Bản án 43/2020/HNGĐ-PT ngày 21/09/2020 về tranh chấp thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH ĐỒNG NAI

BẢN ÁN 43/2020/HNGĐ-PT NGÀY 21/09/2020 VỀ TRANH CHẤP THAY ĐỔI NGƯỜI TRỰC TIẾP NUÔI CON SAU LY HÔN

Ngày 21 tháng 9 năm 2020, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai xét xử phúc thẩm công khai vụ án hôn nhân gia đình thụ lý số 56/2020/TLPT- HNGĐ ngày 21 tháng 8 năm 2020 về việc: “Tranh chấp về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn”.

Do bản án hôn nhân gia đình sơ thẩm số 42/2020/HNGĐ-ST ngày 18/6/2020 của Tòa án nhân dân huyện Long Thành bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số 48/2020/QĐ-PT ngày 24/8/2020, Quyết định hoãn phiên tòa số 57/2020/QĐ-PT ngày 09/9/2020 giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Anh Nguyễn Huy Nh, sinh năm 1985.

Địa chỉ: 1333/18B Huỳnh Tấn Ph, tổ 40, khu phố 4, phường P, quận 7, thành phố Hồ Chí Minh.

Người đại diện theo ủy quyền của anh Nh: Chị Nguyễn Thị Bích Ng, sinh năm 1987.

Địa chỉ thường trú: A18.02 C/c 557, 659 Âu C, phường T, quận T, thành phố Hồ Chí Minh.

Địa chỉ liên lạc: Phòng 5.1, tầng 5, số 232/17 Võ Thị S phường 7, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh.

(Theo hợp đồng ủy quyền ngày 23/10/2019).

- Bị đơn: Chị Lê Thị Mỹ V, sinh năm 1992, Người đại diện theo ủy quyền của chị V: bà Hồ Thị Mỹ H, sinh năm 1971.

Cùng trú tại địa chỉ: Tổ 10, ấp L, xã Ph, huyện L, tỉnh Đồng Nai.

(Theo văn bản ủy quyền ngày 08/9/2020) Người kháng cáo: Nguyên đơn Anh Nguyễn Huy Nh. (Các đương sự có mặt tại phiên tòa)

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo án sơ thẩm nội dung vụ án tóm tắt như sau:

-Nguyên đơn Anh Nguyễn Huy Nh và người đại diện theo ủy quyền Chị Nguyễn Thị Bích Ng trình bày:

Anh Nguyễn Huy Nh và Chị Lê Thị Mỹ V kết hôn năm 2017, có 01 con chung tên Nguyễn Lê Bảo Ng, sinh ngày 30/4/2018. Sau đó anh Nh và chị V ly hôn theo Quyết định công nhận thuận tình ly hôn và sự thỏa thuận của các đương sự số 98/2019/QĐST-HNGĐ ngày 13/3/2019 của Tòa án nhân dân quận 7, thành phố Hồ Chí Minh. Theo quyết định trên thì Tòa án giao con chung là Nguyễn Lê Bảo Ng cho chị V trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng; anh Nh cấp dưỡng nuôi con số tiền 7.000.000 đồng/tháng. Sau khi ly hôn, chị V đưa cháu Ng về sống cùng cha mẹ ruột chị V (bà Hồ Thị H) tại ấp L, xã P, huyện L, tỉnh Đồng Nai; anh Nh cấp cưỡng nuôi con đầy đủ.

Do chị V là tiếp viên hàng không nên thường đi nước ngoài với thời gian khoảng 20ngày/tháng. Chị V thường vắng nhà và không dành nhiều thời gian gần gũi, chăm sóc cháu Ng. Ông S bà H (ông bà ngoại của cháu Ng) làm nghề buôn bán, không trực tiếp chăm sóc cháu Ng mà giao cho người giúp việc chăm sóc từ 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều mỗi ngày. Những lần anh Nh đến thăm con thì đều không thấy chị V chăm sóc con mà đều là người giúp việc chăm sóc.

