Bản án 300/2021/HS-PT ngày 18/05/2021 về tội giết người

TÒA ÁNNHÂN DÂN CẤP CAO TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 300/2021/HS-PT NGÀY 18/05/2021 VỀ TỘI GIẾT NGƯỜI

Trong ngày 18 tháng5 năm 2021 tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự phúc thẩm thụ lý số 541/2020/TLPT- HS ngày 08 tháng 10 năm 2020 đối với bị cáo Lê Danh Minh do có kháng cáo của bị cáo đối với Bản án hình sự sơ thẩm số:75/2020/HS-ST ngày31 tháng 8 năm 2020 của Tòa án nhân dân Tỉnh Bình Dương.

Bị cáo có kháng cáo:Lê Danh Minh (tên gọi khác: Minh Hô); sinh năm 1990, tại tỉnh Thanh Hóa; hộ khẩu thường trú: Xóm 8, xã Thọ Dân, huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa; nghề nghiệp: Mua bán phế liệu; trình độ học vấn: 12/12; giới tính: Nam; dân tộc: Kinh; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Lê Danh Mậu, sinh năm 1958 và bà Lê Thị Xuyên, sinh năm 1963; bị cáo chưa có vợ con; tiền án, tiền sự: Không; ngày 07/5/2019, bị cáo đầu thú, bị tạm giữ, tạm giam đến nay, bị cáo có mặt tại phiên tòa.

Người bào chữa cho bị cáo:Luật sư Trần Đình Long – Văn phòng Luật sư Tuệ Thanh, thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Lâm Đồng(Có mặt).

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Nguyễn Văn Chín và Đỗ Quang Mạnh là bạn với nhau và tạm trú tại phòng số 1007, chung cư K1, khu nhà ở an sinh xã hội Becamex, khu phố 4, phường An Phú, thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương (sau đây gọi là chung cưK1); Lê Danh Minh, Nguyễn Chí Tiến là bạn với nhau và cùng tạm trú tại phòng số 416 chung cư K1. Nguyễn Xuân Huy và các đối tượng tên Dũng, Luân và người bạn gái Dũng (chưa rõ nhân thân, lai lịch) là bạn quen biết ngoài xã hội với Minh và Tiến.

Khoảng 02 giờ ngày 06/5/2019, Nguyễn Văn Chín và Đỗ Quang Mạnh đi chơi về đến khu vực sảnh ở phía sau tòa nhà chung cư K1, thì lúc này nhóm của Nguyễn Xuân Huy gồm Dũng, Luân và người bạn gái Dũng đang ngồi chơi ở vị trí chân cầu thang. Mạnh và Chín đi qua nhóm của Huy để lên cầu thang, Mạnh vừa đi vừa hát, Huy nghĩ là Mạnh có ý chọc ghẹo nên Huy lên tiếng chửi thề và xảy ra cự cãi. Huy dùng chân đá Chín, rồi hai bên xô xát nhau.Chín và Mạnh bỏ chạy. Huy, Dũng và Luân đuổi theo, Luân lấy gạch ném nhưng không trúng ai. Chín và Mạnh bỏ chạy ra trước chung cư K1 thì lấy mỗi người một cái ghế tựa khung bằng sắt, thang bằng gỗ để chống trả lại nhóm của Huy.

Trong lúc nhóm Huy đuổi đánh nhau với Chín và Mạnh thì bạn gái của Dũng chạy lên phòng của Minh báo cho Minh biết có đánh nhau ở dưới nên Minh và Tiến chạy xuống. Khi Minh và Tiến chạy xuống phía trước chung cư K1 thì gặp Huy chạy lại nói với Minh “Tụi nó đánh em kìa”. Thấy bên nhóm Huy có thêm người nên Chín và Mạnh bỏ chạy về hướng bãi giữ xe để trốn nhưng Chín thì bị té ngã xuống vỉa hè. Chín đang trong tư thế nằm ngửa thì Tiến dùng cán chổi bằng inox, Dũng cầm cây xẻng, Luân lấy một cái ghế xếp thang bằng gỗ, khung sắt xông lại cùng đánh, đập liên tiếp nhiều cái vào khắp người của Chín; Huy lấy 02 cục đá ném 02 cái vào người Chín rồi lấy một cái ghế xếp thang bằng gỗ, khung sắt đập liên tiếp nhiều cái vào người Chín; Minh cũng chạy lại dùng chân đạp mạnh vào vùng đầu mặt của Chín 03 cái. Chín bị choáng nằm gục tại chỗ. Huy, Luân, Minh, Dũng và Tiến tiếp tục đuổi đánh Mạnh nhưng Mạnh kịp chạy trốn thoát. Nhóm của Huy quay lại, Dũng thấy Chín đang nằm bất động nhưng vẫn dùng cán xẻng đập thêm 04 cái vào người của Chín rồi mới bỏ đi. Chín nằm bất động một lát thì tỉnh lại và được người thân đưa đi cấp cứu. Khi Mạnh bị nhóm bị can Huy đuổi đánh, thì bị người bên nhóm Huy (chưa xác định ai) đánh gây thương tích nhẹ vào mí mắt phải và té ngã nên bị xây xát da hai tay và hai gối.

