Bản án 45/2021/DS-ST ngày 12/04/2021 về tranh chấp yêu cầu công nhận hàng thừa kế

TÒA ÁN NHÂN DÂN QUẬN NINH KIỀU, THÀNH PHỐ CẦN THƠ

BẢN ÁN 45/2021/DS-ST NGÀY 12/04/2021 VỀ TRANH CHẤP YÊU CẦU CÔNG NHẬN HÀNG THỪA KẾ

Trong ngày 12 tháng 4 năm 2021 tại trụ sở Tòa án nhân dân quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ xét xử sơ thẩm công khai vụ án dân sự thụ lý số:221/2018/TLST-DS ngày 13 tháng 7 năm 2018 Về “Tranh chấp công nhận hàng thừa kế”, theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 193/2021/QĐXX-ST ngày 15 tháng 3 năm 2021, giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Bà Huỳnh Anh Th, sinh năm 1984.

Địa chỉ: ấp Ph, xã Ph, huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp.

Đại diện theo ủy quyền: Ông Lâm Thanh T, sinh năm 1969 (Có mặt). Địa chỉ: khu vực 4, phường A, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ.

- Bị đơn: 1/ Bà Huỳnh Ngọc A, sinh năm 1950 (Vắng mặt).

Địa chỉ: đường H, Phường 1, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh.

2/ Bà Nguyễn Ngọc Th1, sinh năm 1971 (chết ngày 01/5/2018).

Những người kế thừa quyền và nghĩa vụ của bà Nguyễn Ngọc Th1 gồm:

2.1 Ông Đỗ Tấn Kh, sinh năm 1965 (chồng bà Th1) – (Vắng mặt).

2.2 Bà Đỗ Thanh Tr, sinh năm 1990 (con bà Th1) – (Vắng mặt).

2.3 Ông Đỗ Tấn Ph, sinh năm 1991 (con bà Th1) – (Vắng mặt).

Cùng địa chỉ: đường B, phường T, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ.

NỘI DUNG VỤ ÁN

* Theo đơn khởi kiện và các tài liệu chứng cứ có trong hồ sơ đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn – Ông Lâm Thanh T trình bày: Cha mẹ bà Huỳnh Anh Th là ông Huỳnh Thế D và bà Nguyễn Ngọc D1 sống với nhau không có con ruột nên nhận bà Th làm con nuôi từ lúc nhỏ. Đến năm 1993, ông D và bà D1 ly hôn, theo Quyết định công nhận thuận tình ly hôn số: 121/TTLH ngày 22/4/1993 của Tòa án nhân dân thành phố Cần Thơ (cũ). Sau khi lập gia đình, bà Huỳnh Anh Th Về sống bên gia đình chồng tại số 54, ấp Phú Bình, xã Phú Hựu, huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp.

Đến ngày 07/9/2008, ông Huỳnh Thế D chết không để lại di chúc. Lúc sinh thời ông Huỳnh Thế D có đứng tên đồng sở hữu một căn nhà tại số 2/28, đường Bùi Thị Xuân, phường Thới Bình, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ với bà Huỳnh Ngọc A và bà Nguyễn Ngọc Th1. Sau ngày ông D mất, bà Huỳnh Ngọc A và bà Nguyễn Ngọc Th1 là hai người em ruột của ông D chiếm giữ, sử dụng luôn căn nhà và các giấy tờ sở hữu có liên quan đến căn nhà nêu trên.

Hiện nay do cuộc sống khó khăn nên bà Th đã nhiêu lần liên hệ với bà A và bà Th1 để yêu cầu giải quyết phần tài sản thừa kế của cha bà để lại, tuy nhiên cả hai đêu cố tình chiếm giữ không chịu giải quyết.

Do đó, bà Huỳnh Anh Th có đơn khởi kiện yêu cầu buộc bà Huỳnh Ngọc A và bà Nguyễn Ngọc Th1 trả cho nguyên đơn giá trị phần di sản thừa kế của ông Huỳnh Thế D để lại tương ứng với tỷ lệ sở hữu 7/16 nhà và đất địa chỉ số 2/28, đường Bùi Thị Xuân, phường Thới Bình, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ. Giá trị phần tài sản tranh chấp mà bà Huỳnh Anh Th được hưởng từ di sản thừa kế của ông D ước tính có giá trị khoảng 150.000.000 đồng.

