Bản án 38/2019/DS-PT ngày 11/04/2019 về tranh chấp bồi thường thiệt hại

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH ĐỒNG NAI

BẢN ÁN 38/2019/DS-PT NGÀY 11/04/2019 VỀ TRANH CHẤP BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI

Ngày 11 tháng 4 năm 2019, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh ĐN xét xử phúc thẩm công khai vụ án thụ lý số 02/TLPT-DS ngày 29 tháng 01 năm 2019 về việc “Tranh chấp bồi thường thiệt hại”.

Do bản án sơ thẩm số 21/2018/DSST ngày 21 tháng 6 năm 2018 của Tòa án nhân dân thành phố BH bị kháng nghị.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số 42/2019/QĐ-PT ngày 01 tháng 3 năm 2019 và quyết định hoãn phiên tòa số 107/2019/QĐ-PT ngày 29 tháng 3 năm 2019 giữa các đương sự:

1. Nguyên đơn: Công ty TNHH LKP

Địa chỉ: Hẻm 25 Nguyễn Trung Trực, Khu phố 2, phường XT, thị xã LK,tỉnh ĐN.

Đại diện theo pháp luật: Ông HSL, sinh năm: 1982 – Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm giám đốc công ty.

Đại diện theo ủy quyền: Bà Đinh Thị Ngọc C, sinh năm 1983

Địa chỉ: Số 53 Khổng Tử, phường XT, thị xã LK, tỉnh ĐN.

2. Bị đơn: Ông Cao Văn B, sinh năm 1968

Địa chỉ: Ấp SM, xã BS, huyện TB, tỉnh ĐN.

Đại diện theo ủy quyền: Bà Phạm Thị L, sinh năm 1971

Địa chỉ: Ấp SM, xã BS, huyện TB, tỉnh ĐN (Bà Đinh Thị Ngọc C có mặt)

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo án sơ thẩm nội dung vụ án tóm tắt như sau: Bà Đinh Thị Ngọc C đại diện nguyên đơn trình bày:

Vào ngày 29/4/2016, xe ô tô biển số 60A-09151 thuộc sở hữu của Công ty TNHH LKP do tài xế Nguyễn Quốc T điều khiển đang lưu thông trên đường Quốc lộ 1 hướng từ công viên 30/4 đi huyện TB. Khi xe của công ty đi đến đoạn đường thuộc khu phố 1, phường TH, thành phố BH thì bị hai xe ô tô mang biển số 76B-006.77 do ông Phạm Đình H làm chủ và xe ô tô biển số 60C-135.32 do ông Cao Văn B làm chủ gây tai nạn.

Theo như báo cáo của đội Cảnh sát giao thông công an thành phố BH thì tài xế điều khiển xe ô tô biển số 76B-006.77 là ông Phạm Đình H đã cho xe lùi lại nhưng không quan sát phía sau và cũng không có tín hiệu báo trước nên đã va đụng vào xe ô tô biển số 60A-09151 lưu thông cùng chiều ở phía sau. Cùng thời điểm đó thì tài xế xe ô tô 60C-135.32 do ông Điều Trường T điều khiển do không giữ đúng khoảng cách quy định với xe chạy liền trước dẫn đến va chạm mạnh vào đuôi của xe ô tô biển số 60A-091.51. Sau hai lần va chạm đã làm cho xe ô tô biển số 60A- 091.51 bị hư hỏng nặng phần đầu xe và đuôi xe. Sau khi tai nạn xảy ra, Công ty đã đưa xe ô tô biển số 60A-09151 đến Công ty TNHH ô tô NP để sửa chữa với tổng chi phí là 199.030.700 đồng. Theo yêu cầu khởi kiện ban đầu thì công ty yêu cầu Tòa án buộc ông Phạm Đình H bồi thường chi phí sửa chữa phần đầu xe ô tô biển số 60A-09151 theo hợp đồng sửa chữa là 145.003.400 đồng, chi phí thuê xe là75.000.000 đồng, tổng cộng hai khoản là 220.030.400 đồng. Yêu cầu Tòa án buộc ông Cao Văn B bồi thường chi phí sửa chữa phần đuôi xe ô tô biển số 60A-09151 theo hợp đồng sửa chữa là 54.003.400 đồng, chi phí thuê xe là 15.000.000 đồng.