Bản Kết luận giám định pháp y về thương tích số 236/2019/GĐPY ngày 06/6/2019 của Trung tâm pháp y Sở Y tế tỉnh Bình Dương xác định thương tích đối với bị hại Nguyễn Văn Chín:

1. Tỷ lệ tổn thương cơ thể do thương tích gây nên hiện tại là 45% (bốn mươi lăm phần trăm).

2. Cơ chế hình thành vết thương:

- Vết thương góc trên mày trái: Sẹo chiều nằm ngang, hướng từ trước ra sau chếch từ trái sang phải, bờ không sắc gọn, khả năng do vật tày có cạnh gây ra.

- Vết thương góc ngoài mắt phải đến má phải: Sẹo hình vòng cung, chiều từ trên xuống, hướng từ trước ra sau, bờ không sắc gọn, khả năng do vật tày có cạnh gây ra.

- Bầm tím quanh hốc mắt phải, vỡ thành ngoài và sàn hốc mắt phải, vỡ xương đá bên phải, nứt vỡ sọ trán, xuất huyết não vùng trán, vỡ thành sau xoang hàm phải, gãy xương gò má phải: đây là các chấn thương kín, khả năng do vật tày tác động vào vùng mặt gây ra.

- Sưng vai phải đã lành, không còn dấu tích nên không xác định được cơ chế hình thành thương tích.

Bản Kết luận giám định pháp y về thương tích số 225/2019/GĐPY ngày 04/6/2019 của Trung tâm pháp y Sở Y tế tỉnh Bình Dương xác định thương tích đối với bị hại Đỗ Quang Mạnh: Tỷ lệ tổn thương cơ thể do thương tích gây nên hiện tại là: 01% (một phần trăm). Mạnh không yêu cầu không khởi tố và xử lý nhóm bị can Huy đã gây thương tích cho mình.

Ngày 17/5/2019, Lê Danh Minh đến Công an phường An Phú, thị xã Thuận An đầu thú. Ngày 24/7/2019, Nguyễn Xuân Huy và Nguyễn Chí Tiến đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương đầu thú và khai nhận về hành vi phạm tội của mình.

* Về trách nhiệm dân sự: Nguyễn Văn Chín yêu cầu bồi thường chi phí điều trị thương tích là 42.026.642 đồng (bốn mươi hai triệu không trăm hai mươi sáu nghìn sáu trăm bốn mươi hai đồng), bồi thường tổn thất tinh thần là 30.000.000 đồng (ba mươi triệu đồng). Tổng cộng là 72.026.642 đồng (bảy mươi hai triệu không trăm hai mươi sáu nghìn sáu trăm bốn mươi hai đồng).Bị hại Đỗ Quang Mạnh không yêu cầu bồi thường.

Kết luận giám định số 623/KL-VPTTW ngày 06/11/2019 của Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa kết luận: Nguyễn Xuân Huy trong khi gây án bị hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi; hiện tại đang bị mất năng lực nhận thức và điều khiển hành vi nên Cơ quan điều tra đã ra Quyết định tạm đình chỉ điều tra bị can số 25 ngày 26/11/2019 và Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Dương đã ra Quyết định bắt buộc chữa bệnh số 04/QĐ-VKS.P2 ngày 28/11/2019. Khi nào Nguyễn Xuân Huy khỏi bệnh xử lý sau.

