Bản án 518/2020/DS-PT ngày 16/06/2020 về yêu cầu cải chính, xin lỗi

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 518/2020/DS-PT NGÀY 16/06/2020 VỀ YÊU CẦU CẢI CHÍNH, XIN LỖI

Vào ngày 16 tháng 6 năm 2020 tại trụ sở Tòa án nhân dân Thành Phố Hồ Chí Minh đã xét xử phúc thẩm công khai vụ án thụ lý số 143/2020/TLPT-DS ngày 05 tháng 02 năm 2020 về việc “ Yêu cầu cải chính, xin lỗi ” Do Bản án dân sự sơ thẩm số 1398/2019/DS-ST ngày 29 tháng 11 năm 2019 của Tòa án nhân dân Quận B bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 2305/2020/QĐ-PT ngày 07 tháng 05 năm 2020 và quyết định hoãn phiên tòa số 4626/2020/QĐPT- DS ngày 19 tháng 05 năm 2020 giữa các đương sự:

1. Nguyên đơn: Bà Vũ Thị C, sinh năm 1980; Địa chỉ: cư trú: 218 đường TCĐ, Phường Y, quận TB, Thành phố HCM.

Người đại diện hợp pháp của nguyên đơn: bà Phạm Thị Ngọc T hoặc bà Phan Thị Hồng L (giấy ủy quyền ngày 4/3/2019), Bà L có mặt.

2. Bị đơn: Báo P Thành phố Hồ Chí Minh; Địa chỉ: 311 ĐBP, phường U, Quận I, phường P, quận PN, Thành phố HCM.

Người đại diện hợp pháp: bà Nguyễn Thu R, sinh năm 1975 (giấy ủy quyền ngày 21/01/2019 ) 3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Ông Lâm Sơn V, sinh năm 1991; Địa chỉ : 311 ĐBP, phường U, Quận I, Thành phố Hồ Chí Minh Người đại diện hợp pháp của ông Lâm Sơn V: Ông Nguyễn Trí Đ, sinh năm 197; Địa chỉ : 311 ĐBP, phường U, Quận I, Thành phố Hồ Chí Minh ( giấy ủy quyền ngày 4/11/2019)

NỘI DUNG VỤ ÁN

 Trong Đơn khởi kiện đề ngày 21/12/2018, các lời khai trong quá trình giải quyết vụ án nguyên đơn bà Vũ Thị C có bà Phan Thị Hồng L đại diện theo ủy quyền trình bày: ngày 11/7/2018 Báo P Thành phố Hồ Chí Minh và P online đã đăng tải bài báo “Á hậu doanh nhân bị tố chiếm đoạt 16 tỷ đồng” có liên quan đến bà Vũ Thị C và ông Trần Ngọc D với các tiêu đề và thông tin trong bài viết gây hoang mang, nhầm lẫn cho bạn đọc như “chiếm đoạt 16 tỷ đồng góp vốn mua nhà” hay “nên khởi tố vụ án để tránh bỏ lọt tội phạm”, “có dấu hiệu cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Bà C có nộp đơn khiếu nại đến Báo P nhưng không được giải quyết thỏa đáng. Ngoài ra nội dung bài báo trích dẫn các biên bản đối chất của Tòa án nhân dân quận BT trong khi vụ kiện đang được giải quyết chưa có kết quả cuối cùng là không đúng quy định của Luật Báo chí. Nay bà C khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết buộc Báo P Thành phố Hồ Chí Minh gỡ bỏ bài báo “Á hậu doanh nhân bị tố chiếm đoạt 16 tỷ đồng” trên Báo P online và đăng thông tin công khai xin lỗi bà C trên Báo P Thành phố Hồ Chí Minh đối với vụ việc trên.