Do phía ông Phạm Đình H đã thỏa thuận bồi thường xong cho công ty nên nguyên đơn đã rút một phần yêu cầu khởi kiện đối với bị đơn là ông Phạm Đình H. Nay nguyên đơn chỉ khởi kiện yêu cầu Tòa án buộc ông Cao Văn B bồi thường chi phí sửa chữa xe ô tô biển số 60A-09151 cho nguyên đơn với số tiền 54.003.400 đồng và chi phí thuê xe là 15.000.000 đồng. Tổng cộng hai khoản là 69.000.000 đồng.

* Bị đơn do bà Phạm Thị L đại diện trình bày:

Vào ngày 29/4/2016, ông T điều khiển xe ô tô biển số 60C-135.32 do ông Cao Văn B làm chủ lưu thông theo hướng từ BH đi TB. Khi đi đến đoạn đường Bệnh viện Thống Nhất khi xe ô tô biển số 60C-135.32 đang di chuyển thì xe ô tô biển số 76B-066.77 do ông H điều khiển lùi lại phía sau đụng vào đầu xe ô tô biển số 60A-091.51 dẫn đến đuôi xe ô tô biển số 60A-091.51 đụng vào đầu xe ô tô biển số 60C-135.32. Nguyên đơn yêu cầu Tòa án buộc ông Cao Văn B bồi thường chi phí sửa chữa phần đuôi xe ô tô biển số 60A-09151 là 54.003.400 đồng, chi phí thuê xe là 15.000.000 đồng. Bị đơn ông B chỉ đồng ý bồi thường cho nguyên đơn số tiền là 53.000.000 đồng.

- Tại bản án sơ thẩm số 21/2018/DSST ngày 21 tháng 6 năm 2018 của Tòa án nhân dân thành phố BH đã tuyên:

Áp dụng các điều 26, 35, 227 Bộ luật tố tụng dân sự ; Điêu 604, 608, 623 của Bộ luật Dân sự năm 2005; Điêu 468 của Bộ luật Dân sự năm 2015; Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án;

Tuyên xử:

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của Công ty TNHH LKP. Buộc ông Cao Văn B phải có nghĩa vụ trả cho Công ty TNHH LKP số tiền54.000.000 đồng (năm mươi bốn triệu đồng).

2. Về án phí :

+ Buộc ông Cao Văn B phải nộp 2.700.000 đồng (hai triệu bảy trăm nghìn đồng) án phí dân sự sơ thẩm.

+ Buộc Công ty TNHH LKP phải nộp 750.000 đồng (bảy trăm năm mươi nghìn đồng) án phí dân sự nhưng được khấu trừ vào số tiền tạm ứng án phí dân sự đã nộp tại Biên lai thu tiền số 000590 ngày 31/10/2016 của Chi cục Thi hành án dân sự thành phố BH.

+ Hoàn trả lại cho Công ty TNHH LKP số tiền tạm ứng án phí dân sự đã nộp là 975.000 đồng (chín trăm bảy mươi lăm nghìn đồng) theo Biên lai thu tiền số 000590 ngày 31/10/2016 của Chi cục Thi hành án dân sự thành phố BH.

Ngoài ra bản án còn tuyên về quyền kháng cáo và trách nhiệm thi hành án của các đương sự.

- Ngày 06 tháng 7 năm 2018, Viện kiểm sát nhân dân thành phố BH ban hành kháng nghị số 1865/QĐ-KNPT-DS với nội dung: Tòa án sơ thẩm không đưa người trực tiếp điều khiển xe gây tai nạn là Điều Trường T vào tham gia tố tụng là bỏ sót người tham gia tố tụng; Tòa án không làm rõ số tiền thuê xe 15.000.000 đồng mà công ty Kim Long Phát yêu cầu bồi thường là thu thập chứng cứ chưa đầy đủ; về đường lối giải quyết: Tòa án chấp nhận đối với yêu cầu của nguyên đơn bồi thường thiệt hại do hư hỏng đuôi xe là 54.000.000 đồng là không chính xác vì chỉ có căn cứ bồi thường 29.297.500 đồng, tòa án không chấp nhận yêu cầu bồi thườngvề thiệt hại do công ty phải thuê xe 15.000.000 đồng là không có căn cứ. Do đóViện kiểm sát nhân dân thành phố BH đề nghị hủy Tòan bộ bản án sơ thẩm.