* Theo các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án – Bị đơn bà Nguyễn Ngọc Th1 trình bày: Không đồng ý với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, yêu cầu chờ chị ruột của bà là bà Huỳnh Ngọc A Về giải quyết.

* Bị đơn Huỳnh Ngọc A: Mặc dù, đã được Tòa án triệu tập hợp lệ 02 lần nhưng không tham gia phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải.

Do đó, Tòa án quyết định đưa vụ án ra xét xử theo quy định của pháp luật.

Tại phiên tòa,

* Đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn ông Lâm Thanh T trình bày: Giữ nguyên yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn theo đơn thay đổi, bổ sung yêu cầu khởi kiện ngày 06/01/2021, yêu cầu Tòa án giải quyết những vấn đê như sau:

+ Yêu cầu công nhận bà Huỳnh Anh Th là người thừa kế duy nhất của ông Huỳnh Thế D.

+ Yêu cầu được đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liên với đất với tỷ lệ quyền sở hữu là 7/16 nhà và đất địa chỉ số 2/28, đường Bùi Thị Xuân, phường Thới Bình, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ. Đồng thời, kiến nghị Ủy ban nhân dân quận Ninh Kiều thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho ông Huỳnh Thế D, bà Huỳnh Ngọc A, Nguyễn Ngọc Th1, phần đất có diện tích 50m2, thửa số 137, tờ bản đồ số 12, theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AĐ639147, số vào sổ cấp giấy chứng nhận H00421.QSDĐ được Ủy ban nhân dân quận Ninh Kiều cấp ngày 15/6/2006 để cấp lại cho các đương sự theo đúng quy định của pháp luật.

* Ý kiến của đại diện Viện kiểm sát:

- Về tố tụng: Thẩm phán, Th ký và Hội đồng xét xử thực hiện đúng trình tự, thủ tục tố tụng theo quy định của pháp luật. Việc thụ lý, giải quyết của Tòa án là đúng thẩm quyền, xác định đúng quan hệ pháp luật tranh chấp, tuy nhiên có vi phạm Về thời hạn đưa vụ án ra xét xử. Người tham gia tố tụng đối với nguyên đơn thực hiện đúng theo quy định của pháp luật Về quyền và nghĩa vụ tố tụng, đối với các bị đơn có vi phạm trong việc thực hiện nghĩa vụ có mặt theo triệu tập của Tòa án.

- Về nội dung vụ án: Từ các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, kết quả tranh tụng tại phiên tòa nhận thấy yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là có cơ sở để chấp nhận. Vì vậy, đê nghị Hội đồng xét xử xem xét chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án đã được xem xét tại phiên tòa và căn cứ vào kết quả tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Về quan hệ pháp luật: Bà Huỳnh Anh Th khởi kiện yêu cầu công nhận bà là hàng thừa kế duy nhất của ông Huỳnh Thế D, yêu cầu được đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liên với đất với tỷ lệ quyền sở hữu là 7/16 nhà và đất địa chỉ số 2/28, đường Bùi Thị Xuân, phường Thới Bình, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ. Quan hệ pháp luật được xác định là “Tranh chấp yêu cầu công nhận hàng thừa kế” thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án theo quy định tại khoản 5 Điều 26, điểm a khoản 1 Điều 35, điểm a khoản 1 Điều 39 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.

[2] Về thủ tục tố tụng:

- Trong quá trình giải quyết vụ án, bị đơn bà Nguyễn Ngọc Th1 chết ngày 01/5/2018, căn cứ theo quy định khoản 1 Điều 74 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 Tòa án đưa những người thừa kế của bà Th1 gồm ông Đỗ Tấn Kh, bà Đỗ Thanh Tr, ông Đỗ Tấn Ph tham gia tố tụng với tư cách người kế thừa quyền và nghĩa vụ của bị đơn.

- Ngoài ra, bị đơn bà Huỳnh Ngọc A và những người kế thừa quyền và nghĩa vụ của bà Nguyễn Ngọc Th1 mặc dù đã được Tòa án triệu tập hợp lệ nhưng không đến theo triệu tập của Tòa án là vi phạm nghĩa vụ của đương sự theo khoản 16 Điều 70 Bộ luật Tố tụng dân sự. Đồng thời, đã được Tòa án triệu tập tham gia phiên tòa hợp lệ nhiêu lần nhưng vẫn vắng mặt không rõ lý do và việc xét xử vụ án cũng không ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp các bị đơn nên Tòa án tiến hành xét xử vắng mặt theo quy định tại Điều 227, Điều 228 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.

