Bản án về khiếu kiện hành vi không tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 03/2022/HC-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH PHÚ YÊN

BẢN ÁN 03/2022/HC-ST NGÀY 23/02/2022 VỀ KHIẾU KIỆN HÀNH VI KHÔNG TIẾP NHẬN HỒ SƠ ĐỀ NGHỊ CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT

Ngày 23 tháng 02 năm 2022 tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Phú Yên xét xử sơ thẩm công khai vụ án hành chính thụ lý 02/2021/TLST-HC ngày 15 tháng 3 năm 2021 về việc “Khiếu kiện hành vi không tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp giấy chúng nhận quyền sử dụng đất” theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 06/2022/QĐXXST-HC ngày 10 tháng 01 năm 2022 và Quyết định hoãn phiên tòa số 07/2022/QĐST-HC ngày 25 tháng 01 năm 2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Phú Yên, giữa các đương sự:

1. Người khởi kiện: Ông Hồ Minh X – sinh năm 1937 Địa chỉ: Thôn Quy H, xã Hòa Tr, huyện Phú H, Phú Yên. vắng mặt Người đại diện theo ủy quyền: Ông Võ Hoàng Qu – sinh năm 1991; Địa chỉ liên lạc: 367 Nguyễn Huệ, phường 5, Tp. Tuy H, tỉnh Phú Yên. Có mặt Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện: Bà Trần Thị Như Th và ông Trần Ngọc Qu1 – Luật sư, Địa chỉ: 367 Nguyễn Huệ, phường 5, thành phố Tuy H, tỉnh Phú Yên. Luật sư Qu1 có mặt. Luật sư Thủy vắng mặt.

2. Người bị kiện:

2.1 Ủy ban nhân dân huyện Phú H, tỉnh Phú Yên. Vắng mặt. có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

2.2 Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên (đại diện cho Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai huyện Phú H). Vắng mặt. có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

3.1 Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên; Vắng mặt. có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

3.2 Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai huyện Phú H;

Người đại diện theo ủy quyền Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai huyện Phú H:Ông Nguyễn Phùng H – Nhân viên chi nhánh. Có mặt.

3.3 Ủy ban nhân dân xã Hòa Tr, huyện Phú H, tỉnh Phú Yên.

Người đại diện theo ủy quyền của UBND xã Hòa Tr: Ông Đặng Văn Th2 – Công chức địa chính. Có mặt.

3.4 Vợ chồng ông Phạm Công M - sinh năm 1965, bà Nguyễn Thị Gái Lớn – sinh năm 1969; địa chỉ: Thôn Quy H, xã Hòa Tr, huyện Phú H, tỉnh Phú Yên; Vắng mặt.

3.5 Bà Nguyễn Thị H1 – sinh năm 1936; địa chỉ: Thôn Quy H, xã Hòa Trị, huyện Phú H, tỉnh Phú Yên; Vắng mặt. Có đơn xin xét xử vắng mặt.

3.6 Vợ chồng ông Đặng T1 – sinh năm 1968, bà Nguyễn Thị H2 – sinh năm 1970; địa chỉ: Thôn Quy H, xã Hòa Tr, huyện Phú H, tỉnh Phú Yên; Vắng mặt. Có đơn xin xét xử vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Người khởi kiện, người đại diện theo ủy quyền của người khởi kiện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện thống nhất trình bày:

Gia đình ông Hồ Minh X có 01 thửa đất số 172, tờ bản đồ số 278, tọa lạc tại Thôn Quy H, xã Hòa Tr huyện Phú H, tỉnh Phú Yên. Trên thửa đất gia đình ông X đã xây dựng nhà ở.

Ngày 10/4/2019, ông Hồ Minh X nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì UBND xã Hòa Tr kiểm tra hiện trạng thì thửa đất của ông X không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch. Ngày 10/3/2020, ông Hồ Minh X đem hồ sơ này nộp tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả huyện Phú H thì bộ phận này trả hồ sơ và hướng dẫn ông X đến UBND xã Hòa Tr để yêu cầu cung cấp hồ sơ quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định. Ngày 17/4/2020, ông X nộp đơn khiếu nại đến UBND huyện Phú H nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả trả lời.

Việc Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả huyện Phú H yêu cầu ông X bổ sung Quyết định xử phạt vi phạm hành chính vào hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là không đúng. Bởi lẽ theo quy định pháp luật, không có quy định nào bắt buộc khi đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải kèm theo hồ sơ, quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Do đó, người khởi kiện ông Hồ Minh X yêu cầu Tòa án: Buộc UBND huyện Phú H và Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên (đại diện cho Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai huyện Phú H) tiến nhận và thực hiện trình tự cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Hồ Minh X đối với thửa đất số 172, tờ bản đồ số 19, tọa lạc tại Thôn Quy H, xã Hòa Tr, huyện Phú H theo đúng quy định pháp luật.

