Bản án 35/2019/HSPT ngày 24/01/2019 về tội vi phạm các quy định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH ĐẮK LẮK

BẢN ÁN 35/2019/HSPT NGÀY 24/01/2019 VỀ TỘI VI PHẠM CÁC QUY ĐỊNH VỀ BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM

Ngày 24 tháng 01 năm 2019, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk, mở phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án hình sự thụ lý số: 445/2018/HSPT ngày 24/12/2018 đối với bị cáo Lý Văn S về tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo khoản 2 Điều 244 BLHS.

Do có kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk đối với một phần bản án hình sự sơ thẩm số: 14/2018/HSST ngày 20/11/2018 của Tòa án nhân dân huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk

- Bị cáo kháng nghị:

Họ và tên: Lý Văn S; sinh ngày 05 tháng 7 năm 1960 tại Trà Lĩnh, Cao Bằng.

Nơi cư trú: Thôn A, xã B, huyện C, tỉnh Đắk Lắk; nghề nghiệp: làm nông; Trình độ văn hoá: 03/12; Dân tộc: H Mông; giới tính: Nam.; Tôn giáo: không; Quốc tịch: Việt Nam; con ông Lý Văn P (đã chết) và con bà Lầu Thị V (đã chết). Bị cáo có vợ là Dương Thị C, sinh năm 1965 và có 06 người con, lớn nhất sinh năm 1983, nhỏ nhất sinh năm 1995. Hiện nay, vợ con của bị cáo đang làm ăn sinh sống tại thôn A, xã B, huyện C, tỉnh Đắk Lắk. Bị cáo bị bắt tạm giam từ ngày 20/8/2018. Hiện có mặt tại phiên tòa.

Người bào chữa cho bị cáo: Ông Ngô Đình K, sinh năm 1973 – Trợ giúp viên pháp lý thuộc Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Đắk Lắk – Có mặt

- Nguyên đơn dân sự: Vườn quốc gia C, huyện C, tỉnh Đăk Lăk. Địa chỉ: Thôn B, xã E, huyện C, tỉnh Đăk Lăk.

Đại diện theo pháp luật: Ông Lộc Xuân N – chức vụ: Giám đốc Vườn quốcgia C.

 Đại diện theo ủy quyền: Ông Nguyễn Văn L – chức vụ: Phó giám đốc Vườn quốc gia C (có mặt).

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa thì nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Ngày 12/6/2018, Lý Văn S nói với Dương Thị C (vợ của ông S) là đi hái nấm và nhờ C điều khiển xe mô tô biển kiểm soát 81E8-6764 chở từ nhà ở thôn A xã B đến buôn J, xã F. Lý Văn S đi bộ đến khu vực thuộc tiểu khu 1195 thuộc Vườn Quốc gia C, lấy một khẩu súng kíp được giấu sẵn ở đó từ trước để đi săn bắn thú. Vào ngày 13/6/2018 Lý Văn S bắn được hai cá thể Vọoc và ngày 14/6/2018 Lý Văn S tiếp tục bắn được hai cá thể động vật là Voọc rồi đem về lán để sấy khô. Tối ngày 14/6/2018 S mang bốn cá thể động vật đã sấy khô về để gia đình sử dụng làm thức ăn. Trên đường về thì bị lực lượng tuần tra Kiểm lâm Vườn Quốc gia C phát hiện và bắt quả tang, tạm giữ toàn bộ tang vật và bàn giao cho Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Krông Bông.

Tại bản kết luận giám định động vật số 500/STTNSV, ngày 21/06/2018 của

Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật kết luận:

“1. 04 (bốn) cá thể động vật (đã sấy khô) là: loài Voọc Chà vá chân đen có tên khoa học là Pygathrix nigripes;

2. Loài Voọc chà vá chân đen Pygathrix nigripes thuộc Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (Ban hành kèm theo Nghị định 160/2013/NĐ-CP, ngày 12/11/2013 của Chính phủ);

3. Loài Voọc Chà vá chân đen Pygathrix nigripes thuộc nhóm IB (nhóm nghiêm cấm khai thác sử dụng vì mục đích thương mại, Nghị định 32/2006/NĐ- CP, ngày 30/3/2006 của Chính phủ;

4. Loại Voọc Chà vá chân đen Pygathrix nigripes thuộc Phụ lục I, Danh mục các loại động vật, thực vật hoang dã quy định trong các phụ lục của công ước về buôn bán quốc tế các loại động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (ban hành kèm theo Thông tư số 04/2017/TT-BNN PTNT ngày 24/2/2017 của Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn)”.

