Bản án về khiếu kiện hành vi hành chính trong lĩnh vực đất đai số 01/2022/HC-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH ĐẮK NÔNG

BẢN ÁN 01/2022/HC-PT NGÀY 13/12/2022 VỀ KHIẾU KIỆN HÀNH VI HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC ĐẤT ĐAI

Ngày 13 tháng 12 năm 2022, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Đ xét xử phúc thẩm công khai vụ án hành chính phúc thẩm thụ lý số: 03/2022/TLPT-HC ngày 04-11-2022 về việc “Khiếu kiện hành vi hành chính trong lĩnh vực đất đai” do có kháng cáo của bà Nguyễn Thị Anh Đ đối với bản án hành chính sơ thẩm số: 01/2022/HC-ST ngày 20-9-2022 của Tòa án nhân dân huyện Đ, tỉnh Đ, theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số: 03/2022/QĐXXPT-HC ngày 09-11-2022 và Quyết định hoãn phiên tòa số: 300/2022/QĐPT-HC ngày 24- 11-2022, giữa các đương sự:

1. Người khởi kiện: Bà Nguyễn Thị Anh Đ, sinh năm 1960; địa chỉ: Tổ B, thị trấn A, huyện S, tỉnh Đ – Có mặt.

2. Người bị kiện: Uỷ ban dân nhân thị trấn A, huyện S, tỉnh Đ.

Người đại diện theo uỷ quyền: Ông Vũ Văn D – Chức vụ: Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thị trấn A, huyện S, tỉnh Đ – Có đơn đề nghị xét xử vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Nguyên đơn trình bày: Ngày 07-4-2022, bà Đ gửi đơn trình báo đề ngày 06-4- 2022 đến Ủy ban nhân dân (viết tắt là UBND) thị trấn A (đơn gửi trực tiếp) về việc ông Hoàng Văn T xây dựng nhà trên diện tích đất thuộc quyền sử dụng của bà Đ và yêu cầu UBND thị trấn buộc ông T tháo dỡ công trình, đợi giải quyết tranh chấp đất đai giữa bà Đ và ông T, nhưng UBND thị trấn không thực hiện nhiệm vụ công vụ theo quy định, ông T đã xây dựng xong căn nhà. Vì vậy, bà Đ khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân huyện Đ tuyên hành vi hành chính của UBND thị trấn A không lập biên bản vi phạm hành chính, không xử lý hành chính đối với hành vi của ông T xây dựng nhà trái phép trên đất của bà Đ là trái pháp luật.

Người đại diện của người bị kiện trình bày: Ngày 07-4- 2022, UBND thị trấn A tiếp nhận đơn trình báo của bà Đ và đã cử cán bộ kiểm tra theo nội dung đơn, người vi phạm không hợp tác nhưng UBND thị trấn không lập biên bản. Đến ngày 25-4-2022, UBND thị trấn lập biên bản vi phạm hành chính số:

19/BB-VPHC đối với ông T về hành vi vi phạm: Sử dụng đất nông nghiệp vào mục đích khác không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép (dựng nhà trái phép trên đất nông nghiệp) theo quy định tại khoản 3 Điều 11 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19-11-2019 của Chính phủ. Căn cứ khoản 2 Điều 38 Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 (sửa đổi, bổ sung năm 2020), ngày 27-4-2022 UBND thị trấn đã chuyển hồ sơ đến UBND huyện S. Ngày 29-4-2022, Chủ tịch UBND huyện S ban hành Quyết định số: 514a/QĐ-XPVPHC xử phạt vi phạm hành chính đối với ông T. Tính đến ngày 25-4-2022, UBND thị trấn lập biên bản vi phạm hành chính trong thời hạn quy định. Do đó, UBND thị trấn không đồng ý với yêu cầu khởi kiện của bà Đ.

Bản án hành chính sơ thẩm số: 01/2022/HC-ST ngày 20-9-2022 của Tòa án nhân dân huyện Đ, tỉnh Đ: Căn cứ các Điều 30, 32, 116, 143, 193, 194, 195 của Luật Tố tụng hành chính; Điều 30 Luật Tố cáo; Điều 57 Luật Đất đai; Điều 35 Luật Tổ chức chính quyền tại địa phương, tuyên xử: Bác yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện về hành vi hành chính của Uỷ ban nhân dân thị trấn A, đình chỉ xét xử nội dung khởi kiện đã rút theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 143 Luật Tố tụng hành chính. Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định về án phí và thông báo quyền kháng cáo.

Ngày 03-10-2022, bà Đ kháng cáo đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm xét xử vụ án theo quy định pháp luật.

Tại phiên tòa phúc thẩm, bà Đ trình bày bà khởi kiện vụ án hành chính do UBND thị trấn A không làm đúng trách nhiệm của mình, chậm trễ giải quyết phản ánh của người dân, bà thông báo từ khi ông T mới bắt đầu dựng nhà nhưng đến nay ông T đã dựng xong và sử dụng; bà Đ giữ nguyên nội dung kháng cáo.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đ phát biểu:

Về tố tụng: Những người tiến hành tố tụng và tham gia tố tụng đều thực hiện đúng quy định pháp luật.

Về nội dung: Đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ khoản 1 Điều 241 của Luật Tố tụng hành chính, không chấp nhận kháng cáo của bà Nguyễn Thị Anh Đ, giữ nguyên bản án hành chính sơ thẩm số: 01/2022/HC-ST ngày 20-9-2022 của Tòa án nhân dân huyện Đ, tỉnh Đ.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã được kiểm tra, xem xét tại phiên toà, căn cứ việc tranh tụng tại phiên tòa, ý kiến của Kiểm sát viên và các quy định của pháp luật, Hội đồng xét xử nhận định:

[1]. Về tố tụng:

[1.1]. Về thời hạn kháng cáo: Căn cứ khoản 1 Điều 206 của Luật Tố tụng hành chính, đơn kháng cáo của bà Nguyễn Thị Anh Đ đúng thời hạn quy định.