Bị đơn Báo P Thành phố Hồ Chí Minh có bà Nguyễn Thu Đ đại diện theo ủy quyền trình bày: Báo P Thành phố Hồ Chí Minh có nhận đơn của bà Vũ Thị C đề nghị thông tin lại nội dung bài viết “Á hậu doanh nhân bị tố chiếm đoạt 16 tỷ đồng” được đăng trên Báo P số ra ngày 11/7/2018 vì ảnh hưởng đến uy tín, danh dự và công việc kinh doanh của bà. Ngày 17/10/2018 Báo P có văn bản số 2014/BPN-CTBĐ trả lời đơn của bà khẳng định nội dung bài viết nêu trên có cơ sở và chứng cứ chứng minh, cụ thể là các tài liệu “Biên bản hòa giải” do Tòa án nhân dân quận BT, Tp.HCM lập ngày 14/6/2018; “Biên bản đối chất” do Tòa án nhân dân quận BT, Tp.HCM lập ngày 19/6/2018; tài liệu của Cơ quan CSĐT – Công an Tp.HCM và các chứng cứ do ông Trần Ngọc D (người gửi đơn nhờ báo can thiệp) cung cấp. Trong nội dung bài viết Báo P chỉ thông tin diễn tiến vụ việc từ các tài liệu của cơ quan chức năng; tựa bài báo chỉ phản ánh đúng sự thật, các tiêu đề trong bài báo được đặt dấu chấm hỏi ở cuối không phải là câu khẳng định chứng tỏ báo cũng đang đặt câu hỏi về sự việc có thật, không bình luận, suy diễn, quy kết sự việc. Bà C cho là bài báo ảnh hưởng đến danh dự của bà là không hợp lý nên Báo P không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà C.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan ông Lâm Sơn V trình bày : ông là phóng viên của Báo P Thành phố Hồ Chí Minh, ông xác nhận là người viết bài báo “Á hậu doanh nhân bị tố chiếm đoạt 16 tỷ đồng” trên Báo P online ngày 11/7/2018 với bút danh Hoàng Z. Đây là bài viết mà khi thực hiện ông chỉ nêu diễn biến một vụ việc có thật; cuối tháng 6/2018 ông Trần Ngọc D (ngụ tại Quận 1) có đến Tòa soạn Báo P TP.HCM kêu cứu, phản ánh về sự việc, sau khi tìm hiểu xác minh ông đã thực hiện bài viết; các tài liệu được sử dụng trong bài viết đều là những văn bản do ông Trần Ngọc D cung cấp và những tài liệu này là có thật, có đóng dấu chữ ký của Thẩm phán giải quyết vụ án. Ông khẳng định việc trích dẫn tài liệu công khai trên báo là không vi phạm quy định pháp luật, chỉ nhằm giúp phản ánh vụ việc khách quan, rõ ràng hơn. Việc bà C cho rằng bài báo nêu thông tin một chiều là chưa chính xác. Nội dung bài báo không bình luận, suy diễn, quy kết về vụ việc do đó không làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của bà C nên ông không chấp nhận yêu cầu của bà C về việc gỡ bỏ bài báo và xin lỗi công khai.

Tòa án nhân dân Quận B, Thành phố Hồ Chí Minh đã đưa vụ án ra xét xử và quyết định bằng Bản án dân sự sơ thẩm số 1398/2019/DS-ST ngày 29 tháng 11 năm 2019 của Tòa án nhân dân Quận B, Thành phố Hồ Chí Minh như sau:

1/. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của Nguyên đơn bà Vũ Thị C : Buộc Báo P Thành phố Hồ Chí Minh và ông Lâm Sơn V (phóng viên Hoàng Lâm) phải liên đới có trách nhiệm gỡ bỏ bài báo “Á hậu doanh nhân bị tố chiếm đoạt 16 tỷ đồng” đã đăng trên trang chủ, mục thời sự Báo P online ngày 11/7/2018 ngay khi bản án có hiệu lực pháp luật. Việc gỡ bỏ bài Báo P hải tuân thủ theo qui định tại khoản 1, Điều 42 Luật Báo chí.

Các bên thi hành dưới sự giám sát của cơ quan thi hành án có thẩm quyền.

2/. Không chấp nhận yêu cầu buộc xin lỗi công khai trên Báo P Thành phố Hồ Chí Minh của bà Vũ Thị C.

Ngoài ra bản ra án sơ thẩm còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo của đương sự Ngày 9/12/2019 nguyên đơn kháng cáo một phần bản án sơ thẩm;

Ngày 04/12/2019 bị đơn Báo P Thành phố Hồ Chí Minh và ngày 06/12/2019 ông Lâm Sơn V , có đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm.

Tại phiên tòa phúc thẩm:

Nguyên đơn trình bày: nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan đều thừa nhận sự việc báo đăng ngày 11/7/2018 trên báo điện tử và báo giấy cùng nội dung bài viết nhưng tại cấp sơ thẩm bà C và Báo P không cung cấp được cho Tòa án chứng cứ là tờ báo giấy nên tòa cấp sơ thẩm chỉ chấp nhận yêu cầu buộc Báo P Thành phố Hồ Chí Minh và ông Lâm Sơn V ( phóng viên Hoàng L ) phải liên đới có trách nhiệm gỡ bỏ bài báo “ Á hậu doanh nhân bị tố chiếm đoạt 16 tỷ đồng” mà không chấp nhận yêu cầu công khai xin lỗi là không đúng. Do đó nguyên đơn đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm sửa án sơ thẩm, chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện và yêu cầu kháng cáo của nguyên đơn.

