Đường tỉnh 868;

* Người bị kiện Chủ tịch UBND thị xã C, tỉnh Tiền Giang xin vắng mặt, có văn bản trình bày:

1/ Quyết định số 2995/QĐ-UND ngày 22/06/2017 của UBND thị xã C về phê duyệt phương án bồi thường để thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ cho dự án đầu tư xây dựng công trình Tuyến tránh Đường tỉnh 868 được ban hành đúng trình tự, thủ tục theo quy định. Các chính sách bồi thường, hỗ trợ cho người dân bị thiệt hại bởi dự án được xây dựng trên cơ sở căn cứ các quy định của Luật đất đai, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật đất đai và các quyết định của UBND tỉnh đang có hiệu lực pháp luật, cụ thể:

- Về các chính sách bồi thường, hỗ trợ: căn cứ theo Quyết định số 40/2014/QĐ-UBND ngày 16/12/2014 của UBND tỉnh Tiền Giang về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Tiền Giang.

- Về hỗ trợ về đất: Căn cứ theo Quyết định số 44/2015/QĐ-UBND ngày 21/12/2015 và Quyết định số 09/2017/QĐ-UBND ngày 14/4/2017 của UBND tỉnh Tiền Giang ban hành quy định về giá các loại đất.

- Bồi thường cây trái hoa màu và vật nuôi là thủy sản: Căn cứ theo Quyết định số 05/2015/QĐ-UBND ngày 09/02/2015 của UBND tỉnh Tiền Giang.

- Bồi thường nhà ở và vật kiến trúc: Căn cứ theo Quyết định số 29/2015/QĐ-UBND ngày 04/9/2015 của UBND tỉnh Tiền Giang.

- Bồi thường đất: Căn cứ theo Quyết định số 1825/QĐ-UBND ngày 07/06/2017 của UBND tỉnh Tiền Giang về việc phê duyệt đơn giá bồi thường đất để thực hiện công trình Tuyến tránh Đường tỉnh 868, thị xã C.

Việc ông Lê Thành C yêu cầu hủy Quyết định số 2995/QĐ-UND ngày 22/06/2017 của UBND thị xã C là không có cơ sở.

2/ Yêu cầu hủy Quyết định số 3073/QĐ-UBND ngày 03/8/2018 của Chủ tịch UBND thị xã C về việc giải quyết khiếu nại của ông Lê Thành C. Về giải quyết khiếu nại của ông Lê Thành C, UBND thị xã căn cứ kết quả rà soát, kiểm tra, xác minh hồ sơ bồi thường, đối thoại để giải quyết khiếu nại; việc giải quyết khiếu nại đã thực hiện đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền theo quy định của Luật Khiếu nại và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Khiếu nại nên việc ông Lê Thành C yêu cầu hủy Quyết định số 3073/QĐ-UBND ngày 03/8/2018 của Chủ tịch UBND thị xã C là không có cơ sở.

* Người bị kiện Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang vắng mặt, có ý kiến trình bày:

Thực hiện công trình tuyến tránh Đường tỉnh 868, ông Lê Thành C bị thu hồi thửa đất số 148, tờ bản đồ số 15, đất tọa lạc tại Khu phố M, Phường N, thị xã C, tỉnh Tiền Giang, vị trí đất mặt tiền Quốc lộ 1A (đoạn từ cầu Nhị Mỹ đến phường 4, thị xã C). Đo đạc thực tế diện tích thu hồi là 660m đất, trong đó có 289,7m2 đất ở nông thôn và 370,3m2 đất cây lâu năm. Hội đồng bồi thường thị xã C đã áp giá bồi thường, hỗ trợ cho ông Lê Thành C như sau:

- Đất ở nông thôn (289,7m2), đơn giá bồi thường: 4.156.000 đồng/m2.

- Đất cây lâu năm (370,3m2) đơn giá bồi thường: 1.808.000 đồng/m2.

- Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm bằng 3 lần giá đất cây lâu năm thuộc khu vực 1, vị trí 1, cụ thể là: 3 x 370,3m x 145.000 đồng = 161.080.500 đồng;

- Hỗ trợ tái định cư với số tiền là 80.000.000 đồng.