Ngày 04/7/2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Krông Bông tỉnh Đắk Lắk đã tiến hành khám nghiệm hiện trường, thu giữ 01(một) khẩu súng tự chế (loại súng Kíp), dài 01m55, đường kính nòng súng 1,5 cm, dài 01m 34, bán súng bằng gỗ dài 94cm.

Tại bản kết luận giám định số 2169/KLGĐ-PKT ngày 16/7/2018 của phòng kỹ thuật Bộ chỉ huy quan sự tỉnh Đăk Lăk kết luận “đây là khẩu súng kíp tự tạo (thuộc nhóm súng săn), súng này không phải vũ khí quân dụng; tính năng, tác dụng thì đây là khẩu súng kíp tự tạo, không có trang bị Quốc phòng nên không xác định được tính năng tác dụng”.

Ngày 04/10/2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Krông Bông tỉnh Đắk Lắk yêu cầu hội đồng định giá tài sản trong tố tụng huyện Krông Bông định giá tài sản 04 cá thể Vọoc; tại Công văn số 171/TCKH-HĐĐG ngày 24 tháng 10 năm 2018, của Hội đồng định giá huyện Krông Bông trả lời “do tài sản yêu cầu định giá là loài động vật nguy cấp, quý, hiếm 04 (bốn) cá thể động vật (đã sấy khô) loài Voọc chà vá chân đen có tên khoa học là Pygathrix nigripes, được ưu tiên bảo vệ theo Nghị định 160/2013/NĐ-CP ngày13/11/2013 của chính phủ và thuộc nhóm nghiêm cấm khai thác sử dụng vì mục đích thương mại nên Hội đồng định giá không thực hiện được công tác khảo sát giá trên thị trường, đồng thời hiện nay nhà nước cũng chưa có biểu giá quy định đối với loài động vật quý, hiếm như trên. Do đó không có căn cứ để xác định giá trị tài sản.

Quá trình điều tra bị can Lý Văn S đã tác động gia đình nộp 1.000.000đ (một triệu đồng) để khắc phục một phần hậu quả thiệt hại do mình gây ra.

Tại bản án hình sự sơ thẩm số 14/2018/HSST ngày 20/11/2018 của Tòa án nhân dân huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk đã quyết định:

Tuyên bố: Bị cáo Lý Văn S phạm tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

Căn cứ điểm a khoản 2 Điều 244; các điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; khoản 1 Điều 54; Điều 38 Bộ luật Hình sự:

Xử phạt: Bị cáo Lý Văn S 03 (ba năm) 06 (sáu) tháng tù. Thời hạn phạt tù tính từ ngày bị cáo bị bắt tạm giam ngày 20/8/2018.

Ngoài ra, bản án còn quyết định quyết định về xử lý vật chứng, trách nhiệm dân sự, án phí và quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật.

Ngày 10/12/2018, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk kháng nghị một phần bản án về áp dụng pháp luật và về mức hình phạt tù.

Tại phiên tòa phúc thẩm bị cáo đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình đúng như nội dung bản cáo trạng, bản án sơ thẩm và lời khai của bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm.

Quá trình tranh luận, đại diện Viện kiểm sát đã phân tích, đánh giá tính chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo. Việc bản án sơ thẩm đã xét xử bị cáo Lý Văn S về tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm” theo Điều 244 Bộ luật hình sự là có căn cứ, đúng người, đúng tội. Tuy nhiên, bản án sơ thẩm chỉ áp dụng 01 tình tiết định khung theo điểm a khoản 2 Điều 244 Bộ luật hình sự để xét xử đối với bị cáo Lý Văn S là thiếu sót. Ngoài vi phạm vào quy định tại điểm a khoản 2 Điều 244 Bộ luật hình sự thì hành vi phạm tội của bị cáo S còn phạm vào 02 tình tiết định khung tăng nặng nữa là: “Sử dụng công cụ săn bắn bị cấm” và “Săn bắt trong khu vực bị cấm” được quy định tại các điểm g và h khoản 2 Điều 244 Bộ luật hình sự. Bản án sơ thẩm chỉ tuyên phạt bị cáo 03 năm 06 tháng tù là không hành vi phạm tội của bị cáo; không có tác dụng răn đe và phòng ngừa chung trong xã hội. Do đó đề nghị HĐXX sửa bản án sơ thẩm, áp dụng điểm a, g, h khoản 2 Điều 244; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự xử phạt bị cáo 05 năm đến 05 năm 06 tháng tù.