- Theo đơn thay đổi, bổ sung yêu cầu khởi kiện ngày 06/01/2021, bà Huỳnh Anh Th thay đổi, bổ sung yêu cầu khởi kiện như sau:

+ Yêu cầu công nhận bà Huỳnh Anh Th là người thừa kế duy nhất của ông Huỳnh Thế D.

+ Yêu cầu được đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liên với đất với tỷ lệ quyền sở hữu là 7/16 nhà và đất địa chỉ số 2/28, đường Bùi Thị Xuân, phường Thới Bình, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ. Đồng thời, kiến nghị Ủy ban nhân dân quận Ninh Kiều thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho ông Huỳnh Thế D, bà Huỳnh Ngọc A, Nguyễn Ngọc Th1, phần đất có diện tích 50m2, thửa số 137, tờ bản đồ số 12, theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AĐ639147, số vào sổ cấp giấy chứng nhận H00421.QSDĐ được Ủy ban nhân dân quận Ninh Kiều cấp ngày 15/6/2006 để cấp lại cho bà theo đúng quy định của pháp luật.

Xét, việc thay đổi yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều 5, khoản 1 Điều 244 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 nên được chấp nhận.

[3] Nội dung vụ án:

* Đối với yêu cầu công nhận bà Huỳnh Anh Th là người thừa kế duy nhất của ông Huỳnh Thế D.

Căn cứ vào Quyết định công nhận thuận tình ly hôn số 121/TTLH ngày 22/4/1993 của Tòa án nhân dân thành phố Cần Thơ (cũ) giữa ông Huỳnh Thế D và bà Nguyễn Ngọc D1 tại mục “Về con cái: có 01 con tên HUỲNH ANH Th (nữ) sinh năm 1984” (BL 14). Hơn nữa, theo Giấy khai sinh số vào sổ 1673, quyển số 1 của Ủy ban nhân dân phường Thới Bình, thành phố Cần Thơ, tỉnh Hậu Giang (cũ) đăng ký ngày 23/9/1986 đối với bà Huỳnh Anh Th xác nhận cha là ông Huỳnh Thế D, mẹ là bà Nguyễn Ngọc D1 (BL 11). Qua đó xác định được nguyên đơn là người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của ông Huỳnh Thế D chết ngày 7/9/2008.

Xét Về hàng thừa kế thứ nhất của ông Huỳnh Thế D thấy rằng có cha mẹ là ông Huỳnh Văn Quới và bà Nguyễn Thị Duyên cả hai đêu đã chết. Có vợ là bà Nguyễn Ngọc D1 và đã ly hôn năm 1993. Về con chỉ có 01 người con nuôi là bà Huỳnh Anh Th ngoài ra không còn người con ruột hoặc con nuôi nào khác.

Do đó đủ căn cứ xác định bà Huỳnh Anh Th là người thừa kế duy nhất của ông Huỳnh Thế D theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015.

* Đối với yêu cầu được đứng tên đồng sở hữu nhà và quyền sử dụng đất của nguyên đơn.

Căn cứ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AĐ 639147 (Số vào sổ: H00421.QSDĐ) do Ủy ban nhân dân quận Ninh Kiều cấp ngày 15/6/2006 cho ông Huỳnh Thế D, bà Huỳnh Ngọc A, bà Nguyễn Ngọc Th1 đã xác định: “Ông Huỳnh Thế D, bà Huỳnh Ngọc A mỗi người thụ hưởng 7/16 di sản thừa kế và bà Nguyễn Ngọc Th1 thụ hưởng 2/16 di sản thừa kế…”. Do Huỳnh Thế D chết không để lại di chúc, bà Huỳnh Anh Th là người thừa kế duy nhất nên được nhận thừa kế theo pháp luật 7/16 nhà và đất tạo lạc tại số 2/28, đường Bùi Thị Xuân, phường Thới Bình, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ của ông D.