Ông Lê Thành C không đồng ý với việc bồi thường, hỗ trợ nói trên và có đơn khiếu nại, yêu cầu: Tái định cư bằng đất ở; Nâng giá bồi thường đất ở và đất cây lâu năm; Không đồng ý mức hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm với giá 145.000 đồng/m2.

Ngày 03/8/2018, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã C ban hành Quyết định số 3073/QĐ-UBND giải quyết khiếu nại (lần đầu) với nội dung bác đơn khiếu nại của ông Lê Thành C.

Ngày 28/4/2020 Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định số 1095/QĐ-UBND giải quyết khiếu nại (lần 2) với nội dung bác đơn khiếu nại của ông Lê Thành C. Về cơ sở, căn cứ pháp lý giải quyết đã có nêu cụ thể trong quyết định.

* Người bị kiện Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh T vắng mặt có văn bản trình bày ý kiến: Công văn số 3565/STNMT-QLĐĐ ngày 02/8/2019 của Sở Tài nguyên và Môi trường: Đối với việc điều chỉnh giá đất bồi thường vị trí mặt tiền Quốc lộ 1: Căn cứ Điểm a Khoản 2 Điều 69 Luật Đất đai 2013 việc điều chỉnh giá đất bồi thường tại vị trí mặt tiền Quốc lộ 1 để thực hiện Công trình tuyến tránh Đường tỉnh 868 là không có cơ sở xem xét giải quyết do đa số các hộ thống nhất phương án bồi thường, hỗ trợ (chỉ có 01 hộ ông Lê Thành C không thống nhất, tỷ lệ 01/212 trường hợp bị ảnh hưởng).

* Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan UBND thị xã C vắng mặt, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp ông Huỳnh Thanh Mộng, Nguyễn Tấn Lợi trình bày: Không đồng ý với yêu cầu của anh Lê Thành C, giá đất đền bù căn cứ theo Quyết định 1825 ngày 07/6/2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang, theo Biên bản bồi thường, hộ trợ số 15 ngày 25/7/2017 và Biên bản bồi thường, hổ trợ số 15c ngày 08/5/2018 là đúng theo quy định của pháp luật. Quy trình xác định giá đền bù công trình xây dựng tuyến tránh Đường tỉnh 868 đúng theo trình tự, thủ tục mà pháp luật quy định.

* Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan Hội đồng bồi thường hỗ trợ tái định cư dự án đầu tư xây dựng công trình Tuyến tránh đường 868 vắng mặt có văn bản ý kiến trình bày: Đồng ý với lời trình bày của người bị kiện Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã C theo Công văn số 1160/UBND-NC ngày 10/8/2020.

* Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan Trần Thu Minh, Lê Bích Thủy, Lê Bích Huyền vắng mặt, có văn bản trình bày ý kiến: Đồng ý với lời trình bày của anh Lê Thành C. Không bổ sung gì thêm.

Tại bản án hành chính sơ thẩm số 03/2021/HC-ST ngày 22 tháng 01 năm 2021 của Tòa án nhân dân tỉnh Tiền Giang đã quyết định:

Căn cứ vào Điều 3, khoản 1 Điều 30, khoản 2 Điều 32, Điều 116, điểm h Khoản 1 Điều 143, khoản 1 Điều 158, điểm a khoản 2 Điều 193 Luật tố tụng hành chính;

Căn cứ Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giãm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí lệ phí Tòa án.

1/ Bác yêu cầu khởi kiện của ông Lê Thành C. Yêu cầu hủy:

+ Quyết định số 1095/QĐ-UBND ngày 28/4/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang về việc giải quyết khiếu nại của ông Lê Thành C.

+ Quyết định số 3073/QĐ-UBND ngày 03/8/2018 của Chủ tịch UBND thị xã C về việc giải quyết khiếu nại của ông Lê Thành C.