Đối với đối tượng tên Dũng và Luân, Cơ quan Cảnh sát điều tra chưa xác định được nhân thân, lai lịch nên đã ra Quyết định tách vụ án hình sự số 10 ngày 27/4/2020 về tội Giết người và Cố ý gây thương tích đối với hành vi các đối tượng trên và ban hành Quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án số 16 ngày 27/4/2020. Khi nào xác định được nhân thân lai lịch thì tiến hành phục hồi điều tra và xử lý đúng quy định của pháp luật.

Tại bản án hình sự sơ thẩm số75/2020/HS-ST ngày 31 tháng 8 năm 2020, Tòa án nhân dân Tỉnh Bình Dương đã tuyên xử:

Áp dụng điểm n khoản 1 Điều 123, Điều 15; khoản 2 Điều 51, Điều 17, Điều 38 Bộ luật Hình sự; xử phạt bị cáo Lê Danh Minh 13 (mười ba) năm tù về tội “Giết người”, thời hạn tù tính từ ngày 07/5/2019.

Ngoài ra, bản án còn tuyên phạt bị cáo trong cùng vụ án, về hình phạt bổ sung, trách nhiệm dân sự, xử lý vật chứng, án phí sơ thẩm và quyền kháng cáo theo luật định.

Ngày 09/9/2020 bị cáo kháng cáo yêu cầu xem xét lại tội danh đối với hành vi của bị cáo là cố ý gây thương tích không phải giết người.

Tại phiên tòa, bị cáo Lê Danh Minh giữ nguyên yêu cầu kháng cáo, thừa nhận bị cáo có dùng chân đạp 03 cái vào đầu bị hại trong tư thế bị hại đang té nằm dưới đất, diễn biến hành vi theo hình ảnh ghi nhận tại camera được trích xuất là đúng hành vi của bị cáo. Quá trình điều tra, bị cáo không bị ép cung, dùng nhục hình và có Luật sư bào chữa trong các giai đoạn tố tụng ở cấp sơ thẩm.

Ý kiến của Kiểm sát viên:về thủ tục tố tụng, các cơ quan và người tiến hành tố tụng đã tuân thủ các quy định pháp luật, các chứng cứ đã được thu thập hợp pháp và đầy đủ để quy kết hành vi phạm tội của các bị cáo trong cùng vụ án, có cơ sở để quy kết bị cáo phạm tội “Giết người” với tình tiết tăng nặng định khung là hành vi có tính côn đồ theo điểm n khoản 1 Điều 123 Bộ luật hình sự do bị cáo đã cố ý cùng các đối tượng khác tấn công bị hại chỉ vì một mâu thuẫn nhỏ và các vị trí thương tích của bị hại cũng như cường độ tấn công của nhóm bị cáo là nguy hiểm đối với tính mạng của bị hại. Nhờ được cứu chữa kịp thời mà bị hại không bị tử vong. Bị cáo buộc phải thấy trước tính nguy hiểm khi cùng thực hiện hành vi này đối với tính mạng của người bị hại nên việc cho rằng hành vi của bị cáo chỉ phạm tội “Cố ý gây thương tích” là không phù hợp.Án sơ thẩm đã đánh giá đúng tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội và vận dụng đầy đủ các tình tiết tăng nặng giảm nhẹ trách nhiệm hình sự để tuyên phạt tương xứng. Bị cáo kháng cáo nhưng không xuất trình chứng cứ mới, các lý do kháng cáo đã nêu đã được ghi nhận trong bản án sơ thẩm để lượng hình nên không có cơ sở để xem xét. Đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng điểm a khoản 1 Điều 355, Điều 356 Bộ luật tố tụng hình sự, không chấp nhận kháng cáo và giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Luật sư bào chữa cho bị cáo Lê Danh Minh cho rằng không có ý kiến về hành vi của bị cáo. Về việc định tội danh: Án sơ thẩm đã thoát ly các chứng cứ có trong hồ sơ – các lời khai của bị cáo và bị hại trong hồ sơ thể hiện do cách hành xử không đúng mực của các bên đã dẫn đến hành vi của các bị cáo. Cấp sơ thẩm cho rằng bị cáo không thừa nhận hành vi phạm tội là không đúng mà bị cáo có thừa nhận hành vi đã thực hiện, sau khi thay đổi tội danh so với khởi tố ban đầu bị cáo mới có ý kiến không đồng ý. Tại phiên tòa sơ thẩm, bị hại cũng thừa nhận các bị cáo vô ý với hành vi, giữa các bên cũng không có xích mích trước mà do hành xử không tế nhị. Như vậy, ý thức chủ quan của bị cáo như bị hại thừa nhận thì bị cáo không cố ý giết bị hại. Cần xem xét lại nhận định: bị hại không chết là ngoài ý muốn của bị cáo và do được cứu chữa kịp thời vì với thể lực của bị cáo nếu cố ý tước đoạt tính mạng của bị hại thì sau 03 cái đá của bị cáo cùng cường độ tấn công liên tục nếu bị cáo và cả nhóm không dừng lại thì hậu quả không chỉ gây thương tích 45%. Thực tế các bị cáo đã dừng hành vi khi nghe bị hại kêu đau quá và xin tha chứ không phải do trở ngại khách quan nào.Án sơ thẩm cho rằng bị cáo phạm tội chưa đạt là chưa thỏa đáng vì theo hình ảnh trích từ camera, sau khi các bị cáo dừng đánh thì chỉ một phút sau bị hại đã đứng lên và đi khỏi hiện trường được, chứ không phải bị hại nằm gục; theo giấy ra viện thể hiện bị hại nhiều giờ sau mới đến bệnh viện nhưng án sơ thẩm cho rằng bị cáo được cấp cứu kịp thời là không chính xác. Về ý thức chủ quan của bị cáo là không cố ý giết bị hại, và phạm tội trong trường hợp đồng phạm thì theo quy định của Điều 16 Bộ luật Tố tụng hình sự - hậu quả đến đâu bị cáo chịu trách nhiệm đến đó.