Từ những phân tích nêu trên, yêu cầu khởi kiện của bà Huỳnh Anh Th là có cơ sở để chấp nhận, phù hợp với quy định tại Điều 650, Điều 651, Điều 653, Điều 660 Bộ luật Dân sự năm 2015;

[4] Chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ và định giá tài sản: 1.600.000 đồng, Tòa án tiến hành định giá tài sản nhà và đất tại số 79/23, đường Nguyễn Đệ, phường An Hòa, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ là dựa trên yêu cầu khởi kiện ban đầu của nguyên đơn, buộc bị đơn chia giá trị nhà và đất tọa lạc tại số 2/28, đường Bùi Thị Xuân, phường Thới Bình, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ. Nay nguyên đơn thay đổi yêu cầu khởi kiện nên việc thẩm định tại chỗ, định giá tài sản không còn cần thiết khi giải quyết vụ án, do đó nguyên đơn phải chịu chi phí này.

[5] Về án phí dân sự sơ thẩm: Căn cứ điểm a khoản 7 Điều 27 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bà Huỳnh Anh Th phải chịu án phí không có giá ngạch 300.000 đồng đối với yêu cầu khởi kiện được Tòa án chấp nhận.

[6] Đối với ý kiến của đại diện Viện kiểm sát:

Về việc tuân thủ theo pháp luật tố tụng của Thẩm phán, Hội đồng xét xử và Thư ký phiên tòa cũng như đương sự là phù hợp với quy định của pháp luật.

Về nội dung giải quyết vụ án: Với những viện dẫn nêu trên Về yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn nên đê nghị của Kiểm sát viên Về nội dung này là phù hợp.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào:

- Khoản 5 Điều 26, điểm a khoản 1 Điều 35, điểm a khoản 1 Điều 39, Điều 147, điểm b khoản 2 Điều 227, Điều 228 và Điều 273 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.

- Điều 650, Điều 651, Điều 653, Điều 660 Bộ luật Dân sự năm 2015;

- Căn cứ điểm a khoản 7 Điều 27 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội.

Tuyên xử:

1. Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Huỳnh Anh Th.

- Công nhận bà Huỳnh Anh Th là người thừa kế duy nhất của ông Huỳnh Thế D, sinh năm 1961, chết ngày 07/9/2008.

- Bà Huỳnh Anh Th được nhận di sản của ông Huỳnh Thế D để lại là 7/16 quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở tọa lạc tại số 2/28, đường Bùi Thị Xuân, phường Thới Bình, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ, theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AĐ 639147 (Số vào sổ: H00421.QSDĐ) do Ủy ban nhân dân quận Ninh Kiều cấp cho ông Huỳnh Thế D, bà Huỳnh Ngọc A, bà Nguyễn Ngọc Th1 ngày 15/6/2006.

- Kiến nghị Ủy ban nhân dân quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ thu hồi lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AĐ 639147 (Số vào sổ: H00421.QSDĐ) đã cấp cho ông Huỳnh Thế D, bà Huỳnh Ngọc A, bà Nguyễn Ngọc Th1 ngày 15/6/2006. Bà Huỳnh Anh Th được quyền liên hệ các cơ quan có thẩm quyền để đăng ký, chỉnh lý cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật, tương ứng với tỷ lệ 7/16 bà Th được nhận thừa kế từ ông Huỳnh Thế D.

2. Về chi phí thẩm định, định giá tài sản:

Nguyên đơn phải chịu 1.600.000 đồng (Một triệu, sáu trăm nghìn đồng), nguyên đơn đã nộp tạm ứng và chi xong.

3. Về án phí dân sự sơ thẩm:

Nguyên đơn phải chịu 300.000 đồng (Ba trăm nghìn đồng), được khấu trừ 3.750.000 đồng tiên tạm ứng án phí theo biên lai thu số 004349 ngày 22/01/2016.

Nguyên đơn được nhận lại 3.450.000 đồng (Ba triệu, bốn trăm năm mươi nghìn đồng) tại Chi cục Thi hành án dân sự quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ.

4. Về quyền kháng cáo: Các đương sự được quyền kháng cáo bản án này trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án (đương sự vắng mặt được quyền kháng cáo kể từ ngày nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết), để yêu cầu Tòa án nhân dân Thành phố Cần Thơ giải quyết lại theo thủ tục phúc thẩm.

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7 và 9 Luật thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.