- Quan điểm của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh ĐN: Tòa án cấp sơ thẩm đã thu thập chứng cứ chưa đầy đủ do các tài liệu chứng cứ từ cơ quan Công an thành phố BH không được đóng dầu sao lục; Tòa án không xác định rõ khi xảy ra tai nạn các xe liên quan đến tai nạn đang trong tình trạng di chuyển hay dừng lại, nếu dừng lại là do kẹt xe hay do dừng chờ đèn đỏ làm cơ sở xác định lỗi của các bên liên quan; Tòa án sơ thẩm cũng chưa làm rõ các khoản tiền thiệt hại mà nguyên đơn yêu cầu được bồi thường; về đường lối giải quyết vụ án Tòa án sơ thẩm chỉ căn cứ vào hợp đồng sửa chữa số 01/08/2016 HĐSC ngày 03/6/2016 mà không căn cứ vào kết luận giám định của Hội đồng định giá để xác định mức tiền bồi thường là thiếu căn cứ pháp luật, ảnh hưởng đến quyền lợi của đương sự, đề nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân thành phố BH là có căn cứ do đó đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận kháng nghị hủy toàn bộ bản án sơ thẩm.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

 [1]. Về tố tụng

Kháng nghị của viện kiểm sát nhân dân thành phố BH ban hành trong hạn luật định nên được xem xét theo thủ tục phúc thẩm.

[2]. Xét kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân thành phố BH.

[2.1]. Về việc không đưa người trực tiếp điều khiển xe gây tai nạn là Điều Trường T vào tham gia tố tụng.

Hồ sơ thể hiện: Vào ngày 29/4/2016, xe ô tô biển số 60A-09151 thuộc sở hữu của Công ty TNHH LKP do tài xế Nguyễn Quốc T điều khiển (sau đây viết tắt là xe do Trí điều khiển) lưu thông trên đường Quốc lộ 1, hướng từ công viên 30/4 đi huyện TB. Khi xe do Trí điều khiển đi đến đoạn đường thuộc khu phố 1, phường TH, thành phố BH thì bị xe ô tô phía trước cùng chiều (biển số 76B-006.77 do ông Phạm Đình H điều khiển) lùi xe lại va chạm vào phần đầu của xe do ông Trí điều khiển. Xe của ông Trí tiếp tục bị xe ô tô biển số 60C-135.32 do ông Điều Trường T điều khiển chạy phía sau xe của Trí va chạm mạnh vào phần đuôi xe do Trí điều khiển.

Hậu quả: Xe ô tô biển số 60A-091.51(của nguyên đơn) bị hư hỏng nặng phần đầu xe và đuôi xe, phần đầu xe hư hỏng được xác định do va chạm với xe do ông H Điều khiển, phần đuôi xe hư hỏng do va chạm với xe do ông T điều khiển. Sau khi tai nạn xảy ra, công ty TNHH LKP đã đưa xe ô tô 60A-09151 đến công ty TNHH ô tô NP để sửa chữa với tổng chi phí là 199.030.700 đồng . Theo đơn khởi kiện ban đầu, công ty TNHH LKP yêu cầu Tòa án buộc ông Phạm Đình H bồi thường chi phí sửa chữa phần đầu xe ô tô 60A-09151 theo hợp đồng sửa chữa là 145.003.400 đồng; chi phí thuê xe là 75.000.000 đồng, tổng hai khoản là 220.030.400 đồng; yêu cầu ông Cao Văn B bồi thường chi phí sửa chữa phần đuôi xe theo hợp đồng sửa chữa là 54.003.400 đồng, chi phí thuê xe là 15.000.000 đồng.

Do phía ông Phạm Đình H đã thỏa thuận bồi thường xong cho công ty LKPnên nguyên đơn đã rút một phần yêu cầu khởi kiện đối với ông Phạm Đình H.

Như vậy trong vụ án này, cấp sơ thẩm xác định công ty TNHH LKP là nguyên đơn, ông Cao Văn B là bị đơn là chính xác. Tuy nhiên ông Điều Trường T là người lái xe cho bị đơn khi xảy ra va chạm với xe của nguyên đơn, do vậy cần phải đưa ông T và tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án để xem xét mức độ lỗi và trách nhiệm trong vụ tai nạn mới đúng,

Tòa án cấp sơ thẩm không đưa ông T vào tham gia tố tụng là bỏ sót tư cách tố tụng của đương sự.