Luật sư Ngô Đình K bào chữa cho bị cáo trình bày quan điểm bào chữa: Đồng ý với tội danh, điều luật mà Viện kiểm sát truy tố đối với bị cáo. Tuy nhiên, sau khi phạm tội bị cáo đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; bị cáo có nhân thân tốt, chưa có tiền án tiền sự, gia đình khó khăn, đông con. Bị cáo là người dân tộc thiểu số, sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn nên nhận thức pháp luật còn nhiều hạn chế. Do vậy, đề nghị HĐXX giữ nguyên bản án sơ thẩm để bị cáo sớm được trở về với gia đình, hòa nhập cộng đồng.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã đượctranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng  xét xử nhận định như sau:

[1] Tại phiên toà phúc thẩm, bị cáo đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình phù hợp với các tài liệu, chứng cứ đã được thu thập có trong hồ sơ vụ án. Như vậy, đã có đủ cơ sở pháp lý để khẳng định: Khoảng 17 ngày 12/6/2018 Lý Văn S đi vào rừng thuộc Vườn quốc gia C lấy 01 khẩu súng tự chế đã giấu từ trước và đi đến tiểu khu 1195 thuộc Vườn Quốc gia C huyện C. Trong ngày 13 và 14/6/2018, bị cáo đã bắn 04 con Voọc Chà vá chân đen rồi sấy khô. Trên đường đi về bị lực lượng Kiểm lâm phát hiện và bắt giữ cùng với tang vật. Do đó, Tòa án cấp sơ thẩm đã xét xử bị cáo Lý Văn S về tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo quy định tại khoản 2 Điều 244 Bộ luật hình sự là có căn cứ.

[2] Xét kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk: Hội đồng xét xử nhận thấy: Bị cáo Lý Văn S đã sử dụng 01 khẩu súng kíp tự tạo (thuộc nhóm súng săn – bị nghiêm cấm tàng trữ, sử dụng theo quy định tại các khoản 1 và 2 Điều 5 Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017) để vào Tiểu khu 1195 của Vườn quốc gia C đi săn và bắn chết 04 con Voọc chà vá chân đen thuộc nhóm IB. Như vậy, ngoài vi phạm vào quy định tại điểm a khoản 2 Điều 244 Bộ luật hình sự thì hành vi phạm tội của bị cáo S còn phạm vào 02 tình tiết định khung tăng nặng nữa là: “Sử dụng công cụ săn bắn bị cấm” và “Săn bắt trong khu vực bị cấm” được quy định tại các điểm g và h khoản 2 Điều 244 Bộ luật hình sự.

Do đánh giá sai tính chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo nên Tòa áncấp sơ thẩm chỉ xét xử bị cáo theo  điểm a khoản 2 Điều 244 Bộ luật hình sự xử phạt bị cáo 03 năm 06 tháng tù là chưa thỏa đáng, chưa tương xứng với tính chất, mức độ và hậu quả do hành vi phạm tội của bị cáo. Kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk là có căn cứ nên cần chấp nhận. Do đó, HĐXX phúc thẩm cần sửa bản án sơ thẩm về điều luật áp dụng và tăng mức hình phạt đối với bị cáo.

[3] Về án phí: Do Viện kiểm sát kháng nghị bản án của Tòa án theo thủ tục phúc thẩm nên bị cáo Lý Văn S không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào điểm b khoản 1 Điều 355; điểm a khoản 2 Điều 357 Bộ luật tố tụng hình sự.

[1] Chấp nhận kháng nghị phúc thẩm số 02/QĐ-VKS-P7 ngày 10/12/2018 của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk – Sửa bản án sơ thẩm số 14/2018/HSST ngày 20/11/2018 của Tòa án nhân dân huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk về điều luật áp dụng và mức hình phạt đối với bị cáo Lý Văn S.

[2] Áp dụng điểm a, g, h khoản 2 Điều 244; các điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự.

Xử phạt: Bị cáo Lý Văn S 05 (năm) năm tù về tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”. Thời hạn phạt tù tính từ ngày bị cáo bị bắt tạm giam ngày 20/8/2018.

[3] Về án phí hình sự phúc thẩm: Bị cáo Lý Văn S không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

[4] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

[5] Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.