Quá trình cháu Ng ở với ông bà ngoại, khi anh Nh đến thăm con thì bị ông Sơn và bà Hlà ông bà ngoại của cháu Ng thường xuyên cản trở không cho anh Nh gặp con. Nhiều lần bà H còn xúc phạm, hành hung gây thương tích cho anh Nh, cụ thể là vào các ngày 29/01/2019; ngày 16/3/2019, ngày 05/10/2019 và ngày 09/11/2019.

Do chị V không có điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng cháu Ng nên cháu không được chăm sóc đầy đủ, thiếu thốn tình cảm, phải sống trong môi trường không lành mạnh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tâm lý, nhân cách của cháu. Đối với anh Nh có công việc, thu nhập ổn định, tình cảm cha con giữa anh Nh và cháu Ng rất gắn bó, anh Nh đảm bảo sự phát triển tốt nhất cho cháu Ng. Vì vậy, anh Nh yêu cầu Tòa án giải quyết thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn, giao con chung tên Nguyễn Lê Bảo Ng, sinh ngày 30/4/2018 cho anh Nh trực tiếp nuôi dưỡng, anh Nh không yêu cầu chị V cấp dưỡng nuôi con.

- Bị đơn Chị Lê Thị Mỹ V và đại diện theo ủy quyền của chị V – bà Hồ Thị Mỹ H trình bày:

Chị V và anh Nh kết hôn, có một con chung tên Nguyễn Lê Bảo Ng và đã ly hôn như anh Nh đã trình bày là đúng.

Sau khi chị V và anh Nh ly hôn, chị V và cháu Ng về sống cùng với cha mẹ của chị V tại ấp L, xã P, huyện L, tỉnh Đồng Nai. Công việc hiện tại của chị V là tiếp viên hàng không với mức thu nhập trung bình 20.000.000đ/tháng, thời gian công tác trung bình 20 ngày/tháng. Mỗi chuyến bay về trong ngày, chị V đi làm và về nhà vào buổi tối cùng ngày. Thời gian chị V đi làm thì cháu Ng do cha mẹ chị trực tiếp chăm sóc. Cha mẹ chị V làm việc tại nhà, sức khỏe tốt, đủ điều kiện để chăm sóc cháu Ng. Môi trường sống của gia đình chị cũng tốt, có khu vực vui chơi cho cháu Ng. Thời gian chị V nuôi dưỡng con, con chị phát triển bình thường, sức khỏe đảm bảo.

Theo thỏa thuận giữa chị V và anh Nh thì anh Nh được quyền thăm con vào thứ 7 hoặc chủ nhật hàng tuần, trước khi đến thăm con anh Nh phải thông báo trước cho gia đình chị. Tuy nhiên, anh Nh nhiều lần đến thăm con mà không thông báo trước, cũng nhiều lần đến thăm vào các ngày trong tuần không phải cuối tuần như thỏa thuận nhưng gia đình chị vẫn tạo điều kiện cho anh Nh thăm con. Việc xô xát giữa anh Nh và gia đình chị khi anh Nh đến thăm con là do anh Nh gây sự trước, sự việc này đã gây ảnh hưởng đến trật tự khu vực nhà chị và ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần và cuộc sống của gia đình chị.

Hiện cháu Ng còn nhỏ, cần sự chăm sóc của mẹ, việc thay đổi môi trường sống sẽ ảnh hưởng không tốt đến tâm lý của cháu. Do đó chị V không đồng ý việc thay đổi nuôi con chung theo yêu cầu của anh Nh.

- Tại bản án sơ thẩm số 42/2020/HNGĐ-ST ngày 18/6/2020 của Tòa án nhân dân huyện Long Thành đã căn cứ vào các Điều 81, 82, 83, 84 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014; Áp dụng Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án.

Tuyên xử:

Không chấp nhận yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn của Anh Nguyễn Huy Nh.

Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo của các đương sự.

Ngày 26/6/2020, bị đơn Anh Nguyễn Huy Nh kháng cáo toàn bộ bản án số 42/2020/HNGĐ-ST ngày 18/6/2020 của Tòa án nhân dân huyện Long Thành, đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm xem xét chấp nhận cho anh được quyền trực tiếp nuôi dưỡng con chung là cháu Nguyễn Lê Bảo Ng.

- Quan điểm của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh tại phiên tòa:

+ Về việc tuân theo pháp luật tố tụng: Thẩm phán, Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa đã tuân thủ đúng các quy định của pháp luật tố tụng dân sự.

Các đương sự đã thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ của mình được pháp luật quy định.

+ Về giải quyết kháng cáo của anh Nh đề nghị giao cháu Ng cho anh trực tiếp nuôi dưỡng:

Qua lời trình bày của chị V, anh Nh tại phiên tòa và các tài liệu chứng cứ có tại hồ sơ thể hiện: do điều kiện công việc là tiếp viên hàng không nên chị V không có thời gian trực tiếp trông nom, chăm sóc, giáo dục cháu Ng. Chị V và gia đình chị V gây khó khăn, không tạo điều kiện cho anh Nh thăm nom chăm sóc cháu Ng. Về phía anh Nh từ khi ly hôn đến nay thường xuyên đến thăm nom và cấp dưỡng nuôi con đầy đủ, thể hiện tình thương và trách nhiệm của một người cha đối với con gái. Anh Nh có công việc, thu nhập và nhà cửa ổn định, đáp ứng điều kiện tốt nhất cho việc nuôi dưỡng, chăm sóc con chung; việc giao cháu Ng cho anh Nh trực tiếp nuôi dưỡng giúp cháu Ng được chăm sóc nhằm phát triển tốt cả về thể chất và tinh thần. Vì vậy, đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ khoản 2 Điều 308 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 tuyên sửa bản án sơ thẩm, chấp nhận kháng cáo của anh Nh, giao cháu Ng cho anh Nh trực tiếp nuôi dưỡng, trông nom, chăm sóc là phù hợp.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Đơn kháng cáo của bị đơn Anh Nguyễn Huy Nh làm trong hạn luật định nên được xem xét theo trình tự phúc thẩm.

[2] Về quan hệ pháp luật và tư cách đương sự: Tòa án cấp sơ thẩm xác định đúng và đầy đủ quan hệ pháp luật và tư cách đương sự.

[3] Về nội dung vụ án: Anh Nguyễn Huy Nh và chị V đã ly hôn vào năm 2019, cả hai có một con chung tên Nguyễn Lê Bảo Ng, sinh ngày 30/4/2018, khi ly hôn chị V trực tiếp nuôi dưỡng cháu Ng. Nay anh Nh xin thay đổi việc nuôi con chung với lý do chị V thường đi công tác xa không đảm bảo việc chăm sóc, giáo dục cháu Ng; mặt khác phía chị V gây khó khăn khi anh Nh thăm con chung là Ng.

[4] Xét kháng cáo của anh Nh về việc đề nghị giao cháu Ng cho anh trực tiếp nuôi dưỡng:

Cháu Nguyễn Lê Bảo Ng, sinh ngày 30/4/2018 là con chung của anh Nh với chị V, tính đến ngày xét xử phúc thẩm cháu Ng được 29 tháng tuổi.

Qua lời trình bày của chị V, anh Nh tại phiên tòa; lời khai nhân chứng và các tài liệu chứng cứ có tại hồ sơ thể hiện: chị V là tiếp viên hàng không thường đi công tác xa trung bình mỗi tháng 15 - 20 ngày, có khi đi 2 tháng mới về nên cháu Ng chủ yếu do bà Ngoại và người giúp việc trực tiếp nuôi dưỡng. Cháu Ng đang ở trong độ tuổi từ 24 đến 36 tháng tuổi, đây là giai đoạn đang phát triển về cảm xúc, ngôn ngữ, giác quan, giao tiếp bên ngoài ... Vì vậy ngoài việc nuôi dưỡng, cháu Ng cần có cha hoặc mẹ trực tiếp trông nom, chăm sóc, giáo dục để giúp cháu Ng phát triển đầy đủ về thể chất, tinh thần.