Bị đơn, Báo P Thành phố Hồ Chí Minh và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, ông Lâm Sơn V cùng trình bày: không chấp nhận toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn và không đồng ý với bản án của cấp sơ thẩm vì việc đưa tin nội dung trên bài báo giấy và báo điện tử về bà Vũ Thị C là dựa trên diễn biến một vụ việc có thật, việc trích dẫn tài liệu công khai trên báo là không vi phạm pháp luật, chỉ nhằm giúp phản ánh một cách khách quan, không có suy diễn, bình luận hay quy kết; và sau khi nội dung bài báo đã đăng thì cơ quan Viện kiểm sát nhân dân quận BT cũng có công văn 180/CV-VKS ngày 26/7/2019 có ý kiến đối với Tòa án nhân dân quận BT có liên quan đến tranh chấp giữa bà C và ông D, nhận thấy hành vi của bà C có dấu hiệu “ lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, chứng minh cho bài báo đăng là có cơ sở.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tham dự phiên tòa phát biểu ý kiến như sau:

Về hình thức: Tòa án cấp phúc thẩm đã thực hiện đúng các quy định pháp luật tố tụng dân sự từ khi thụ lý đến khi xét xử. Tại phiên tòa phúc thẩm cho đến trước khi nghị án, Hội đồng xét xử phúc thẩm đã tiến hành phiên tòa đúng trình tự, thủ tục theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự; các đương sự trong vụ án đã chấp hành đúng quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ của mình.

Về thời hạn kháng cáo của các đương sự là còn trong hạn luật định Về nội dung kháng cáo: Xét tại phiên tòa các đương sự đều thừa nhận nội dung bài báo giấy và bài báo điện tử ngày 11/7/2018 giống nhau.

Đồng thời nội dung bài báo ghi đầy đủ tên tuổi bà C với tiêu đề “ Á hậu doanh nhân bị tố chiếm đoạt 16 tỷ đồng” khi chưa có kết quả giải quyết của Tòa án là có ảnh hưởng đến uy tín và danh dự của bà C. Do vậy ngoài yêu cầu gỡ bài báo thì yêu cầu buộc công khai xin lỗi của bà C là có cơ sở.

Đại diện viện kiểm sát đề nghị : sửa một phần bản án sơ thẩm , chấp nhận toàn bộ yêu cầu kháng cáo của nguyên đơn; không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bị đơn và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Về hình thức: Đơn kháng cáo của nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi nghĩa vụ, liên quan nộp trong thời hạn theo quy định tại Điều 272, Điều 273 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 được chấp nhận xem xét lại bản án theo thủ tục phúc thẩm.

[2] Về nội dung kháng cáo:

Xét đối với yêu cầu kháng cáo của nguyên đơn, Bị đơn, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan Hội đồng xét xử nhận định:

Xét cấp sơ thẩm xác định nội dung bài viết gồm phần tựa bài“ Á hậu doanh nhân bị tố chiếm đoạt 16 tỷ đồng” với các tiêu đề “ chiếm đoạt 16 tỷ góp vốn mua nhà”; “ nên khởi tố vụ án để tránh lọt tội phạm”; phần tựa bài Báo P Thành Phố Hồ Chí Minh ghi chữ in đậm, họ tên, tuổi, danh hiệu của Vũ Thị C kèm theo nội dung tựa bài gây cho người đọc cái nhìn không khách quan gây ảnh hưởng đến danh dự uy tín của nguyên đơn nên cấp sơ thẩm buộc Báo P Thành phố Hồ Chí Minh gỡ bỏ bài báo là có cơ sở.

Đối với yêu cầu công khai xin lỗi cấp sơ thẩm cho rằng hai bên xác định không cung cấp được tờ báo nên không buộc bị đơn công khai xin lỗi.

Xét việc bài báo được đăng là đúng sự thật; tại phiên tòa các bên cũng thừa nhận nên cấp sơ thẩm cho rằng không cung cấp được tờ báo giấy nên không chấp nhận yêu cầu của công khai xin lỗi của nguyên đơn là không chính xác.Đồng thời việc lưu trữ bài báo đã đăng thì cơ quan báo chí có nghĩa vụ lưu trữ theo chế độ lưu chiếu báo chí, nộp ấn phẩm báo chí theo quy định tại Điều 52 Luật báo chí.