Người bị kiện Ủy ban nhân dân huyện Phú H trình bày: Qua kiểm tra và rà soát thì Bộ phân tiếp nhận và trả kết quả tại UBND huyện chưa tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Hồ Minh X. Đối với phiếu hướng dẫn hồ sơ ngày 10/3/2020 là do Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai huyện Phú H hướng dẫn.

Người bị kiện Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên trình bày: Tham khảo hướng dẫn của Tổng cục Quản lý đất đai tại văn bản số 727/TCQLĐĐ- CĐKĐĐ ngày 04/5/2017 và mục 1.9 của văn bản số 1646/TCQLĐĐ-CĐKĐĐ ngày 29/8/2016; Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên có văn bản số 408/VPĐKĐĐ ngày 02/4/2019 về việc lưu ý trong việc xử lý, cấp giấy chứng nhận đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất lấn chiếm trước ngày 01/7/2014.

Tuy nhiên, ngày 24/9/2019, Sở Tài nguyên và Môi trường đã ban hành văn bản số 2493/STNMT-QLĐĐ hướng dẫn tại trường hợp 2 của mục 7, tại mục lưu ý có ghi “Các ý kiến nêu trên thay cho các ý kiến trước đây của Sở và các đơn vị thuộc Sở” để thay thế văn bản số 408/VPĐKĐĐ ngày 02/4/2019 của Văn phòng đăng ký đất đai.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai huyện Phú H trình bày: Ngày 10/4/2019 ông Hồ Minh X có đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thửa đất số 172, tờ bản đồ số 19. Tại thời điểm năm 2019 khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị cấp giấp chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Hồ Minh X thì Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên có công văn số 408/VPĐKĐĐ ngày 02/4/2019 nên Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai huyện Phú H lập phiếu hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ theo quy định.

Tuy nhiên hiện nay, công văn số 408/VPĐKĐĐ ngày 02/4/2019 của Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên đã bị bãi bỏ. Nên hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Hồ Minh X đủ điều kiện để tiếp nhận, xem xét giải quyết theo quy định của pháp luật.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan UBND xã Hòa Tr, huyện Phú H trình bày: Thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong trường hợp của ông Hồ Minh X là thuộc thẩm quyền của UBND huyện Phú H. UBND xã Hòa Tr chỉ có thẩm quyền xác nhận: Diện tích đất ông Hồ Minh X đang khiếu kiện đúng với hiện trạng sử dụng, thời điểm sử dụng đất vào năm 1999. Diện tích đất không tranh chấp, không khiếu nại và phù hợp với quy hoạch sử dụng đất.

Tòa án đã tiến hành tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và tiến hành đối thoại để các đương sự thống nhất với nhau về việc giải quyết vụ án, nhưng các bên đương sự vẫn giữ nguyên yêu cầu khởi kiện, người bị kiện vẫn giữ nguyên quyết định hành chính bị kiện. Tòa án nhân dân tỉnh Phú Yên mở phiên tòa sơ thẩm xét xử công khai vụ án hành chính để Hội đồng xét xử xem xét, quyết định.

Tại phiên tòa:

Các bên đương sự vẫn giữ nguyên quan điểm trình bày.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận toàn bộ yêu cầu của người khởi kiện.

Đại diện viện kiểm sát phát biểu tại phiên tòa: Việc tuân theo pháp luật của những người tham gia tố tụng, thành viên Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa đúng quy định pháp luật; Về nội dung: Đề nghị HĐXX căn cứ điểm b, khoản 2, điều 193 Luật tố tụng hành chính chấp nhận toàn bộ yêu cầu của người khởi kiện. Tuyên: Buộc người bị kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Hồ Minh X theo trường hợp công nhận quyền sử dụng đất đối với diện tích 92m2 theo điều 100 Luật đất đai.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa, căn cứ vào kết quả tranh luận tại phiên tòa, lời trình bày của các đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện, người bị kiện, đại diện viện kiểm sát nhân dân tỉnh Phú Yên, Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Về thủ tục tố tụng: Người bị kiện Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên, UBND huyện Phú H và một số người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vắng mặt nhưng có đơn đề nghị xét xử vắng mặt. Căn cứ vào Điều 158 Luật tố tụng hành chính, Tòa án vẫn tiến hành xét xử vụ án.

[2] Về đối tượng khởi kiện và thẩm quyền giải quyết của Tòa án: Ngày 10/3/2020 ông Hồ Minh X nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả huyện Phú H và Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả huyện Phú H có phiếu hướng dẫn đề ngày 10/3/2020 và trả hồ sơ lại cho ông X. Nên ngày 15/01/2021 ông Hồ Minh X nộp đơn khởi kiện tại TAND tỉnh Phú Yên, Do đó, TAND tỉnh Phú Yên thụ lý giải quyết vụ án hành chính là đúng quy định tại điều 32 và còn trong thời hiệu giải quyết vụ án tại điều 116 Luật tố tụng hành chính 2015.