Tại Khoản 3 Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình quy định: “Con chưa đủ 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con...”. Như vậy, do điều kiện công việc thường đi làm vắng nhà nên chị V không có thời gian trực tiếp trông nom, chăm sóc, giáo dục cháu Ng. Mặt khác, bị phía bà H, ông S (cha mẹ chị V) thường gây khó khăn và không tạo điều kiện cho anh Nh đến thăm nom, chăm sóc, giáo dục cháu Ng; thậm chí còn gây thương tích cho anh Nh khi có sự chứng kiến của cháu Ng. Về phía anh Nh từ khi ly hôn đến nay thường xuyên đến thăm nom và cấp dưỡng nuôi con đầy đủ, thể hiện tình thương và trách nhiệm của một người cha đối với con gái; anh Nh có công việc, thu nhập và nhà cửa ổn định, đáp ứng điều kiện tốt nhất cho việc nuôi dưỡng, chăm sóc con chung; việc giao cháu Ng cho anh Nh trực tiếp nuôi dưỡng sẽ giúp cháu Ng được chăm sóc nhằm phát triển tốt nhất cả về thể chất và tinh thần. Do vậy chấp nhận kháng cáo của anh Nh, sửa bản án sơ thẩm theo hướng giao cháu Ng cho anh Nh trực tiếp nuôi dưỡng, trông nom, chăm sóc là phù hợp.

[5] Về án phí:

- Án phí sơ thẩm: Do yêu cầu của Anh Nguyễn Huy Nh được chấp nhận Chị Lê Thị Mỹ V phải chịu 300.000 đồng án phí dân sự sơ thẩm; anh Nh được nhận lại 300.000 đồng tạm ứng án phí đã nộp.

-Án phí dân sự phúc thẩm: Kháng cáo của anh Nh được chấp nhận nên anh Nh không phải chịu án phí phúc thẩm; anh Nh được nhận lại 300.000 đồng tạm ứng án phí đã nộp.

[5] Quan điểm và đề nghị của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đồng Nai phù hợp với nhận định của Hội đồng xét xử nên được chấp nhận.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 2 Điều 308, Điều 309 của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015; Áp dụng Điều 81, 82, 83, 84, Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014; Nghị quyết số 326/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về án phí và lệ phí Tòa án:

-Chấp nhận kháng cáo của Anh Nguyễn Huy Nh, sửa toàn bộ bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân huyện Long Thành.

Phần tuyên xử:

1. Chấp nhận yêu cầu của Anh Nguyễn Huy Nh, giao cháu Nguyễn Lê Bảo Ng, sinh ngày 30/4/2018 cho anh Nh trực tiếp nuôi dưỡng, tạm thời chị V không phải đóng góp phí tổn nuôi con.

- Chị Lê Thị Mỹ V được quyền qua lại thăm nom, chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục con chung.

2. Về án phí:

- Án phí sơ thẩm:

+ Chị Lê Thị Mỹ V phải chịu 300.000đ (Ba trăm ngàn đồng) án phí dân sự sơ thẩm.

+ Anh Nguyễn Huy Nh không phải chịu án phí dân sự sơ thẩm, anh Nh được nhận lại 300.000 đồng tạm ứng án phí đã nộp theo biên lai thu số 0002685 ngày 06/11/2019 của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Long Thành.

- Án phí phúc thẩm: Anh Nguyễn Huy Nh không phải chịu án phí dân sự phúc thẩm, anh Nh được nhận lại 300.000 đồng tạm ứng án phí đã nộp theo biên lai thu số 0001676 ngày 26/6/2020 của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Long Thành.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án./.