Từ những định trên xét yêu cầu kháng cáo của nguyên đơn là có cơ sở nên được chấp nhận; yêu cầu kháng cáo của bị đơn, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan là không có cơ sở nên không được chấp nhận.

Về án phí :

Án phí dân sự sơ thẩm nguyên đơn bà Vũ Thị C không phải nộp án phí dân sự sơ thẩm;

Báo P Thành phố Hồ Chí Minh phải nộp án phí dân sự sơ thẩm là 300.000đ( Ba trăm nghìn đồng) Án phí dân sự phúc thẩm: Do yêu cầu kháng cáo của nguyên đơn được chấp nhận nên nguyên đơn không phải chịu án phí dân sự phúc thẩm; yêu cầu kháng cáo của bị đơn, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan không được chấp nhận nên các đương sự phải chịu án phí dân sự phúc thẩm.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ Điều 272, Điều 273, Khoản 2 Điều 296 và Khoản 2 Điều 308 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015;

Căn cứ Điều 34 Bộ luật dân sự năm 2015;

Căn cứ Điều 8, Điều 9, Điều 40, Điều 42, Điều 52 Luật Báo chí;

Căn cứ Điều 26, Điều 29 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án; tiểu mục 1.1 khoản 1 phần II Danh mục án phí, lệ phí Tòa án( Ban hành kèm theo Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH ngày 30/12/2016) Căn cứ Luật Thi hành án dân sự;

Tuyên xử:

Chấp nhận yêu cầu kháng cáo của nguyên đơn bà Vũ Thị C.

Không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bị đơn, Báo P Thành phố Hồ Chí Minh.

Không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan ông Lâm Sơn V Sửa bản án dân sự sơ thẩm số 1398/2019/DS-ST ngày 29 tháng 11 năm 2019 của Tòa án nhân dân Quận B, Thành phố Hồ Chí Minh.

Chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Vũ Thị C Buộc Báo P Thành phố Hồ Chí Minh phải có trách nhiệm gỡ bỏ bài báo “Á hậu doanh nhân bị tố chiếm đoạt 16 tỷ đồng” đã đăng trên trang chủ, mục thời sự Báo P trên báo in và báo điện tử ngày 11/7/2018 và công khai xin lỗi bà Vũ Thị C trên báo in và báo điện tử của P Thành phố Hồ Chí Minh.

Việc gỡ bỏ bài báo và công khai xin lỗi phải tuân thủ theo quy định tại Điều 42 Luật Báo chí.

Án phí dân sự sơ thẩm:

Nguyên đơn bà Vũ Thị C không phải nộp án phí dân sự sơ thẩm, hoàn lại cho bà C số tiền tạm ứng án phí đã nộp là 300.000đ( Ba trăm nghìn đồng) theo biên lai thu tiền số 0021625 ngày 21/12/2018 của Chi cục Thi hành án dân sự Quận B, Thành phố Hồ Chí Minh.

Báo P Thành phố Hồ Chí Minh phải nộp án phí là 300.000đ( Ba trăm nghìn đồng).

Án phí dân sự phúc thẩm:

Nguyên đơn không phải nộp án phí dân sự phúc thẩm, hoàn lại cho bà Vũ Thị C số tiền tạm ứng án phí đã nộp là 300.000đ( Ba trăm nghìn đồng) theo biên lai thu số AA/2018/0014907 ngày 09/12/2019 của Chi cục Thi hành án dân sự Quận B;

Bị đơn, Báo P Thành phố Hồ Chí Minh phải nộp án phí dân sự phúc thẩm là 300.000đ( Ba trăm nghìn đồng) được trừ vào số tiền tạm ứng án phí do bị đơn đã nộp 300.000đ( Ba trăm nghìn đồng) theo biên lai thu số AA/2018/0014889 ngày 6/12/2019 của Chi cục Thi hành án dân sự Quận B;

Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, ông Lâm Sơn V phải nộp án phí dân sự phúc thẩm là 300.000đ (Ba trăm nghìn đồng) được trừ vào số tiền tạm ứng án phí do ông Lâm Sơn V đã nộp 300.000đ (Ba trăm nghìn đồng) theo biên lai thu số AA/2018/0014923 ngày 10/12/2019 của Chi cục Thi hành án dân sự Quận B.

Trường hợp quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án, người phải thi hành án có quyền thoả thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7,7a, 7b, 9 Luật Thi hành án dân sự. Thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật Thi hành án dân sự.

3. Bản án phúc thẩm có hiệu lực kể từ ngày tuyên án.