Về kết luận tỷ lệ thương tật là có vi phạm vì theo quy định trong trường hợp có nhiều người gây thương tích thì phải giám định từng thương tích mới đi đến kết luận để xác định mức độ thực hiện của từng bị cáo. Tuy nhiên, kết quả giám định trong vụ án này chỉ ghi hàng loạt thương tích và ghi tổng tỷ lệ thương tích là không đúng. Kết quả giám định được thực hiện trên cơ sở Giấy y chứng của bệnh viện đã điều trị mà không tiến hành giám định thực tế và chưa thực hiện cách tính đúng nên chưa phù hợp với quy định của pháp luật.

Mặt khác, theo Án lệ số 01/2016 thì hành vi của bị cáo trong vụ án này cũng tương tự với bị cáo M, chỉ khác là M dùng dao chém liên tục vào người bị hại khi bị hại đã bất tỉnh song kết luận Giám đốc thẩm chỉ xác định đó là tội “Cố ý gay thương tích”.

Tóm lại, không có cơ sở chứng minh bị cáo cố ý tước đoạt tính mạng của bị hại.Theo nguyên tắc có lợi cho bị cáo, đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận kháng cáo của bị cáo.

Bị cáo nói lời sau cùng: bị cáo xin xem xét lại tội danh cho bị cáo, bị cáo không cố ý giết bị hại.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu có trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1]Về thủ tục tố tụng: qua xem xét quá trình tiến hành tố tụng ở cấp sơ thẩm nhận thấy các cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng đã tuân thủ đúng quy định, bị cáo đã tự nguyện khai báo không bị ép cung, nhục hình; các chứng cứ đã được thu thập hợp pháp, đảm bảo tính khách quan, đầy đủ để giải quyết toàn bộ các vấn đề của vụ án.