+ Quyết định số 2995/QĐ-UBND ngày 22/6/2017 của Chủ tịch UBND thị xã C phê duyệt phương án bồi thường tại các khu vực trên địa bàn thị xã C, tỉnh Tiền Giang để thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình tuyến tránh đường tỉnh 868;

+ Quyết định 1825/QĐ-UBND ngày 07/06/2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang về việc phê duyệt đơn giá bồi thường đất để thực hiện công trình tuyến tránh đường tỉnh 868.

2/ Đình chỉ yêu cầu khởi kiện của ông Lê Thành C yêu cầu hủy Công văn số: 3565/STNMT - QLĐĐ, ngày 02/08/2017 của Sở Tài nguyên và môi trường v/v chính sách bồi thường, hỗ trợ đối với ông Lê Thành C bị ảnh hưởng Dự án đầu tư xây dựng Tuyến tránh Đường tỉnh 868.

Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn tuyên về án phí hành chính sơ thẩm và quyền kháng cáo theo quy định pháp luật.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 03/3/2021 người khởi kiện ông Lê Thành C làm đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm.

Tại phiên tòa phúc thẩm:

Người kháng cáo giữ nguyên yêu cầu kháng cáo.

Kiểm sát viên tham gia phiên tòa phúc thẩm phát biểu quan điểm của Viện kiểm sát đối với việc giải quyết vụ án:

Về việc tuân theo pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án ở giai đoạn phúc thẩm: Thẩm phán – Chủ tọa phiên tòa và Hội đồng xét xử đã thực hiện đúng theo quy định của Luật tố tụng hành chính; các đương sự tham gia tố tụng tại phiên tòa chấp hành đúng quyền và nghĩa vụ theo quy định của Luật tố tụng hành chính.

Về kháng cáo của ông Lê Thành C: Căn cứ các chứng cứ có tại hồ sơ cho thấy việc Ủy ban nhân dân thị xã C ban hành quyết định phê duyệt phương án bồi thường khi mở đường tỉnh 868 là đúng quyết định của Ủy ban nhân tỉnh. Do đó đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của ông Lê Thành C, giữ nguyên bản án sơ thẩm.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Căn cứ các chứng cứ đã được thẩm tra tại phiên tòa, lời trình bày của các đương sự, quan điểm của Viện kiểm sát. Hội đồng xét xử phúc thẩm xét thấy việc Toà sơ thẩm không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Lê Thành C là có căn cứ, bởi các lẽ sau:

[1] Để thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình tuyến đường tỉnh 868, Ủy ban nhân dân tỉnh T ban hành quyết định số 1825/QĐ-UBND ngày 07/6/2017 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh T về việc phê duyệt đơn giá bồi thường đất để thực hiện công trình tuyến tránh đường tỉnh 868 thị xã C. Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã C ban hành quyết định 2995/QĐ-UBND ngày 22/6/2017 phê duyệt phương án bồi thường tại các khu vực trên địa bàn thị xã C. Bản thân ông Lê Thành C không khiếu nại quyết định thu hồi đất mà khiếu nại giá đền bù đối với diện tích đất thu hồi không thỏa đáng.

[2] Xét thấy, theo quyết định 3187/QĐ-UBND ngày 276/2017 thì Ủy ban nhân dân thị xã C thu hồi của ông Lê Thành C 660,6m2 trong đó có 289,7m2 đất ở nông thôn và 370,3m2 đất cây lâu năm với đơn giá 4.156.000 đồng/m2 đối với đất ở nông thôn và 1.808.000 đồng/m2 đối với đất cây lâu năm, hỗ trợ đào tạo chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm số tiền 161.080.000 đồng, hỗ trợ tái định cư 80.000.000 đồng. Việc Ủy ban nhân dân thị xã C bồi thường, hỗ trợ cho ông Lê Thành C là với Điều 4, Điều 5 Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định về giá đất.