[3] Về nội dung: Qua hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Hồ Minh X đối với thửa đất 172, tờ bản đồ số 19, Hội đồng xét xử nhận thấy UBND xã Hòa Tr đã tiến hành đầy đủ trình tự, thủ tục theo quy định tại khoản 2 Điều 70 Nghị định 43/NĐ-CP và đã tiến hành niêm yết công khai đầy đủ.

[3.1] Xét thấy văn bản số 408/VPĐKĐĐ ngày 02/04/2019 của Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên không phải là văn bản quy phạm pháp luật. Đồng thời văn bản 408 này đã bị thay thế bởi văn bản số 2493/STNMT-QLĐĐ ngày 24/9/2019 của Sở Tài nguyên và Môi trường.

[3.2] Tại mục 7 của văn bản số 2493/STNMT-QLĐĐ ngày 24/9/2019 của Sở Tài nguyên và Môi trường thể hiện “Căn cứ thông tư số 24/2014/TT-BTNMT thì hồ sơ nộp khi cấp giấy chứng nhận đối với trường hợp sử dụng đất có vi phạm tại Điều 22 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 không quy định phải có biên bản vi phạm hành chính (hồ sơ xử lý vi phạm) và thực tế có trường hợp vi phạm nhưng không lập biên bản vi phạm để xử lý. Trường hợp cần thiết phải lập biên bản để xử lý hành chính trong trường hợp đã quá thời hiệu xử lý thì chỉ để khắc phục hậu quả như UBND huyện trình bày. Do đó, việc giải quyết hồ sơ cấp giấy chứng nhận đối với trường hợp sử dụng đất có vi phạm theo Điều 22 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 không bắt buộc phải có văn bản vi phạm để chứng minh người sử dụng đất đã vi phạm.” [4] Từ những nhận định nêu trên HĐXX nhận thấy: Ngày 10/3/2020 ông Hồ Minh X nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nêu trên tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND huyện Phú H. Tuy nhiên Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả (đại diện Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai huyện Phú H) căn cứ công văn số 408 ngày 02/4/2019 của Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên yêu cầu cung cấp hồ sơ quyết định xử phạt hành chính là không đúng quy định Điều 22 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ và Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT ngày 19/5/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Hội đồng xét xử chấp nhận đề nghị của đại diện Viện kiểm sát và người khởi kiện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện Buộc UBND huyện Phú H và Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên (do Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai huyện Phú H thực hiện) tiến nhận và thực hiện trình tự cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Hồ Minh X đối với thửa đất số 172, tờ bản đồ số 19, tọa lạc tại Thôn Quy H, xã Hòa Tr, huyện Phú H đúng quy định pháp luật.

[6] Về án phí và chi phí xem xét thẩm định tại chỗ: Do chấp nhận yêu cầu của người khởi kiện nên người bị kiện phải chịu án phí hành chính sơ thẩm và chi phí xem xét thẩm định tại chỗ theo quy định.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Áp dụng điều 30, 32, 116, 158, điểm b khoản 2 Điều 193; Điều 348 và 358 Luật tố tụng hành chính 2015; Điều 101 Luật đất đai 2013, Điều 22 và Điều 70 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ; Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT ngày 19/5/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường; Khoản 2 Điều 32 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về án phí, lệ phí Tòa án.

Tuyên xử: Chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Hồ Minh X: Buộc UBND huyện Phú H và Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên tiếp nhận và thực hiện trình tự cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Hồ Minh X đối với thửa đất số 172, tờ bản đồ số 19, tọa lạc tại Thôn Quy H, xã Hòa Tr, huyện Phú H đúng quy định pháp luật.

Về án phí: Người bị kiện Ủy ban nhân dân huyện Phú H và Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên phải liên đới chịu 300.000 đồng tiền án phí hành chính sơ thẩm. Hoàn trả lại cho người khởi kiện ông Hồ Minh X (do ông Nguyễn Quốc Pháp nộp thay) 300.000 đồng tiền tạm ứng án phí đã nộp tại Biên lai thu số AA/2019 0000806 ngày 15/3/2021 của Cục Thi hành án dân sự tỉnh Phú Yên Về chi phí xem xét thẩm định tại chỗ: Ủy ban nhân dân huyện Phú H và Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Phú Yên phải liên đới chịu 3.000.000 đồng tiền chi phí xem xét thẩm định tại chỗ. Người khởi kiện đã tạm ứng 3.000.000 đồng nên người bị kiện có trách nhiệm phải hoàn trả cho ông Hồ Minh X 3.000.000 đồng.

Thời hạn, trình tự thủ tục thi hành và xử lý trách nhiệm với người không thi hành bản án, quyết định của Tòa án được thực hiện theo Nghị định 71/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính phủ.

Về quyền kháng cáo: Các đương sự có mặt tại phiên tòa được quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Các đương sự vắng mặt tại phiên tòa được quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày bản án được bản án được giao cho họ hoặc được niêm yết.