[2] Về nội dung vụ án:đối chiếu lời khai của các bị cáo, người bị hại, những người làm chứng và kết quả kiểm tra hình ảnh trích xuất từ camera nơi xảy ra vụ việc nhận thấy kết luận điều tra và Cáo trạng đều đã nêu dúng diễn biến hành vi của các bị cáo và đối tượng cùng nhóm trong việc tấn công bị hại. Thể hiện sự cố ý cùng thực hiện hành vi khi nhiều người đánh một người trong tư thế đã bị té ngã. Các bị cáo dùng xẻng, ghế gỗ có khung sắt đánh vào đầu, vai và khắp cơ thể của bị hại, bị cáo Tiến dùng cán chổi bằng kim loại đánh bị hại, riêng Lê Danh Minh dùng chân đạp vào đầu người bị hại, hậu quả làm cho bị hại bị chấn thương vô cùng nguy hiểm với các thương tích nặng ở vùng đầu. Theo kết quả giám định, bị hại đã bị sưng nề bầm tím quanh hốc mắt phải, sưng nề bầm tím vai phải, vỡ xương hộp sọ vùng trán, tụ khí vùng trán, xuất huyết não vùng trán, vỡ xương đá bên phải, vỡ thành bên sàn hốc mắt phải, vỡ thành trước xoang hàm phải, gãy xương gò má phải, tỷ lệ tổn thương cơ thể là 45%.Hình ảnh từ camera thể hiện sau khi bị hại gục xuống các bị cáo mới bỏ đi, bị hại nằm bất động sau đó mới được đưa đi cấp cứu. Cho thấy ý thức phạm tội là cố ý thực hiện hành vi đến cùng, bị hại không chết là do được đưa đi cấp cứu kịp thời. Hành vi của các bị cáo đã xâm phạm tính mạng của người khác .Án sơ thẩm nhận định các bị cáo phạm tội có tính côn đồ do dùng vũ lực để giải quyết mâu thuẫn nhỏ và hành vi có tính đồng phạm là đúng pháp luật. Truy tố và xét xử hai bị cáo về tội “Giết người” theo điểm n khoản 1Điều 123 Bộ luật hình sự là đúng người đúng tội. Hành vi phạm tội đã hoàn thành nhưng chưa gây ra hậu quả chết người chứ không thuộc trường hợp phạm tội chưa đạt như án sơ thẩm nhận định. Các bị cáo đã cố ý cùng thực hiện hành vi ngay sau khi biết đến việc cự cãi giữa Nguyễn Xuân Huy với bị hại và Đỗ Quang Mạnh, cùng sử dụng các vật dụng có sẵn như ghế, xẻng, chổi, đá … để đánh Chín nên xem là đồng phạm giản đơn và phải cùng chịu trách nhiệm hình sự với hậu quả của hành vi đã thực hiện.

[3] Xét kháng cáo của bị cáo Lê Danh Minh xin xem xét lại tội danh thấy rằng án sơ thẩm đã xác định đúng tội danh cũng như đánh giá đúng tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội, vận dụng đầy đủ các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ đối với bị cáo và tuyên phạt tương xứng đối với từng bị cáo. Bị cáo không xuất trình thêm chứng cứ nào mới so với giai đoạn xét xử sơ thẩm nên yêu cầu kháng cáo và các ý kiến bào chữa của Luật sư là không có cơ sở để chấp nhận bởi lẽ các bị cáo đã sử dụng hung khí nguy hiểm tác động với cường độ mạnh vào nhiều nơi trên cơ thể bị hại, trong đó để lại nhiều tổn thương nặng ở vùng đầu. Về mặt ý thức, các bị cáo buộc phải nhận thức được hành vi này có khả năng gây nguy hiểm cho tính mạng của bị hại, hậu quả chết người có thể xảy ra khi dùng hung khí tấn công vào vùng trọng yếu của cơ thể .Như phân tích trên, các bị cáo phạm tội thuộc trường hợp đồng phạm nên phải cùng chịu trách nhiệm hình sự với hậu quả đã gây ra. Do thủ tục giám định được tiến hành đúng quy định nên ý kiến cho rằng cần giám định từng thương tích để xác định trách nhiệm của từng bị cáo là không có cơ sở. Hành vi phạm tội của các bị cáo đã hoàn thành, hậu quả chết người chưa xảy ra là do công tác cứu chữa được thực hiện kịp thời và hiệu quả nên nhận định các bị cáo phạm tội chưa đạt là không chính xác. Theo đề nghị của Kiểm sát viên là có căn cứ, Hội đồng xét xử thống nhất giữ nguyên bản án sơ thẩm, có điều chỉnh bỏ điều luật áp dụng tình tiết phạm tội chưa đạt.

[4] Do kháng cáo không được chấp nhận nên bị cáo phải chịu án phí hình sự phúc thẩm theo quy định.

Vì các lẽ trên, Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 355, Điều 356 Bộ luật Tố tụng hình sự,

QUYẾT ĐỊNH

Không chấp nhận kháng cáo của bị cáo Lê Danh Minh, giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Áp dụng:

- điểm n khoản 1 Điều 123, khoản 2 Điều 51, Điều 17, Điều 38 Bộ luật Hình sự;

- Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội.

Xử phạt:

Lê Danh Minh 13 (mười ba) năm tù về tội “Giết người”, thời hạn tù tính từ ngày 07/5/2019.

Bị cáo phải chịu 200.000 đồng án phí hình sự phúc thẩm.

Các quyết định khác của án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.