[3] Xét công văn 3565/STNMT ngày 02/8/2019 của Sở Tài nguyên và Môi trường, ông Lê Thành C cho rằng công văn số 3565 của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh T là một dạng quyết định hành chính vì nó gây ảnh hưởng quyền lợi của ông. Tuy nhiên xét công văn số 3565 ngày 02/8/2017 của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh T gởi Ủy ban nhân dân thị xã C có 2 nội dung. Không có căn cứ để điều chỉnh đơn giá bồi thường đối với 15 hộ bị ảnh hưởng đối với công trình tuyến tránh đường tỉnh 868, đề nghị Ủy ban nhân dân thị xã C nghiên cứu bố trí tái định cư cho hộ ông Lê Thành C. Đây là văn bản giữa cơ quan chuyên ngành với cơ quan quản lý nhà nước; văn bản trên không trực tiếp xâm hại quyền và lợi ích của ông Lê Thành C. Quyết định số 3073/QĐ- UBND ngày 22/6/2017 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã C và quyết định số 1095/QĐ-UBND ngày 28/4/2020 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh T không căn cứ công văn 3565 ngày 02/8/2017 của Sở Tài nguyên và Môi trường để ban hành quyết định giải quyết khiếu nại. Do đó yêu cầu kháng cáo của ông Lê Thành C về nội dung này không có căn cứ nên không được chấp nhận.

- Công văn Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh có kiến nghị bố trí tái định cư cho hộ ông Lê Thành C, kiến nghị Ủy ban nhân dân thị xã C xem xét, ông Lê Thành C có diện tích đất đã bị thu hồi khi mở đường tránh, nếu không có chỗ ở nào khác, thì Ủy ban nhân dân thị xã C cần xem xét bố trí cho ông một lô tái định cư như đề nghị của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh T.

[4] Do yêu cầu kháng cáo không được chấp nhận nên ông Lê Thành C phải chịu án phí hành chính phúc thẩm.

[5] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị đã có hiệu lực thi hành kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị theo quy định pháp luật.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 241 Luật tố tụng hành chính.

Không chấp nhận kháng cáo của ông Lê Thành C; giữ nguyên Bản án hành chính sơ thẩm số 03/2021/HC-ST ngày 22 tháng 01 năm 2021 của Tòa án nhân dân tỉnh Tiền Giang.

Áp dụng vào Điều 3, khoản 1 Điều 30, Điều 116, điểm h Khoản 1 Điều 143 Luật tố tụng hành chính; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giãm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí lệ phí Tòa án.

Tuyên xử:

1/ Bác yêu cầu khởi kiện của ông Lê Thành C. Yêu cầu hủy:

+ Quyết định số 1095/QĐ-UBND ngày 28/4/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang về việc giải quyết khiếu nại của ông Lê Thành C.

+ Quyết định số 3073/QĐ-UBND ngày 03/8/2018 của Chủ tịch UBND thị xã C về việc giải quyết khiếu nại của ông Lê Thành C.

+ Quyết định số 2995/QĐ-UBND ngày 22/6/2017 của Chủ tịch UBND thị xã C phê duyệt phương án bồi thường tại các khu vực trên địa bàn thị xã C, tỉnh Tiền Giang để thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình tuyến tránh đường tỉnh 868;

+ Quyết định 1825/QĐ-UBND ngày 07/06/2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang về việc phê duyệt đơn giá bồi thường đất để thực hiện công trình tuyến tránh đường tỉnh 868.

+ Đình chỉ yêu cầu khởi kiện của ông Lê Thành C yêu cầu hủy Công văn số: 3565/STNMT-QLĐĐ, ngày 02/08/2017 của Sở Tài nguyên và môi trường v/v chính sách bồi thường, hỗ trợ đối với ông Lê Thành C bị ảnh hưởng Dự án đầu tư xây dựng Tuyến tránh Đường tỉnh 868.

2/ Án phí hành chính phúc thẩm: Ông Lê Thành C phải chịu 300.000 đồng án phí hành chính sơ thẩm, chuyển số tiền tạm ứng đã nộp theo biên lai thu số 0001654 ngày 03/3/2021 của Cục thi hành án dân sự tỉnh Tiền Giang thành án phí phúc thẩm.

Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị đã có hiệu lực thi hành kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị theo quy định pháp luật.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.