 [2.2]. Về việc thu thập chứng cứ để giải quyết vụ án.

Toàn bộ các tài liệu liên quan đến vụ tai nạn giao thông do Công an thành phố BH lập (từ BL 81 – đến BL101) không được xác nhận sao lục (hay dấu treo) là không đúng quy định của pháp luật.

Theo báo cáo của Công an thành phố BH thì do bị kẹt xe nên xe ô tô do ông H điều khiển lùi xe lại dẫn đến va chạm, còn theo lời khai của lái xe Hà thì lúc đó là do đèn đỏ (tại chốt đèn đỏ ngã tư gần bệnh viện Thống Nhất BL72), như vậy việc lùi xe của ông H lúc đó là do đèn đỏ hay do kẹt xe chưa được xác minh làm rõ, mặt khác tại địa điểm đó nếu có bảng cấm dừng thì việc lái xe lùi là vi phạm vào điều 16 Luật giao thông đường bộ.

Cũng theo báo cáo của công an thành phố BH thì xe do ông T chạy không đảm bảo khoảng khách nên xảy ra việc va chạm với xe của nguyên đơn. Như đã phân tích ở trên, Tòa án cấp sơ thẩm chưa xác định tại thời điểm đó lượng các phương tiện tham gia giao thông nhiều hay ít, lúc đó xe do ông T điều khiển đang chạy xe hay dừng đèn đỏ, chạy với tốc độ như thế nào, việc xe do Hà điều khiển va chạm với xe của nguyên đơn có đột ngột dẫn đến việc xe của Thọ va vào xe nguyên đơn (ở giữa) hay không, lúc đó xe nguyên đơn đang chạy hay dừng lại cũng chưa được xem xét xác định. Báo cáo của công an thành phố BH ghi không giữ khoảng cách an toàn vậy khoảng cách an toàn là bao xa, khi xảy ra tai nạn khoảng cách hai xe là bao nhiêu để xác định chính xác vi phạm về việc không giữ khoảng cách an toàn cụ thể như thế nào. Như vậy Tòa án cấp sơ thẩm chưa xác minh thu thập chứng cứ nhằm xem xét lỗi để buộc trách nhiệm bồi thường, cấp sơ thẩm chỉ căn cứ báo cáo của công an thành phố BH để từ đó buộc bị đơn ông B phải bồi thường là chưa có căn cứ thuyết phục.

 [2.3] Về nội dung giải quyết đối với số tiền bị thiệt hại mà nguyên đơn yêu cầu bồi thường: Tòa án cấp sơ thẩm chưa làm rõ vì sao số tiền sửa chữa xe của nguyên đơn cao hơn thiệt hại đã được định giá, nhưng tuyên chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn với số tiền 54.000.000 đồng là chưa có căn cứ thuyết phục. Vì vậy kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân thành phố BH là có căn cứ. Tuy nhiên như đã phân tích ở trên, án sơ thẩm đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, thu thập chứng cứ chưa đầy đủ nên nội dung này sẽ được cấp sơ thẩm giải quyết lại.

Như vậy Tòa án cấp sơ thẩm bỏ sót tư cách tố tụng, thu thập chứng cứ chưa đầy đủ ảnh hưởng đến đường lối giải quyết án vụ án, cần hủy bản án sơ thẩm giao hồ sơ về tòa án nhân dân thành phố BH giải quyết lại vụ án theo thủ tục chung. Kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân thành phố BH là có căn cứ nên chấp nhận.

 [3] Về án phí:

Án phí sơ thẩm sẽ được giải quyết lại khi Tòa án cấp sơ thẩm thụ lý.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

- Căn cứ khoản 3 Điều 308, Điều 310 của Bộ luật Tố tụng dân sự;

- Chấp nhận kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân thành phố BH.

Phần tuyên xử:

1. Hủy toàn bộ Bản án sơ thẩm số 21/2018/DSST ngày 21 tháng 6 năm 2018 của Tòa án nhân dân thành phố BH giải quyết “yều cầu bồi thường thiệt hại” giữa nguyên đơn công ty trách nhiệm hữu hạn LKP với bị đơn ông Cao Văn B; Giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân thành phố BH giải quyết lại vụ án theo đúng quy định của pháp luật.

2. Về án phí,

- Án phí sơ thẩm sẽ được quyết định khi Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết lại vụ án.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.