[1.2]. Căn cứ điểm đ khoản 1 Điều 12; Điều 14; khoản 5 Điều 15 của Nghị quyết số: 326/2016/UBTVQH14 ngày 30-12-2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về án phí, lệ phí Tòa án, bà Nguyễn Thị Anh Đ được miễn nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm là đúng quy định pháp luật.

[2]. Về nội dung kháng cáo, xét thấy: Tại Văn bản số: 70/UBND-ĐC ngày 27-6-2022 của UBND thị trấn A (bút lục số 44), người bị kiện thừa nhận ngày 07- 4-2022 UBND thị trấn A tiếp nhận đơn trình báo của bà Nguyễn Thị Anh Đ về việc ngăn chặn ông Hoàng Văn T xây dựng công trình trên đất không đúng với quy định; đến ngày 25-4-2022 công chức địa chính UBND thị trấn A lập biên bản vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông T là vi phạm thời hạn lập biên bản vi phạm hành chính quy định tại khoản 2 Điều 12 Nghị định số: 118/2021/NĐ- CP ngày 23-12-2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật xử lý vi phạm hành chính, cụ thể: “2. Thời hạn lập biên bản vi phạm hành chính: a) Biên bản vi phạm hành chính được lập trong thời hạn 02 ngày làm việc, kể từ khi phát hiện vi phạm hành chính; b) Trường hợp vụ việc có nhiều tình tiết phức tạp hoặc có phạm vi rộng, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức, thì biên bản vi phạm hành chính được lập trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ khi phát hiện vi phạm hành chính;…”. Tuy nhiên, việc lập biên bản vi phạm không đúng thời hạn không ảnh hưởng đến thời hiệu xử phạt vi phạm, đồng thời Chủ tịch UBND huyện S đã ban hành Quyết định số: 514a/QĐ-XPVPHC ngày 29-4-2022 xử phạt vi phạm hành chính đối với ông T. Do đó, Hội đồng xét xử phúc thẩm không có căn cứ chấp nhận kháng cáo của bà Nguyễn Thị Anh Đ. Song, Hội đồng xét xử phúc thẩm kiến nghị Chủ tịch UBND huyện S, tỉnh Đ xem xét, xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức liên quan việc lập biên bản vi phạm hành chính không đúng thời hạn nêu trên theo quy định của pháp luật.

[3]. Ngoài ra, Hội đồng xét xử sơ thẩm không đưa ông Hoàng Văn T vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là có thiếu sót nhưng do không ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án nên Hội đồng xét xử phúc thẩm cũng nêu ra để rút kinh nghiệm. Về áp dụng pháp luật cần rút kinh nghiệm như sau: Thẩm quyền của Tòa án cấp huyện phải áp dụng Điều 31 của Luật Tố tụng hành chính, không áp dụng Điều 32 của Luật Tố tụng hành chính; trong vụ án không có người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan thì căn cứ điểm b khoản 1 Điều 143 của Luật Tố tụng hành chính để đình chỉ giải quyết vụ án, không căn cứ vào điểm c khoản 1 Điều 143 của Luật Tố tụng hành chính. Đồng thời, Hội đồng xét xử sơ thẩm nhận định đơn trình báo của bà Đ là dạng đơn khiếu nại nhưng áp dụng Điều 30 của Luật Tố cáo năm 2018 về thời hạn giải quyết đơn là có sự mâu thuẫn. Bên cạnh đó, còn có sai sót về lỗi chính tả như “người khởi kiện” thành “nguyên đơn”; “đình chỉ giải quyết vụ án hành chính” thành “đình chỉ xét xử”.

[5]. Về án phí: Bà Đ được miễn án phí hành chính phúc thẩm theo quy định.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

1. Căn cứ khoản 1 Điều 241 Luật Tố tụng hành chính, bác kháng cáo của người khởi kiện bà Nguyễn Thị Anh Đ, giữ nguyên Bản án hành chính sơ thẩm số:

01/2022/HC-ST ngày 20-9-2022 của Tòa án nhân dân huyện Đ, tỉnh Đ. Căn cứ khoản 1 Điều 30; khoản 1 Điều 31; điểm a khoản 2 Điều 116; điểm b khoản 1 Điều 143; khoản 2 Điều 165; điểm a khoản 2 Điều 193 của Luật Tố tụng hành chính:

1.1. Bác yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị Anh Đ về nội dung: Yêu cầu Tòa án nhân dân huyện Đ tuyên hành vi hành chính của Ủy ban nhân dân thị trấn A, huyện S, tỉnh Đ không lập biên bản vi phạm hành chính, không xử lý hành chính đối với hành vi của ông Hoàng Văn T xây dựng nhà trái phép trên đất của bà Nguyễn Thị Anh Đ là trái pháp luật.

1.2. Đình chỉ giải quyết yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị Anh Đ về nội dung: Yêu cầu Tòa án nhân dân huyện Đ tuyên hủy Quyết định số:

514a/QĐ-XPVPHC ngày 29-4-2022 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện S, tỉnh Đ về xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Hoàng Văn T.

2. Về án phí: Căn cứ điểm đ khoản 1 Điều 12; Điều 14; khoản 6 Điều 15 của Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30-12-2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về án phí, lệ phí Tòa án: Bà Nguyễn Thị Anh Đ được miễn chịu án phí hành chính sơ thẩm và phúc thẩm.

3. Bản án hành chính phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.